MEHMETÇİK adı nerden geliyor

Son güncelleme: 10.09.2009 17:55
  • Bir şahıs merak edip Genel Kurmay Başkanlığı' na " Mehmetçik adı nerden geliyor " diye yaptığı bir araştırma için gerekli olduğunu söyleyerek sorar ve aldığı cevap aşağıdadır.

    T.C.
    GENELKURMAY BAŞKANLIĞI
    A N K A R A

    GENSEK : 3400- 2073-04/Bas.Yyn.Hlk.İlş.ve Tnt.D.Hlk.İlş.Ş.( 2051 ) 31 ARALIK 2004
    KONU : Bilgi Edinme Hakkı Yasasından YararlanmaTalebi

    SAYIN ALPER DARÇIN'A




    İLGİ : (a) 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu.
    (b) 2004/7189 Karar Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakında Yönetmelik
    (c) Alper DARÇIN'ın 21 Aralık 2004 tarihli bilgi edinme talebi.

    1. İlgi (a) Kanun ve ilgi (b) Yönetmelik kapsamında yaptığınız müracaat ilgi (c) ile alınmıştır.

    2. Sözkonusu talebinize ait cevap EK'te gönderilmiştir.

    Rica ederim.


    Fatih DOĞAN
    Piyade Binbaşı
    Bilgi Edinme Kısım Amiri




    MEHMETÇİK İSMİNİN ANLAMI

    Milletlerin tarihlerine şan ve şeref örnekleri veren kahramanlık için çeşitli düşünce ve yorumlar vardır. Bu düşüncelerde çok kere cesaret ile kahramanlık karıştırılmış ve karıştırılmaktadır. Cesaret, insanda sadece manevi bir kuvvet, kahramanlık ise fazilettir. Kahramanlık ruhu ferde ırkından intikal eder. Bir millet yapısı itibariyle kahraman değilse, içinden çıkacak birkaç yiğitle dünya üzerinde özgür yaşamak imkanını bulamaz veya özgürlüğü her savaşta tehlikeye girer.

    Buna karşı bir milletin cephede savaşan evlatları dünyayı hayretler içinde bırakan kahramanlıklar yaratmışsa hiç şüphe yok ki o milletin yalnız cephede savaşan erleri değil beşik sallayan anaları, okul çağındaki evlatları ve ak saçlı ihtiyarları, sonuç olarak bütünü kahramandır.

    Türk ordusunun kahraman askerine verilen unvan olarak Mehmetçik simgesi, kökenini İslamiyet öncesi Türk medeniyetine kadar uzanmaktadır. Atalarımız daha Orta Asya'dayken belirli eşyaları, cisimleri ve şekilleri belirli manalara simge yapmışlardır. Mesela, çok Tanrı'ya bağlılığın, yay da bu bağlılığın cihana yayılmasının simgesiydi. Keza davulun, tuğun devlet şeklinde değişik anlamları vardı. Doğal olarak Türk ordusu içerisinde görev yapan askerler için de bir simge geliştirilmişti. Bu dönemde Türk ordusu içerisinde görev yapan askerlere alp, alp er, alperen vs. gibi unvanlar verilmekte idi. Bu unvanların verilmesinin temel nedeni askeri kişiliğin bir kişiye ait olmaması, tüm ulusu temsil etmesi nedeniyle olmuştur.

    İslamiyet sonrası Türk ulusunun oluşturduğu devletler içerisindeki ordularda görev alan askerlere Mehmetçik unvanının verilmesi görülmeye başlanmıştır. Bu durumun gerekçesi ise şu şekilde ortaya konmaktadır: İslam dini benimsendikten sonra uluslar üzerinde özellikle bu dinin peygamberi olan Hz. Muhammed'e karşı bir hayranlık oluşmuştu. Oluşan bu hayranlık üzerine insanlar doğan erkek çocuklarının birçoğuna Mehemmed.¹ ismini vermişlerdir. Bu isim daha sonra Mehmet şekline dönüşecektir.² Mehmet isminin kullanımı günümüzde de yaygın şekilde görülmektedir. Özellikle kırsal kesimde yaşayan insanlarımızın birçoğu doğan erkek çocuklarına Mehmet ismini koymaktadırlar.

    Mehmet isminin kullanım alanının bu kadar geniş olması sonucunda zamanla askere giden erkek evlatlar için söylenen bir deyim haline dönüşmüştür. Tüm Türkiye'de bu şekilde anılan askerlerimizin bu adı alması zaten cesaret ve kahramanlığının sonucu olmuştur. Bütünü kahraman olan bir milletin fertlerini ismen ayırt etmek, kahramanlıklarını sayabilmek ise imkansızdır. İşte onların hepsini bir tek adla bağrına basmak için Türk milleti, adları ayırt edilemeyen evlatlarının hepsine birden bir sevgi, kendisini savaş alanlarında tanıyan düşmanları ise bir saygı nişanesi olarak MEHMETÇİK.3 demiştir. Mehmetçik bütün Türk ordusunun simgesidir. Mehmetçik bir isim değil bir fikirdir, bir amaçtır.

    ¹ Mehmed isminin verilmesinin altında yatan neden olarak da İslam peygamberi Muhammed'in kutsallığının zedelenmemesi fikri yatmaktadır.
    ² Türkçesinin dil zenginliğinin belirtilerinden biri olarak da nitelendirilebilir. Böylece fazla sesler kelime içerisinden çıkarılarak Türkçenin sadeliği korunmuş oluyordu.
    3 Mehmetçik kelimesinde Mehmet kelimesine-çik eki gelmiştir. Bu ek, kelimeye sevgi anlamını kazandırmaktadır.
#06.06.2005 13:48 0 0 0
  • Bu değerli bilgiyi bizimle paylaştığın için teşekkürler arkadaşım..Ellerine emeğine sağlık...
#06.06.2005 16:16 0 0 0

  • çok güzel bilgiler, öğrenmiş olduk.
    ellerine saglik dostum
#06.06.2005 16:42 0 0 0
  • bu güzel bilgiler için teşekkürler ellerine sağlık hmask
#06.06.2005 16:47 0 0 0
  • eline sağlık arkadaşım paylaşımın için
#06.06.2005 17:31 0 0 0
  • Bu güzel paylaşım için sana çok teşekkür ederim arkadaşım..
#06.06.2005 20:03 0 0 0
  • Bu değerli paylaşım için teşekkürler arkadaşım
#07.06.2005 12:42 0 0 0
  • tesekkurler usta sayende ögrendik
#07.06.2005 13:32 0 0 0
  • saol eline emeğine sağlık
#10.09.2009 17:55 0 0 0