Hamilelikte Çinko Tüketimi

Son güncelleme: 23.10.2009 14:41
  • Hamilelikte Çinko Tüketimi - Hamilelikte Çinko - Hamilelikte Çinko Tüketimi Nedir

    ÇİNKODAN ZENGİN BESİNLER
    Kırmızı et, karaciğer, yumurta, deniz ürünleri, fasulye, bezelye ve fındık bol miktarda çinko içerir. (100 gr için.)
    İstiridye 7 mg
    Peynir 2-4 mg
    Sığır eti 5 mg
    Sütsüz çikolata 2 mg
    Kuru fasulye 3 mg
    Yumurta 1.5 mg
    Mısır 2.5 mg
    Brüksel lahanası 1 mg.
    Karides 2.3 mg
    Brokoli 1 mg.

    HAMİLELER İÇİN ÇİNKO REHBERİ
    Tüm hücrelerin büyüme ve çoğalmasında önemli rol oynayan çinko, bebeğini sağlıklı dünyaya getirmek isteyen anne adaylarının ihmal etmemesi gereken hayvansal ve bitkisel bir mineraldir. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Ayşegül Sofuoğlu, konu hakkında önemli bilgiler verdi.

    ÇİNKOYU TANIYALIM
    Çinkonun insan sağlığına katkısı son yıllarda anlaşılsa da canlılar için önemi yüz yılı aşkın bir süredir zaten biliniyordu. Doğada bolca bulunduğundan ve dolayısıyla beslenmeyle yeterince alındığı düşünüldüğünden, eksikliği konusunda fazla bir araştırma yapılmamış ta ki 1960'lı yıllarda büyüme geriliğinde pay sahibi olduğu anlaşılana kadar

    ÇİNKO NE YAPAR?
    Hayatın devamı için vücudun ihtiyacı olan temel gereksinimlerin yanında mineraller önemli yer tutar. Her gün bir miktar alınması zorunlu bu elementler içinde olağanüstü özelliklere sahip olan çinko, tüm hücrelerin büyüme ve çoğalmasında rol oynar. Hormonların yapısına da katıldığından eksikliğinde büyüme geriliği görülüyor. Akyuvarların, antikorların oluşmasında payı vardır. Vücut, bağışıklık sisteminin düzenli çalışmasında bol miktarda çinkoya ihtiyaç duyar.
    Bu mineral ayrıca bir antioksidandır ve kişiyi yaşlandıran serbest radikallerle savaşır. Yaraların hızlı kapanmasında, beyin, kalp, kemik ve kaslara da fayda sağlar. Deri hücrelerini yenileyen ve kolajen dokuya etki eden bu mineral cilt sağlığını korurken, yanık gibi hasarların tamirini de kolaylaştırır.

    KİMLER RİSK ALTINDA?
    Çinko eksikliği dünyanın oluşumu sırasında elementlerin coğrafyalarda farklı dağılmasından dolayı her yerde görülebilir. Ancak Mısır, İran, Türkiye, Portekiz, Yugoslavya ve gelişmekte olan ülkelerde bu eksiklik daha fazla görülmüştür. Çinko yetersizliğinin görüldüğü risk grupları ise okul öncesi çocuklar, hamileler ve yaşlılardır. Yapılan bir araştırma, bebeğin gelişmesinde önem taşıyan çinko yetersizliğinin anne adaylarının yüzde 70'inde mevcut olduğunu gösteriyor.

    HAMİLELER İÇİN NEDEN ÖNEMLİ?
    Hamilelerin sağlıklı bir gebelik süreci yaşamaları için çinko şart. Aynı zamanda doğumun zamanlamasında ve düzenli gelişmesinde etkili olan çinko doğumu kolaylaştırarak, olası yırtılmaları azaltıyor. Eksikliğinde de düşük oluşumuna, ölü doğuma, Preeklampsi'ye (gebelikte görülen yüksek tansiyon), Toksemi'ye (gebelikte eklem şişmeleriyle kendini gösteren toksik maddelerin dışarı atılamaması sonucunda gelişen rahatsızlık) rastlanabiliyor. Kış aylarında şiddetle ihtiyacı hissedilen çinko, grip ve soğuk algınlığına yakalanmak istemeyen hamilelere özellikle öneriliyor.

    ÇİNKONUN EKSİKLİĞİ NASIL ANLAŞILIR?
    Yorgunluk, koku-tat hissi kaybı, tırnaklarda incelme ve beyaz lekeler, tekrarlayan enfeksiyonlar çinko eksikliğinin ilk belirtileri. Takviyesine karar verilmesi için bir uzman gözetiminde eksikliğinin tanısının konulması gerekir.

    ÇİNKO FAZLALIĞI NASIL ANLAŞILIR?
    Çinko takviyesi için öncelikle doktordan onay almak şart. Takviyenin fazlası bağışıklık sistemini zayıflatır, mide bulantısı ve kusmaya yol açar.

    ÇİNKONUN HAYVANSAL KAYNAKLARI DAHA YARARLI
    Hayvansal kaynaklı çinkonun vücutta emilimi daha fazladır. Bu nedenle hamileler kırmızı et, tavuk, istiridye, süt ve yumurtada bulunan çinkodan olabildiğince yararlanmalıdır. Tahıl ağırlıklı beslenenler bu konuda daha dikkatli olmalı. Çünkü tahıl içeriğinde bulunan fitatlar, besinlerle alınan çinko emilimini azaltır. Tam tahıllar, yeşil sebzeler, yağlı tohumlar, badem, ceviz en iyi çinko kaynaklarıdır. Türkiye'de tahıla dayalı beslenmenin yoğun olduğu bölgelerde çinko yetersizliğinin görülmesinin nedenlerinden biri budur.

    HAMİLELERİN ÇİNKO TAKVİYESİ NE KADAR OLMALI?
    Hamilelik sırasında gelişen dokulara çinko takviyesi yapmak gerekir. Hamilelikte yapılan çinko takviyesi normal dönemden 100 mg daha fazla olmalıdır. Çinko alımı özellikle sigara alışkanlığı bulunan emziren annelerde zorunlu olmalıdır. Çünkü tütün dumanı çinkonun yapısını bozarak bebeğin elementten alacağı yararı azaltabilir. Bu nedenle sigara kullanan veya sigara içilen ortamlarda sıkça bulunan annelerin ek çinko desteğine ihtiyacı vardır.

    HAMİLELİKTE ÇİNKO EKSİKLİĞİ BEBEĞE NASIL YANSIR?
    Hamilelik boyunca besinlerle alınan çinkonun önemli bir bölümü bebekte ve rahim içi kaslarda depolandığından annede ciddi çinko eksikliği bebekte tahrip edici etkiye yol açabilir. Hamilelikte yapılan çinko takviyesi, bağışıklık sistemini güçlendirir. Hamilelikte kan ve saçta bulunan çinko yoğunluğu azalırken, takviyesinin yapılmaması durumunda doğacak bebeğin Nöral Tüp Defekti olma olasılığı yüksektir. Anne karnındaki bebeğin büyümesinde de etkili olan çinko yeterli olmadığı zaman hücreler deformasyona uğrar. Hamilelikte alınan demir desteği de çinko emilimini azaltan etkenlerden biridir.

    LOHUSALIKTA ÇİNKO EKSİKLİĞİ
    Anne sütündeki çinko, ilk 4-5 ay yeterli seviyededir. Anne sütündeki çinko düzeyi, zaman içinde azalacağından ek beslenmeye geçen bebeklerde bir süre sonra çinko eksikliği riskinin arttığını göz önünde bulundurması gereken anne adayları, beslenmelerine doğumdan sonra da çok dikkat etmelidirler. Çinko daha sonra azalarak hem anne için hem de bebek için risk oluşturmaya başlar. Bebeklerde iştahsızlık, kilo düşüklüğü, huzursuzluk, ishal, sık sık hastalanmayla kendini gösterir. Emzirme döneminde yapılan çinko desteği anne sütünün çoğalmasına da etki eder. Anne, besinlerle aldığı çinkonun bir bölümünü kullanamadığını hesap ederek çinko takviyesini ona göre arttırma yoluna gitmelidir.
#23.10.2009 14:41 0 0 0