Edebi Akımlar

Son güncelleme: 16.12.2010 10:44
  • Edebi Akımlar - Hümanizm - Rönesansçılar - Klasizim Akımının temsilcileri - Klasizmin türk edebiyatındaki önemi - Rönesans temcilcileri

    EDEBİ AKIMLAR

    Avrupa'da edebi akımlar başlamadan önce, iki önemli düşünce ve sanat anlayışı vardı:

    Hümanizm ve Rönesansçılık


    HÜMANİZM:

    İnsana dönüş,eski Yunan ve Latin edebiyatına yönelen sanatçılar iki önemli ana düşünceyi bulmuşlar.İnsana değer vermek.Tabiatı Tanrı'nın bir yaratısı görmek.İnsanı sevip onu yüceltme. Dante bu düşüncenin temsilcisidir.

    RÖNESANSÇILAR:

    Hem hümanizmin getirdiklerin hem de16.yy bilim ve akılcılığını benimsemişlerdir.

    *Özgürlük düşüncesini geliştirirler.

    *Petrarca, Montaigne, Bocan, Carvantes, Shakespeare bu dönemde eser verirler.


    KLASİSİZM

    *17.yy ortalarında Fransa'da ortaya çıkan edebiyat akımıdır.

    *Akla ve sağ duyuya değer verirler.

    *İnsandaki tabiata insanların iç dünyasına saygı göstermek esastır,

    *Konularını eski Yunan ve Katin edebiyatından alırlar.

    *Kahramanları seçkin kişilerdir.Sıradan insanlara eserlerinde yer vermezler.

    *Önemli olan konu değil konunun işleniş biçimidir

    *Dil,üslup kusursuz bir şekilde işlenmiştir.Dil açık,yalın ve soyludur.

    *Sanat için sanat görüşünü savunurlar.

    *Sanatçı eserde kendini gizler.

    *Tiyatroda üç birlik kuralına uyulur.(olay,zaman,mekan)


    KLASİSİZM AKIMININ TEMSİLCİLERİ

    MOLİERE

    *Çağın sosyal bir teknikçisidir.

    *Komedyayı gerçek hayata dönüştürmüştür.

    *Yapmacıktan aşırılıktan sıyrılarak çağdaş insan yaklaşmıştır.

    *Güldürünün bütün biçimlerini eserlerinde işlemiştir.

    *Eserleri:Tartuffe,Donjuan,Zoraki Takip,Cimri,Kibarlık Budalası,Hasatlık, Hastası,Kocalar Okullu,Kadınlar Okulu.

    CORNEİLLE

    *Trajedi,komedi yazarıdır.

    *Soylu tipleri işler kaderlerini kendisi çizer.

    *Kahramanları;akıllı kullanan doğruyu,gerçeği bulan iradeli tiplerdir.

    *Eserlerinde insanları oldukları gibi değil olmaları gerektiği gibi gösterir.

    *Eserleri: Horace, Polyeucte, Le Cid

    RACİNE

    *Trajedi yazarıdır.Trajediyi yozlaşmaktan kurtarır.

    *Eserlerinde tuttukları en doğal dille konuşmuştur son derece ölçülü uyumlu bir şiir yaratmıştır.

    *Eserlerinde kahraman yoktur,insan tipleri vardır.Çok güçlü tutkuların etkisi ve baskısı altındadır.

    *Eserleri:Andromagu,Athaile,Britannicus,Berenice



    LA FONTAİNE

    *Fabl yazarıdır.

    *Fabl:Hayvanları konuşturarak hayvanlar arasında geçen olayları araç olarak kullanıp insanların kusurlarını anlatan manzum öykücükleridir.


    LA BRUYERE

    *Soyluların solanlarından ruhsal gözlem ve gözleyiş merakı edebi portreler türünün doğmasını geliştirmiştir.

    *Çizdiği tipleri yargılar,över ve yerer

    *Kısa kesintili canlı bir anlatımı vardır.

    *Eserleri:Karakterleri 1120 anlatır.

    LA FAYETTE

    *Roman yazarıdır.

    *Eserleri:La Princessede Cleves,La Princesse de Montpensier,Zaide.

    DANİEL DEFOE

    Eserleri: Robinson Cruse

    KLASİZMİN TÜRK EDEBİYATINDAKİ TEMSİLCİLERİ

    *La Fontaine'den çevirileriyle akla değer vermesiyle Şinasi

    *Molier'den çevirileriyle A. Vefik Paşa.


    ROMANTİZM

    *Fransa'da 1830 yıllarında klasizme tepki olarak gelişmiş bir edebiyat akımıdır.

    *Klasik edebiyatın kural ve şekilleri bırakılır.

    *Konular eski Yunan ve Latin edebiyatı yerine Hristiyanlıktan Tarihten ve günlük yaşamından alınır.

    *Akıl yerine duygulara ve hayallere önem verirler.

    *Sanatçılar kendi eserlerinin kişiliklerini gizlemezler.

    *Sanat toplum içindir görüşünü benimsemişlerdir.

    *Tabiat önemlidir.Gözlem ve tasvire önem verilir.

    *Konular işlenirken iyi,kötü,doğru,yanlış gibi karşıtlıklardan yararlanırlar.

    *Üç birlik kuralı terk edilir,dram gelişir.

    *Karamsarlık ağır basar.


    ROMANTİZM TEMSİLCİLERİ


    J.J ROUSSEAU

    *Her şeyi doğada doğanın saflığında bularak ona bağlanmanın onu taklit etmenin doğruluğunu savunur.

    *Toplum düzeyi konusunda eşitlik özgürlük halk egemenliğini savunmuştur.

    *Romantik sözcüğünü ilk kez kullanmıştır.

    *Emile (çocuk eğitimiyle ilgili düşüncelerini iç itiraflarını ve hatıralarını topladığı eseridir.)

    Toplum sözleşmesinde toplumsal konulardaki görüşlerini belirtir.


    VOLTAİRE

    *Katolik dinine ve kiliseye savaş açmıştır.

    *İnsan aklına seslenen bir tanrıdan yanadır.

    *Burjuvazinin mülkiyet ve özgürlük anlayışını savunur.

    *İğneleyici bir üsluba sahiptir.

    *Romanları:sadig candide


    VİCTOR HUGO

    *Cumhuriyetçi düşüncesiyle politikaya atılmıştır.

    *Cromvel adlı eseri ile romantizm ilkelerini açılayıp bu akımın en önemli ismi olmuştur.Drama türünde başarılı olmuştur.

    * Şiir ve romanlarda toplumsal konularla ilgili düşüncelerini kişisel duygu ve coşkularını birleştirmesini bilmiştir.

    *Şiirleri:Sonbahar Yaprakları,Akşam Şarkıları,Işıları ve Gölgeler Temaşalar.

    *Oyunları:Hernai,Ruy,Balas,Kral Eğleniyor.

    *Romanları:Notre Demade,Paris,Sefiller


    GOETHE

    *Şiir,tiyatro,roman,yaşam öyküsü türlerinde ürünler verilmiştir.

    *Tiyatroları:Foüst,Tasso

    *Romanları:Genç Werther'in İtirafları.Wilhelm Meister'in Çıraklık Yılları,Wilhelm Mister'in Gezi Notları

    *Şiirleri:Roma mersiyeleri,Divan


    SCHİLLER

    *Romantik tiyatronun en önemli dram şairidir.

    *Karakter yaratmada başarılıdır.

    *Tiyatrolarda özgürlük sevgisi işler.

    *Eserleri:Haydutlar,Wilhelm Tel,Jeanne D'Arc,Don Carlos



    CHATEAUBRİAND

    *Eserleri:Atal-Rene,Paris'ten Filistin'e yolculuk,Mezar Ötesinden Hatıralar



    MADAME De STAEL

    *Eserleri:Edebiyata dair,Almanya'ya dair.

    GEORGE SAND

    Eserleri:Mahrem,Notlar,İndiana,Mektuplar,O Kadın,O Adam




    Namık Kemal, Abdulak Hamit ve Mithat Efendi; Şiirleriyle R.Mahmut Ekrem


    REALİZM

    *19.yy'ın ikinci yarısında Fransa'da romantizme tepki olarak çıkan bir edebiyat takımıdır.

    *Konu gerçekten alınır.Olay ve kişiler yaşanan ve yaşayan kişilerin benzerleridir

    *Kişilerin ruhi davranışlarını etkileyen onların kişiliklerini çizen çevre ve ortamın tanıtılmasına önem verilir.

    *Betimlemeler yazarın gözüyle yapılmaz kahramanın gözüyle yapılır.

    *His ve hayale kapılmadan toplum gerçeklerini olduğu gibi yansıtır.

    *Sanat için sanat görüşünü savunurlar.

    *Hikaye ve Romanda uygulanır.


    REALİZM TEMSİLCİLERİ


    HONORE DE BALZAC

    *Realist romanın kurucusudur.

    *Genç yaşta insanlığın yaşadığı trajedinin parça ve çevresinde döndüğünü anlamış ve bütün eserlerini insanlık komedyası adı altında toplamıştır.

    *Eşsiz bir gözlem gücüne sahiptir.

    *Eserlerinde 2000'e yakın tipi olanca gerçekliğiyle canlandırılmıştır.

    Eserleri:Gorior Baba,Eugenie Grandette,İki Yeni Gelinin Hatıraları,Vadideki Zambak,Köylüler Kibarlar,Fahişeler.

    STENDHAL

    *Sağlam bir üslubu vardır.

    *Eserlerinde psikolojik çözümler yapar.

    *Eserleri:Parma Manastırı,Kırmızı ve Siyah

    *İtalyan öyküleri (öykü)


    GUSTAVE FLUBERT

    *Yalan,düzen,çirkef,dünyaya tek sığınağım tek çarem sanattır der.

    *Bütün eserleri insanlığın hayalini anlatır.Yorum yapma sessizdir.Yaratan tanrıyı örnek almalıdır.Yaratmalı ve susmalıdır.


    TOLSTOY

    Eserleri:Anna,Karalina,Savaş ve Barış Kazaklar;hacı Murat,İvan Ilıçı Ölüm ve Dirilşi


    DOSTOYEVSKİ

    *Eserleri:Karamozof Kardeşler,Ezilenler,Suç ve Ceza,Budala,Kumarbaz,Ecinliler,Ölüler Evinde Hatıralar



    ERNEST HEMİNGWAY

    Eserleri:Çanlar kimin için çalıyor ihtiyar adam ve deniz güneşte doğar siyahlara veda.


    STEİNBECK

    Eserleri:Bitmeyen Kavga,Gazap Üzümleri,Yukarı Mahalle,Fareler ve İnsanlar



    REALİZMİN TÜRK EDEBİYATINDAKİ TEMSİLCİLERİ

    Romanıyla R. Mahmut Ekrem,Nabizade Nazım,Paşazade Sezai,Yakup Kadri,R. Halit Karay.
#04.05.2009 20:13 0 0 0
  • neden tüm akımları açıklama yapmamışlar...
#16.12.2010 10:44 0 0 0