Yönetim Bilgi Sistemi ve Dijital İşletmeler

Son güncelleme: 15.03.2009 12:45
  • işletme koşullarının değişiminde etkili olan faktörleri sıralayabilmek
    • işletme koşullarının değişiminde dünyada meydana gelen dört önemli değişim etkili olmuştur. Birinci değişim, etkin bir şekilde ortaya çıkan küresel ekonomi, ikinci değişim, endüstri ekonomisi ve toplumundan bilgi toplumuna geçiş, üçüncü değişim işletmelerin örgüt yapısında ve yönetim şeklindeki değişim, dördüncü ve son değişim de dijital işletmelerin ortaya çıkışıdır.
    Veri ve bilgi arasındaki ilişkiyi ve iyi bilginin özelliklerini açıklayabilmek
    • Bilgiyle sözü edilen, verinin işlenerek karar verici için anlamlı ve kullanışlı hale gelmesidir. Veri ise, işletme içinde oluşan olayları temsil eden belirli bir işe yarayan ya da yaramayan ham gerçekler, görüntüler, seslerdir. Daha basit tanımıyla, veri bilginin işlenmemiş hali yani ham halidir.
    • iyi bilgi konuyla ilişkili, doğru, zamanında, tam, kolaylıkla erişilebilir ve doğru biçimde olmalıdır. Sistem, bilgi sistemi ve elemanlarını tanımlayabilmek
    • Sistem, girdiler alıp çıktılar oluşturan, organize bir dönüşüm süreciyle ortak bir amaca yönelik beraber çalışan ve birbiriyle ilişkili elemanların oluşturduğu gruptur. Sistemin elemanları girdi, süreç, çıktı, geribesleme, denetimdir.
    • Bilgi sistemi, veri kaynaklarını girdi olarak alıp süreçten geçiren ve çıktı olarak bilgi ürünlerini ortaya çıkaran bir sistemdir. Bilgi sisteminin elemanları yazılım, donanım, insan, şebeke ve veridir.
    Bilgi sistemlerinin tarihsel gelişimini açıklayabilmek
    • Kayıt işleme ve kayıt saklamayla başlayan bilgi sistemlerinin rolü daha sonra sırasıyla yönetim bilgi sistemi, karar destek sistemleri, üst yönetim bilgi sistemi, yapay zeka, uzman sistemler, stratejik bilgi sistemleri, internet, intranet, extranet olarak günümüze kadar gelmiştir.
    Bilgi sistemlerini sınıflandırabilmek
    • Bilgi sistemleri işlem ve yönetim destek sistemleri olarak iki grupta sınıflandırılabilir. işlem destek sistemleri ise kayıt işleme sistemleri, süreç kontrol sistemleri ve ofis otomasyon sistemleri olmak üzere üçe ayrılır. Yönetim destek sistemleri ise yönetim bilgi sistemi, karar destek sistemleri ve üst yönetim bilgi sistemleri olarak üçe ayrılır.
    Bilgi sistemi yaklaşımlarını tanımlayabilmek
    • Bilgi sistemi yaklaşımları genel olarak teknik ve davranışsal olarak ikiye ayrılmasına rağmen, her ikisinin dengeli karışımı olan sosyoteknik yaklaşım bilgi sistemlerinin içeriğine en uygun olanıdır.
    Bilgi sistemlerinin işletme içindeki yeri ve önemini açıklayabilmek
    • Bilgi sistemleri, işletmelerde muhasebe, finansman, pazarlama ya da insan kaynakları kadar önemli ana işlev alanlarından biri olmuştur. işletme etkinliği, çalışanların verimliliği ve morali, müşteri hizmetleri ve memnuniyetinin sağlanmasında bilgi sistemlerinin büyük katkısı bulunmaktadır. Ayrıca, yöneticilerin etkin ve doğru karar vermelerine hem yardımcı olmakta hem de bilgi desteğinde bulunmaktadır ve işletmeye küresel pazarda stratejik avantaj sağlayan rekabete dayalı ürün ve hizmetlerin üretilmesinde bilgi sistemi önemli bir parçadır.
    Bilgi sistemlerinin yarattığı fırsatlar ve tehlikeleri saptayabilmek
    • işletmeler bilgi teknolojisini kullanırken rekabetçi, etkili ve aynı zamanda dijital girişimciliğe olanak tanımalıdır. Küreselleşmeye bağlı olarak işletmelerin bir çok yerde ofisleri bulunmaktadır. Bu ofislerin denetlenememesi ve iletişim bozukluğu işletmenin işleyişini negatif yönde etkilemektedir.
    • işletmelerin kuracağı bilgi mimarisi ve alt yapısı öyle olmalıdır ki, işletme amaçları desteklenirken aynı zamanda değişen iş ve teknolojik koşullar göz önünde bulundurulmalıdır. Bilgi sistemleri için yapılan yatırımın gerçek karşılığının mutlaka alınmalıdır.
    • Kurulan bilgi sistemlerinin etik ve sosyal sorumluluk açısından çalışma şekilleri çok iyi denetlenmelidir.

    ÜNİTE 2

    İşletme Bilgi Sistemleri
    işletme koşullarının değişiminde etkili olan faktörleri sıralayabilmek
    • işletme koşullarının değişiminde dünyada meydana gelen dört önemli değişim etkili olmuştur. Birinci değişim, etkin bir şekilde ortaya çıkan küresel ekonomi, ikinci değişim, endüstri ekonomisi ve toplumundan bilgi toplumuna geçiş, üçüncü değişim işletmelerin örgüt yapısında ve yönetim şeklindeki değişim, dördüncü ve son değişim de dijital işletmelerin ortaya çıkışıdır.
    Veri ve bilgi arasındaki ilişkiyi ve iyi bilginin özelliklerini açıklayabilmek
    • Bilgiyle sözü edilen, verinin işlenerek karar verici için anlamlı ve kullanışlı hale gelmesidir. Veri ise, işletme içinde oluşan olayları temsil eden belirli bir işe yarayan ya da yaramayan ham gerçekler, görüntüler, seslerdir. Daha basit tanımıyla, veri bilginin işlenmemiş hali yani ham halidir.
    • iyi bilgi konuyla ilişkili, doğru, zamanında, tam, kolaylıkla erişilebilir ve doğru biçimde olmalıdır.
    Sistem, bilgi sistemi ve elemanlarını tanımlayabilmek
    • Sistem, girdiler alıp çıktılar oluşturan, organize bir dönüşüm süreciyle ortak bir amaca yönelik beraber çalışan ve birbiriyle ilişkili elemanların oluşturduğu gruptur. Sistemin elemanları girdi, süreç, çıktı, geribesleme, denetimdir.
    • Bilgi sistemi, veri kaynaklarını girdi olarak alıp süreçten geçiren ve çıktı olarak bilgi ürünlerini ortaya çıkaran bir sistemdir. Bilgi sisteminin elemanları yazılım, donanım, insan, şebeke ve veridir.
    Bilgi sistemlerinin tarihsel gelişimini açıklayabilmek
    • Kayıt işleme ve kayıt saklamayla başlayan bilgi sistemlerinin rolü daha sonra sırasıyla yönetim bilgi sistemi, karar destek sistemleri, üst yönetim bilgi sistemi, yapay zeka, uzman sistemler, stratejik bilgi sistemleri, internet, intranet, extranet olarak günümüze
    kadar gelmiştir.
    Bilgi sistemlerini sınıflandırabilmek
    • Bilgi sistemleri işlem ve yönetim destek sistemleri olarak iki grupta sınıflandırılabilir. işlem destek sistemleri ise kayıt işleme sistemleri, süreç kontrol sistemleri ve ofis otomasyon sistemleri olmak üzere üçe ayrılır. Yönetim destek sistemleri ise yönetim bilgi sistemi, karar destek sistemleri ve üst yönetim bilgi sistemleri olarak üçe ayrılır.
    Bilgi sistemi yaklaşımlarını tanımlayabilmek
    • Bilgi sistemi yaklaşımları genel olarak teknik ve davranışsal olarak ikiye ayrılmasına rağmen, her ikisinin dengeli karışımı olan sosyoteknik yaklaşım bilgi sistemlerinin içeriğine en uygun olanıdır.
    Bilgi sistemlerinin işletme içindeki yeri ve önemini açıklayabilmek
    • Bilgi sistemleri, işletmelerde muhasebe, finansman, pazarlama ya da insan kaynakları kadar önemli ana işlev alanlarından biri olmuştur. işletme etkinliği, çalışanların verimliliği ve morali, müşteri hizmetleri ve memnuniyetinin sağlanmasında bilgi sistemlerinin büyük katkısı bulunmaktadır. Ayrıca, yöneticilerin etkin ve doğru karar vermelerine hem yardımcı olmakta hem de bilgi desteğinde bulunmaktadır ve işletmeye küresel pazarda stratejik avantaj sağlayan rekabete dayalı ürün ve hizmetlerin üretilmesinde bilgi sistemi önemli bir parçadır.
    Bilgi sistemlerinin yarattığı fırsatlar ve tehlikeleri saptayabilmek
    • işletmeler bilgi teknolojisini kullanırken rekabetçi, etkili ve aynı zamanda dijital girişimciliğe olanak tanımalıdır. Küreselleşmeye bağlı olarak işletmelerin bir çok yerde ofisleri bulunmaktadır. Bu ofislerin denetlenememesi ve iletişim bozukluğu işletmenin işleyişini negatif yönde etkilemektedir.
    • işletmelerin kuracağı bilgi mimarisi ve alt yapısı öyle olmalıdır ki, işletme amaçları desteklenirken aynı zamanda değişen iş ve teknolojik koşullar göz önünde bulundurulmalıdır. Bilgi sistemleri için yapılan yatırımın gerçek karşılığının mutlaka alınmalıdır.
    • Kurulan bilgi sistemlerinin etik ve sosyal sorumluluk açısından çalışma şekilleri çok iyi denetlenmelidir
#15.03.2009 12:42 0 0 0
  • ÜNİTE 3
    İşletme Yönetimi, İşletme Stratejileri ve Bilgi Sistemi
    Postmodernizm kavramı hakkında genel olarak bilgi sahibi olabilecek ve postmodern düşüncenin yönetim konularını nasıl etkilediğini anlayabilmek
    • Modernizmin uzantısı olan postmodernizm, çağımızda bilgisayarlaşmış bilginin üretimin temel gücü durumuna gelmesinde önemli bir paya sahiptir.
    • Mimarlık, edebiyat gibi pek çok kültürel alanda olduğu kadar yönetim alanına da etkileri yadsınamayan postmodernizm, düzensiz, karmaşık, değişken ve belirsiz olan organizasyonları ve çevrelerini gerçeğin ta kendisi olarak görmektedir.
    Sanal organizasyonlar nedir, nasıl yönetilir konuların kavrayabilmek
    • Profesyonel çalışanların kendi kendilerini yönetme eğilimleri, karar verme sorumluluğunun merkezden uzaklaştırılması, organizasyon yapılarını yalın hale getirmekle birlikte insanları, varlıkları ve fikirleri birleştirmek için ağları kullanan sanal organizasyonlar gibi değişik yapıda organizasyonların ortaya çıkmasına neden olmuştur.
    • Bir sanal organizasyon yönetiminin bilgi altyapısını
    oluşturmak için sistemdeki her bir parçanın bütünleştirilmesi
    gerekir.
    Bilgi sistemlerinin yönetsel karar almada işletmelere nasıl yardımcı olduğunu anlayabilmek
    • işletmelerin bu değişim süreci içerisinde bilgi teknolojileri ve buna paralel olarak gelişme gösteren bilgi sistemlerine ağırlık vermesi gerekmektedir.
    • Bilgi sistemlerinin denetime ve koordinasyona yardımcı olduğu düşünüldüğünde; yöneticilerin işletme içerisindeki rolleri üzerinde değişmeler yarattığı bir gerçektir. Yöneticilerin özellikle karar vermesini kolaylaştırmakta ve destek olmaktadır.
    • işletme içerisinde alınan karar türlerini yapılandırılmış, yarı-yapılandırılmış ve yapılandırılmamış kararlar olarak sınıflandırabiliriz.
    • Karar türleri ile karar düzeyleri (işlemsel kontrol, yönetsel kontrol, bilgiye dayalı kontrol, stratejik planlama) arasında bir karar matrisi oluşturulursa; işletmenin faaliyet konusu ne olursa olsun işletmedeki her karar problemi karar matrisinin bir hücresine yerleştirilebilir.
    Bilgi sistemlerinin stratejik önemini kavrayabilmek
    • Bilgi sistemleri özellikle uzun vadede başarılı olma ve organizasyonun yaşamını devam ettirebilmesi için önemli role sahiptir. Rekabette önderlik etmeyi sağlayan güçlü araçları olan bu sistemler, stratejik bilgi sistemleri olarak adlandırılır. Ancak, karar düzeylerinden biri olan stratejik kademe sistemlerinden (stratejik planlama) ayrılması gerekir.
    Küresel işletme stratejileri ile bilgi sistemlerinin yapılanışı arasındaki ilişkiyi anlayabilmek
    • işletmelerde farklı strateji düzeylerinde işleyen bir kaç sistem bulunmaktadır. Bunlar; iş düzeyi, işletme düzeyi ve sektör düzeyidir.
    • Bilginin serbestçe ulusal ve uluslararası pazarlarda akabilmesi, ev sahibi ülke ile dünya çevresinde yer alan diğer ülkelerdeki birimleri birbirine bağlayan sistemlere sahip olma gerekliliği küreselleşme eğiliminden kaynaklanmaktadır.
    • Küresel işletmelerin organizasyon yapısını; yerli ihracatçı, çokuluslu, franchiser ve ulusötesi olmak üzere dört küresel strateji oluşturur. Küresel sistemlerin yapılanışı, yönetimi ve geliştirilmesi, seçilen küresel stratejinin izlenmesi yönündedir.
    • Merkezileşmiş, çoğaltılmış, dağıtılmış ve ağ tipi olmak üzere dört tür sistem yapılanışı vardır.


    ÜNİTE 4

    Dijital Girişimler
    Dijitallik kavramını betimleyebilmek
    • Fransızca Digital sözcüğünün karşılığı olarak dilimize geçen Dijital sözcüğünün Türkçe karşılığı Sayısal'dır. Redhouse dijital terimini on esaslı sayı sistemine ait olarak tanımlanmıştır.
    • Dijitallik; on esaslı sayı sistemine ait sayıların makine diline çevrilerek, bilgisayar ve elektronik ortamda işlerin yürütülmesi ve kullanılması olarak tanımlanabilir.
    Dijital şirketi tanımlayabilmek
    • Endüstri toplumunda ortaya çıkan yeni koşullar, 1990'ların ortalarından günümüze işletmelerde bilgi teknolojisinin yoğun bir şekilde kullanılma gereksinimi, şirketlerin önemli bir bölümünün bilgi sistemlerini yeniden tasarlayarak teknolojiyle bütünleşmelerini zorunlu kılmıştır.
    • Dijital şirket; işletmenin bütün müşterileri, satıcıları ve çalışanlarıyla olan önemli ilişkilerini baştan aşağı dijital ortamda sağlayan, şirket varlıklarını dijital yöntem ve araçlar aracılığıyla yöneten bir örgüttür.
    Elektronik işletme (e-işletme) kavramını betimleyebilmek
    • Dünyada teknoloji ve ticaret alanındaki değişimler, işletmelerin hem içinde hem de dışında yeni bir işletme modeli yaratmalarına neden olmuştur. Bu modele elektronik işletme (e-işletme) denilmektedir. Bu değişimin altında yatan teknoloji ve internettir. internet, çok sayıda işletmeyi tek bir ağ üzerinde bütünleştirerek, çok geniş elektronik pazarları yaratmıştır.
    Elektronik ticaret (e-ticaret) kavramını tanımlayabilmek
    • e-Ticaret; bireyler ve kurumların; açık ağ ortamında (internet) ya da sınırlı sayıda kullanıcı tarafından ulaşılabilen kapalı ağ ortamlarında (Intranet) yazı, ses ve görüntü şeklindeki sayısal bilgilerin işlenmesi, iletilmesi ve saklanması temeline dayanan ve bir değer yaratmayı amaçlayan ticari işlemlerinin tümünü ifade etmektedir.
    Elektronik devlet (e-devlet) kavramını betimleyebilmek
    • Elektronik devlet (e-devlet); temel olarak kamunun hizmet verdiği alanlarda bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılması yoluyla daha şeffaf, vatandaşa daha yakın, daha ucuz ve daha iyi çalışan bir idari yapıdır.
    • Bu kavrama eşdeğer olarak Sanal Devlet kavramı da kullanılmaktadır.
    Dijital girişim modellerinin yarattığı fırsatlar ve tehlikeleri sıralayabilmek
    • Dijital girişim modellerinin uygulanması geleneksel iş yapma yöntemlerine göre bazı sakıncalarına karşı mukayese edilemeyecek kadar ciddi fırsatlar vardır. Bu fırsatlardan bazılarını şu şekilde gruplamak ve sıralamak mümkündür:
    - işlem Maliyetlerinde Parasal Tasarruflar,
    - Mal ve Hizmetlerin Tesliminde Zaman Tasarrufu,
    - Satın Alma Sistemlerini Birleştirme,
    - Sipariş işlemlerinde ve Bürokraside Azalama,
    - Müşteriler ve Ortaklar Arasında Yakınlaşma,
    - Büyük ve Küçük Tedarikçiler,
    - Stok ve Envanter Sistemlerine Etkisi.
    • Dijital girişimlerin sağladığı kolaylıklar nedeniyle hızla büyümekte, bu hızlı büyüme ve gelişme sonucunda bazı sorunların ortaya çıkması da kaçınılmaz olmaktadır. Halen işletmeler arası ticarette yaşanan sorunları şöyle sıralayabiliriz:
    • internet eşitsizliği, güvenlik sorunları, yasal sorunlar, elektronik sözleşmelerle ilgili sorunlar, elektronik imza sorunu, şifreleme sorunu, aldatıcı reklam ve haksız rekabet sorunu, vergi sorunları, denetim sorunları, dil sorunları en önemli sorunlar arasında yer almaktadırlar.
#15.03.2009 12:42 0 0 0
  • ÜNİTE 5
    Bilgi Teknolojileri ve Politikası
    Bilgi teknolojisinin önemini açıklayabilmek
    • Günümüzde bilgi, kişilerin, kuruluşların ve ülkelerin en önemli kaynağı haline gelmiştir. Ülkeler gelişmişlik düzeylerine göre sınıflandırıldıklarında temelde bilgi üretmeleri ve tüketmeleri göz önüne alınmaktadır. Bilgiyi sağlıklı bir şekilde saklamak, işlemek ve zamanında kullanıcılara sunmak ülkelerin en önemli itici gücü olmaktadır. Bilgiden bilgi türetilmesi olağanüstü katma değer yaratan bir kaynaktır.
    Bilgi teknolojisi ürünlerinden biri olan bilgisayarın yapısını açıklayabilmek
    • Bilgi teknolojileri kullanılmaya başladığı ilk tarihten günümüze kadar pek çok değişikliğe ve yeniliğe uğramıştır. Karşımıza en çok çıkan bilgi teknolojisi ürünü bilgisayarlardır. Bilgisayarlar iki temel bileşenden olşurlar. Donanım ve Yazılım.
    • Donanım kendi içinde üç ana bölümden oluşur. Girdi birimleri, merkezi işlem birimi ve çıktı birimleri. - YBS'ne bilgi girişleri girdi birimleri ile olur. Bilgiler en kolay olarak ekranlardan hemen girilebilir. Tüm YBS'de bu girdi birimlerinin hepsi olacak demek değildir. YBS'nin yaptığı işlemlere göre kullandıkları girdi birimleri de farklılık gösterebilir.
    - Merkezi işlem biriminde ise girilen bilgiler üzerinde işlem yapılır, bilgisayar donanım parçaları denetlenir. işlenecek bilgiler ise iç bellekte saklanır.- işlem sonunda elde edilen sonuçlar çıktı birimleri ile dış ortama aktarılır. Girdi birimlerin pek çoğu aynı zamanda çıktı birimi olarak da kullanılabilir.
    Bilgisayarları sınıflandırabilmek
    • Bilgisayarlar büyüklülerine ve istemci-sunucu olmalarına göre farklı sınıflandırılabilirler. Ana sistem ve kişisel bilgisayarlar büyüklüklerine göre sınıflandırılır. istemci ve sunucu yapısı ise günümüzde çok yaygın olarak kullanılan bir bilgisayar türüdür.
    Bilgisayarların birbirleri ile nasıl bağlandıklarını açıklayabilmek
    • Bilgisayarlar arası bilgi transferi bilgisayar ağları yardımı ile olur. Bilgisayar ağları topolojik özelliklerine ve coğrafi konumlarına göre farklı yapılarda olabilirler. Topolojik olarak doğrusal yapı, halka yapı ve yıldız yapı vardır. Coğrafi konumlara göre ise yerel alan ağı ve geniş alan ağı mevcuttur.
    Bilgi teknolojisi olarak tele konferans ve video konferansı tanımlayabilmek
    • Bilgi teknolojileri sadece bilgisayarlardan ibaret değildir. Tele konferans ve video konferanslarda bilgi teknolojisi ürünleridir. Ayrıca CD ve DVD sunucularda ayrı bilgi teknolojisi hizmeti sunarlar.
    işletmelerin, kurumların bilgi politikalarını saptayabilmek
    • YBS kullanan işletmeler, tasarımından uygulamaya, uygulamadan geribildirime kadar tüm süreçte YBS tarafından kendilerine sunulan bilgi her zaman işletmelerin en önemli kaynağı olmaktadır. Bilgi politikası olarak;
    - bilginin ne olacağının saptanması,
    - bilginin nasıl, nereden ve kimler tarafından girileceği,
    - girilen bilginin depolanması, sınıflandırılmasının nasıl olacağı,
    - sınıflandırılan bilgilerin amaçlar çerçevesinde işlenmesi, özetlenmesi,
    - çıktıların ne zaman, nasıl ve kimlere ulaşacağının saptanması,
    - elde edilen çıktıların değerlendirilmesi, geribildirim alınması,
    - geribildirim çerçevesinde YBS'nin yeniden değerlendirilmesi

    ÜNİTE 6
    Telekomünikasyon ve Ağlar
    Telekomünikasyon devriminin ne olduğunu ve günlük yaşantınıza etkilerini açıklayabilmek
    • insanlar var oldukları zamanın başlangıcından beri birbirleriyle haberleşme ihtiyacı hissetmişlerdir
    • Telgrafın, telefonun, ve daha sonra da telsiz iletişiminin keşfedilmesi, insanlar arasındaki haberleşmenin gelişmesinde büyük katkılar sağlamıştır.
    • Radyo ve televizyon yayıncılığıyla başlayan iletişim teknolojileri, bu noktada telekomünikasyon adını alarak uydu hizmetlerine, cep telefonu (GSM) hizmetlerine ve bilgisayarlar arasındaki bilgilerin anında transfer edilebilmesi için bilgisayar ağı hizmetlerine dönüşmüştür.
    • Telekomünikasyon iş yaşamında çok önemli bir yere gelmiştir; bu gelişme artan bir biçimde devam etmekte, yöneticileri telekomünikasyon ile ilgili birtakım temel kavramları bilmeye zorlamaktadır.
    • Günümüzde yöneticiler, alternatif iletişim teknolojilerinin kapasitelerini, maliyetlerini ve kârlılık oranları ile bunların işletmelerin kârlılığına etkilerini bilme ihtiyacını duymaktadırlar.
    • Dünyanın pek çok yerinde olduğu gibi ülkemizde de telekomünikasyon hizmetleri bir tekel olarak verilmeye başlanmış, rekabetin hizmet kalitesini artıracağı düşünülerek yakın zamanlarda telekomünikasyon hizmeti veren kuruluşlar özelleştirilmeye başlanmıştır.
    Telekomünikasyon kavramını betimleyebilmek
    • Telekomünikasyon sözcük anlamı olarak; ses, metin, görüntü ya da hareketli görüntü gibi verilerin bir kanal üzerinden göreceli olarak uzun mesafelere iletilmesidir
    • Telekomünikasyon sistemi içerisinde iletilmek istenen sinyaller temel olarak iki türlüdür: analog ve dijital.
    • Modem, bilgisayarların telefon hatları ile veri iletmek için kullandıkları ve dijital-analog, analog-dijital dönüşüm yapan cihazdır.
    • Bilginin sistemde bulunan bir aygıttan diğerine iletilirken geçtiği ortamlar; çift büklümlü kablolar, koaksiyel kablolar fiber optik kablolar, uydular ya da kablosuz iletişim ortamları gibi çok çeşitli olabilir.
    Telekomünikasyon sisteminin bileşenlerini sıralayabilmek
    • Telekomünikasyon sisteminin bileşenleri şu şekilde
    sıralanabilir;
    • bilgisayarlar
    • bilgisayar ağı donanımları
    • iletişim kanalları
    • iletim işlemcileri
    • telekomünikasyon yazılımları
    Telekomünikasyon sisteminin fonksiyonlarını belirleyebilmek
    Bir telekomünikasyon sistemi:
    • Bilgiyi iletir.
    • Gönderici ve alıcı arasında bir arayüz oluşturur.
    • Bilginin en verimli en kısa yoldan hatasız olarak iletilmesini sağlar.
    • Doğru bilginin doğru alıcıya iletilmesini sağlar.
    • Bilgi üzerinde oluşabilecek hataların kontrol edilmesini ve gerekli ise düzeltilmesini sağlar.
    • Bilginin iletim hızını ve biçimini düzenler ve
    • Bilginin düzenli bir şekilde taşınmasını sağlar.
    Telekomünikasyon fonksiyonlarını açıklayabilmek
    • işletmelerin telekomünikasyon hizmetlerini kullanma biçimleri aşağıdaki gibi sıralanabilir;
    • elektronik posta
    • sesli mesaj
    • faks mesajları
    • dijital bilgi servisleri
    • telekonferans
    • elektronik veri değişimi
    • grup çalışmasıA Ç
#15.03.2009 12:43 0 0 0
  • İnternet ve Yeni Bilgi Teknolojisi Altyapısı
    Yeni bilgi teknolojilerinin neler olduğunu tanımlayarak bu teknolojilerin yaşantımıza etkilerini değerlendirebilmek
    • Bilginin işlenmesi, bilginin onu kullananlar için, bilginin ilk olarak elde edildiği biçime göre çok daha değerli bir hale dönüştürülmesi sürecini anlatmak için kullanılmaktadır.
    • Bilgi teknolojisi işletmelere işlerini yapma biçimlerinde verimlilik artışı yapabilmeleri için birtakım yeni araçlar sunmaktadır.
    • Bu tür araçlar, teknoloji, işletmelerde daha yaygın olarak kullanılmaya başlandıkça ve işletmeler tarafından benimsendikçe, daha verimli olarak kullanılır hale gelecektir.
    Bilgisayarların birbiriyle bağlanabilmesi için gereken teorik altyapıyı sağlayan modelleri tanımlayabilmek
    • Yeni bilgi teknolojileri altyapısı, özellikle işletmenin dijital ortamda yer alan bilgileri diğer dijital ortamlara ve işletmenin diğer fonksiyonlarına ve bölümlerine kesintisiz olarak taşınabilmesini sağlayacak bir ortam sunabilirlerse, bu altyapı işletmelerin verimliliğini ve rekabet avantajını artırmada önemli bir etken olarak ortaya çıkmaktadır.
    • Açık sistemler, farklı donanımlar ve hizmetlerin birlikte iş yapmasını sağlayarak bağlanabilirliği en üst düzeye getirmeye çalışır.
    • Çalışmalar sırasında bilgisayar ağlarında bağlantının kurulabilmesi için iki temel teorik model geliştirilmiştir. Bunlar: TCP/IP (Transmission Control Protocol/ Internet Protocol-iletim Kontrolü Protokolü/Internet Protokolü Modeli) ve OSI (Open System Interconnection- Açık Sistemler Arası Bağlantı Modeli) modelleridir.
    • TCP/IP modeli dört katmandan, OSI modeli yedi katmandan oluşmaktadır.
    Internet'i tanımlayarak Internet'in işletmeler tarafından kullanım biçimlerini örnekleyebilmek
    • Internet, dünyanın değişik yerlerindeki değişik niteliklere sahip bilgisayar ağlarının ortak bir protokolle birbiriyle bağlantılı hale getirilmesi şeklinde oluşan uluslararası bir ağdır.
    • Web siteleri, web sunucuları üzerinde genel kullanıma açık, işletmelere ya da bireylere ait bilgileri barındıran alanlardır.
    • Web üzerindeki bilgilerin multimedya özelliğine sahip olması söz konusu bilgilerin görüntülü, sesli ya da hareketli görüntülü olabilmesi özelliğidir.
    • Elektronik posta ve sohbet tamamen kişisel iletişim kurulmasını sağlamaktadır.
    • Haber grupları ortak ilgi alanlarına sahip olan bilgisayar kullanıcılarının bilgi ve görüş alışverişi yapmasını sağlamaktadır.
    • Internet dünyanın her yerindeki kişi ve kuruluşlarla ucuz ve çok hızlı bağlantı kurma olanağı sağlamaktadır.
    • Çalışanların iş yapma biçimleri de internet ile birlikte değişim geçirmiştir.
    intranet ve extranet kavramları arasındaki farkı belirleyebilmek
    • işletmelerin Internet ağ yapısı standartlarını ve web teknolojisini kendi özel bilgisayar ağlarını oluşturmak için kullanmalarına intranet uygulamaları adı verilmektedir.
    • Internet ve onun işletmenin iç çevresinde uygulanması olan intranet işletmelere birçok açıdan rekabet avantajı sağlamaktadır. Internet işletmeyi dünya ile bütünleştirirken, intranet de işletmeyi iç çevreleriyle bütünleştirir.
    • Extranet işletmenin intranetinin işletme dışındaki birtakım kullanıcıların erişimlerine yetki verilmesi suretiyle açılmasıdır.
    • işletmeye ait intranetlerin ve extranetlerin güvenliğinin sağlanabilmesi için firewall adı verilen güvenlik yazılımları kullanılmaktadır.
    Elektronik işletme ve elektronik ticaret kavramlarını tanımlayabilmek
    • internet'in kullanımında bilgisayar iletişiminde meydana gelen hızlı gelişmelerle birlikte, giderek daha çok sayıdaki işletme elektronik iş yapma biçimlerine doğru yönelmektedir.
    • Elektronik ticaret, bir işletmenin müşterileriyle ya da birlikte iş yaptığı tüm diğer işletmelerle Internet ortamında elektronik olarak iş yapmasıdır.
    • Elektronik işletme, bir işletmede gerçekleşebilecek tüm işletme süreçlerinin bilgisayarlı ortama aktarılarak, işletme içi ve işletme dışı fonksiyonlar arasında gerçekleşmesi gereken iletişimlerin tamamının internet teknolojileri kullanarak gerçekleştirilmesidir.
    _• işletmelerin, hem kendi şirketleri içerisinde ve hemde ekonomide rol oynayan diğer tüm katılımcılarile bilgisayar ağı yapısıyla bağlantılı oldukları ekonomiye,elektronik ekonomi denmektedir.
    • Elektronik ticaret yapan ya da elektronik işletme olma yolunda adım atan işletmelere bu çabalarında kullanabilecekleri birtakım araçları sunan teknolojiler, elektronik işletme destek teknolojileridir.
    Yeni bilgi teknolojinin işletmelere sağladığı fırsatlar ve tehditleri belirleyebilmek
    • Günümüz işletmeleri, artık Internet aracılığıyla dünyanın her tarafına ulaşabilmekte ve kendileri için tamamen yeni bir pazar yeri yaratmakta, üretim kaynaklarını küresel boyutta temin etmektedirler.
    • Yeni bilgi teknolojileri yeni yatırımların yapılmasını ve bir teknoloji yönetimini gerektirmektedir. Buna karşın, bunlar işlerin yapılma biçimine uyarlanabildiğinde işletmeye verimlilik artışı sağlanmaktadır.
    • Bilgi teknolojileri, çalışanların kendilerinde doğal olarak var olan değişim direncini kırmalarını, bilgi ve becerilerinde yeni boyutlar kazanmalarını gerektirmektedir.

    ÜNİTE 8
    Bütünleşik İşletme Bilgi Sisteminin Kurulması
    işletme süreçlerinin yeniden yapılandırılmasını kavrayabilmek.
    • Organizasyonlar, bilgi sistemlerini kurmadan önce işletme süreçlerini yeniden tasarladıkları takdirde, bilgi teknolojisinden önemli ölçüde kâr elde edebilirler.
    • işletme süreçlerini yenilemede, mevcut düşünce ve uygulamalar tamamen ortadan kaldırılarak, bütün süreçlerin yeniden tasarlanması hedeflenir.
    • iş akış yönetimi sistem, faaliyet ve süreçlerin denetim ve koordinasyonunu kapsar.
    Toplam kalite yönetimini ve bilgi sistemlerine etkisini açıklayabilmek.
    • Bir organizasyonu oluşturan tüm birey ve işletme fonksiyonlarında kaliteyi sağlamak için toplam kalite yönetimi kavramı kullanılmaktadır.
    • Kalite çok boyutlu bir kavramdır.
    • Bilgi sistemleri, kalite amaçlarına ulaşmak, standartlara uymak, müşteri beklentilerine göre değişiklikler yapmak, üretim zamanını azaltmak, tasarım ve üretimin kalite ve uygunluğunu artırmak için organizasyonlara yardımcı olur.
    Bilgi sistemi geliştirme sürecini kavrayabilmek.
    • Bilgi sistemi geliştirme süreci; analiz, tasarım, programlama, sınama, dönüştürme ve bakım yönetimi olmak üzere altı aşamadan oluşmaktadır.
    Sistem geliştirme yaklaşımları ile ilgili alternatifleri açıklayabilmek.
    • Alternatif sistem geliştirme yaklaşımları; geleneksel sistem yaşam çevrimi, prototiplendirme, uygulama yazılım paketleri, kullanıcı geliştirme, dış kaynaklardan yararlanma olarak sıralanabilir.
    • Nesneye yönelik yazılım araçları ve hızlı uygulama geliştirme araçları sistem geliştirmeye yardımcı
#15.03.2009 12:44 0 0 0
  • ÜNİTE 9
    Bilgi Sistemi Projelerinin Değeri, Uygulama Süreci ve Yönetimi
    Bilgi sistemi projelerinin işletme için değerini anlayabilmek ve bu projeleri değerlendirebilmek
    • Güçlü bir bilgi teknolojisi altyapısı, uzun dönemde işletme yaşamında önemli bir stratejik rol oynayabilir. En basit olarak, bilgi sistemleri işletmelerin ekonomik yaşamlarını sürdürebilmeleri için gereklidir.
    • Bilgi sistemlerinin değerinin ve öneminin işletme tarafından anlaşılması, kullanılması açısından çok önemlidir. Bilgi sistemi projeleri, işletmelere kârlılık ve verimlilik açısından katkı sağladığı gibi aynı zamanda, müşterilere de düşük fiyatlı ve kaliteli ürün ve hizmetlerin sunulmasını da sağlamaktadır.
    • Proje değerleme modelleri, uzun dönemli projelerden yatırım değerinin belirlenmesinde kullanılan bir çok teknikten birisidir. Proje değerleme, yeni kârlı, verimli yatırım projeleri araştırılmasını; bir yatırım önerisinin kabul edilmesinin etkilerini tahmin edebilmek için teknik ve pazarlamaya hatta yönetime ilişkin tüm etmenlerin incelenmesini; her yatırım önerisinin kâr sağlama potansiyelini belirlemek için ekonomik analiz yapılmasını içeren çok yönlü bir faaliyet olarak tanımlanabilir.
    Bilgi sistemi sorunlarını ve uygulama sürecini tanımlayabilmek
    • Bilgi sistemlerinin başarısızlığında rol oynayan temel sorun alanları şunlardır: tasarım, veri, maliyet ve işlemler.
    • Sistemin gerçek tasarımı, temel işletme gereksinimlerini karşılamakta ya da işletme performansını geliştirmede başarısız olabilmektedir.
    • Sistemdeki veri doğru ve tutarlı olmayabilir. Bazı kısımlardaki bilgi yanlış ya da belirsiz olabilir, ayrıca, işletme amaçlarına uygun düzenlenmemiş olabilir.
    • Bazı sistemler tam yolunda işlemesine rağmen, bunların üretimle ilgili uygulamalarda kullanılması çok yüksek maliyetlere neden olabilir ya da sistem projelerinin tamamlanması çok maliyetli olabilir. Her iki durumda da, işletmeye sağlanan bilginin değerine karşılık fazla harcamalar geçerli neden olarak kabul edilmez.
    • Sistem iyi çalışmayabilir. Bilgi işleme faaliyetinin yetersiz olması nedeniyle bilgi, zamanında ve etkin bir şekilde sağlanamayabilir. Sık sık yarıda kalan işler, tekrar faaliyetlerin artmasına ve bilginin yerine geç ya da hiç ulaşmamasına neden olabilir.
    • Bilgi sistemi uygulama basamakları programlama, test etme, eğitim, dönüşüm ve dokümantasyondan oluşmaktadır.
    Bilgi sistemi uygulama projelerine etki eden faktörleri açıklayabilmek
    • Uygulama süreci genel olarak aşağıdaki faktörlerden etkilenir. Etkinin olumlu olması için yönetim uygulama sürecinde değişimi çok iyi analiz etmeli ve bu faktörleri göz önünde bulundurarak gerekli önlemleri almalıdır.
    • Uygulama sürecinde kullanıcıların rolü
    • Uygulama sürecinde yönetimin katkı düzeyi
    • Uygulama projesinin risk ve güçlük düzeyi
    • Uygulama sürecinde yönetim kalitesi
    Bilgi sistemi uygulamalarında proje yönetim tekniklerini risk faktörlerini kavrayabilmek
    • Büyük ölçekli projelerde, Kritik Yol Yöntemi, PERT, Gantt şemaları gibi proje yönetim tekniklerinden yararlanılabilir. Bu proje yönetim teknikleri yardımıyla darboğazlar belirlenerek proje bitiş süresini engellemeden gerekli önlemler alınabilir. Projenin maliyeti ve işlerin bitiş süreleri daha iyi kontrol edilerek, gerekli değişiklikler anında yapılabilir.
    • Kritik Yol Yöntemi ve PERT, projelerin planlanması, çizelgelenmesi ve kontrolüne yardımcı olmak üzere tasarlanmış şebeke esaslı modellerdir. Bir proje her birinde zaman ve kaynak harcanan birbiriyle ilişkili faaliyetlerin bir araya getirilmesidir. Kritik Yol Yöntemi ve PERT'in amacı çizelgeleme faaliyetlerine analitik anlamlar kazandırmaktır.
    • Bir projedeki tüm işler, işlerin öncelik sıraları ve tahmini tamamlanma süreleri bilindiği zaman bu proje ile ilgili çizelgeleme yapılabilir. Faaliyetler arası ilişkileri basit olan projeler için Gantt şemasının kullanımı uygun olmaktadır. Gantt şeması yatay zaman ekseni üzerinde her bir işin başlangıç ve bitiş sürelerini gösteren kalın çizgilerden oluşan bir şemadır. Bir işin başlangıç ve bitiş zamanı ya da programda olup olmadığı kolaylıkla görülebilmektedir.

    ÜNİTE 10
    Bilgi Yönetimi, Yapay Zeka ve Yönetim Kararlarının Desteklenmesi
    Bilgi sistemi projelerinin işletme için değerini anlayabilmek ve bu projeleri değerlendirebilmek
    1-Güçlü bir bilgi teknolojisi altyapısı, uzun dönemde işletme yaşamında önemli bir stratejik rol oynayabilir. En basit olarak, bilgi sistemleri işletmelerin ekonomik yaşamlarını sürdürebilmeleri için gereklidir.
    Bilgi sistemlerinin değerinin ve öneminin işletme tarafından anlaşılması, kullanılması açısından çok önemlidir. Bilgi sistemi projeleri, işletmelere kârlılık ve verimlilik açısından katkı sağladığı gibi aynı zamanda, müşterilere de düşük fiyatlı ve kaliteli ürün ve hizmetlerin sunulmasını da sağlamaktadır.
    Proje değerleme modelleri, uzun dönemli projelerden yatırım değerinin belirlenmesinde kullanılan bir çok teknikten birisidir. Proje değerleme, yeni kârlı, verimli yatırım projeleri araştırılmasını; bir yatırım önerisinin kabul edilmesinin etkilerini tahmin edebilmek için teknik ve pazarlamaya hatta yönetime ilişkin tüm etmenlerin incelenmesini; her yatırım önerisinin kâr sağlama potansiyelini belirlemek için ekonomik analiz yapılmasını içeren çok yönlü bir faaliyet olarak tanımlanabilir.
    Bilgi sistemi sorunlarını ve uygulama sürecini tanımlayabilmek
    Bilgi sistemlerinin başarısızlığında rol oynayan temel sorun alanları şunlardır: tasarım, veri, maliyet ve işlemler.
    Sistemin gerçek tasarımı, temel işletme gereksinimlerini karşılamakta ya da işletme performansını geliştirmede başarısız olabilmektedir.
    Sistemdeki veri doğru ve tutarlı olmayabilir. Bazı kısımlardaki bilgi yanlış ya da belirsiz olabilir, ayrıca, işletme amaçlarına uygun düzenlenmemiş olabilir.
    Bazı sistemler tam yolunda işlemesine rağmen, bunların üretimle ilgili uygulamalarda kullanılması çok yüksek maliyetlere neden olabilir ya da sistem projelerinin tamamlanması çok maliyetli olabilir. Her iki durumda da, işletmeye sağlanan bilginin değerine karşılık fazla harcamalar geçerli neden olarak kabul edilmez.
    Sistem iyi çalışmayabilir. Bilgi işleme faaliyetinin yetersiz olması nedeniyle bilgi, zamanında ve etkin bir şekilde sağlanamayabilir. Sık sık yarıda kalan işler, tekrar faaliyetlerin artmasına ve bilginin yerine geç ya da hiç ulaşmamasına neden olabilir.
    Bilgi sistemi uygulama basamakları programlama, test etme, eğitim, dönüşüm ve dokümantasyondan oluşmaktadır.
    Bilgi sistemi uygulama projelerine etki eden faktörleri açıklayabilmek
    • Uygulama süreci genel olarak aşağıdaki faktörlerden etkilenir. Etkinin olumlu olması için yönetim uygulama sürecinde değişimi çok iyi analiz etmeli ve bu faktörleri göz önünde bulundurarak gerekli önlemleri almalıdır.
    • Uygulama sürecinde kullanıcıların rolü
    • Uygulama sürecinde yönetimin katkı düzeyi
    • Uygulama projesinin risk ve güçlük düzeyi
    • Uygulama sürecinde yönetim kalitesi
    Bilgi sistemi uygulamalarında proje yönetim tekniklerini risk faktörlerini kavrayabilmek
    • Büyük ölçekli projelerde, Kritik Yol Yöntemi, PERT, Gantt şemaları gibi proje yönetim tekniklerinden yararlanılabilir. Bu proje yönetim teknikleri yardımıyla darboğazlar belirlenerek proje bitiş süresini engellemeden gerekli önlemler alınabilir. Projenin maliyeti ve işlerin bitiş süreleri daha iyi kontrol edilerek, gerekli değişiklikler anında yapılabilir.
    • Kritik Yol Yöntemi ve PERT, projelerin planlanması, çizelgelenmesi ve kontrolüne yardımcı olmak üzere tasarlanmış şebeke esaslı modellerdir. Bir proje her birinde zaman ve kaynak harcanan birbiriyle ilişkili faaliyetlerin bir araya getirilmesidir. Kritik Yol Yöntemi ve PERT'in amacı çizelgeleme faaliyetlerine analitik anlamlar kazandırmaktır.
    • Bir projedeki tüm işler, işlerin öncelik sıraları ve tahmini tamamlanma süreleri bilindiği zaman bu proje ile ilgili çizelgeleme yapılabilir. Faaliyetler arası ilişkileri basit olan projeler için Gantt şemasının kullanımı uygun olmaktadır. Gantt şeması yatay zaman ekseni üzerinde her bir işin başlangıç ve bitiş sürelerini gösteren kalın çizgilerden oluşan bir şemadır. Bir işin başlangıç ve bitiş zamanı ya da programda olup olmadığı kolaylıkla görülebilmektedir.
#15.03.2009 12:45 0 0 0