Formula 1in Tarihi

Son güncelleme: 08.07.2009 11:38
  • Formula 1in Tarihi - Formula 1 Şampiyonası

    Formula 1'in 50 yıllık tarihi...
    İlk gününden buyana motor sporlarının zirvesi kabul edilen ve dünyada en fazla izleyici toplayan spor etkinliği olan Formula 1, 2000 yılında 50. yılını kutladı.

    Formula 1, 1950 yılının Mayıs ayında, İngiltere’nin efsanevi pisti Silverstone’da start aldı. Bugüne kadar 749 Grand Prix gerçekleştirildi. Şampiyon olabilmek için yıllardır onlarca takım, yüzlerce pilot ve binlerce marka pistlerde kıyasıya mücadele etti.

    Motor sporlarının zirvesi olarak kabul edilen ve dünyada en fazla izleyici toplayan spor etkinliği olan Formula 1'de, 2000 yılında 50. yaşını kutlayacak. Her zaman olduğu gibi pilotların ve takımların inanılmaz ve heyecan verici mücadelesine ev sahipliği yapacak. Yeni sezonun sonunda zafer kazanan, Y2K ve F1-50 şampiyonluklarını da elde edecek.

    1950’ler
    Formula 1 Dünya Şampiyonası’nın ilk yarışı 1950 yılının Mayıs ayında İngiltere’nin Silverstone pistinde yapıldı. İngiliz Kraliyet ailesinin de izlediği yarışta 21 araba start aldı. Yarış için pole pozisyonu Giuseppe Farina kazanırken yarışı kazanan pilot olarak da Formula 1 tarihine adını yazdırdı. Farina’yı Juan Fagioli ve Reg Panell takip ettiler. Monako GP’si takvimdeki gelecek GP idi. Yarışı yine bir Alfa Romeo pilotu olan Juan Fangio kazandı. Böylece Alfa Romeo takımı sezona hızlı bir başlangıç yaparak Farina ve Fangio ile ikide iki yaptı. Sezonun üçüncü GP’si olan Indianapolis 500 GP'sinde Kurtis Kraft Offenhauser takımından Johny Parsons yarışı lider tamamlarken, İsviçre’de Bremgarten pistinde yapılan sezonun dördüncü GP’sinde zafere, ilk GP’ye adını şampiyon pilot olarak yazdıran Alfa Romeo pilotu Giuseppe Farina ulaştı. Böylece Alfa Romeo’ların 1950 yılındaki üstünlüğü bir kez daha kanıtlanmış oluyordu. 1950 yılında düzenlenen Belçika ve Fransa GP'sinde zafere yine Alfa Romeo pilotu Juan Fangio ulaşırken, sezonun son yarışı olan İtalya GP’si öncesinde pilotlar arasında büyük bir şampiyonluk mücadelesi yaşanıyordu. Fangio’nun 26 takipçisi Fagioli’nin 24 ve Farina’nın da 22 puanı vardı. Monza pistinde yapılan GP’yi kazanan Farina sezonunu da şampiyon tamamladı.

    1951 sezonunun başında Juan Fagioli Alfa Romeo takımından ayrılma kararı alırken Alfa Romeo takımı, Felice Bonetto ile anlaştı. Bu arada Alberto Ascari de Ferrari ile anlaşma yenilerken Jose Froilan Gonzalez ile de anlaştı. 1951 sezonunda Almanya ve İspanya iki yeni ev sahibi olarak yarış takvimine eklendi ve sekiz zorlu GP’nin yapılacağı sezon İsviçre’nin Bremgarten pistinde start aldı. Alfa Romeo takımı geçen sezon bıraktığı yerden devam ediyordu. Yeni sezonun ilk GP’si olan İsviçre GP'sini birinci tamamlayan Alfa Romeo pilotu Juan Fangio yeni sezonundaki ilk puanlarını da aldı. Sezonun ikinci yarışı olan Indianapolis 500 GP’sini geçen sezon kazanan Kurtis Kraft Offenhauser takımı, bu kez Lee Wallard ile ikinci defa adlarını yazdırdı. Alfa Romeo pilotları Belçika GP’sinde Farina zafere ulaşırken, Fransa GP’sinde de Fangio ve Fangioli liderliği paylaşarak, taraftarlarını tekrar sevince boğdular. Fakat bundan sonra Alfa Romeo için zor günler, Ferrari takımı için ise güzel günler başlıyordu. Ferrari takımı İngiltere GP’sini Jose Froilan Gonzalez, Almanya ve İtalya GP’lerini de Alberto Ascari ile kazanarak sezona heyecan getirdi ve 1951 sezonunun son GP’si yeni ev sahibi İspanya’da yapıldı. İspanya GP’si öncesinde Fangio’nun 28, Ascari’nin de 25 puanı vardı. Yarış sonunda gülen taraf Juan Fangio oldu.

    1952 sezonunda Hollanda da yarış takvimine alındı. Sezon yine İsviçre’de start aldı, Indianapolis 500, Belçika, Fransa, İngiltere, Almanya, Hollanda GP'lerinden sonra İtalya'da sona erdi. Sezonun ilk GP'si olan İsviçre GP'sinde zafere Ferrari takımının yeni transferi Pierro Taruffi ulaştı. Bu yeni sezonun Ferrari takımının sezonu olacağının işaretiydi. 1952 sezonunda düzenlenen sekiz GP’nin yedisini kazanan İtalyan takımı sadece Indianapolis 500 GP’sinde birinciliği Kuzma Offenhauser takımından Troy Ruttmann'a kaptırdı. Kazanılan yedi GP’nin altısına imza atan Alberto Ascari de sezonu şampiyon olarak tamamladı.

    1953 sezonu Arjantin’de start aldı. Ancak sezon hiç beklenmedik büyük bir kaza ile başladı. Farina’nın aracıyla kalabalığın arasına girmesi ve 10 kişinin ölümü ile Formula 1 dünyası ilk büyük şok yaşandı. Duraklamalarda sonra yarışa geri dönüldü ve Ferrari pilotu Alberto Ascari kazandı. Sezonun ikinci GP'si olan Indianapolis GP'sini Kurtis Kraft Offenhauser takımından Bill Vukovich kazanırken. Hollanda, Belçika, Fransa, İngiltere, Almanya ve İsviçre GP'lerinde Ferrari takımının üstünlüğü vardı. Hollanda, Belçika, İngiltere ve İsviçre GP'lerinde Alberto Ascari zafere ulaşırken, Fransa'da Mike Hawthorn, Almanya'da da Giuseppe Farina birincilik kürsüsüne çıktı. Sezonun son GP'sini ise bundan sonraki dört yıl fırtına gibi esecek olan Juan Manual Fangio kazandı. Sezon sonunda Ferrari takımı yedi GP kazanarak büyük bir başarıya ulaşırken bunun beşinde damalı bayrağı ilk gören pilot olan Alberto Ascari'de sezonu şampiyon tamamladı. Böylece Formula 1’de Alfa Romeo’nun yerini Ferrari alırken, Formula 1’deki İtalyan egemenliği de devam ediyordu.

    1954 sezonu Arjantin'in Buenos Aires kentinde start aldı. Dokuz zorlu GP'nin yapılacağı sezonun bu ilk yarışında 1952 dünya şampiyonu ve yeni sezonun favori isimlerinden Arjantinli pilot Juan Fangio kendi seyircisi önündeki avantajı kullandı. Yeni sezonla birlikte Formula 1 dünyasında efsaneleşmeye başlayan Juan Manual Fangio, Maserati ile evinde zafere ulaştı. Sezonun ikinci GP'si olan Indianpolis 500 GP'sini Kuzma Offenhauser takımından Bill Vukavich kazandı. Indianapolis GP'sinden sonra yapılan Belçika, Fransa, İngiltere, Almanya, İsviçre, İtalya ve İspanya GP'lerinden sadece İngiltere GP'sinde Ferrari pilotu Frolian Gonzales'e, İspanya GP'sinde de yine Ferrari pilotu Mike Hawthorn'a liderliği kaptıran Juan Manuel Fangio diğer beş GP'de zafere ulaşarak seyircisinin önünde lider olarak başladığı sezonu şampiyon olarak bitirerek ikinci dünya şampiyonluğa imza attı.

    1955 sezonunda Almanya, İsviçre, Fransa ve İspanya yarış takviminden çıkarılırken Monako ve Hollanda yarış takvimine eklendi ve yeni sezonda GP sayısı yediye düştü. Arjantin, Monako, Indianapolis, Belçika, Hollanda, İngiltere ve İtalya bu sezonda yarış takvimini oluşturan ülkeler oldu. Sezon, Arjantin'in Buenos Aires kentinde start aldı. Mercedes Benz pilotu Juan Manuel Fangio evinde yarışmanın avantajını yine iyi değerlendirerek zafere ulaştı. Bundan sonra düzenlenen Monako GP'sini ise Ferrari takımından Maurice Trintignant kazandı. Indianapolis 500 GP'sini Kurtis Kraft Offenhauser takımından Bob Sweikert kazanırken. Belçika, Hollanda, İngiltere, İtalya GP'lerinden sadece İngiltere GP'sinde takım arkadaşı Stirling Moss'a geçilen, Juan Manuel Fangio diğer GP'lerde damalı bayrağı ilk gören pilot olarak sezon sonunda şampiyonluğa ulaştı. Böylece Juan Manuel Fangio beş yılda üç kez şampiyon olarak büyük bir başarıya da imza attı.

    1956 sezonunda Hollanda yarış takviminden çıkarılırken Fransa ve Almanya tekrar yarış takvimine eklendi. Bu zorlu sezon öncesinde iki kez üstüste dünya şampiyonu ünvanını elde eden Fangio, Lancia Ferrari takımına transfer oldu. Yarış öncesi yapılan sıralama turlarında ilk sırayı yine evsahibi pilot Juan Manual Fangio kazandı ve sezonun ilk yarışı olan Arjantin GP'si için start aldı. Yarış içinde en hızlı tur zamanına da imza atan Fangio yarış sonunda L. Musso ile aynı anda yarışı tamamladı. Bu sezonun nekadar zorlu ve çekişmeli geçeceğini de kanıtıydı. Arjantin GP'sinden sonra yapılan Monako GP'sini Maserati takımından Stirling Moss kazanırken, Indianapolis 500 GP'sini Watson Offenhauser takımından Pat Flaherty kazandı. Bundan sonra yapılan Belçika, Fransa, İngiltere ve Almanya GP'lerinde ise Lancia Ferrari takımının üstünlüğü vardı. Belçika ve Fransa GP'lerini Peter Collins kazanırken. İngiltere ve Almanya GP'lerinde ise birincilik kürsüsüne Juan Manual Fangio çıktı. Sezonun son yarışını ise Monako GP'sini kazanan Stirling Moss kazandı. Fakat bu sonuç Juan Manual Fangio'nun sezon sonunda şampiyonluğa ulaşmasını engelleyemedi.

    1957 sezonunda Belçika yarış takviminden çıkarılırken Pescara yarış takvimine eklendi. Sezon Arjantin'de başladı Monako, Indianapolis, Fransa, İngiltere, Almanya, Pescara GP'lerinden sonra İtalya'da sona erdi. Sezon öncesinde Juan Manual Fangio Maserati takımına transfer oldu. Yarış öncesi yapılan sıralama turlarında Juan Manuel Fangio yine en iyi dereceyi yaparak pole pozisyonu kazandı. Yarış sonunda ise herhangi bir süpriz yaşanmadı ve Fangio lider başladığı yarışı lider bitirerek vatandaşlarının önünde yeni bir zafere daha imza attı. Yarış takvimindeki ikinci yarış olan Monako GP'sini de kazanan Juan Fangio yeni takımında hiç yabancılık çekmiyordu. Sezonun üçüncü yarışı olan Indianapolis GP'sini Salih Offenhauser takımından Sam Hanks kazandı. Bundan sonra yapılan Fransa, İngiltere, Almanya, Pescara ve İtalya GP'lerinde zafer Maserati ve Formula 1'e yeni giren Vanwall takımları arasında paylaşıldı. Fransa ve Almanya GP'lerini Maserati takımından Juan Manual Fangio kazanırken. İngiltere GP'sini Tony Brooks ve Stirling Moss aynı zamanda tamamlayarak liderliği paylaştı. Pescara ve İtalya GP'lerini ise Stirling Moss lider tamamladı. Böylece Vanwall takımıda yarış dünyasına yeni bir heyecan getirdi. Sezon sonunda ise gülen Juan Manuel Fangio oldu. Böylece Fangio üst üste dördüncü ve toplamda da beşinci şampiyonluğunu kazanarak Formula dünyasına adını altın harflerle yazdırıyordu.

    1958 sezonu için kurallarda yapılan değişiklikler hemen etkisini gösterdi, katılan takım takım sayısında gözle görülür artış oldu. İngilizler, İtalyan egemenliğini kırmak için yeni takımlarla GP’lerde yeraldı. Bir başka değişiklik de Fas, Portekiz gibi yeni ülkeler şampiyona takvimine eklenmesiyle yaşandı. Hollanda ve Belçika'nında yarış takvimine yeniden dahil edilmesiyle GP sayısı onbire çıktı. Arjantin'de başlayan sezon, Monako, Hollanda, Indianapolis, Belçika, Fransa, İngiltere, Almanya, Portekiz, İtalya GP'lerinden sonra Fas'ta sona erdi. Yeni sezonun ilk GP'si olan Arjantin GP'sini Cooper Climax adına yarışan Stirling Moss kazandı. Sezonun ikinci GP'si olan Monako GP'sini de bir diğer Cooper Climax pilotu Maurice Trintignant kazandı. Böylece Cooper Climax takımı sezona hızlı bir başlangıç yapmış oluyordu. Sezonun üçüncü GP'si Hollanda da yapıldı ve zafere Stirling Moss ulaştı. Ancak Indianapolis 500 GP'sini Salih Offerhauser takımından Jimmy Bryan kazandı. Sezonun beşinci GP'si ise Belçika'da yapıldı ve zafere Vanwall takımından Tony Brooks ulaştı. Bundan sonra yapılan GP'ler ise Vanwall ve Ferrari'ler arasında paylaşıldı. Fransa GP'sinde Ferrari pilotu Mike Hawthorn zafere ulaşırken, takım arkadaşı Peter Collins ise İngiltere'de birincilik kürsüsüne çıktı. Almanya, Portekiz, İtalya ve Fas GP'lerinde Vanwall takımının üstünlüğü vardı. Almanya ve İtalya'da Tony Brooks zafere ulaşırken, Portekiz ve Fas'ta damalı bayrağı ilk gören pilot Stirling Moss oldu. Portekiz GP’si bir başka trajediye sahne oldu. Stuart Lewis-Evans yaptığı kazada feci şekilde yandı ve hastaneye kaldırıldıktan 6 gün sonra öldü. 1958 yılından itibaren takımlar şampiyonluğu ayrıca değerlendirilmeye başladı ve ilk şampiyon Vanwall oldu. Pilotlar şampiyonasında ise zirvede Ferrari takımından Mike Hawthorn vardı.

    1959 sezonunda Arjantin, Belçika ve Fas yarış takviminden çıkarılırken, ABD yarış takvimine eklendi. Monako'da başlayan sezon Indianapolis, Hollanda, Fransa, İngiltere, Almanya, Portekiz, İtalya GP'lerinden sonra ABD'de sona erdi. Sezonun ilk GP'sini Cooper Climax takımından Jack Brabham kazandı. Sezonun ikinci yarışı olan Indianapolis GP'sini Watson Offenhauser takımından Rodger Ward kazandı. Hollanda GP'sini BRM takımından Jo Bonnier kazanırken, bundan sonraki GP'ler Ferrari ve Cooper Climax arasında paylaşıldı. Fransa ve Almanya GP'lerinde zafere Ferrari takımından Tony Brooks ulaşırken İngiltere GP'sinde Jack Brabham, Portekiz ve İtalya GP'lerinde Stirling Moss ve son GP olan Amerika GP'sinde de Bruce McLaren Cooper Climax takımını şampiyonluğa taşıyan pilotlar oldu. 1959 yılının pilotlar şampiyonluğunu da yine Cooper Climax takımından Jack Brabham elde etti.
#08.07.2009 11:38 0 0 0