Frankfurt Kitap Fuarı

Frankfurt Kitap Fuarı, 2005.

Frankfurt Kitap Fuarı, her yıl Almanya'nın Frankfurt şehrinde düzenlenen, Dünya'nın en büyük kitap fuarı olarak kabul edilen organizasyondur. Yayın ve elektronik yayıncılık alanında faaliyet gösteren kuruluşların katılımıyla 1949 yılından bu yana gerçekleştirilmektedir.


100'den fazla ülkeden yaklaşık 7.000 yayıncıyı buluşturmakta olan fuarın ziyaretçi sayısı 2004 yılında 290.000 olarak tespit edilmiştir. Sadece fuarın düzenlendiği tarihlerle sınırlı kalmayan ve Frankfurt Kitap Fuarı tarafından yıl boyunca organize edilen edebiyat, sanat, bilim, kültürel etkileşimler, iş, dil, din konularında muhtelif ülkelerin önde gelen yazar, araştırmacı, bilim adamları ve sivil toplum örgütlerinin katılımlarıyla 3.000'den fazla açık oturum, söyleşi, panel ve konferans düzenlenmektedir.


Onur Konuğu Türkiye

15-19 Ekim arasında yapılacak Frankfurt Kitap Fuarı’nın bu yılki onur konuÄŸu Türkiye. Uzun süredir hummalı bir çalışma sürüyor. "Bütün Renkleriyle Türkiye" sloganıyla mart ayında tanıtımlara baÅŸlandı.


Nisan, mayıs ve haziranda Frankfurt Åžehir Kütüphanesi’nde Sadık Yalsızuçanlar, Gönül Kıvılcım, Hıfzı Topuz, AyÅŸe Kulin ve Engin Geçtan okumalar yaptı. Zülfü Livaneli ve Mario Levi Frankfurt’ta BoÄŸaz’dan Tarih ve Hikayeler konulu bir edebiyat akÅŸamına katıldı. Berlin Kitap ÅženliÄŸi’nde Türk yazar Deniz KavukçuoÄŸlu açılışı yaptı. Bunlar, Türkiye kültürünün tanıtılması için yapılan toplam 300’e yakın etkinlikten sadece birkaçı. Åžu sıralar Almanya’da kitapçıların vitrininde Orhan Pamuk, Mario Levi, Aslı ErdoÄŸan, Murathan Mungan, Perihan MaÄŸden gibi yazarların eserleri ön sırada. Frankfurt Kitap Fuarı’nın açılış konuÅŸmasını da Nobel Edebiyat ödüllü yazarımız Orhan Pamuk yapacak. Buraya sığdıramadığımız onlarca etkinliÄŸin tamamı için [url]http://www.fbf2008turkey.com[/url] sitesine bakmak yeterli. Fuarın Ulusal Yürütme Komitesi EÅŸbaÅŸkanı yayıncı Müge Gürsoy Sökmen, Türk yayıncılığının nasıl hazırlandığını anlattı.


Bütün Renkleriyle Türkiye sloganı neye dayanarak hazırlandı?

-Frankfurt Kitap Fuarı’nda 40 yılda bir karşımıza çıkan onur ülke olma ÅŸansında yabancıların "Bunlar bölünmüş, bir ülkenin içinde bir sürü ülke var, Türkiye kendi kendini idare edemez ya da kendi kültürüne sahip çıkamaz" gibi yargıları yıkmak istedik. Cevap olarak "Biz bir tane Türkiye’yiz" demek, içimizde de her ülkede olduÄŸu gibi pekçok renk olduÄŸunu kanıtlamak için bu ÅŸansı kullanmamız gerekiyordu. Bu yüzden deÄŸiÅŸik siyasi görüşlerden olanları, belki birbiriyle hiç çalışmamış kiÅŸileri biraraya getirdik. İçimizdeki çeÅŸitliliÄŸi inkar etmek, bastırmak ya da görmezden gelmek yerine bunu gücümüz saydık. Çünkü biz bu olgunlukta bir kültür dünyasına sahibiz. EtkilendiÄŸimiz ÅŸairler, beÄŸendiÄŸimiz romancılar severek okuduÄŸumuz ya da dinlediÄŸimiz müzikler her zaman kendi siyasi görüşlerimizden olan sanatçıların elinden çıkmaz. Onların hepsini topladığınızda, bizi biz yapıyorlar. Ä°ÅŸte bu kültür dünyasının zenginliÄŸini kısıtlamak yerine, hep birlikte gidelim dedik.


Logonun bu kadar renkli olmasının sebebi bu mu?


-Evet bir sebebi de bu. Bir de Bülent Erkmen derdimizi çok iyi anladı. Baktığınız zaman logo, çıkışsız bir labirent gibi görünüyor. Türkiye’ye dışarıdan bakanların tam da görmek istediÄŸi gibi. Halbuki biz içeridekiler biliyoruz ki, birçok çıkış imkanı var. Bunu gerçekten demokratik bir tartışma imkanıyla, kısıtlanmadan, bastırılmadan yaÅŸayabilirsek pekala bir gelecek kurabiliriz. Logonun böyle gizli bir mesajı da var. Mesela basın toplantısında Alman gazeteciler "Niye labirent yaptınız?" diye sordular. Biz de "Siz labirent sandığınız için yaptık. Dikkatli bakarsanız anlarsınız" deyince hem güldüler, hem de utandılar.


Yazarlar ya da tanıtılacak kitaplar seçilirken nelere dikkat edildi?


-Yazarları yedi yazar örgütünün oluÅŸturduÄŸu komite seçti. Onlar da üç ÅŸeye dikkat ettiler. Birincisi Türkiye’deki kültürel hayatta önemli bir etki yaratmış olmak. Ä°kincisi gelecek vaat eden yazar olması, üçüncüsü de Almanca baÅŸta olmak üzere yabancı dillere eserleri çevrilenler.


Bu aşamada zorluklarla karşılaştınız mı?


-Tabii. Ama bizi en çok yoran arşiv taraması oldu. Eserleri derli toplu bulmakta çok zorlandık. Örneğin bir yazarın bir kitabı dört değişik tarihle belirtilmiş olabiliyordu ansiklopedilerde. Katalog hazırlarken kurumsallaşmanın eksikliğini çok hissettik, kaynaklara ulaşamadık, genç edebiyatçıların fotoğraflarını bulamadık.


Sizin tanıtmak istediğiniz ama kendisi gelmeyen yazarlar oldu mu? Gerekçeleri neydi?


-Evet oldu. Kültür Bakanı’nın AKP’li olması sorun yarattı. Bazı yazarlar, programın özerk hazırlandığını açıklasak da bunun bir AKP etkinliÄŸi olacağı endiÅŸesini taşıdılar. Programı gördükten sonra katılmaya karar verenler oldu ama tabii, istemeyenler de oldu. Ama bunların sayısı 10’u bulmaz. Bir de Ä°lhan Berk gibi vefatından ya da rahatsızlığından dolayı gelemeyenler var. Ama hepsinin kitapları orada olacak; protesto eden yazarlar da kataloglarımızda yer alıyor.


Ä°STANBUL’U Ä°NTERAKTÄ°F ANLATAN SERGÄ°

Becoming Ä°stanbul Garanti Galeri Müdiresi Pelin DerviÅŸ, mimar ve mimarlık tarihçisi Bülent Tanju ve UÄŸur Tanyeli’nin küratörlüğünde hazırlandı. Alman Mimarlık Müzesi’nde (Deutsches Architektur Museum) açılan sergide Ä°stanbul metropolünün deÄŸiÅŸimi anlatılıyor. Ama kesinlikle alışılmış yöntemlerin dışında. Sergi alanına girdiÄŸinizde masaların üzerinde birer bilgisayar mouse’u ve her birinin karşısında duvara yansıtılmış bir görüntüyle karşılaşıyorsunuz. Keyifle sandalyenize oturup, mouse’unuza hakim olduktan sonra duvardaki ÅŸu baÅŸlıkları dilediÄŸiniz gibi karıştırabilirsiniz: Eskimek - Yenilemek, Yığışmak - Saçılmak, Devinmek - Durulmak, Korkmak - Rahatlamak, Saf- Melez, Özlemek - Unutmak, Olmak - Olmamak, Görünmek - Ä°zlenmek.


Tıpkı internet sitelerini dolaÅŸmaya benzeyen sergide sadece arama motorları yok. BaÅŸlıklara tıklayarak o konu hakkında hazırlanmış haberleri izleyebilir, okuyabilir ya da fotoÄŸrafları inceleyebilirsiniz. Serginin bütün malzemesi, fotoÄŸrafçı, sanatçı, mimar, yazar, illüstratör ve araÅŸtırmacıların katkısıyla oluÅŸturulan bir havuzdan seçildi. Pelin DerviÅŸ serginin oluÅŸumunu şöyle anlatıyor: "Alman Mimarlık Müzesi projenin daha çok mimariye odaklanmasını istemiÅŸti. Ama hem Ä°stanbul, hem mimari tek bir yapının fotoÄŸrafını koyarak anlatılabilecek bir ÅŸey deÄŸil. Sosyolojiyle, tarihle birlikte incelenmesi gerekir. Bu yüzden Karikatür Müzesi, Yeni Mimar, 21 Dergisi ve Platform’un arÅŸivi tarandı. Pozitif, IKSV, NTV’den destek aldık. ÖrneÄŸin sergide 70’in üzerinde NTV haberi kullandık."


Çukurova Bayramlığını Giyerken Sergide Lütfi Özgünaydın’ın YaÅŸar Kemal’in Çukurova betimlemelerinden esinlenerek çektiÄŸi 45 fotoÄŸraf yer alıyor. Frankfurter Sparkasse Sanat Galerisi’nde 21 Ekim’e kadar görülebilecek.


PadiÅŸahın Burnu Türkiye’de geçmiÅŸten bugüne mizah tarihini özellikle karikatör ve dergilerle anlatan bir sergi. BaÅŸlığını, pekçok karikatüre konu olan II. Abdülhamid’in büyük burnundan alıyor. Dünya Kültürleri Müzesi’nde (Museum der Weltkulturen) 16 Kasım’a kadar sürecek.


Türkiye GerçekliÄŸi Türkiye’den ÇaÄŸdaÅŸ FotoÄŸraf ve Video Sanat Celina Lundsford ve Necmi Sönmez’in küratörlüğünde Fotografie Forum Frankfurt’ta açılan sergi 26 Ekim’e kadar gezilebilir.


Türk Toplumunda Yahudi YaÅŸamindan Kesitler Naim A. Güleryüz ve Dr. Johannes Wachten’in küratörlüğünü yaptığı, Museum Judengasse-Dependance des Jüdischen Museums’da açılan sergi 11 Kasım’a kadar sürecek.


YaÅŸar Kemal - Yazarlar Odası Sadık Karamustafa’nın küratörlüğünü yaptığı Frankfurt Sparkasse Sanat Galerisi’nde açılan sergi 21 Ekim’de sona eriyor.


Türkiye’de Çizgi Roman Hakkında Comic Centre’da15-19 Ekim’de gezilebilir.


TC Merkez Bankası Sanat Koleksiyonu Sergisi Halil Akdeniz’in küratörlüğünde 16 Ekim’de IHK Frankfurt’da açılacak sergi 5 Kasım’a kadar görülebilir.
GENCÄ°NDEN YAÅžLISINA TÃœM YAZARLAR


YaÅŸar Kemal’in Anlatı Dünyası Bu sohbete Feridun Andaç (moderatör), Jean-Pierre Deleage, Barry Tharaud, Kenan Mortan, Helga DaÄŸyeli katılacak.


Türkiye’de Gençlik Ve Genç Yazarlar Sema Kaygusuz, Tarık Tufan, Ä°brahim PaÅŸalı, Onur Caymaz ve Barış MüstecaplıoÄŸlu katılacak.


Türk Şiir Gecesi Yüksel Pazarkaya (moderatör), Lale Müldür, Küçük İskender, Haydar Ergülen, Deniz Durukan, Nevzat Çelik, Kemal Özer, Erdal Alova, Ali Nar, Ali Akbaş, Arife Kalender, Didem Madak, Ahmet Erhan ve Bedirhan Toprak katılacak.


Modern Türk Edebiyatının Kurucuları Açılış konuşmasını Adalet Ağaoğlu ve Jale Parla yapacak. Modern Türk romanının kurucularını Tarık Dursun K., Abdullah Uçman, Rahim Tarım, Fatmagül Berktay ve Murat Belge anlatacak. Modern Türk şiirinin kurucularını Egemen Berköz, Ataol Behramoğlu, Tuğrul Tanyol, Metin Cengiz, Beşir Ayvazoğlu ve Ömer Erdem anlatacak. Modern Türk öyküsünün kurucularını ise Necati Tosuner, Öner Yağcı, Necat Güngör, Ayfer Tunç ve Adnan Özyalçıner anlatacak.


TÃœRKÄ°YE’YÄ° FRANKFURT’TA 1000 KİŞİ TEMSÄ°L EDECEK


Frankfurt Kitap Fuarı’nda Türkiye’yi anlatan 25 sergi, 15 etkinlik, 200 okuma, 10 sempozyum ve 15 davet gerçekleÅŸtirildi ya da yapılmaya devam ediliyor. Tüm bunlara 350 yazar / çevirmen / akademisyen, 320 sanatçı, 100 yayıncı, 110 küratör / moderatör / koordinatör, 120 kiÅŸilik resmi heyet, görevli ve medya mensubu dahil olacak.


BÃœLENT ERKMEN, TÃœRKÄ°YE’YÄ° LABÄ°RENTLE ANLATTI


Frankfurt Kitap Fuarı 2008 Konuk Ãœlke Türkiye logosu grafik tasarımcısı Bülent Erkmen tarafından Türkçe, Ä°ngilizce ve Almanca hazırlandı. Erkmen logoyu şöyle anlatıyor: "Bu logo, labirent gibi görünen ama labirent olmayan, kapalı gibi görünen ama kapalı olmayan, ’dışardan’ göründüğü gibi olmayan, edebiyat dahil her konuda içine girilmesi kolay, içinde ’dolaşılması’ kolay bir özelliÄŸe ve özgünlüğe sahip olan, ayrıca Türkiye’nin kültürel mirasına göndermeler yapan bir görsel doku içine gömülmüş ’Turkey’ yazısından oluÅŸuyor."


TÜRK ÇOCUKLARI OKULLARDA DAHA POPÜLER


18 AÄŸustos’ta Hessen Eyaleti’ndeki okullarda Türk okuma programı baÅŸladı. Amaç, çocuklara okuma alışkanlığı kazandırmak ve Türkçeyi, Türk yazarlarını tanıtabilmek. Okuma programının ilki Berrin KarakaÅŸ ve Mavisel Yener tarafından Wiesbaden Wilhelm-Heinrich-von-Riehl Okulu«nda yapıldı. Mavisel Yener, Elimden Kaçan Masal adlı kitabından KonuÅŸan Koltuk isimli masalını 100 çocuÄŸa okudu. Okumaya Hessen Eyaleti Kültür Bakanı Jürgen Banzer de katıldı. Aslında 10-15 dakika kalıp baÅŸka bir iÅŸe gidecekti. Ama Mavisel Yener, beden dilini de kullanarak masalı anlattıkça Jürgen Banzer, bir türlü koltuÄŸundan kalkamadı. Sonunda "Bu masal bitmeden hiç bir yere gitmiyorum" diye kestirip attı. Mavisel Yener gözlemlerini şöyle anlatıyor: "Masal bitince soru-cevap kısmına geçtik. Hem Alman, hem Türk çocuklar soru sordu. Türkler soruları Türkçe soruyordu. Aslında Almanca konuÅŸuyorlardı. Ama arkadaÅŸlarının önünde ’Bakın ben yazarın dilini anlıyorum’ havası attıklarını, Türk oldukları için gururlandıklarını hissettim. Öğretmenlerle görüştüğümde çocukların okuldaki konumlarının deÄŸiÅŸtiÄŸini, daha popüler olduklarını öğrendim."

CAZINDAN SAZINA, KLASİĞİNDEN ROCK’INA TÃœRK MÃœZİĞİ

Yunus Emre Oratoryosu Rengim Gökmen yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası ve Frankfurt Singakademie Korosu Yunus Emre oratoryosunu ilk kez Almanca seslendirecek.


Ya Seni Rüyasında Bir Daha Hiç Görmezse Sevim Burak’ın Yanık Saraylar kitabındaki öykülerdeki yalnızlık, paranoya, ölüm gibi temalar üzerine sanatçı Naz Erayda’nın kurguladığı bir çalışma. AyÅŸe Tütüncü’nün müzikleriyle Derya Alabora, Mustafa Avkıran, Övül Avkıran, GüneÅŸ BerberoÄŸlu ve Gülbin YeÅŸil oynuyor.

Frankfurt’ta Anadolu’dan Melodiler Almanların Fatih Akın’ın yönettiÄŸi Köprüyü Geçmek adlı belgeselde tanıdığı ÅŸarkıcı Aynur, Anadolu’daki Türk ve Kürt folklörünü biraraya getirecek.


Goethe’nin Divánı’ndan Gazeller Neyzen Kudsi Ergüner ve seçkin müezzinler, Goethe’nin ünlü divanından parçalar yorumlayacak.

Ve diğerleri Ahmet Hamdi Tanpınar Huzur Konseri- Bursa Devlet Klasik Türk Müziği Korosu, Hayali Doğu Hayali Batı Sempozyumu Konseri- İncesaz, Dream Of The Orient- Concerto Köln Orkestrası ve Sarband, Kolektif İstanbul- Balkan Sounds Meets Gipsy Swing, Hasbihál Topluluğu Semah Gösterisi, Ayşe Tütüncü Trio, Istanbul By Night (Baba Zula, Feat Ceza & Dr. Das, Dj Yakuza Ve Michael Rütten.)