COGRAFI BILGILER
Konum: Güney Afrika'da, Güneyde Atlas Okyanusu ile, Namibya ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti arasında yer almaktadır.
Coğrafi konumu: 12 30 Güney enlemi, 18 30 Doğu boylamı
Haritadaki konumu: Afrika
Yüzölçümü: toplam: 1,246,700 km²
kara: 1,246,700 km²
su: 0 km²
Sınırları: toplam: 5,198 km
Sınır komşuları: Kongo Demokratik Cumhuriyeti 2,511 km, Kongo Cumhuriyeti 201 km, Namibya 1,376 km, Zambiya 1,110 km
Sahil şeridi: 1,600 km
İklimi: Güney ve Luanda sahil şeridi boyunca kuru bir iklim hakimdir; kuzeyde Mayıs - Ekim ayları arasında serin ve kuru, Kasım - Nisan ayları arasında sıcak ve yağmurlu bir mevsim sürmektedir.
Arazi yapısı: Kıyıdan başlayan dar ovalar iç kısımlara gidildikçe yerlerini geniş yaylalara bırakmaktadırlar.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Atlas Okyanusu 0 m; en yüksek noktası: Morro de Moco 2,620 m
Doğal kaynakları: petrol, elmas, demir yatakları, fosfat, bakır, altın, boksit, uranyum
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %2
otlaklar: %23
ormanlık arazi: %43
diğer: %32 (2003 verileri)
Sulanan arazi: 800 km² (2003 verileri)
Doğal afetler: Şiddetli yağışlar periyodik su baskınlarına neden olmaktadır.
Nüfus Bilgileri
Nüfusu: 12,127,071 (2006 Temmuz ayı tahmini)
Yaş yapısı: 0-14 yaş: %43.7 (erkek 2,678,185; kadın 2,625,933)
15-64 yaş: %53.5 (erkek 3,291,954; kadın 3,195,688)
65 yaş ve üzeri: %2.8 (erkek 148,944; kadın 186,367) (2006 verileri)
Nüfus artış oranı: %2.45 (2006 verileri)
Mülteci sayısı: 3.55 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)
Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.05 erkek/kadın
15 yaş altı: 1.02 erkek/kadın
15-64 yaş: 1.03 erkek/kadın
65 yaş ve üzeri: 0.8 erkek/kadın
toplam nüfus: 1.02 erkek/kadın (2006 verileri)
Bebek ölüm oranı: 185.36 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)
Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 38.62 yıl
erkeklerde: 37.47 yıl
kadınlarda: 39.83 yıl (2006 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 6.35 çocuk/1 kadın (2006 tahmini)
Ulus: Angolalı
Nüfusun etnik dağılımı: Ovimbundular %37, Kimbundular %25, Bakongolar %13, Melezler (Avrupalılar ve Afrika yerlilerinin karışımı) %2, Avrupalılar %1, diğer %22
Din: Yerel inançlar %47, Roma Katolikleri %38, Protestanlar %15 (1998 verileri)
Dil: Portekizce (resmi), Bantuca ve diğer Afrika dilleri
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfus: %66.8
erkekler: %82.1
kadınlar: %53.8 (2001 verileri)
YÖNETIMI
Ülke adı: Resmi tam adı: Angola Cumhuriyeti
kısa şekli : Angola
Yerel tam adı: Republica de Angola
yerel kısa şekli: Angola
eski adı: Angola Halk Cumhuriyeti
Yönetim Biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet
Başkent: Luanda
İdari bölümler: 18 il; Bengo, Benguela, Bie, Cabinda, Cuando Cubango, Cuanza Norte, Cuanza Sul, Cunene, Huambo, Huila, Luanda, Lunda Norte, Lunda Sul, Malanje, Moksico, Namibe, Uige, Zaire
Bağımsızlık: 11 Kasım 1975
Milli bayram: Kurtuluş günü, 11 Kasım (1975)
Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: ACP (Afrika - Karayip - Pasifik Ülkeleri), AfDB (Afrika Kalkınma Bankası), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CEEAC, ECA (Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-77, IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ITU (Uluslararası Telekomünikasyon Birliği), NAM, OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı), OAU (Afrika Birliği Teşkilatı), SADC, UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UPU (Dünya Posta Birliği), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)
EKONOMIK GÖSTERGELER
Ekonomiye genel bakış: Angola ülke olarak gelirinin büyük bölümünü petrol (3 milyar $), elmas (188 milyon $) ve rafine edilmiş petrol (87 milyon $) ihracatından kazanmaktadır.
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %23 (2005 verileri)
İş gücü: 5.58 milyon (2005 verileri)
Sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %85, endüstri ve hizmet %15 (2003 verileri)
Butçe gelirler: 8.5 milyar $
giderler: 10 milyar $
GSYİH: 45.32 milyar $ (2005)
GSYİH kişi başına: 700 $
Endüstri: petrol; elmas, demir yatakları, fosfat, boksit, uranyum ve altın; çimento; madencilik; gıda; balıkçılık; biracılık; tütün ürünleri; şeker; tekstil
Elektrik üretimi: 2.24 milyar kWh (2004)
Elektrik üretimi için kaynaklar: fosil yakıtlar: %32.2
hidro: %67.8
nükleer: %0
diğer: %0 (2004)
Elektrik tüketimi: 1.9 milyar kWh (2004)
Elektrik ihracatı: 0 kWh (2003)
Elektrik ithalatı: 0 kWh (2003)
Tarım ürünleri: muz, şekerkamışı, kahve, sisal, mısır, pamuk, tütün, sebzeler, fidanlar; çiftlik hayvanları; ormancılık ürünleri; balık
İhracat tutarı: 26.8 milyar $ (2005 verileri)
İhracat ürünleri: Ham petrol %90, elmas, arıtılmış petrol ürünleri, sıvı gaz, kahve, balık ve deniz mahsulleri, kereste, pamuk, mineraller
İhracat ortakları: ABD %39.8, Çin %29.6, Fransa %7.8, şili %5.4, Tayvan %4.4 (2005)
İthalat tutarı: 8.165 milyar $ (2005 verileri)
İthalat ürünleri: Makineler ve elektrik ürünleri, araçlar ve oto yedek parçaları; ilaçlar, gıda ürünleri, tekstil, ordu malları
İthalat ortakları: Güney Kore %20.8, Portekiz %13.6, ABD %12.7, Güney Afrika %7.5, Fransa %5.3, Brezilya %5.6, Çin %5.1 (2005)
Dış borç tutarı: 9.401 milyar $ (2005 verileri)
Para birimi: Kwanza (AOA)
Para birimi kodu: AOA
Mali yıl: Takvim yılı
ILETISIM BILGILERI
Kullanılan telefon hatları: 94,300 (2005)
Telefon kodu: 244
Radyo yayın istasyonları: AM 21, FM 6, kısa dalga 7 (2000)
Radyolar: 630,000 (1997)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 6 (2000)
Televizyonlar: 150,000 (1997)
Internet kısaltması: .ao
Internet servis sağlayıcıları: 1 (2000)
Internet kullanıcıları: 172,000 (2005)
ULASIM TASIMACILIK
Demiryolları: toplam: 2,761 km
Karayolları: toplam: 51,429 km
asfalt: 5,349 km
asfalt olmayan: 46,080 km (2001)
Su yolları: 1,300 km
Boru hatları: gaz 235 km; sıvı petrol gazı 122 km; ham petrol 867 km; petrol/gaz/su 5 km (2006)
Limanları: Ambriz, Kabinda, Lobito, Luanda, Malongo, Mocamedes, Namibe, Porto Amboim, Soyo
Hava alanları: 244 (2006 verileri)
Angola güneybatı Afrika'da, Namibya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Zambiya ile komşu olan, batısında Atlas Okyanusu bulunan bir ülkedir. Angola'ya ait olan ve ülkeye sınırı olmayan yakındaki Cabinda ili de Kongo Brazaville ile sınıra sahiptir. Eski bir Portekiz sömürgesi olan ülkenin önemli ölçüde doğal kaynakları vardır (Petrol ve elmas en önemlileri).
Ülke, unvan olarak bir demokrasidir ve Angola Cumhuriyeti (Portekizce Republica de Angola) adını taşır.
Tarih
Ülkenin ismi, bu toprakların 16'ncı yüzyıldaki yerli sahipleri olan Bantuların kullandıkları N'gola kelimesinden sömürge döneminde Portekizce'ye geçmiştir. 1951'de sömürge ülke, Portekiz'in bir denizaşırı yönetimi olarak yeniden şekillendirildi, Portekiz Batı Afrikası olarak da adlandırıldı. Portekiz, sömürge yönetimini lağvetmeyi reddedince bağımsızlık için silahlı mücadele hareketleri başladı.
* Angola'nın Bağımsızlığı İçin Halk Hareketi; (Movimento Popular de Libertação de Angola, MPLA). Portekiz'de ve Doğu Bloku'ndaki komünist partilerle bağlantıları olan bir hareketti.
* Angola Ulusal Bağımsızlık Cephesi (Frente Nacional de Libertação de Angola, FNLA); kuzeydeki Bakongo bölgesinde etnik bir tabanı olan ve ABD ile Zaire'nin Mobutu rejimiyle bağlantıları vardı.
* Angola'nın Tümden Bağımsızlığı İçin Ulusal Birlik (União Nacional para a Independência Total de Angola, UNITA); ülkenin merkezindeki Ovibundu etnik bölgesi temelli bir hareketti.
25 Nisan 1974'de Portekiz'de meydana gelen Karanfil Devrimi, Portekiz yönetiminin Angola ve Mozambik gibi deniz aşırı sömürgelerinde bulunan askerlerini geri çekme kararı almasına neden oldu. Böylelikle, Angola'da 14 yıldır süren gerilla savaşı da bağımsızlıkla sonuçlandı. Ancak bundan sonra da, politik kökenleri ve dış destekçileri farklı MPLA, UNITA, FNLA arasında iç savaş devam etti. 1991'de bu gruplar çok partili sisteme geçilmesi konusunda anlaştılarsa da ve sonraki yıllarda seçimler yapıldıysa da 2002'de liderlerden birinin vurulmasını da içeren iç çatışmalar bitmedi.
Angola birçok Afrika ülkesi gibi, patlak veren salgın hastalıklarla mücadele eden bir ülkedir.
Coğrafya
Güney ve Luanda sahil şeridi boyunca kuru bir iklim hakimdir; kuzeyde Mayıs - Ekim ayları arasında serin ve kuru, Kasım - Nisan ayları arasında sıcak ve yağmurlu bir mevsim sürmektedir.Ülkenin genel arazi yapısı ; Kıyıdan başlayan dar ovalar iç kısımlara gidildikçe yerlerini geniş yaylalara bırakmaktadırlar.Ülkenin en yüksek noktası: Morro de Moco 2,620 m'dir.Petrol, elmas, demir yatakları, fosfat, bakır, altın, boksit, uranyum gibi doğal kaynaklar bulunmaktadır. Şiddetli yağışlar yaylarda periyodik su baskınlarına neden olmaktadır.