Sfenks

Son güncelleme: 21.09.2009 15:35
  • Sfenks Genel




    Aslan vücutlu ve insan başlı masal canavarı.

    Hayal ürünü ve kutsal bir hayvan olan sfenksin başlangıçta sadece Mısırlılara özgü bir varlık olduğu anlaşılıyor. Onların sfenksi, başı fira*vunun yüzünü tasvir eden uzanmış durumda bir aslandır. En ünlüsü, çölde, Kefren piramidi yakınında, kayaya oyulmuş olan dev Gize sfenk*sidir (17 metre yükseklik ve 39 metre genişlikte).

    Yunan mitolojisinde canavar, dişileşmiştir: kartal kanatları, kadın yüzü ve göğüsleri vardır. Efsaneye göre sfenks, Thebai şehri yakınlarında bir kayanın tepesinde durur ve sorularına karşılık veremeyen yolcuları yermiş. Oidipus şehrin kapılarına vardığı zaman sfenks ona şu bilmeceyi sormuş: «Sabah dört ayak, öğleyin iki ayak ve akşam üç ayak üzerinde yürüyen hayvan hangisidir?» Oidipus sorunun karşılığını bulmuş: «İnsan çocukken dört ayak emekler, erişkin yaşta iki ayağının üstünde durur, yaşlanınca da üçüncü ayak ödevi gören bir bastona dayanır». Canavar, bu cevap karşısında yenilgiye uğradığına kızarak kendini denize atmış ve ölmüş.
#25.09.2008 09:14 0 0 0
  • noimage

    Heykel 14.yy da Memluklar tarafından top bataryalarının talim hedefi olarak kullanılldığı için üstünde kalıcı zararlar oluşmuştur. Günümüzde hala nasıl restore edileceği oldukça büyük bir tartışma konusu. Sfenks yağmurlar, kum ve daha bir çok doğasal nedenlerden dolayı oldukça yıpranmış durumda. Büyük Gize sfenksinin M.Ö 2520`de Keops`un oğlu Kefren`in mimarları tarafından onun adına yapılan bir mezar kompleksi amacıyla yontulmuş. Dünyanın tanrısı olan firavun`un en güçlü hayvanlardan biri olan aslan ile birleştirilmesi firavun`un gücünü simgeliyordu. Heykelin Güneş Kültürü ile olan ilgiside kuşku ***ürmez bir gercek çünkü sfenks güneşin simgesi olan HoRuSla özdeleştirilmiş. 54m uzunluğunda 20m yüksekliğinde, batı-dogu yönünde uzanan büyük sfenks, Nil nehri`ne bakıyor ve nehir yoluyla gelenleri karsiliyordu. Zamanla Mısır, Yunanistan ve Suriye`de de baska sfenskler ortaya cikmistir. Bugün uzmanlar sfenksleri üç tip halinde sınıflandırıyor Gize`deki gibi yere çökmüş olanlar, oturanlar ve hareket halinde gösterilenler... Oturanlara Büyük iskenderin luksor tapınağında bulunan sfenks'i örnek gösterilebilir. Sfenks terimi Yunancadaki 'SPHİNGHEİN'den geliyor ve boğmak anlamını taşıyor. Bu da Thebai Mitindeki sfenksin bilmecelerine doğru yanit veremeyenleri öldürmesinden kaynaklanıyor.



    Bilmece ise : Hangi yaratık sabah 4, oglen 2 ,aksam 3 ayak üstünde yürür ve bacakları ne kadar çoksa o kadar zayiftir? Cevap ise insan'dır.Cevabı bilen olursa Sfenks de kendini öldürecektir ve Oidipus bilmeceyi biliyor.Baska bir efsanneye gore ise Oidipus tarafından öldürülüyor.



    Mısır'a gelince Sfenks Mısırca 'SEZP-ANHE' (Yasayan Görüntü) demek. Ama Mısır ve Yunan sfenksleri arasında bir baglantı kurulmuyor nedeni ise Mısır sfensk inin erkek( firavun erkek oldugu icin sfenks de onun bir goruntusu temsili) Yunan sfenks'inin ise mitolojik bir hayvan ve disi olusu.Ancak her 2 side ölü kültürüne bağlıdır.


    RESTORASYONLAR:



    M.S 2000 sag arka bacak onarıldı ve kumlardan temizlendi.

    Yunan-Roma döneminde kumun gelisini önlemek amacıyla barikatlar kuruldu.

    1798 `de Napolyon tarafından temizlik calışmaları yapıldı.

    1978`de Bir isci tarafından dev heykelin altında bir galeri kesfedildi. Bu su erozyonun ilk kanıtı oldu.

    1979`da kuzey kanadı restore edildi.

    1981 `de bacaklardan taslar düştü ve onarim 1987`ye kadar dek surdu.

    1989`da yeniden sağlamlastırıldı.

    1990`da Getty Vakfinin calısmaları baslatıldı. Bu da Unesco ve Eski Mısır örgütü tarafından yönetildi
#21.09.2009 15:35 0 0 0