Mars'ın gençliği dünya'ya çok benziyor

Son güncelleme: 26.05.2008 13:10
  • noimage

    "Zümrüdü Anka Kuşu" Phoenix uzay aracının bu sabaha karşı tüm zorluklarına karşın başarıyla indiği, Güneş Sistemi'nin dördüncü büyük gezegeni Mars, büyük olasılıkla gençliğinde Dünya'ya çok benziyordu.
    Bilim insanları, Kızıl Gezegen'in dört milyar yıl önce sıcak ve rutubetli olduğunu, daha sonra bir çöl soğuğunun hakim olduğunu, nefes alınamaz hale geldiğini düşünüyorlar.
    Dünya'nın atmosferi yüzde 78 oranında azot ve yüzde 20,6 oranında oksijenden oluşmasına karşılık, Mars'ınki yüzde 95 oranında karbondioksit (CO2), yüzde 2,7 oranında azot, yüzde 1,6 argon ve yüzde 0,13 oranında oksijen ile eser miktarda su buharından oluşuyor.
    Mars'ın Phobos ve Deimos isimli iki küçük ve şekilsiz doğal uydusu bulunuyor ve bunların büyük olasılıkla çekim gücüyle yörüngeye giren asteroidler olduğu sanılıyor.
    Yüzölçümü Dünya'daki kıtaların toplam yüzölçümüne yakın olan Mars, yoğunluğu Güneş Sistemi gezegenleri içinde en zayıf olması nedeniyle kütlesi Merkür'ün iki katı olmasına karşılık daha az çekim gücüne sahip.
    Ekseninin eğikliği Dünya'nınkine yakın olan Kızıl Gezegen'in birbirlerinden farklı mevsimleri de bulunuyor. Bir değer ortak nokta da Mars gününün Dünya gününden sadece 40 dakika fazla olması. Ancak Mars'ın Güneş çevresinde katettiği mesafe Dünya'nınkinin 1,5 katı olması nedeniyle Mars yılını da neredeyse Dünya yılının iki katı (687 gün) yapıyor.
    Eliptik yörüngesinin ise Güneş'e çok belirgin şekilde yaklaşıp uzaklaşmasından ötürü yüzey sıcaklığı -120 derece ile 25 derece santigrat arasında değişen Mars'ın kutup bölgeleri de farklı bileşenlerden oluşuyor. Güney kutbunun pek az su ile CO2'den, kuzeyin ise buzdan oluştuğu tahmin ediliyor. Kışın CO2 atmosferi yoğunlaşıyor ve kutup bölgelerinin büyük bölümünü 10 cm kalınlığında bir karbonik kar tabakası ile kaplanmasına neden oluyor.
    Güneş Sistemi'nin en yüksek dağ oluşumlarına sahip Mars'ta Olimpos dağı 600 km çapı ve 25 km yüksekliğiyle dikkat çekiyor. Bacası 85 km genişliğinde ve 3 km derinliğindeki Olimpos dağı tüm Güneş Sistemi'nin en büyük volkanı unvanına sahip bulunuyor.
    10 km yüksekliğinde ve 4 bin km genişliğinde lav akıntılarından oluşan dev bir kümbetin bulunduğu Mars'ta 7 km derinliğinde, 4 bin km uzunluğunda kanyonlar ve 6 km derinliğinde 2 bin km çapında bir krater de bulunuyor.
    Kızıl Gezegen'deki erozyon izleri, tortu birikintileri, eski kıyıların izleri, kuru nehir yatakları Mars'ın yüzeyinin geçmişindeki büyük miktardaki suların aktığını gösteriyor.
    Dünya gibi füzyon halindeki demir alaşımlı çekirdeği ve ince kabuğu bulunan Mars'ın çekirdeği de büyük miktarda kükürt içerdiğinden bu gezegenin düşük çekim gücünü açıklıyor.
    "Kızıl Gezegen" ismini yüzeyindeki minerallerde bulunan demiroksitten (hematit) kaynaklanan kırmızı renginden alan Mars, George Wells'in 1898'de yazdığı ünlü "Dünyalar Savaşı" romanıyla halkın hayal gücünde bir heyecan yaratmıştı.
#26.05.2008 13:05 0 0 0
tpy tpy foto
  • GÜZEL KONU
#26.05.2008 13:10 0 0 0