Çeyiz Sandığı Tarihçesi

Son güncelleme: 14.06.2009 20:31
  • Çeyiz Sandığı Geçmişi - Çeyiz Sandığı - Kızların Çeyiz Sandığı Tarihçesi

    noimage

    Osmanlılar, Mısırlılar, Romalılar, Yunanlılar tarafından kullanılan sandık, en eski mobilyadır. Orta çağda göçebe yaşamın zorunlu kıldığı koşullara uygun olarak, bir yerden diğerine giderken hem dolap hem iskemle, hem de yüklük işini gören sandığın çok önemli bir yeri vardır; kumaşlar, arşivler, sofra takımları, mücevher ve silahlar sandıklara yerleştiriliyordu. Önceleri dövme demirden kollu menteşelerle tutturulmuş ağır meşe levhalardan oluşan sandık, daha sonraları bir mobilya olarak ince marangozluğun geçirdiği evrimi izledi. XIII - XVI.YY'lar arasında yapılan İtalyan sandıkları oyma, kakma ve boyama süslemeler verilen önemle dikkati çeker; XV.YY'da da Rönasans dönemide yaşamış en büyük sanatçılar bu sanatın gelişmesinde etkin oldular. Dolapların henüz seyrek görüldüğü XVII. YY 'da da sadık önemini korudu;

    Bir süs eşyası olarak kullanılan daha küçük boyutlardaki sandıklarda deri, fildişi, değerli taşlar ve XVIII.YY 'da işlemeli egzotik ağaçlar kullanılırdı.

    Sandık, çoğu zaman düğünlerde verilen ve içine yeni evlilerin çeyizini koyduğu bir armağandır.

    Sandık Anadolu'da çok eski çağlardan bu yana kullanılan çok eski bir ev eşyasıdır. Ceviz, kayın, servi, çam vb ağaçlardan yapılanların yanı sıra; üzeri deri kumaş vb ile kaplananları; boyalılar; teneke;ya da sacdan yapılmış olanları da vardır. Kullanıldıkları yere göre giyecek ve eşya sandıkları; marangozluk ve yapı malzemelerinin konduğu "avadanlık sandıkları;" ibadet yerlerinde kutsal eşyaların konduğu özel sandıklar;mutfak ve kilerlerde bulunan yiyecek sandıkları olmak üzere ayrılırlar. Bunlarda kutsal eşyaların konduğu sandıklar altın, gümüş, sedef, fildişi, kakmalı ya da çeşitli tekniklerde bezelerdir. Eşyaların taşınmasında kullanılan basit sandıklarda vardır. Sandıklar bazıların dört köşesinde bir ayak bulunmaktadır. Bazısı ise yere doğrudan oturur.

    Evlerde giyecek, yatak çarşafı, çeyizlik eşya vb konduğu sandıklara eşyalar, genellikle bohçalar içinde yerleştirilir; bohçaların arasına lavanta torbacıkları ya da kışlık eşyalar arasına naftalin keseleri konur.

    Üzeri sedef kaplamalı, oymalı ya da çeşitli biçimlerde bezeleri olan çeyiz sandıkları, bazen anadan kız miras kalır. Kapağının içinde yüzük, bilezik, küpe vb eşya koymak için küçük çekmeceler olanları, kapağı açılınca çıngırak çalanları da vardır. Bugün daha sade olarak yapılmakta ve içinde çeşitli eşyaları korumak için kullanılmaktadır.
#14.06.2009 20:31 0 0 0