Kitab-ı Cihannüma 360 Yıllık Bir Öykü

Son güncelleme: 04.06.2009 16:55


  • 360 yıldır yazılan kitap
    Türk kitap aleminin en enteresan kitabı muhtemelen Cihannüma'dır

    İslam alemine batı tarzı coğrafyacılığı tanıtan ilk kitap olan Cihannüma'yı Katip Çelebi ilk olarak 1648'da tek nüsha olarak yazar. Eline geçen yeni harita ve bilgilerle 1654'de yeniden yazar. 78 yıl sonra ilk matbaacımız İbrahim Müteferrika, orijinalinin iki katı ekleme yaparak kitabı 500 adet basar. Aradan 276 yıl sonra bu sefer Boyut Yayınları, çağdaş Türkçe açıklamalar ekleyerek geçtiğimiz günlerde kitabı yeniden bastı. Son Frankfurt Kitap Fuarı'nda en çok ilgi çeken Türk kitabı olan Kitab-ı Cihannüma, Katip Çelebi'den İbrahim Müteferrika'ya, Tarihçi Orhan Koloğlu'ndan yine tarihçi Prof. Dr. Mustafa Kaçar'a 5 yazarlı, 4 çizerli, her iki yüzyılda bir iki katına çıkan, yani yaşayan bir kitap!

    Cihannüma, Osmanlı'da Piri Reis'ten sonra yazılan en önemli coğrafya ve tarih kitabı. Katip Çelebi, 1648'de kitaba ilk başladığında İslam coğrafya anlayışıyla yazıyor. Kitabını tamamlamadan ünlü matematikçi ve haritacı Gerardus Mercator'un kitabı "Atlas Minor" eline geçiyor. Fransız devşirmesi Mehmet İhlasi'ye çevirtiyor.

    Altı yıl sonra kitabını yeniden yazıyor. Mercator'un Atlas Minor'undan birçok bilgiyi kitabına ekliyor. Kitapta Osmanlı Avrupa'sı, İspanya, Kuzey Afrika, Japonya, Asya ülkeleri ve çeşitli Anadolu şehirleri haritalarıyla beraber detaylı bir şekilde anlatılıyor. Kitabı saraya teslim ediyor. Birkaç yıl sonra ölüyor.

    Aradan 78 yıl geçtikten sonra İbrahim Müteferrika matbaasını kuruyor. 10 kitap basıp hayli başarı kazandıktan sonra basacak kitap ararken saraya başvuruyor. O dönemin Şeyhülislam'ı Ahmet Efendi "Al bunu bas" diyerek Katip Çelebi'nin tek nüsha olan Cihannüma'sını veriyor.

    İbrahim Müteferrika, eserin kendisi kadar haritalar ve çizimler ekleyerek, Katip Çelebi'nin yaşadığı dönemde yazması mümkün olmayan bilgilerle güncelleyerek yayınlıyor kitabı. 698 sayfa olan kitabın 325 sayfası İbrahim Müteferrika'nın ilavesidir. Bu arada orijinal nüshayı kaybediyor. Kitap 500 adet basılıyor. Bunun 251 tanesi satılıyor. O dönem için bu hayli iyi bir tirajdır.

    Felsefe-i şer'iye muhalif değildir

    Yazar:Bülent Özükan
    Yayınevi:Boyut Yayınları Sayfa Sayısı:208
    Etiket Fiyatı:275,00 YTL
    Basım Tarihi:Ekim 2008





#04.06.2009 16:55 0 0 0