Yavru Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir
Son güncelleme: 07.05.2009 21:59
-
Yavru Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir - Av Köpekleri
Yavruluktan erişkinliğe her büyüyen köpek yaşına uygun bakıma gereksinim duyar. Yavru köpeklerde görülen hastalıklar çok yaygın olmasa da hala birer risktir. Pek çoğu doğru tedaviyle bertaraf edilirken bazıları operasyon vs gerektirir.
Yavrunun Seçimi
Yavruyu seçerken anne ve babasının sağlıklı ve yavrularına geçerecek genetik hastalıklardan uzak olduklarından emin olunmalıdır. Aklınızda belirli bir ırk var ise o ırka has genetik hastalıklar hakkında bilgi sahibi olmanızda fayda vardır.
Yavruyu çok erken yaşta aldıysanız bazı hastalıklara yakalanıp yakalanmayacağını doğal olarak anlayamayabilirsiniz; fakat, örneğin, kuyruğu kesilen bir ırk ise kesilmemesine karar vermek size kalmış bir şeydir.
Canlı, aktif ve sağlıklı görünen bir yavruyu seçmeye çalışın. Çeneleri doğru kapanan, karnı parazit belirtisi olacağından şişkin olmayan ya da başka bir anormallik belirtisi göstermeyen bir yavru olmalıdır.
Yavruyu aldığınız andan itibaren sigortalanmış olacak olursa işler yolunda gitmediğinde bundan faydalanabilirsiniz. Yavruyu aldıktan bir kaç gün sonra veteriner hekiminize göstermenizde fayda vardır. Böylece tavşan dudak, yarıkdamak ve hernais gibi problemler ile boşaltım sistemindeki olası bir anormallik önceden farkedilebilir. Kalp, iskelet, körlük ya da sağırlık gibi bazı problemler ise sadece yavru daha hareketlendiğinde tespit edilir.
Eve Geliş
Yavru eve geldiğinde bir süre üreticisinde beslendiği mama ile beslenmeye devam etmesinde fayda vardır. İlk bir kaç günden sonra onu başka bir mama ile beslemek isterseniz günde üç ya da dört öğün halinde sindirilebilirliği yüksek bir yavru maması ile besleyin.
Köpekler ani besinsel değişikliklerden etkilenebileceklerinden yeni ve eski mamayı bir kaç gün karıştırarak verirseniz sindirim problemlerini önleyebilirsiniz.
Mama aniden değiştirilecek olursa çoğu köpek ishal olacağından, bu da yavru köpeklerde ani su kaybına neden olabilir. İshal başladığında veteriner hekimin de tavsiyesiyle tavuk ya da kuzu - pirinç formüllü bir mamaya geçmekte fayda vardır.
Köpeğin boyutuna bağlı olarak genellikle altı-dokuz aya geldiğinde "junior" mamalara geçilmesi ve öğünlerin günde ikiye düşürülmesi gereklidir. Irkın boyutuna ve mamanın markasına göre erişkin köpek mamasıyla besleme yapılmaya ve günde tek öğüne düşürmeye yavru 12-18 aylık oluncaya kadar geçilmemelidir.
Zinde Tutmak
Dışarda egzersiz fırsatı hastalık kapabileceğinden yavrunun tüm aşıları tamamlanmadan sağlanmamalıdır. Bu hastalıkların ana belirtileri kusma, ishal ve halsizlikdir ve acil veteriner hekim müdahalesi gerektirir.
Şiddetli gastro-intestinal sorunlara yol açan bir diğer durum ise bağırsak parazitleridir. Unutulmamalıdır ki her yavru annelerinden aldıkları bu parazitlerle doğar ve kesinlikle müdahele gerektirir. Anormal bağırsak hareketleri bağırsakların birbirinin içine geçmesi anlamına gelen intussusception 'a neden olabilir. Bu durum hayati tehlike taşır ve cerrahi müdahele gerektirir. Belirtisi kronik ishal, kusma ve kendinden geçmedir. Bazı vakalarda birbirine geçen bağırsak bölümleri dışardan ağrılı şişlikler olarak dışardan hissedilebilir. Acil veteriner hekim müdahalesi şarttır.
Ani kusma, ishal ve kendinen geçme yavru yabancı bir cisim yuttuğu zamanlarda da gerçekleşebilir. Çoğu durumda bu cisimler (oyuncak parçaları, taş ve tahta parçaları vs) cerrahi mücadele ile çıkarılır. Yavru köpeğin küçük ve yutulabilecek cisimler yerine kendisi için alınmış iri kemirme oyuncaklarıyla vs oynamasına teşvik edilmelidir. Bu oyuncaklar parçalanacak oldursa hemen atılıp yerine yenisi alınmalıdır.
Eğitimin bir parçası olarak yavrulara kendi oyuncakları ile oynarken ev eşyalarını rahat bırakmaları öğretilmelidir. Yavrular ilk aylarda erişkin olduklarından çok daha fazla şey öğrendiklerinden tuvaleti, otur, gel gibi komutlar erken aylarda öğretilmeye başlanmalıdır. Bu komutlar oyun içinde yavru sıkılmadan ve gereksiz ceza ile cesareti kırılmadan sabırla yapılmalıdır.
Kaza Geliyorum Demez
İyi bir eğitim riski azaltsa da yavrular inanılmaz derecede kazalara neden olmaya eğilimlidir. Meraktan yememeleri ve çiğnememeleri gereken şeyleri keşfetmeye kalkmalarının yanı sıra merdivenler, pencere ya da arabadan da düşebilirler. İyi eğitimin bir parçası olarak köpeğin çevresinde ona zarar verebilecek zehirli vs hiç bir şeyin olmamasına ve üzerine devirip, içinde kapalı kalacağı bir ortamda olmaması önemlidir.
Kaza durumunda yavru incinmemiş görünmesine rağmen veteriner hekiminize bir göstermenizde fayda vardır.
Genç Yavru
Yavru büyümeye başladığında nadir de olsa doğuştan kaynaklanan hastalıklar kendini belli edebilir. Dikkat etmeniz gereken belirtiler kusma, ishal, aşırı su içimi, idrar tutamama, halsizlik ve kendinden geçmedir.
Aşırı su içme sistit nedenli olabilmesine rağmen böbrek hastalığı başlangıcına da işaret edebilir. İdrar tutamama da aşırı su içimine neden olabilir. Bu, idrar yollarındaki ectopik ureter gibi bir durumdan kaynaklanabilir. Genellikle cerrahi müdaheleye iyi yanıt vermektedir.
Kronik ishal, besin hiperaktivitesi ya da alerjiler veya enzim eksikliğinden kaynaklanabilir. Allerjiler için özel formüle edilmiş mamalar allerji ve hiperaktivitenin önüne geçebilirken enzim eksikliği düzenli tedavi gerektirebilir.
Ösefagel duvarının yiyecekleri yutulması için aşağı itmemesi anlamına gelen megaoesophagus gibi ösafagus anormallikleri sık sık kusmaya neden olabilir. Pilorik spazmlar ya da stenosiz, normal yiyecek hareketini kısıtlayan miğde tabanındaki kasdaki anormallikten kaynaklanabilir.
Kalp Problemleri
Kalp problemleri kusmaya neden olurken yavrularda da gözlenebilir. Kalp kapakçıklarında olabilecek bir problem yavruların halisizleşmesine neden olur. Bu durumlarda hayat boyu tedavi ve kontrol gerekebilir.
--------
Büyüme ve gelişme döneminde yavrularda görülebiecek diğer hastalıklar ise özellikle çene ve kasıklarda çıkabilecek akme denen sivilcemsi çıkıntılardır. Genellikle antibiyotik tedavisi ve antiseptik banyolarla akmelerden kurtulunabilinir. Tıpkı genç insanlarda olduğu gibi köpek yavruları da bu yaşlarda sivilce vs çıkarmaya meyillidir.
Genç köpeklerde bazı iskelet problemleri de nüksedebilir. OCD (anormal kıkırdak ve kemik gelişimi) ile kalça çıkığı nedeniyle gerçekleşen topallama ana belirtidir. Bu hastalıkların gelişme şansı kalıtsal olsa da şiddeti beslenme, büyüme hızının kontrolü ve bazı ırkların egzersizinde sınırlama getirerek kontrol altına alınabilir. Bu hastalıklardan etkilenen köpekler genellikle çok hızlı büyütülmüş, şişman ve kontrolsüz ve aşırı egzersiz yaptırılmıştır. Cerrahi müdahale gerekebilir.
Allerjik deri problemleri geliştirme riski de ayrıca kalıtsal olabilir. Ayrıca pire gibi çevresel faktörler de büyük rol oynar. Diğer belirtiler döküntülü, kızarık ve şiddetli kaşıntı deridir. Bu köpeklerin bazılarının dietleri değiştirilerek durumlarının düzelmesi sağlanırken ne yazık ki bazıları ömür boyu tedavi görmesi gerekir.
Erkek köpeklerde testislerin en geç dokuz ay içinde torbalarına düşmüş olması gerekir. Bu yaşa kadar torbaya düşmediyse muhtemelen vücut içinde kalmış demektir. İçerde kalan testis kanser riskini arttıracağından alınması gerekir.
Yavru köpeklerin mükemmel bir şekilde sağlıklı olmalarını umsak da kalıtsal ve sonradan edinilen bazı hastalıklara yakalanabilecekleri gerçeğini bilmek zorundayız.
Belirtilerin bilinmesi hastalıkların iyileşmesinde büyük önem taşır.
Yavru İçin Rutin Sağlık Kontrolü
Parazit Tedavisi: Altı aylık oluncaya kadar en az ayda bir. Daha sonra yılda dört defa. Veteriner hekiminizin tavsiye edeceği etkili bir ilaç kullanın.
Aşılar: Distemper, hepatitis, parvovirus, parainfluenza virüsü ve leptospirozize karşı aşılar yapıldıktan sonra yeterli bağışıklığın oluşması için diğer köpeklerle bir araya getirmeden önce 7-14 gün bekleyin.
Pire: Veteriner hekiminizden etkili bir ilaç alarak düzenli olarak yavruyu ve evinizi ilaçlayın.
Kulak miteları: Çoğu yavrunun kulağında kaşıntı ve kahverengi mumsu bir akıntıya neden olan mitelar bulunur. Veteriner hekiminizin tavsiye ettiği etkili bişr ürün kullanın.
Karşınızda birbirine benzeyen yavrularla dolu bir batım var ve siz hangisinin sizin için en uygun yavru olduğunu karar vermekte zorlanıyorsunuz.
Aşağıdaki kişilik testini deneyin.
Yavruların tepkilerine en çok uyan harfleri kayıt edin. En ideali, yavruların dikkatlerinin en az dağılacağı bir ortamda kardeşlerinden uzakta test edilmeleridir.
Yavruyu bir kaç metre uzağınıza koyarak yanınıza çağırın.
Kuyruk havada hevesle geldi, atlayıp elinizi ısırmaya başladı...............................A
Kuyruk havada hevesle geldi, pati atıp ellerinizi yaladı.........................................B
Kuyruk havada hevesle geldi..............................................................................C
Kuyruk aşağıda geldi.........................................................................................D
Kuyruk aşağıda çekinerek geldi..........................................................................E
Hiç gelmedi.......................................................................................................F
Yavrunun sizi gördüğünde emin, sözel olarak onu cesaretlendirerek kalkıp ondan uzaklaşın.
Kuyruk havada hevesle geldi, ayak altına dolaştı ve ısırmaya başladı....................A
Kuyruk havada hevesle geldi, ayak altına dolandı.................................................B
Kuyruk havada geldi...........................................................................................C
Kuyruk aşağıda geldi..........................................................................................D
Kuyruk aşağıda çekinerek geldi...........................................................................E
Hiç takip etmedi, başka yöne gitti........................................................................F
Yavruyu kibarca sırt üstü yuvarlayın ve 30 saniye öyle tutun.
Şiddetle mücadele etti, ısırmaya çalıştı................................................................A
Şiddetle mücadele etti.........................................................................................B
Önce mücadele etti, sakinleşip göz kontağını korudu...........................................C
Birazcık mücadele edip sakinleşti........................................................................D
Kuyruğu bacaklarının arasında hiç mücadele etmedi.............................................E
Hiç mücadele etmedi, göz kontağından kaçındı....................................................F
Yavruyu size 45°açıyla oturtun. Onu okşayıp yüzünüzü yaklaştırın.
Atlayıp pati attı, hırlayıp ısırmaya çalıştı.............................................................A
Atlayıp pati attı, yaladı........................................................................................B
Size sokulup yalamaya çalıştı..............................................................................C
Sessizce oturup, okşamaları kabul etti, elinizi yaladı..............................................D
Sırt üstü devrilip göz kontağından kaçındı...........................................................E
Kalktı gitti ya da uzak durdu.................................................................................F
Yavrunun dikkatini buruşturulmuş bir kağıt topla çekin. Size bakıyorken kağıt topu birkaç metre ileri fırlatın. Yavru peşinden gidince bir kaç metre geri gidip yanınıza çağırın.
Nesneyi takip etti, onu yerden aldı........................................................................A
Nesneyi takip etti, üzerinde durdu; ama geri getirmedi............................................B
Nesneyi takip etti, alıp geri getirdi.........................................................................C
Nesneyi takip etti, onsuz size geri döndü...............................................................D
Takip etmeye başladı, ilgisini kaybetti....................................................................E
Hiç takip etmedi...................................................................................................F
Yavruyu odanın ortasına koyun ve sert bir ses çıkarın. Büyük metal bir kaşık ile tencere işe yarayabilir.
Sesin yerini tespit etti, havladı, ona doğru yürüdü...................................................A
Sesin yerini tespit etti, ona doğru yürüdü................................................................B
Sesin yerini tespit etti, merak gösterdi, o yöne baktı................................................C
Sesin yerini tespit etti.............................................................................................D
Korkup geri çekildi, saklandı..................................................................................E
Sesi duymazdan geldi, hiç merak göstermedi...........................................................F
Kapalı bir şemsiye inceleyebilmesi için yavrunun yüzüne doğru dik tutun.
Hiç şaşırmadı, kuyruk havada ona doğru yürüdü, (ısırmaya çalışabilir)....................A
Biraz şaşırdı, kuyruk havada ona doğru yürüdü, (ısırmaya çalışabilir)......................B
Biraz şaşırdı, incelemek için ona doğru yürüdü........................................................C
Biraz şaşırdı, meraklı göründü; ama hareket etmedi.................................................D
Şaşırdı, kendini toplayamayıp kuyruk aşağıda uzaklaştı..........................................E
Görmezden geldi, hiç merak göstermedi..................................................................F
Bir havluya ip bağlayıp yerde yavrunun önünde sağdan sola sürüyün.
Baktı, saldırdı ve ısırdı...........................................................................................A
Baktı, kuyruk havada üzerine atladı..........................................................................B
Merakla incelemek için harekete geçti.......................................................................C
Baktı, kuyruk aşağıda ilerlemedi...............................................................................D
Kaçıp saklandı........................................................................................................E
Görmeden geldi, hiç mreak göstermedi.....................................................................F
Yavruyu karnının altından dengeleyerek yerden ayaklarını kesin ve 30 saniye öyle tutun.
Şiddetle mücadele etti, ısırmaya çalıştı....................................................................A
Mücadele etti..........................................................................................................B
Mücadele etmedi, kuyruk sallayarak sakince durdu...................................................C
Mücadeke etmedi, kuyruk aşağıda sakince durdu.....................................................D
Mücadele etmedi, kuyruk bacaklarının arasında sakince durdu..................................E
Mücadele etmedi, arka bacakları ve kuyruğu kasılmış vaziyette donup kaldı...............F
Değerlendirme
Çoğunlukla A ise
Çok özel bir eğitim gerektiren saldırgan eğilimleri olan dominant bir yavru.
Çoğunlukla B ise
Isırmaya provoke edilebilecek dominant ve kendine güvenen bir yavru. Tecrübeli bir eğitmenle bu tür bir yavru iyi bir iş köpeği olabilir. Kolay bir aile köpeği olmasını beklemeyin.
Çoğunlukla C ise
Muhtemelen ilk defa köpek sahibi olacak bir aile için fazla aktif ve dışa dönük bir yavru
Çoğunlukla D ise
Rekabet ortamında şampiyon olmaktansa bir aile ortamında dengeli ve güvenilir bir köpek olmaya daha fazla yatkın bir yavru.
Çoğunllukla E ise
Belki de çocuksuz yaşlı bir ailenin yanında daha sakin bir ev için daha uygun olabilecek kendine güveni nispeten daha düşük bir yavru
Çoğunlukla F ise
İnsanlara ilgi göstermeyen çok fazla bağımsız bir yavru. Bu genellikle ırkla (spitz ırkları ve tazılar gibi) ilgili bir durumdur. Bu yavru insanlara karşı fazla duygularını belli eden bir köpeğe dönüşmeyecektir.
- Yavru Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir Konusuna Benzer Konular
- Tavuk hazirlarken dikkat 14.03.2004
- Küçük Kızın Pozuna Dikkat 22.03.2009
- Hamile Kadınlar Nelere İnanır ? 20.04.2009
- Yavru Vatan 14.04.2004
- flash yaparken neye dikkat etmem gerek 11.07.2008
- Plastik Gıda Ambalajı 07.05.2009 21:59