DERİ KANSERİNE DİKKAT GÜNEŞTEN KORUNMANIN YOLLARI

Son güncelleme: 28.05.2008 09:53
  • GÜNEŞİN ZARARLI ETKİLERİNDEN KORUNUN

    Güneşin yaşamımız için yararlı etkileri olduğunu tartışamayız. Yeryüzüne ulaşan güneş ışınlarının en önemli faydalarını D vitamini sentezi, çeşitli zararlı mikroorganizmaların yok edilmesi, psikolojimiz üzerine olan pozitif etkileri olarak sayabiliriz. Dermatologlar uzun yıllardır hastalarına güneşten kaçınmalarını ya da sınırlı temasta bulunmalarını öneriyor. Çünkü solar radyasyon deri kanserlerinin, eksojen deri yaşlanmasının ve düzensiz pigmentasyonun başlıca nedeni. Dermatologların toplumu eğitme çabalarına karşı deri kanseri çok hızlı artış gösteriyor. Bronzlaşma tüm dünyada ve toplumumuzda sağlıklı bir görünüm ile ilişkilendirilse de dermatologlar için bronzluğun anlamı deri hasarı! Güneşe maruz kaldığımızda deri kendini korumak için melenositlerini ve melanosit içindeki pigment hücrelerini büyüterek kendini korumaya çalışır. Sonuç olarak bronzlaşma derinin kendini koruma yöntemidir. Deri ne kadar bronz ise o kadar hasar almış demektir.

    Güneş ışınlarının derideki etkileri nelerdir?
    Güneş ışınlarından bize zararlı olanları ultraviyole (Morötesi) ışınlarıdır. Ultraviyole ışınlarının 3 çeşidi vardır; A, B ve C. Ultraviyole C dünyaya ulaşmaz. Ultraviyole ışınlarının %95 ni oluşturan ultraviyole A bronzlaşmadan sorumludur ve camdan geçer. Ozon tabakası tarafından filtre edilemez. Ultraviyole B ışını ise güneş yanıklarından ve cildin yaşlanmasından sorumlu olmakla beraber asıl tehlikesi kanserojen olmasıdır. Yani cilt kanserine yol açmasıdır. Ozon tabakası tarafından filtre edilir ve camdan geçemez.
    Güneş ışınlarının zararlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

    Güneş yanığı yapar
    Geçici olarak bağışıklık sistemini baskılar.
    Güneş ışınına duyarlı cilt hastalıklarını alevlendirir.
    Derinin destek dokularına zarar vererek deride kırışıklığa yol açar.
    Deride melanin pigmentinin artmasına yol açarak deriyi koyulaştırır.
    Gözde katarakt oluşumuna yol açar.
    Deri kanserlerine yol açar.
    Bunların yanında diğer etkilerini de şöyle sıralayabiliriz :
    Deride lekeler, çillenme, deride kalınlaşma ve kabalaşma, erken yaşlanma, ince damarların oluşması, deri esnekliğinin kaybolması ve deri kanserleridir. Güneşin deri üzerindeki kronik etkilerini fotoyaşlanma ve deri kanserleri olarak ta özetleyebiliriz.
    Deri kanserlerinin tam oluşma mekanizması bilinmemekle beraber tüm deri kanserlerinin güneş ile ilişkili olduğu bir gerçektir. Özellikle açık tenli insanlarda güneş hasarının oranı çok yüksektir. ABD'de beyaz ırkta siyak ırk'a göre cilt kanserleri 15 kat daha fazla görülüyor. Cilt kanserlerinin % 80'ni kronik olarak güneşe maruz kalan lokalizasyonlarda görülür. ABD'her yıl bir milyon yeni melanom dışı deri kanseri tanısı konuluyor.

    Güneş ışınlarının deride oluşturduğu etkiler deri tiplerine göre farlılık gösterir mi?
    UV ışınlarının deride oluşturduğu etkiler deri tiplerine göre değişiklik gösterir. Oluşan etkiler derinin melanin miktarı ve güneşe maruz kaldıktan sonra melanin üretebilme kapasitesine göre farklılıklar gösterir.Hem akut etkiler hem de kronik etkiler açık tenli ciltlerde daha fazla olur. Standart olarak beş tip deri vardır.

    Tip I deri: Kolay yanar, asla bronzlaşmaz.
    Tip II deri: Genellikle yanar, seyrek olarak bronzlaşır.
    Tip III deri: Hafif yanar, genellikle bronzlaşır.
    Tip IV deri: Çok nadiren yanar, her zaman iyi bronzlaşır.
    Tip VI deri: Asla yanmaz güneşe duyarsızdır, siyah ırk.

    Güneş ışınlarının zararlı etkilerinden nasıl korunmalıyız?
    Güneşin akut ve kronik zararlı etkilerine maruz kalmamak için yaşamın her döneminde güneşten korunmak için bunun bir yaşam biçimi olarak benimsenmesi gerekir. Çocukların, yaşlıların ve açık tenlilerin güneşten korunmak konusunda özellikle duyarlı olması gerekir. Yaşam boyu aldığımız güneş miktarının % 80'nini yaşamımızın ilk 18 yılında alır. Çocukluk ve ergenlik dönemlerinde oluşan akut, ciddi güneş yanıklarının yaşamınızın ileri dönemlerinde oluşacak cilt kanserleri için önemli bir risk faktörü oluşturduğu unutulmayın. Güneşten korunma yöntemlerinin hiç biri % 100 koruyucu değildir. O yüzden koruyucu önlemlerin hepsini beraber uygulayın.

    Uygun giysiler kullanın: Geniş kenarlı şapka, gözlük, sıkı dokunmuş, açık renkli giysiler
    11-15 gibi güneş ışınlarının yeryüzüne dik geldiği saatlerde güneş ışınlarına maruz kalmayın
    Yaz aylarında herkes, özellikle açık tenli kişiler gün örtüsü denilen güneş koruyucu ürünleri kullanmalı.
    Güneş koruyucular etki mekanizmalarına göre 3 grupta incelenir.

    Kimyasal koruyucular: UV ışınlarını absorbe eder ve deriye girişini engellerler (PABA, PABA esterleri, sinnematlar, salisilatlar, benzofenon)
    Fiziksel koruyucular: UV ışınlarını yansıtma ve dağıtma mekanizması ile etki ederler. (çinko oksit, titanyom dioxside, kaolin) Opak oldukları için kozmetik kullanımları zordur.
    Kombine koruyucular: Kimyasal ve fiziksel koruyucuların kombine edilmesi ile oluşurlar.
    Güneş koruyucular tüm yaş gruplarında güvenle kullanılan ürünlerdir. 6 aydan küçük bebekler için titanyum dioxside içeren güneş koruyucular daha az tahriş yaptıkları için tercih edilmelidir.

    İyi bir güneş koruyucu hangi özellikleri taşımalıdır?

    Kokusuz ve renksiz olmalı
    Suya ve terlemeye dayanıklı olmalı
    Tahriş edici özellikleri olmamalı
    UVA ve UVB ye karşı koruyucu olmalı
    Güneş koruyucular güneşe çıkmadan 30 dk önce sürülmeli, su, terleme ile etkinliğinin azalacağını düşünerek 4 saat ara ile yenilenmeli.

    Güneş koruyucular deri kanserini arttırır mı?
    Son yılarda güneş koruyucuların deri kanserlerini arttırdığına dair bir takım fikirler tartışılıyor. Bunun, güneş koruyucuların kullanılmasından çok, bu ürünleri kullananlara güneş altında kalmayı cesaretlendirmesine bağlı olduğu düşünülüyor.



    DERİ KANSERİ RİSKİNE KARŞI DİKKAT !!!
    Her kanserde olduğu gibi deri kanserlerini de erken yakalamak kesin tedavi için çok önemli. Onun için ilk belirtilerde gecikmeden doktora başvurmak çok önemlidir.

    Deri kanserlerinin ilk belirtilerinden bazıları şunlardır:

    Başlangıcından itibaren 3 hafta geçmesine rağmen iyileşmeyen yaralar.
    Devamlı kaşınan, kabuklanan, kanayan leke veya yaralar.
    Büyüklüğü, kalınlığı, yapısı değişen, kenarı düzensizleşen benler ve kahverengi lekeler.
    Rengi çok kısa sürede koyulaşan, büyüyen, kaşınan ve üstündeki pürtüklenmesi arttan benler.
    Yukarıdaki belirtilerden biri veya birkaçı görüldüğünde en kısa zamanda bir cildiye Uzmanına gözükmek erken tanı ve tedavi açısından önemli avantajlar sağlayabilir.

    Solaryum zararlı mı?
    Solaryumlar suni UVA lambaları içerir. Suni UV lambaları da güneş ışınlarına göre 26 kat daha fazla zararlı ışınlar içerir. Solaryum kronik güneş etkileri olan fotoyaşlanma ve deri kanseri oluşumuna neden olur.

    Otobronzlar zararlı mı?
    Otobronzlar, dihidroksiaseton içeren kozmetik ürünleridir. Derideki bazı proteinlerle birleşerek deriye bronz görüntüsü verirler. Bu ürünlerin güneşten koruma özellikleri yoktur. Ayrıca mutlaka beraberinde ilave güneş koruyucular kullanılması gerekir.


#28.05.2008 04:12 0 0 0
  • Yararlı bilgiler için teşekkürler.
#28.05.2008 09:53 0 0 0