Çocuklarda tuvalet eğitimi

Son güncelleme: 01.08.2009 19:47


  • Her çocuğun gelişimsel hızı farklıdır. Bu nedenle her çocuk farklı zamanlarda tuvalet eğitimine başlayabilir. Bir çok anne- baba çocuklarının bir an önce çiş eğitimine geçmesi için acele etmekte ya da bu konuda geç kaldığını düşünmektedir. . Tuvalet eğitimine ne zaman başlanmalı? Ne zaman geç kalınmış olur ? Tuvalet eğitiminde bazı çocuklar 3-3.5 yaşa kadar fiziksel ve zihinsel anlamda hazır olmazken bazı çocuklar 18- 24. aylarda hazırım sinyalleri vermekte ve kısa bir sürede bu eğitimi tamamlamaktadır.

    Öncelikli olarak çocuğunuzun çiş eğitimi alabilmesi içi fiziksel ve zihinsel anlamda buna hazır olması gerekir. Eğer çocuğunuz 3 saatten fazla idrarını tutabiliyor hale gelebiliyorsa bu sürece hazır hale gelebildiğini gösteriyordur.. Çünkü çocuğunuz artık fiziksel ve zihinsel anlamda gerekli olan mesane kontrolünü sağlayabilmiştir. Tuvaletinin geldiğini size davranışsal ya da sözel anlamda işaret veriyorsa hemen bu uyarıları fark etmeli ve onu eğlenceli bir şekilde tuvalete götürmelisiniz. Çocuğunuzu tuvalet eğitimine olan motivasyonu da oldukça önemlidir. Tuvalete giderken sizi taklit etmeye başlamışsa ve bağımsız olarak hareketlerini kontrol etme ihtiyacı duyuyorsa ( ben yapacağım gibi) işiniz daha da kolaylaşır. Fakat bu motivasyonu sağlaması için sabırlı olmalı ve onu beklemelisiniz. Önemli olan sizin eğitime başlama kararınız değildir onun hazır olduğu andır. Siz ne kadar çok isteseniz de, çok çabalar gösterseniz de bu eğitim süreci başarısız olabilir, o hazır olduğunda size olumlu tepkiler verecektir. Tuvalet eğitimine başlarken sizin de çocuğunuzun da içinde bulunduğu ortamın huzurlu olması çok önemlidir. Stresli bir dönemde ise bu eğitime hazır olamayacak siz de bu süreçte gerekli sabrı gösteremeyeceksinizdir. Bazı çocuklar bu eğitim sürecini kısa bir zamanda tamamlarken bazı çocuklarda bu süreç ayları alabilir. Bunun için acele etmemeli, çocuğa baskı yapmamalı ve endişenizi çocuğunuza hissettirmemelisiniz. Bunu hisseden çocuğunuzun tuvalet eğitimi gecikecek ve çocuğunuz beklediğiniz tepkileri veremeyecektir.

    Hazır olduğunu hissettiğiniz çocuğunuzla önce bir alışverişe çıkın ve ona kendi seçtiği ve beğendiği ( tercihen eğlenceli) bir tuvalet oturağı almalısınız. Eve bunu getirdiğinizde tuvalette istediği bir köşeye birlikte yerleştirin, oyuncaklarını ya da bebeklerini yanına getirin ve oturağında oturtmalı oyunlar oynayın.Eğer yetişkin tuvaletine yerleştirilen bir oturak almış iseniz çocuğunuzun kendisini güvende hissetmesi ve korkmaması için ayaklarını koyabileceği bir zemin hazırlayın. Daha sonra kendisinin oturup oturmak istemediğini sorun ( eğer istemiyorsa onu zorlamayın) , başlangıç olarak hemen kıyafetlerini soymayın, bu onu tedirgin edebilir. Ama bunu sözel olarak ifade edebilirsiniz.( çişimizi yaparken altımızda pantolonumuz varsa çıkarırız, çünkü çişimiz üstümüze gelir gibi) Sonrasında aslında bunun bir oyuncak olmadığını , kakası ya da çişi geldiğinde kullanması gereken bir materyal olduğunu ona anlatın. Kendinizden - babasından örnekler verebilirsiniz. Bu yaş dönemleri taklit davranışların en çok gözlemlendiği dönemdir . Bu nedenle tuvalet eğitiminde de sizi taklit etmesini sağlayabilirsiniz. Bezine kakasını yaptığında bezdeki kakayı tuvalet boşaltın ki oturağının ne işe yaradığını ona daha net bir şekilde gösterebilesiniz. Çocuğunuz oturağına oturmayı kabul ettiğinde bu davranışın onun yaşamının rutin bir parçası olduğunu ona gösterin.Yani kahvaltıdan sonra, banyodan önce, sokağa çıkmadan önce, uyumadan önce uygulayın. Bunu yaparken önce az sayıda yapın zamanla bu sayıyı arttırın. Eğitimi çocuğunuza başlangıçta sık sık hatırlatır ve onu sürekli olarak tuvalete götürürseniz onu bu durumda sıkarsınız ve sizinle inatlaşmaya başlar. Tuvalete gidemediğinde ya da yetişemediğinde altına kaçırabilir, bunu olağan karşılayın ve hemen eskisi gibi rutin temizliğini yapın, başarılarını övün , kazaları görmezden gelin. Kendisini suçlu hissetmemesine özen gösterin. Başardığını gören çocuk kakasını ya da çişini yaptığında görmek isteyebilir, bu nedenle hemen sifonu çekmeyin. Bu onu mutsuz edebilir. Gündüzleri bez kullanmayın, bu dönemde alıştırma kilodunu kullanabilirsiniz. Önce gündüz sonra gece kaçırmaları sona erecektir. Çocuğunuz yukarıda anlattığımız tepkileri vermediğinde sinirlenmeyin, hemen çiş eğitimine ara verin, sonrasında yeniden başlayabilirsiniz, bunu onsuz başaramazsınız bu nedenle onun hazır olmasını beklemek zorundasınız. Kız çocukları tuvalet eğitimine erkek çocuklarından daha önce hazır hale gelebilirler.Kız çocuklarında tuvalet temizliğinin önden arkaya doğru yapılması gerektiğini unutmayın.Kızınız kendi kendine bunu yapabilecek duruma geldiğinde ona bunu öğretin ve sonrasında 2. bir tuvalet kağıdı ile kurulamasını öğretin. ( hafif vuruşlar şeklinde - hızlı yapmamasına dikkat edin) Tuvalet eğitiminde idrar yolu enfeksiyonları gözlemlenebilir. Sık idrara çıkma, altına kaçırma, çiş yaparken acıma , karın ağrısı ile karşılaştığında çocuk doktorunuzla iletişim kurmalı ve eğitime bir süreliğine ara vermelisiniz. Kız çocukları ve erkek çocuklarının tuvalete oturma şekli birbirinden farklıdır. Bazen kız çocukları erkekler çocukları gibi, erkek çocukları da kız çocukları gibi oturmak isteyebilir. Bunu başlangıçta çok fazla engellemeyin, birkaç kere deneyebilir, zamanla bu pozisyona vücut parçalarının uygun olmadığını anlayacak ve doğru oturma pozisyonuna geçebilecektir. Fakat erkek çocukları kız çocuklarına göre iki pozisyonu birlikte öğrendiklerinden bu süreç kız çocuklarına göre daha uzun sürebilir. Çünkü çişini yaparken ayakta, kakasını yaparken oturuyor olacaktır , bu nedenle tuvalet eğitiminde kız çocukları ile oğlunuzu asla karşılaştırmayın. Oğlunuz önce oturarak yapmayı öğrenebilir, ayakta yaparak öğrenmesini sağlamak için baba, amca ya da dayısını izlemesini sağlayabilirsiniz, onu örnek alabilir. Bu çalışmalar yapılırken ayakta çiş yapmayı eğlenceli hale getirebilirsiniz, ( hedefe ulaşma oyunu: peçeteyi tuvaletin içinde bir köşeye düşürün ve onu ıslatma oyunu oynayın, ıslatınca mutlu olun ve takdir edin) ) Bu geçiş süreci için de onu zorlamamaya özen gösterin.Çocuğunuz tuvalette uzun süre oturmak istemeyebilir bu süreyi uzatmak ya da tuvalette sıkılmasını engellemek için birlikte oyuncakları ile vakit geçirebilir, güzel masallar anlatabilir, hikayeler okuyabilirsiniz. Kabızlık durumları da bu süreçte sıklıkla karşılaştığımız bir durumdur, böyle durumlarda çocuk doktorunuzla iletişim kurmalısınız. Bir süre ara verebilirsiniz . Tüm yukarıda anlattıklarımı yapmanıza rağmen çocuğunuz tuvalet eğitimini gerçekleştiremiyorsa bir çocuk doktoru ya da çocuk psikiyatristi ile görüşmeli ve ayrıntılı muayene ettirmelisiniz.






#15.06.2008 15:14 0 0 0
  • 2-2,5 yaşından önce çocuk tuvalet eğitimi için zorlanmamalıdır. Zorlandığında anne ile çocuk arasında bir mücadele olabilir. Tuvalet eğitimi 1-1,5 yaşlarında verilmeye çalışıldığında hem anne hem de çocuk gereksiz yere üzülmüş ve zorlanmış olacaktır. Erken yaşta lazımlığa (oturağa) oturtulmaya zorlanan çocuklar birkaç ay içinde bunu bırakacaklardır. Ayrıca erken yaşta zorlamayla yapılan tuvalet eğitiminin daha sonraki yaşlarda bazı davranış ve kişilik bozukluklarına da yol açtığı yapılan araştımalarda saptanmıştır. Örneğin; çok erken yaşlarda zorlanarak alıştırılan çocuklar daha büyük yaşlarda altlarına yeniden kaçırabilirler.
#15.06.2008 23:06 0 0 0
  • çocuklarda tuvalet egitimi 18.aydan itibaren başlanmalıdır daha önce başlanması çocugun geceleri altını ıslatmasına neden olabilir çocugunuz tuvalet egitimi kazanmak için hazır degil ise bu konuda asla zorlanmamalıdır çocugunuzun psikolojik baskı altında olması nedeniyle bilerek altını ıslatmalar ve tırnak yeme davranışı ortaya çıkacaktır
    bu konuda duyarlı olacagınızı ümit ediyorum
#16.06.2008 20:07 0 0 0
  • çocuk 18 aylık olduğunda tuvalet eğitimi başlanmalıdır.ama çok sabırlı olmalısınız. çocuğa kesinlikle bağırmamalı ve korkutmamalısınız.
#17.06.2008 00:01 0 0 0
  • ben 2,5 yaşında başladım daha 3 gün oldu çok sabırlı olmak zorundayım çok zor ama
#12.07.2008 16:46 0 0 0
  • uzun zamanır uğrayamadım işte burdayım ben muhasbecıyım
    işler bira yoğun kusura bakmayın
#01.08.2008 20:54 0 0 0
  • ya pardon benim kızım 2 yasında ben birşeyler yapmaya çalısıyorum bıraz oyun bıraz eğıtım ama oyunla mutlu olduğu zam ogrenıyor yoksa kabul etmiyor
#01.08.2008 20:57 0 0 0

  • TUVALET EĞİTİMİ

    Tüm anne babaların ortak dileği masraflı ve zaman alıcı bebek bezinden biran önce kurtulmaktır. Ancak tüm anne babalarda bebeğin bu alışkanlığı kazanmasıyla ilgili korkuları vardır. Bir de arkadaşlarınızın ve diğer annelerin " hala siz bezmi kullanıyorsunuz, bizim çocuk çoktan tuvalete alıştı" gibi sözleri moral bozucu olabilir. Çocuğunuzun yaklaşık 18 ay ve 2 yaş arasında olmasıyla birlikte, rahat rahat yürüyüp konuşan ve sizin ne dediğinizi anlayan döneminde tuvalet eğitimine başlayabilirsiniz. Eğer çocuğunuz daha rahat bir şekilde yürüyemiyor ve konuşamıyorsa daha erken demektir. Daha erken yaşlarında tuvalet sorununu çözmek çok güzel olmasına rağmen eğer bu dönem ilerki yaşlara kaymış ve gecikmişşe telaş etmeyin mutlaka bu alışkanlık kazanılacaktır. Çocuktan çocuğa tuvale talışkanlığı değişiklik gösterecektir. Tuvalet alışkanlığını kazanmak için rahatça çıplak dolaşabileceği, altının rahat açık bırakabilineceği yaz ayları düşünülür, fakat yinede kış aylarında dahi bu alışkanlığı kazandırabilirsiniz.
    İlk olarak gündüz tuvalet eğitimi ile işe başlamanız gerekir, aynı anda gece içinde tuvalet alışkanlığını getiremezsiniz. Bir lazımlık veya tuvalet adaptörü alarak ilk adımı atabilirsiniz, ilk başlarda lazımlık kullanabilir sonrasında tuvalet adaptörü ile devam edebilirsiniz. Lazımlık yerine tuvalet adaptörü daha hijyenik olacak ve sizde lazımlığı temizlemek zorunda kalmayacaksınız. Mutlaka lazımlığın veya adaptörün kullanılacağı yerin tuvalet olduğunu anlatmanız gerekir, evin odalarını kullanarak tuvalet eğitimi vermek doğru olmaz. Genellikle çocuğunuzun altını kirlettiği zamanlara dikkat edin eğer bu saatle rutine oturmuşsa ve ne zaman tuvaletini yapacağını anladığınızda ona tuvaleti kullanması gerektiğini anlatın. Çocuğunuzu hiç bir zaman bu iş için zorlamayın, çünkü çok daha zor bir durum oluşur ve tepki gösterir. Çocuk tuvale eğitimine çok çabuk alışamıyabilir, lütfen sabırlı olunuz ve sakın hemen pes etmeyiniz.

    Bazı çocuklar lazımlıktan korkarlar ve hatta ilk tuvaletlerini yaptıktan sonra vücutlarında bir parçanın çıkmasını ve onu görmekten korkarlar ve bir süre bu işlem için direnirler. Çocuğunuza tuvalet yapmanın herkez için gerekli ve doğal olduğunu anlatın. hekesin bu işlemi yaptığını ona anlatın. Tuvaletin sifonuna basmak çocuklar için eğlencelidir, tuvaletini yaptıtan sonra sifonu ona çektirebilirsiniz. Hoşuna gidecek bir kitap veya oyuncağı, tuvalete oturmasını sağlamak için kullanabilirsiniz. Tuvalet işlemi bittikten sonra mutlaka çocuğunuzun ellerini yıkamayı ve temizlemeye özen gösterin.
    Yavaş yavaş bez kullanımını azaltıp,( bu arada alıştırma külotlarıda kullanabilirsiniz ) ona bezini bağlamadığınızı ve tuvaleti gelince söyleyip, tuvalete yapması gerektiğini anlatın. Bu arada sık sık kazalara hazırlıklı olun ve sakın tepki göstermeyin, sabırla ne yapması gerektiğini anlatın. Hiç bir zaman onu utandırmayın, "yinemi altına yaptın", "ne kadar pis çocuksun" gibi söylemlerde sakın bulunmayın. Tuvalet eğitimine başladıktan sonra geri adım atmayın ve kararlılıkla devam edin. Gündüz bu alışkanlığı kazanmasıyla birlikte gündüz uykularından başlayarak geceleride tuvalet eğitimine başlayabilirsiniz.
    Alışılmış ve kazanılmış olan tuvalet alışkanlığı zaman içersinde değişiklik gösterip bozulabilir, sakın paniklemeyin başa dönmüyorsunuz. Bu dengeyi bozan bir sebep veya bir tepki olabilir. Buna sebep yeni bir bakıcı, yuvaya başlamak veya bir tartışma bile olabilir. Mutlaka zamanla dü zene girecektir, yeterki siz sebebini araştırın ve sakinlikle çözmeye çalışın.

    BİR KAÇ PRATİK ÖNERİ ;

    Tuvalet eğitiminde yapılması gerekenler.

    İlk olarak bez kullanımına son vermek gerekir. Alıştırma külotları denen dışı naylon içi pamuklu bezden yapılmış olanlarını kullanabilirsiniz.
    Çocuğunuzun ne zamanlar tuvalet yaptığına dikkat edin ve bunu göz önünde bulundurarak ona tuvalet yapmasını teklif edin. Sık sık olabilecek kazalar sonucunda sakın ona kızmayın, güzelce haber vermesinin gerektiğini anlatın.
    Artık bez ile dolaşmadığını ve altına yapmaması gerektiğini, tuvaleti geldiğinde herkesin yaptığı gibi onunda tuvaletini yapması gerektiğini ve bunu size haber vermesini söyleyin.
    Sıcaklık durumunu göz önünde bulundurarak altını açık bırakabilir ve bezinin olmadığını hissettirebilirsiniz. Eğer altı açık değilsede kolay bir şekilde altını açıp tuvaletini hemen yapmasını sağlayabileceğiniz şekilde giydirin.
    Tuvalete oturması için veya hemen kalkmaması için oyalanacağı bir kitap veya hoşuna giden bir oyuncak verebilirsiniz. Tuvalet yapmayı eğlenceli hale getirebilir, örneğin sifonu çekmesine izin verebilir ve böylece tuvalete oturma isteğini arttırabilirsiniz.
    Çocuğunuza hijyen'in önemini anlatın ve tuvaleti kullanmasının doğru olduğunu anlatın, her tuvalet sonrasında el yıkama alışkanlığını şimdiden kazandırın.
    Çocuğunuzun bakıcısının ve onunla ilgilenen diğer aile büyüklerinin aynı tutarlılığı ve ilgiyi göstermesini sağlayın.

    Tuvalet eğitimi sırasında yapılmaması gerekenler ,

    Çocuğunuzun bu alışkanlığı çok kısa sürede kazanmasını beklemeyin, sabırlı ve sakince onu teşvik etmeye devam edin.
    Sakın çok ısrarcı ve sabırsız olmayın ve çocuğunuzla bu konuda dalga geçmek veya başka çocuklarla kıyaslamak gibi hatalara düşmeyin. Kesinlikle bağırmak, kızmak veya cezalandırmak gibi yöntemlere başvurmayın.
    Karşınızdakinin çocuğunuz olduğunu, küçük ve sizin kadar çabuk anlayacak kapasitede olmadığını ve onun duygularını düşünün, her konuda kendinizi onun yerine koyun, böylece daha sabırlı ve anlayışlı olabilirsiniz.
    Tuvalete çok çıkmaması için sakın sıvı tüketimini azaltmayın, çocuğunuzun metabolizmasını etkileyecek bir hata yapmış olursunuz.
    Sakın pes etmeyin, alışkanlığı kazanması ne kadar uzun sürerse sürsün geri adım atmayın. Eğer bezden vazgeçiyorsanız ara sıra bile olsa tekrar bez bağlamayın.
#14.10.2008 00:52 0 0 0
  • Çocuklarda Tuvalet Eğitimi

    Çocuklarda Tuvalet Eğitimi
    Tuvalet alışkanlığı kazanma, çocuğun hayatında önemli bir gelişimsel olaydır. Tuvalet eğitimine çocuğun ve anne-babanın hazır olduğu bir dönemde başlanması çok önemlidir.

    Tuvalet alışkanlığı kazandırılmasına 24. ayında başlanabilir.

    Tuvalet eğitimine başlayabilmek için;

    * Çocuk yürüyebiliyorsa,
    * Basit emirleri yerine getirebiliyorsa,
    * İsteklerini kelimelerle konuşarak anlatabiliyorsa,
    * Kendi kendine basit giysileri çıkarabiliyorsa,
    * Genellikle gün içinde 2-3 saat kuru kalabiliyorsa, tuvalet eğitimine hazır olduğu düşünülebilir.

    Çocuk hasta ise, kabızlık problemi varsa, yaşamında önemli bir değişiklik varsa (yeni bakıcı, yeni kardeş, taşınma, ölüm vb.) anne kendisini gergin, sinirli hissediyorsa, yeterli zaman ayıramayacağını düşünüyorsa tuvalet eğitimine başlamak için uygun zaman beklenmelidir.

    Çocuğa tuvalet alışkanlığı kazandırılırken anne-babanın yapabilecekleri;

    * Tuvalet alışkanlığı kazandırılmaya başlamadan önce, anne-babanın bir planı olmalıdır. Eğitime ne zaman, nasıl başlanacağı, ne gibi malzemelerin gerekli olduğu vb. konular önceden belirlemelidir,
    * Tuvalet alışkanlığı kazandırmak ilgi ve zaman gerektirdiği için, anne ve babanın sabırlı olmaları çok önemlidir,
    * Her çocuk tuvalet eğitimi sürecinde ara sıra altına kaçırabilir. Bu durumda çocuğa kızılmamalı, ayıplanmamalı, cezalandırılmamalıdır. Kaslarını kullanmayı öğrenirken kaçırmalar olağandır ve biraz zaman alabilir,
    * Tuvalet eğitiminin her aşamasında çocukla konuşularak, çocuğu cesaretlendirmek gerekir,
    * Tuvalet eğitiminin her olumlu aşamasında çocuk övülmeli ve takdir edilmelidir,
    * Tuvalet eğitiminde geri dönüşler olabilir. Anne-baba başarısız tuvalet eğitimini otoritelerine direkt bir saldırı olarak yorumlamamalıdırlar,
    * Çocuk tuvaletini yaptığında kakasından ve çişinden nefret etmesine neden olabilecek (ay ne pis, koktu vb.) sözler söylenmemelidir,
    * Çocuğun tuvalet eğitimindeki başarısı veya başarısızlığı, hiçbir zaman çocuğun zekasıyla eşdeğer tutulmamalıdır.

    Tuvalet eğitimi süreci;

    * Başlangıçta çocuğun anne-baba ile birlikte tuvalette bulunmasına, sifonu çekerek, oynamasına izin verilmelidir,
    * Oyun oynadığı alana oturak konularak incelemesine ve oturağın kendine ait olduğunu anlamasına yardım edilmelidir,
    * Çocuğun günde bir kez giyinik olarak oturağa oturması sağlanmalıdır,
    * Daha sonra çocuğun giysilerini çıkartarak oturağa oturması sağlanmalıdır. Bu aşamalarda korkuları varsa, oturağa oturmak istemiyorsa, kesinlikle zorlanmamalı, hazır olduğu zaman oturması beklenmelidir,
    * Bu dönemde çocuğa bol, kolay çıkartılabilen giysiler giydirilmelidir,
    * Çocuğa kakasının veya çişinin nereye gideceği anlatılmalıdır. Bezine kaka yaptığı zaman, oturağa oturtularak bezi çocuğun gözü önünde oturağa boşaltılmalıdır. Bu durum çocuğun oturma ve kaka yapma arasındaki ilişkiyi anlamasına yardım eder. Oturağı tuvalete döktükten sonra sifon çocuğa çektirilip "Güle güle" gibi kelimelerle kakasının gidişini görmesi sağlanmalıdır. Korkuyorsa kesinlikle zorlanmamalıdır,
    * Çocuk oturaktayken anne-baba çocuğu yalnız bırakmamalıdır. Çocuğun hoşuna giden masallar anlatılıp, kitap okunarak çocuğun kaygıları azaltılmaya çalışılmalıdır,
    * Çocuk gündüz düzenli olarak kuru kalıyorsa, evin içinde bezsiz alt çamaşırlarıyla dolaşmasına izin verilmelidir,
    * Çocuk, çişi geldiğinde oturağı kullanması konusunda cesaretlendirilmelidir,
    * Çocuk, düzenli olarak yatağa girmeden önce tuvalete götürülmeli ve oturak yatağın yanına-yakınına konularak, çocuğun oturağa kolay ulaşması sağlanmalıdır.

    Gece kuruluğu nadiren gündüz kuruluğu ile aynı anda başlayabilse de, çoğunlukla gerçekleşmesi aylar, yıllar alabilir.

    Tuvalet eğitiminin tamamlanması çocuktan çocuğa değişmekle birlikte çocuğun 5 yaşına kadar altını ıslatmamayı, 4 yaşına kadar da altını kirletmemeyi öğrenmesi beklenir.

    Tuvalet eğitimi sürecinde geri dönüşler yaşanabilir. Geri dönüşlerde eğitime bir süre ara verilmelidir. Başarısızlık hissine kapılıp, panik olunmamalıdır.
#01.08.2009 19:29 0 0 0
  • Konular Birleştirildi..
#01.08.2009 19:47 0 0 0