insanın o yüksek ruhunu inbisat ettiren, ibadettir;
istidatlarını inkişaf ettiren, ibadettir; meyillerini temyiz ve tenzih ettiren, ibadettir; emellerini tahakkuk ettiren, ibadettir; fikirlerini tefzi ve intizam altına alan, ibadettir; şeheviyye ve gadabiyye kuvvetlerini had altına alan, ibadettir, zahiri ve batıni uzuylarını ve duygularını kirleten tabiat paslarını izale eden, ibadettir; insanı,mukadder olan kemalatına yetiştiren, ibadettir; abd ile mabud
arasında en yüksek ve en latif olan nisbet, ancak ibadettir.
Evet kemalat-ı beşeriyenin en yükseği,şu nisbet ve münasebettir.
İHTAR:ibadetin ruhu, ihtilastır; ihlas ise,yapılan ibadetin, yalnız emredildiği için yapılmasıdır.eğer başka bir hikmet ve bir faide ibadete illet gösterilse, o ibadet batıldır. faideler hikmetler yalnız müreccih olabilirler; illet olamazlar