Tartışma Yönteminin Aşamaları

Son güncelleme: 10.10.2009 00:08
  • tartışma nedir - tartışmanın özellikleri - tartışmanın aşamaları

    TARTIŞMA NEDİR?

    Tartışma iki veya daha fazla kişinin belli bir konuda düşüncelerini sergileme yoluyla fikir alışverişinde bulunmalarıdır.

    Şöyle de tanımlanabilir:

    Bir grubu (veya çoğunluğu) ilgilendiren, daha önceden belirlenen bir konu hakkında farklı düşünceleri olan kişilerin konuyla ilgili görüşlerini açıklamak, konuyu (veya sorunu) çözmek, muhatabın zayıf yönlerini aramak amacıyla bir araya gelerek yaptıkları karşılıklı konuşmaya tartışma denir.

    Tartışma Yönteminin Aşamaları

    1. Tartışma Probleminin Seçimi: Tartışma problemi seçilirken katılımcıların ilgi ve tutumları ile konuyla ilgili ön bilgileri göz önünde bulundurulmalıdır. Konu katılımcılar için ilgi çekici olmalı ve tartışmaya karşı güdülenmelidir. Bunun yanısıra problem cümlesinin açık olması, konuyu tam olarak belirtmesi, konuyu sınırlayabilmesi gerekir. Problem cümlesi soru yada düz cümle olarak ifade edilebilir. Ancak soru cümlesi katılımcıların ilgisini çekmede ve onları araştırma yapmaya teşvik etmede daha etkilidir.

    2. Tartışmayı Yönlendirecek Soruların Belirlenmesi: Tartışma yönteminde eğiticiler katılımcıları sorularla yönlendirmezse tartışmadan elde edilen sonuçlar hedefler doğrultusunda olmayabilir, konu dağılabilir. Bu nedenle eğiticinin tartışmayı yönlendirecek açılış, gelişme ve kapanış bölümüyle ilgili anahtar soruları önceden hazırlaması gerekir.

    3. Araç ve Tekniklerin Belirlenmesi: Tartışma sürecinde bir çok öğretim araç ve tekniklerinden yararlanılabilir. Bu amaçla tartışmadan önce probleme uygun dramatazisyonlar yapılabilir, sergiler ve yakın çevre gezilebilir, yazılı materyaller okunabilir, radyo dinlenebilir ve film izlenebilir. Bu tür etkinlikler katılımcılarda ortak yaşantı oluşmasını sağlar ve tartışmaya katılımı sağlar.

    4. Tartışmanın Yapılacağı Fiziksel Ortamın Düzenlenmesi: Tartışmanın yapılacağı fiziksel ortam ve katılımcı sayısı tartışmanın niteliğini etkiler. Çok kalabalık gruplarda tartışmalar bazı katılımcıların tartışma dışında kalmasını sağlar.Tartışma ortamında sağlıklı iletişim kurulmasında, katılımcıların birbirlerini görmeleri önemli rol oynar. Bu nedenle katılımcıların, daire yada yarım ay biçiminde oturmasının sağlanması gerekir.

    5. Değerlendirme: Tartışma sonunda, tartışma eğitici ya da katılımcılar tarafından değerlendirilmeli ve sonucu özetlenmelidir.
    Tartışma

    Herhangi bir konuda ileri sürülen bir görüşün (tez, sav) yanlışlığını kanıtlamak amacıyla yazılan yazılarda kullanılır. Tartışma tekniğine de Bilgi vermek amaçlı yazılarda başvurulur.

    Yazının başında, ortaya atılan teze yer verilir. Bu tezin doğruluğunu savunanların görüşleri aktarılır. Yazar daha sonra bu tezin niçin yanlış olduğunu nesnel ve*rilere dayanarak ortaya koyar; savunulan tezin yan*lışlığını kanıtlar. Yalnız savunulan tezin yanlış olduğunu belirtmek yeterli değildir. Tartışmacı anlatım tekniğinde yazar, anlattıklarını kanıtlamak için örnekler verir, bilimsel sonuçlardan yararlanır, konunun uzmanı kişilerin görüşlerini aktarır. Onun bütün çabası savunulan tezin yanlışlığını ortaya koymak içindir.


    Tartışmalarda başkanın görevleri

    1. Konuyu özellikleri ve sınırlarıyla dinleyicilere belirtmek.
    2. Konuşmacıları dinleyicilere tanıtmak.
    3. Tartışmayı başlatmak.
    4. Konuşmacıların konu dışına çıkmalarını engellemek.
    5. Herkese eşit konuşma süresi vermek.
    6. KonuşmacıLara yerine göre sorular yöneltmek.
    7. Tarafsız olmak.
    8. Tartışma kurallarına uymayanları uyarmak.
    9. Kısa özetler yaparak konuyu toparlamak.
    10. Tartışmanın sonucunu açıklamak.

    Bir dinleyici grubu önünde yapılan münazara, açık oturum, panel, forum ve bilgi şöleni toplu tartışma çeşitlerindendir.


    ------------------------------------
    Aşağıdaki parçada tartışma tekniğinin özelliklerini görmeye çalışalım:

    "Şiirden şair, resimden ressam anlarmış, eleştir*meci değil... Böyle diyenler ne dediklerini biliyor*larsa eserlerini ortaya çıkarmamalıdır. Şiirlerini şairlere, resimlerini ressamlara göstersinler. Buna gelmiyorlar, kitapları, resimleri beğenilecek, satın alınacak, bu parayla geçinecekler, bir gün zengin bile olacaklar. Kimden alacaklar o parayı? Sizden, benden; anlamayanlardan, Sanat gücü olmayanlar*dan. Şiiri eleştirmeci anlayamaz demek, okuyucu anlayamaz demektir. Eleştirmen, herhangi bir okuyucudan başka nedir ki? Ne üstündür herhangi bir okuyucudan, ne de aşağı. Yalnız herhangi bir okur, okuduğu kitap üzerine düşündüklerini yazmaz, eleştirmen yazar. Yazması mı onun anla*madığını gösteriyor?"
    (Nurullah ATAÇ)

    Bu parçada yazar "Şiirden şair, resimden ressam anlar." şeklindeki tezin yanlışlığını ortaya koymaya çalışıyor, ileri sürülen tezi tartışmaya açıyor. Bu tezin yanlış olduğunu kendine göre bazı dayanak noktaları ile kanıtlamaya çalışıyor. Şairlerin, şiirlerinin okun*masını istemekle okurların şiirden anladığını kabul etmiş olduklarını vurguluyor. Yazar, şiirden ve resim*den eleştirmenlerin de anlayabileceğini belirtiyor. Eleştirmenlerin okuduğu şiirleri değerlendirerek şiir*den anladıklarını ortaya koymuş olduklarını belirtiyor.

    Kısacası bu paragrafta yazar, "Şiirden yalnız şair, re*simden de ressam anlar." tezini çürütmeye çalışıyor.


    ÖRNEK SORU:

    Okullarda çocuklara aşk şiirleri okutmak doğru değilmiş. Akıllı uslu olmaları gerekirmiş öğrencilerin. Çalışacaklar, öyle aşk sevda düşünmeyecekler! Aksiliğe bakın ki bizim şiirlerimizin en güzelleri aşk üzerine olanlardır. Çocuklara aşk şiirini öğretmediniz mi, gerçekten güzel şiir gösteremezsiniz. Ne, olur çocuk aşk şiirlerini okursa? Çocukların bir yaşa gelince, aşk düşünmeleri doğanın bir buyruğudur, bunun önüne geçemezsiniz. Öyle ise aşklarını, o duyularını da eğitimden geçirsin. Güzel aşk sözlerini öğretin, imrensinler onlara; birbirlerini sevdiklerini söylerken onları kullansınlar.

    Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

    A)Açıklayıcı anlatım tekniğinden yararlanılmıştır.
    B)Yazar savunulan tezi örneklerle kanıtlamaya çalışmıştır.
    C)Karşılaştırmalı örneklerden yararlanılmıştır.
    D)Tartışma tekniğinden yararlanılarak, savunulan tez çürütülmeye çalışılmıştır.
    E)Savunulan tez, bilimsel verilerle desteklenmiştir.

    ÇÖZÜM:

    Parçanın başında çocuklara okulda aşk şiirleri okut*manın yanlış olduğunu ileri süren bir tez ortaya konu*yor. Birkaç cümle ile bu tezin gerekçesi ortaya kon*maya çalışılıyor. Parçanın yazarı bu tezin doğru olmadığını gerekçeleri ile açıklıyor. Çocuklara aşk şiir*lerini yasaklamak, onlara aşkı yasaklamak gibidir. Aşk yaşamın karşı konulmaz bir gerçeğidir. Nasıl aşka karşı çıkılmazsa, aşk şiirleri okunmasına karşı çıkmak da son derece yanlıştır. Doğru olan çocuklara güzel aşk şiirlerini okutmaktır.Bu parçada yazar, parçanın başında ileri sürülen tezi çürütmek için tartışma tekniğinden yararlanmıştır.(Cevap D)
#10.10.2009 00:08 0 0 0