Hıdırellezde Neler Yapılır

Son güncelleme: 05.05.2009 18:28
  • hıdırellez bayramı - hıdırellezde yapılacaklar - hıdırellez kutlamaları
    Hıdırellez Bayramı, Hıdrellez, Türk aleminde kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir.

    noimage

    Hıdrellez günü, Gregoryen takvimine göre 6 Mayıs günü kutlanır.
    Eskiden yıl ikiye ayrılmaktadır: 6 Mayıs'tan 8 Kasım'a kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini,
    8 Kasım'dan 6 Mayıs'a kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturmaktadır.
    Bu yüzden 6 Mayıs Günü kış mevsiminin bitip sıcak yaz günlerinin başladığı anlamına gelir ki, bu da kutlanıp bayram yapılacak bir olaydır.

    Hızır ve Hıdrellezin kökeni hakkında çeşitli fikirler ortaya atılmıştır.
    Bunlardan bazıları Hıdrellezin Mezopotamya ile Anadolu kültürlerine ait olduğu;
    bazıları ise İslamiyet öncesi Orta Asya Türk kültür ve inançlarına ait olduğu yolundadır.
    Hıdrellez Bayramı'nı ve Hızır inancını tek bir kültüre mal etmek olanaksızdır. Yüzyillardir dünyada bahar ya da yazın gelişiyle ilgili bazı tanrılar adına çeşitli tören ve ayinlerin düzenlendiği görülmektedir. Bu günü Ortodokslar Aya Yorgi, Katolikler St.Georges Günü olarak kutlamaktadırlar. İslam coğrafyasına bakıldığında Hıdrellez gününün yoğunlukla Türkiye'de kutlanıldığı görülmektedir.

    Efsaneye göre Hızır hayat suyu (ab-ı hayat) içerek ölümsüzlüğe ulaşmış; özellikle de baharda insanlar arasında dolaşarak onlara yardım eden, bolluk-bereket ve sağlık dağıtan, Allah katında bir bir ermiş, (=Saint), bir Tanrı elçisidir. Hıdrellez günü, Hızır ve İlyas'ın yer yüzünde buluştukları gün olduğu savıyla kutlanmaktadır.

    Hızır'ın hüviyeti, yaşadığı yer ve zaman belli değildir.
    Hızır, baharın, baharla vücut bulan taze hayatın sembolüdür.
    Hızır inancının yaygın olduğu ülkemizde Hızır'a atfedilen özellikler şunlardır

    1. Hızır, zor durumda kalanların yardımına koşarak insanların dileklerini yerine getirir.
    2. Kalbi temiz, iyiliksever insanlara daima yardım eder.
    3. Uğradığı yerlere bolluk, bereket, zenginlik sunar.
    4. Dertlilere derman, hastalara şifa verir.
    5. Bitkilerin yeşermesini, hayvanların üremesini, insanların kuvvetlenmesini sağlar.
    6. İnsanların şanslarının açılmasına yardım eder.
    7. Uğur ve kısmet sembolüdür.
    8. Mucize ve keramet sahibidir.



    Ege ve Akdeniz yörelerinde Hıdrellez gecesi piknik alanlarına, suyun ve ağacın bol olduğu yerlerde kutlanmaktadır. Buralarda hayırlar yapılmakta, dualar okunmaktadır. Hıdrellez günü dolayısıyla adaklar adanır. Öyle ki toprağa istenilen şeyin resmi çizilir ya da taşlarla belirlenir. Çocuk ya da mal isteyenler kırmızı kese içerisine para ya da isim yazarak dilekte bulunurlar. Bunlar hıdrellezin gelenekselleşmiş ritüelleridir. Ayrıca hıdrellez gecesi yıkanıldığında tüm hastalıklardan arınıldığı söylenir.

    Hıdrellez kutlamaları yeşillik, ağaçlık alanlarda, su kenarlarında, bir türbe ya da yatırın yanında yapılmaktadır. Hıdrellezde baharın taze bitkilerini ve taze kuzu eti ya da kuzu ciğeri yeme adeti vardır. Baharın ilk kuzusu yenildiği zaman sağlık ve şifa bulunacağına inanılır. Bugünde kırlardan çiçek veya ot toplayıp onları kaynattıktan sonra suyu içilirse bütün hastalıklara iyi geleceğine, bu su ile kırk gün yıkanılırsa gençleşip güzelleşileceğine inanılır.

    Hıdrellez gecesi Hızır'ın uğradığı yerlere ve dokunduğu şeylere feyiz ve bereket vereceği inancıyla çeşitli uygulamalar yapılır. Yiyecek kaplarının, ambarların ve para keselerinin ağızları açık bırakılır. Ev, bağ-bahçe, araba isteyen kimseler, Hıdrellez gecesi herhangi bir yere istediklerinin küçük bir modelini yaparlarsa Hızır'ın kendilerine yardım edeceğine inanırlar.

    Hıdrellez Günü yapılan dualar ve adaklar "Hızır hakkı" için olmalıdır. Zira tüm bu hazırlıklar Hızır'a rastlamak amacına yöneliktir.

    Hıdrellezde bahkt açma törenleri de oldukça yaygın olarak uygulanan geleneklerimizdendir.
    İstanbul ve çevresinde "baht açma", Denizli ve çevresinde "bahtiyar", Yörük ve Türkmenlerde "mantıfar",
    Balıkesir ve çevresinde "dağara yüzük atma", Edirne ve çevresinde "niyet çıkarma", Erzurum'da "mani çekme" adı verilir.

    Törenler baharda doğanın ve tüm canlıların uyanmasıyla eş anlamlı olarak insanların da talihlerinin açılacağı inancıyla, şanslarını denemek için yapılır.
    Hıdrellezden bir gece önce bahtını denemek ve kısmetlerinin açılmasını sağlamak isteyen genç kızlar yeşillik bir yerde veya bir su kenarında toplanırlar. İçinde su bulunan bir çömleğe kendilerine ait yüzük, küpe, bilezik gibi şeyler koyarak ağzını tülbentle bağladıktan sonra bir gül ağacının dibine bırakırlar. Sabah erkenden çömleğin yanına giderek sütlü kahve içip ağızlarının tadının bozulmaması için dua ederler. Ardından niyet çömleğinin açılmasına geçilir. Son zamanlarda ise bu tören yalnızca evde kalmış kızların kısmetini açmak amacıyla yapılmaktadır.
#05.05.2009 17:49 0 0 0
  • Arkadaşlar bu gece hıdrallez yani dilek gecesi,ateş yakılıp üstünden atlanması vs..Eğer bir dileğinizi önce kağıda çizip sonra altına yazarsanız sonrada bi güle bağlarsanız dileğin gerçekleşiceğine inanılıyor.Konunun tam nerden çıktığını bilmiyorum ama
#05.05.2009 18:28 0 0 0