1. Ana Sayfa
  2. Tarih
  3. Prag Baharı

Prag Baharı

Son güncelleme: 13.10.2009 17:26
MiSS-FENER MiSS-FENER foto
  • Prag Baharı - Prag Baharı Tarihi - Tarihte Prag Baharı - Prag Baharı Hakkında

    Prag Baharı, (Çekçe: Pražské jaro, Slovakça: Pražská jar) 1968 yılının 5 Ocak gününde başlayan ve Çekoslavakya'nın politik olarak liberalleşmeye çalıştğı bir dönemdir. Alexander Dubček'in iktidara gelmesi ile baslayip aynı yılın 20 Ağustosunda Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ve Varşova Paktı müttefiklerinin (Romanya hariç) ülkeyi işgal etmesi ile sona ermiştir.

    1960'ların başından başlayarak Çekoslovak Sosyalist Cumhuriyeti ekonomik olarak darboğaza girmeye başladı. 1968 yılının başında Antonín Novotnı'nin Çekoslavak Komünist Partisi'nin22 Mart 1968 günü Novotnı koltuğunu Ludvik Svoboda'ya bırakarak emekli oldu. kontrolünü Alexander Dubček'e kaptırdı.

    Nisan ayında Dubček liberalleşme politikasının ilk adımlarını attı. Bu politika basının özgürleştirilmesi, tüketim maddelerine önem verilmesi, hatta daha demokratik çok partili bir hükümet kurulması gibi değişik ve önemli düzenlemeler içeriyordu. Bu politikanın sonunda federal bir anayasa yazılarak Çekoslavak Sosyalist Cumhuriyeti'nin eşit iki ulusa bölünmesi tasarlanmıştı.

    Haziran sonlarına doğru başlayan Sovyet ve Varşova Paktına bağlı müttefik devlet askerlerinin Çekoslavakya'ya girme hareketleri, Ağustos aynda yapılan müzakerelerden bir sonuç alınamayınca Çekoslavakya'nın 20-21 Ağustos günü işgal edilmesi ile sona erdi. İşgal sırasında 5.000 - 7.000 civarında tank ve sayısı 200.000 - 600.000 arasında değişen asker Çekoslavakya'ya girdi. Çatışmalar sırasında 72 Çekoslavakyalı öldü ve yüzlercesi yaralandı. İşgalin sonucu olarak yaklaşık 300.000 civarında insan Batı ülkelerine göç etmek zorunda kaldı.


    Brejnev Doktrini
    Ocak 1968'de Çekoslavakya'da iktidara gelen Dubçek yönetiminin Sovyet tipi komünizmi sorgulaması ve sosyalizmi demokratik yollardan kurmaya çalışmasının sonucu 21 Ağustos 1968'de Varşova Paktı orduları ülkeyi işgal ederek Prag Baharına son verdi. Bu olay herhangi bir Doğu Avrupa ülkesinde başlayacak sistem dışına kayma eğiliminin SSCB tarafından hoşgörülmeyeceğinin işaretiydi. 12 Kasım 1968'de Brejnev komünist ülkelerin sadece sınırlı bir egemenlik hakkına sahip olduklarını ve eğer sosyalizm tehlikedeyse SSCB'nin müdahale etmekle yükümlü olduğunu söyleyerek Brejnev Doktrini olarak anılacak formülasyonu ilk kez dile getirdi. Batı Avrupa komünist çevrelerinde büyük tartışmalara neden olan doktrin Avrupa tipi komünizmi tetiklemiştir. Detant koşullarında diğer komünist yönetimlere SSCB'nin liderliğini dayatma çabasıdır. 1987'de Gorbaçov'un "ulusal sosyalizmlere sıcak bakacağız" açıklamasıyla yara almış, 1989'da Polonya'da komünist olmayan ilk hükümetin kurulmasına Kremlin'in sessiz kalmasıyla son bulmuştur.
#13.10.2009 17:26 0 0 0