1. Ana Sayfa
  2. Eğitim
  3. Eczanelerde Vergi ve Muhasebe Uygulamalari

Eczanelerde Vergi ve Muhasebe Uygulamalari

Son güncelleme: 02.11.2009 09:57
Nehir Nehir foto
  • Eczanelerde Vergi Uygulaması - Vergi Uygulaması - Muhasebe Uygulamaları
    GİDERLER

    Öncelikle ticari kazançtan indirilecek giderleri gv. 40 maddesine göre değerlendirelim;
    Ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan tüm genel giderler
    İşyerinde veya işyerinin müştemilatında iaşe ve ibate giderleri tedavi ve ilaç giderleri sigorta primleri ve emekli aidatı giyim giderleri
    İşle ilgili zarar ziyan ve tazminatlar işle ilgili seyahat ve ikame giderleri
    İşletmeye ait taşıt giderleri veya kiralama yöntemiyle ödenen taşıt giderleri
    İşletme ile ilgili olmak üzere bina arazi gider istihlak damga belediye vergileri harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi resim harçlar
    İşletmeye ait demirbaşlar gibi addolunan haklardan ayrılan amortismanlar
    Fakirlere yardım amacı ile gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernekler ve vakıflara Maliye Bakanlığı'nın belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde yapılan gıda maddelerinin maliyet bedeli
    Gerek işveren gerekse çalışan işçiler için ödenen bireysel emeklilik katkı paylarının vergi matrahlarına göre belli oranlarda indirim olmaktadır.

    YAPILAN İSKONTOLAR

    Eczane işletmeleri Sosyal Güvenlik Kuruluşlarına kesmiş olduğu faturalarda her yıl Maliye Bakanlığı ile TEB tarafından yapılan protokol sonucunda %35 iskonto yapmaktadırlar.
    Bu protokol kapsamına girenlerin tabii oldukları mevzuat hükümleri çerçevesinde eczanelerden temin edecekleri reçete muhteviyatı ilaçlar için uygulanacak indirim oranları ile eşdeğer ilaç uygulamasında Tebliğde belirtilen hükümler geçerlidir. Eczacı tarafından tebliğde belirtilen imalatçı/ithalatçı indirimi düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden eczacı indirimi yapılır.
    Eczacı indirimi 2005 yılı satış hasılatı (KDV hariç)
    -220.000 YTL' ye kadar olan eczaneler tarafından yüzde üç ( %3 )
    -220.000 YTL ile 440.000 YTL arasında olan eczaneler tarafından yüzde üç buçuk ( %35)
    -440.000 YTL ile 550.000 YTL arasında olan eczaneler tarafından yüzde dört ( %4)
    -550.000 YTL olan eczaneler tarafından yüzde dörtbuçuk ( %45 )
    oranında uygulanacaktır.

    KURUM İSKONTOLARI

    İlaç sanayisi tarafından verilen ve depolarca da uygulanmasını eczanelere yansıtan %11 olan kurum iskontoları sosyal güvenlik kurumlarına kesilen faturalarda aynen yansıtılmakta ve ayrıcada geçmişte %25 olan anlaşma gereği verilen iskontoda %35 çıkarak toplam %145 iskonto yapılmaktadır.
    Kurum iskontoları depolar tarafından toplam satış fiyatından KDV ve eczacı kârı düşüldükten sonra hesaplanmaktadır.
    Sosyal güvenlik kurumlarına kesilen satış faturalarında ise toplam reçete bedeli üzerinden %145 iskonto yapılmaktadır. Bu durumda alınan kurum iskontolarından %22 eczacının kaybı olmakta ayrıca geçmişe göre %25 olan iskonto %35 çıkmasından dolayı %1 de buradan kaybı olmaktadır.
    Önemli bir noktada depolardan alınan erken ödeme iskontosunu daha az almanıza neden olmaktadır. Kurum iskontosu hesaplanmasından dolayı tüm fatura altı iskontolarını etkilemektedir.
    Yukarıdaki açıklamalarım eczane işletmesinin almış olduğu kurum iskontolarının tamamını sosyal güvenlik kurumlarına faturalama da geçerlidir. Diğer bir boyut eczane işletmesi hiçbir şekilde sosyal güvenlik kurumlarıyla anlaşması yoksa alınan depolardan kurum iskontoları direk olarak kâr olacaktır. Burada önemli olan alınan kurum iskontoları ile sosyal güvenlik kurumlarına kesilen faturalardaki kurum iskontolarının mükayesesi yapılması olacaktır. İskonto aleyhte çıkması gayri safi kâr lehte çıkması bir zarar unsuru olacaktır.
    ÖRNEK:
    Vergisel dönem olarak peşin vergi dönemini alırsak
    -3 ayda depolardan almış olduğumuz kurum iskontoları toplamı 15.000 YTL
    3 ayda eczane satışları toplamı :
    - 3 ayda sosyal güvenlik kurumlarına kesilen fatura toplamı 100.000 YTL
    - 3 ayda diğer perakende satışlar toplamı 50.000 YTL
    TOPLAM 150.000 YTL

    Kurumlara yapılan iskonto 100.000 * %11 = 11.000 YTL
    Depolardan alınan iskonto 15.000 - 11.000 = 4.000 YTL fazla alınan iskonto gayri safi kâr hesabında göz önüne alınması gerekecektir.

    MAL FAZLASI ( MF ) VE ÖZEL İSKONTOLAR

    Ecza depoları tarafından eczanelerin çalışma koşullarına göre verilen iskontolar.
    Ecza depoları tarafından kampanya veya başka şekillerde verilen bedelsiz mallar.

    İLAÇ FİYATLARININ DÜŞMESİ

    İlaç fiyatları zaman zaman sağlık bakanlığı tarafından düşürülmekte ve eczane işletmelerinde mevcut stok ve kârlılıklarını etkilemektedir. KDV yönünden ise KDV devirleri artmaktadır. Bazı dönemlerde firmalar tarafından fiyat düşüşleri karşılanmış ama son dönemlerde firmalar karşılamamaktadır. Bu durum eczane işletmelerinde mevcut stoklardaki emtia maliyetini düşürmekte stok maliyetleri düşmekte ve sonuçta kârlılık oranını düşürmektedir. Kârlılık hesaplanırken bu duruma dikkat etmek lâzım ve mevcut stoklara ne kadar yansıdığının tespiti gerekmektedir.
    Belli ilaçlar depolardan fatura edilirken fiyatının yüksek olması fakat sosyal güvenlik kurumlarına fatura edilirken %60 a yakın iskonto verilmesi.
    - İthal ilaç ve ıtriyat alışları
    İthal ilaçların alışları net olup eczane kârı %12-20 olmaktadır.

    STOK ( ENVANTER )
    Bilanço esasına göre defter tutanlar VUK 190. maddesine göre
    Büyük mağazalar ve Eczaneler mevcutların envanterini 3 yılda bir çıkarırlar. Envanter çıkarılmayan yıllarda hesaba mevcut iktisadi kıymetlerini envanter defterine kayıt ederler.
    İşletme hesabına göre defter tutanlar VUK 195. maddesine göre her yıl envanter çıkarırlar.<< emtia üzerine iş yapanlar emtia envanteri çıkarmaya mecburdurlar. >>
    VUK I. Bölüm Bilanço esası
    VUK II. Bölüm işletme esası

    STOK ( ENVANTER )
    Bilanço esasına göre defter tutanlar VUK 190. maddesine göre
    Büyük mağazalar ve Eczaneler mevcutların envanterini 3 yılda bir çıkarırlar. Envanter çıkarılmayan yıllarda hesaba mevcut iktisadi kıymetlerini envanter defterine kayıt ederler.
    İşletme hesabına göre defter tutanlar VUK 195. maddesine göre her yıl envanter çıkarırlar.<< emtia üzerine iş yapanlar emtia envanteri çıkarmaya mecburdurlar. >>
    VUK I. Bölüm Bilanço esası
    VUK II. Bölüm işletme esası

    RİSTURN GELİRİ

    Eczacı kooperatifleri üyeleri yıl sonlarında verilen Risturn ( Temettü ) alırlar. Dağıtımı ise eczanenin çalışma koşullarına göre dağıtılır. << Kooperatifler Kanununa göre Alış-Veriş oranında dağıtılırlar.>>
    Gelir Vergisi Durumu
    İşletme hesabına göre defter tutanlar GV. Beyannamesinde Diğer Gelirlerin altında kesilen dekontu Risturn geliri olarak beyan ederler.
    Bilanço usulüne göre defter tutanlar ise Tek Düzen Hesap Planına göre 64. grup Olağan Gelir ve Kârlar Hesabında izlerler.

    Risturn Peşin Alınması
    ____________________ / ____________________
    100 KASA HESABI
    640 İŞTİRAKLERDEN TEMETTÜ GELİRİ
    ____________________ / ____________________

    Mal Karşılığı Verilen Risturn
    ____________________ / ____________________
    153 TİCARİ MALLAR
    191 İNDİRİLECEK KDV
    320 SATICILAR
    ___________________ / _____________________

    Fatura Geldiğinde
    ___________________ / _____________________
    320 SATICILAR
    640 İŞTİRAKLERDEN TEMETTÜ GELİRİ


    FİRE
    Ticaret ve Sanayi Odalarının yayımlamış olduğu fire zayiat listesinde eczanelerde %3 - %5 arası olarak görülmektedir.
    Örnek:
    Dönem Başı Mal Mevcudu : 20.30000
    Dönem İçi Alışlar : 180.40000
    TOPLAM : 200.70000
    200.70000 * %3 =6.02100
    -Firenin yayınlanmış olan oranlar içerinde olması durumunda yapılması gereken muhasebe kaydı.
    _______________ / _______________
    659 DİĞER OLAĞAN GİDER 6.02100
    VE ZARARLAR HS.
    153 TİCARİ MALLAR 6.02100
    _______________ / _______________
    *** Bozulan malların daha önce indirim konusu olan KDV si daha sonra ayrıca beyan edilecektir.

    KÂRLILIK HESAPLANMASI

    Eczane işletmelerinde geçmiş yıllara kıyasla kârlılık oranları çok farklılık arz etmektedir.
    İlaçları alış fiyatlarına ithal ve yerli ilaç alış koşullarına göre kârlılık oranları değişiklik arz etmektedir. Muhasebeci mali müşavirler ve eczacılar için kârlılık hesaplamaları oldukça karmaşık olmasından dolayı hesaplamalar zorlaşmıştır.
    Eczane işletmecileri kârlılıkların gerçek durumunu bilmesi için hangi ilaçtan ne kadar alınmış ne kadarı satılmış ne kadar elde stok kalmış gibi verilerin sağlıklı bir şekilde muhasebeye yansıması için verilerin aktarılması yönünde bilgisayar programlarında takibi gerekmektedir.
    Maliye Bakanlığı denetim elemanları incelemede karmaşık olan kârlılık oranlarında sağlıklı bir tespit yapması mümkün olamayacak bu da karşılıklı uyuşmazlık durumunu ortaya çıkaracaktır.
    Eczane işletmelerinin Bağ-kur' a kesmiş olduğu faturalarda temmuz ayından itibaren anlaşma gereği kuruma yapılan %35 iskontolar faturalarda gözükmemekle bu da ilerde sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
    Maliye Bakanlığı tarafından fatura üzerinde gözükmeyen iskontoları kabul etmemekte buda uyuşmazlıklara neden olacaktır. İspat yükümlülüğü eczacı işletmelerine düşmektedir. Ayrıca bu verilen iskontoların 3 aylık geçici vergi dönemlerinde alınan iskontolardan düşülmesi ve kârlılıkların buna göre hesaplanması gerekir burada gözden kaçan bu durumu muhasebeci ve mali müşavirleri uyarmamız gerekecektir.
    Eczane işletmelerinin resmi kurumlara kesmiş olduğu faturalar vergi usul kanunu hükümlerine aykırı olup bu konuda eczacı odaları ve birliğe görev düşmektedir. Maliye Bakanlığı ile görüşülerek resmi kurumlara kesilen faturalarda vergi usul kanunu hükümlerine tabii değildir ibaresinin sirkülerle alınması halinde inceleme elemanı karşısında uyuşmazlıklar önlenecek aynı zamanda eczacının karşısında bir tehdit unsuru olan her fatura için usulsüzlük cezası ortadan kalkacaktır.
    İlaç fiyatları için yeni kriterler belirlendi. İlaç fiyatları için bundan böyle AB ülkeleri arasında en düşük fiyatlar kriter alınacak. Bu kararın ardından ilaçta kâr payları aşağıdaki gibi belirlendi.
    Depocuya satış fiyatının Depocu (%) Eczacı (%)
    10 milyon TL' ye kadar olan kısmı için 9 25
    (10 milyon dahil )
    10-50 milyon TL arasında kalan kısmı 8 24
    ( 50 milyon dahil )
    50-100 milyon TL arasında kalan kısmı 7 23
    ( 100 milyon dahil )
    100-200 milyon TL arasında kalan kısmı 4 16
    ( 200 milyon dahil )
    200 milyon TL üstünde kalan kısmı için 2 10

    ÖRNEK

    Mükellefin 2005 takvim yılında satışını yapmış olduğu emtiaların dönem başı dönem sonu stok miktarları dönem içinde yapmış olduğu emtia alışları ile satışların maliyeti ve brüt satışları toplamı aşağıdaki şekildedir.

    1.
    Dönem Başı Stok
    5.83989
    2.
    Dönem İçi Alışlar
    52570683
    3.
    Dönem Sonu Mal Mevcudu
    7562432
    4.
    Satışların Maliyeti
    455.92140
    5.
    Brüt Satışlar
    53798729
    6.
    Brüt Kârlılık Oranı ((5-4)/4)
    18%


    Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere mükellefin 2005 takvim yılı brüt kârlılık oranı; 537.98729.-YTL. (brüt satışlar) - 455.92140.-YTL. (satışların maliyeti) / 455.92140.-YTL. (satışların maliyeti) = % 18 olarak beyan ettiği tespit edilmiştir.
    Stok * Alım Iskontoları
    Stoklardaki İskonto Payı = ----------------------------------
    Dönem İçi Alışlar

    75.624 * 56.681
    Stoklardaki Iskonto Payı = --------------------------- = 8153
    525.706

    Net Iskonto = 56.681 - 8153 = 48.528

    Mükellefin 2005 takvim yılında emtia alışlarını ağırlıklı olarak 5 firmadan yaptığı tespit edilmiş olup bu firmalardan istenilen bilgiler doğrultusunda ilaçların alış maliyetleri almış olduğu iskontoların ( mal fazlası iskontosu - nakit iskontosu - kurum indirimi ) toplam tutarı eczane kârı ve ilaçların eczane perakende satış fiyatları toplamı aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

    Sıra No
    Eczane Perakende Satış Tutarı (KDV Hariç )
    Eczane Kârı
    Mal Bedeli
    Uygulanan İskonto ve İndirimler
    EczaneAlış Maliyeti (KDV Matrahı)
    KDV
    Meltem Ecza Deposu
    56.30144
    11.16950
    45.13194
    16.89670
    28.23596
    2.27436
    As Ecza Deposu
    102.15249
    19.60756
    82.54493
    14.03136
    67.70667
    5.46186
    Selçuk Ecza Deposu
    169.12417
    29.59673
    139.52744
    28.80729
    110.72015
    8.90324
    Bursa Ecza Koop
    444.00585
    83.32357
    360.68228
    64.52151
    296.16077
    23.97702
    Es Ecza Deposu
    38.11617
    7.36742
    30.74875
    6.11447
    24.64807
    1.96757
    Toplam
    809.70012
    151.06478
    658.63534
    130.37133
    527.47162
    42.58405


    Mükellefin 2005 takvim yılında emtia alışlarını ağırlıklı olarak 5 firmadan yaptığı tespit edilmiş olup bu firmalardan istenilen bilgiler doğrultusunda mükellefin 2005 takvim yılında yapmış olduğu emtia alış miktarları kârlılık oranları ve firmalardan yapmış olduğu alışların toplamı alışlara oranı aşağıdaki gibidir.

    Sıra No
    Ecza Deposu
    Eczacı Alış Maliyeti
    (KDV Matrahı)
    Eczacı Perakende Satış Tutarı (KDV Hariç) YTL
    Kârlılık Oranı ( % )
    ToplamD.İçi Alışlara Oranı
    ( % )
    1.
    Meltem Ecza Deposu
    28.23596
    56.30144
    099
    005
    2.
    As Ecza Deposu
    67.70667
    102.15249
    051
    013
    3.
    Selçuk Ecza Deposu
    110.72015
    169.12417
    053
    021
    4.
    Bursa Ecza Koop.
    296.16077
    444.00585
    050
    056
    5.
    Es Ecza Deposu
    24.64807
    38.11617
    055
    005
    6.
    Toplam Alışlar ( 1+2+3+4+5 )
    527.47162
    809.70012
    054
    100
    7.
    Dönem İçi Alışlar
    527.70683


    10000


    Yukarıdaki verilerden de anlaşılacağı üzere mükellefin 2005 takvim yılında brüt kâr oranı % 18 olarak beyan ettiği tespit edilmiştir. Bilindiği üzere ecza depoları; ilaç satışları için fatura düzenlerken öncelikle ilaçların üzerindeki perakende satış fiyatlarını ( eczacı kârı ve KDV dahil ) faturaya yazmakta sonra bu tutardan sırasıyla KDV' yi eczacı kârını peşinat ve mal fazlası iskontoları ile kurum indirimini düşerek KDV' siz satış tutarını bulmakta bu tutara KDV' yi ilave ederek fatura tutarını hesaplamaktadır. Dolayısıyla eczacı açısından söz konusu fatura bedelinin KDV hariç tutarı alınan ilacın alış maliyetini göstermektedir.
    Yukarıdaki verilerden de anlaşılacağı üzere mükellefin 2005 takvim yılındaki ilaç alışlarını % 56'nı Bursa Ecza Koop dan yaptığı tespit edilmiştir. Mükellefin bu ecza deposundan yapmış olduğu alışların mal bedeli 296.16077 YTL dir eczanenin kârı ise 83.32357 YTL dir bu rakamlara göre eczanenin kârlılık oranı % 28 olduğu görülmektedir. Bu oran Sağlık Bakanlığı'nın belirlemiş olduğu Beşeri ve Tıbbi Ürünler Fiyatlandırılmasına Dair Kararın 10. maddesine göre belirlenen eczacının azami kâr haddi oranına uygundur. Ancak yukarıda da açıklandığı üzere; bu orana eczacının depodan aldığı mal fazlası iskontosu nakit iskontosu ve kurum indirimi dahil değildir. Belirtilen bu indirim ve iskontolar dikkate alındığında yukarıda ki tablodan da anlaşılacağı üzere; mükellefin yıl içerisinde almış olduğu ilaçların %100 ünü oluşturan 5 firmadan edinilen bilgiler doğrultusunda ağırlıklı ortalama yöntemi ile belirlenen brüt kâr marjı % 535 olarak tespit edilmiştir. Dolayısıyla mükellefin 2005 takvim yılı gayri safi kârlılık oranı tespit edilirken bu oranın dikkate alınması gerekmektedir.
    Mükellefe; 2005 takvim yılında brüt kârlılık oranını % 18 olarak beyan ettiği ve bu beyanının mal alışı yapmış olduğu firmalardan istenen bilgilere göre düşük olduğu tespit edildiği ve bunun nedeni sorulduğunda mükellef cevaben "sehven bazı satışlarımıza belge düzenlememiş olabiliriz ancak herhangi bir kastımız yoktur." Şeklinde beyan ve ifade etmiştir.
    Rapora ekli tutanakta yer alan mükellefin ifadesinde de belirtildiği üzere; mükellef resmi kurumlara fatura bedeli üzerinden % 35 kurum iskontosu yaptığı ve bu iskontoların toplam tutarının faturalar üzerinden 20.33618 YTL (KDV Hariç) olduğu tespit edilmiştir.
    Ayrıca resmi kurumlara fatura edilen ilaçlar için kurum indirimi adı altında %4 ile %11 arasında bir indirim uygulandığı tespit edilmiştir. Ancak mükellefin resmi kurumlara düzenlemiş olduğu faturalarda ilaçların etiket fiyatı üzerinden direk olarak kurum indirimi düşülmüş tutarının faturaya yansıtıldığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla resmi kurumlara düzenlenen faturalarda yer alan brüt tutarların kurum indirimi yapılmış tutarlar olduğu ortaya çıkmaktadır ki; bu durumda mükellefin lehine bir düşünceden hareketle resmi kurumlara düzenlenen faturaların brüt tutarına isabet eden maksimum % 11 oranındaki kurum indiriminin; yukarıda tespit edilen kâr marjı üzerinden hesaplanan olması gereken satış hasılatından düşülmesi gerekmektedir. Dolayısıyla mükellefin yıl içerisinde resmi kurumlara düzenlemiş olduğu faturaların brüt tutarı olan 596.22080 YTL ( KDV Hariç ) üzerinden iç yüzde yöntemi ile hesaplanan ( 596.220.80 / 089 - 596.220.80=) 73.69021 YTL kurum indiriminin olması gereken hasılattan düşülmesi gerekmektedir.
    Rapora ekli tutanakta belirtildiği üzere mükellef; eczanede perakende olarak satılan ilaçlarda kırılma dökülme tarihinin geçmiş olması elde kalması gibi nedenlerle ortalama olarak % 3 oranında fire meydana geldiğini ifade etmiştir. Bu konuda Danıştay 3. dairesinin 12.11.1986 tarih ve 2208 sayılı kararında "ilaçların kırılma dökülme bayatlama akma ve buharlaşma sebebiyle vereceği % 3 firenin satılan emtianın maliyet bedeline uygulanması gerektiği" belirtildiğinden mükellefin bu konudaki beyanı Denetmenliğimizce de kabul görmüştür.
    Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde mükellefin 2005 takvim yılı olması gereken satış hasılatı tarafımızca aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.
    1
    Beyan Edilen Satışların Maliyeti
    455.92140
    2
    Fire Tutarı ( 1 * 003 )
    13.67764
    3
    Hesaplamaya Esas Satışların Maliyeti(1-2)
    442.24376
    4
    KDV Hariç Satış Hasılatı ( 3 * 1535 )
    678.84417
    5
    Tespit Edilen Kurum İndirimi
    73.69021
    6
    Faturalardan Tes.Edi.Kurum İskontosu
    20.33618
    7
    Olması gereken Satış Hasılatı Tutarı ( Y.İçi Satışlar ) ( 4-5-6 )
    584.81778
    8
    Beyan Edilen Yurt İçi Satışlar
    537.98729
    9
    Beyan dışı Bırakılan Hasılat Tutarı ( 7-8 )
    46.83049
    10
    KDV Tutarı ( 9 * 008 )
    3.74644

    Mükellefin 2005 takvim yılında elde etmesi gereken satış hasılatının beyan ettiği satış hasılatı ile karşılaştırılması sonucunda belgesiz ilaç satışlarından kaynaklanan ve beyan dışı bırakılan KDV hariç hasılat tutarı yukarıdaki tabloda hesaplanmıştır. Bununla birlikte tarafımızca yeniden tespit edilip kabul edilen satışların maliyeti tutarı dikkate alınarak mükellefin 2005 takvim yılında olması gereken gelir tablosu aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
    Ayrıntılı Gelir Tablosu
    Mükellefin Beyanı
    Olması Gereken Beyan
    Fark
    Brüt Satışlar
    537.98729
    584.81778

    Net Satışlar
    537.98729
    584.81778

    Diğer Gelirler
    1.70074
    1.70074

    Satışların Maliyeti
    455.92140
    455.92140

    Brüt Satış Kârı
    83.76663
    130.59712

    Faaliyet Giderleri
    26.06978
    26.06978

    Faaliyet Kârı
    57.69685
    104.52734

    Dönem Kârı
    57.69685
    104.52734
    46.83049


    Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere mükellef 2005 takvim yılında beyan dışı bırakılan satış hasılatı dikkate alındığında 46.83049 YTL dönem kârını eksik beyan ettiği tespit edilmiştir. Mükellefin lehine hareketle 2005/IV döneminde yaptığı kabul edilmiştir.

    ÖRNEK II
    Mükellefin kayıtlarına göre dönem içinde alım ve satımı yapılan emtiaların tutar olarak dengesini gösteren dökümü aşağıdaki gibidir. (Tutarlar YTL.dir )


    İLAÇ
    İTRİYAT
    TOPLAM
    Dönem başı Emtia Mevcudu
    84.99337
    1.41242
    86.40579
    Dönem İçinde Satın alınan Emtia
    225.67267
    7.34837
    233.02104
    Dönem sonu Emtia Mevcudu
    98.05417
    2.30062
    100.35479
    Brüt Satışlar ( İlaç + Itriyat )
    270.17385


    Net Satışlar
    270.17385


    Satışların Maliyeti
    212.61187
    6.46017
    219.07204

    Mükellef 2005 yılı dönembaşı ve dönemsonu envanterinde yer alan emtiaları maliyet bedeli ile değerlediğini dönem içinde doğal afetler ( yangın sel v.s. ) nedeniyle herhangi bir emtia eksilme olmadığını ancak yıl içinde bazı defalar fiyat indirimleri olduğunu bunların da dikkate alınması gerektiğini zira fiyatı düşen stok emtiaların etiket fiyatlarını düşürmek zorunda olduklarını ve düşük fiyattan sattıklarını ayrıca kırılma dökülme v.s. nedenler gözönüne alındığında azami % 3' lük bir kaybın olabileceğini ifade etmiştir.
    Mükellef 2005 yılı içerisinde faturalar üzerinde gösterilen eczacı kârı özel iskonto iskonto ve mal fazlası iskontosu gibi adlarla elde ettiği iskontoların tutarlarına ait veriler aşağıdaki gibidir. ( Faturalarda %11 ve %4 gibi değişik oranlarda yer alan kurum iskontoları bu emtiaların satımında da aynen uygulandığından ve dolayısıyla da eczacı için bir kâr oluşturmadığından faturalardaki iskonto tutarlarından düşülmüştür. Bu nedenle aşağıdaki iskonto tutarlarına kurum iskontoları dahil değildir.)
    225.67267 YTL ilaç bedeli karşılığı; 84.02127 YTL
    Mükellef 2005 yılı içerisinde satın aldığı ilaçlara ait faturalarda yer alan ve yukarıda dikkate alınmayan kurum iskontolarından ayrıca Emekli Sandığı SSK ve Bağ-Kur ile kamu kurumlarına düzenlediği faturalarda %35 oranında iskonto hesaplanmıştır. Bu iskontoların toplam tutarının 7.576.86 YTL olduğu belirlenmiştir.
    Mükellef satış noksanlığının doğması halinde bunun 2005 yılının Ekim Kasım ve Aralık aylarında iş yoğunluğu ve elemanlarının dikkatsizliği nedeniyle sehven belgelerinin düzenlenmemesinden kaynaklanabileceğini ifade etmiştir. Ayrıca ıtriyatla ilgili işlemlerinin çok az oluşu nedeniyle ( Toplam alış payı içindeki payı % 3 ) bu emtialara ait belgelerin aynen düzenlenmiş olduğunu ve ıtriyatla ilgili emtiaların kârlılık oranının asgari % 25 olduğunu ifade etmiştir.
    Mükellefin alış faturalarında belirtilen kurum ıskontosu (%11 ve %4 oranında ) adı altındaki lehine miktarlar ise ıskonto toplamlarında dikkate alınmamıştır. Zira bu ıskontolar resmi reçete bedellerinin ödenmesi aşamasında eczacı tarafından ( Emekli Sandığı S.S.K. ve Bağ-Kur ) aynı miktarlarda tenzil edilmektedir. Bu ad altında yapılan tenzillerin miktarının tespiti ise mümkün olmamaktadır. Bu nedenle kurum ıskontoları aşağıdaki ıskonto toplamlarında yer almamaktadır.
    Mükellefin 2005 yılında satın aldığı ilaç faturaları üzerinde çeşitli adlarla elde ettiği ıskonto tutarlarına ait veriler aşağıda belirtilmiştir.
    Yıl içerisinde satın alınan normal ilaç bedeli : 225.67267 YTL
    Bu tutarlardan elde edilen ıskontolar : 84.02127 YTL
    Yıl içerinde satın alınan ıtriyatlar : 7.34837 YTL
    Iskontoların Alışlardaki Payı : % 3723

    Mükellefin yıl içerinde satın aldığı toplam ilaç bedellerinden elde ettiği ıskontolara göre kârlılık oranı ( 84.02127 YTL * 100 / 225.67267 YTL =) % 3723 dür. Yani ödevli 225.67267.-YTL lik malı alırken kendisine % 3723 oranında ıskonto verilmiştir. Ancak burada dönem başı emtia ile dönem sonu emtianın da dikkate alınması gerekir. Bu nedenle gerek dönem başı emtia mevcuduna verilecek ıskonto payı ve gerekse dönem sonu emtia mevcudundan tenzil edilecek ıskonto payı da % 3723 olarak dikkate alınacaktır.
    Eczane işletmelerinde kazanç mükelleflerin elde etmiş oldukları ıskontolardır. Yine evvelki bölümlerde yapılan hesaplamalar çerçevesinde mükellefin 2005 yılına ait kazancının aşağıdaki gibi olması gerekmektedir.
    Burada dönem başı emtiaya isabet eden ıskontoların alıştaki ıskontolara ilavesi ( zira bu emtiaların alışında da ıskonto elde etmiştir. ) dönem sonu emtialara isabet eden ıskontoların ise tenzili ( zira bu emtialar henüz satılmamıştır ) gerekmektedir. Buna göre yapılan hesaplama aşağıdadır.
    Dönem başı İlaç Mevcudu ; 84.99337 * % 3723 = 31.64303 YTL
    Alışta elde edilen ıskonto ; 84.02127 YTL
    Dönem sonu İlaç Mevcudu ; 98.05417 * % 3723 = 36.50556 YTL
    Yapılan tespit ve hesaplamalarda yerli ve ithal ilaç ayrımı yapılmamıştır. Mükellef de işlemlerinde bu ayrımı yapamadığından tespiti mümkün bulunmamaktadır. Bu nedenle toplam ilaçlar üzerinden hesaplama yapılmıştır. Bu durumda;
    Dönem başı ilaç mevcudu ; 84.99337 * % 3723 = 31.64303 YTL
    Alışta elde edilen ıskonto ; 84.02127 YTL
    Toplam ; 115.66443 YTL
    Dönem sonu ilaç mevcudu ; 98.05417 * % 3723= 36.50556 YTL
    Kalan ıskonto ; 79.15874 YTL
    Mükellefçe verilen ıskonto ( % 35 ) 7.57686 YTL
    Net ıskonto ; 71.58188 YTL

    Mükellefin ıtriyatlardan elde ettiği kârı ise ;
    Dönem başı mevcudu = 1.41242 YTL
    Satın alınan emtia = 7.34837 YTL
    Dönem sonu mevcudu = 2.30062 YTL
    S.M.M. = 6.46017 YTL
    Itriyat kârı = 1.61504 YTL
    TOPLAM KAZANÇ = 73.19692 YTL

    Hesaplanan bu kazanç tutarı zayiatlar dikkate alınmadan elde edilen kazançtır. Mükellef zayiatlarla ilgili olarak; dönem içinde doğal afetler (yangın sel vs.) nedeniyle herhangi bir emtiada eksilme olmadığını ancak yıl içinde bazı defalar fiyat indirimleri olduğunu bunların dikkate alınması gerektiğini zira fiyatı düşen stok emtiaların etiket fiyatlarını düşürmek zorunda olduklarını ve düşük fiyattan sattıklarını ayrıca kırılma dökülme vs. gibi nedenler göz önüne alındığında azami % 3' lük bir kaybın olabileceğini ifade etmiştir. Bu durumda zayiat tutarı; 233.02104 * % 3 = 6.99063 YTL.dir. Elde edilen kazanç da ( 73.19692 - 6.99063 =) 66.20629 YTL olacaktır.
    Elde edilen bu ıskontolar tutarının Satılan Malın Maliyetine ilavesi ile de mükellefin ilgili yıldaki brüt satış tutarı elde edilecektir.
    Dönem başı Emtia Mevcudu = 86.40579 YTL
    Satın alınan Emtia = 233.02104 YTL
    Dönem sonu Emtia Mevcudu = 100.35479 YTL
    S.M.M. = 219.07204 YTL
    Elde Edilen Iskonto ve Gelir = 66.20629 YTL
    Brüt Satış Tutarı = 285.27833 YTL

    Bu hesaplamalar ışığında mükellefin Gelir Tablosunun aşağıdaki gibi olması gerekmektedir. ( Tutarlar YTL.dir)
    Brüt satışlar 285.27833
    Net satışlar 285.27833
    Satışların maliyeti 219.07204
    Brüt satış kâr zararı 66.20629
    Faaliyet giderleri 16.13199
    Faaliyet kâr/zararı 50.07430
    GMSİ 1.65000
    Dönem kârı 51.72430

    Yukarıda görüldüğü üzere mükellefin 2005 yılı kazancı 51.724.30 YTL dir. Bu tutar 213 Sayılı V.U.K.nun 30/4 maddesi gereğince re'sen takdir edilmiştir. Bu tutardan 36.61982 YTL.lik beyan edilen kâr düşüldüğünde fark matrah (51.72430 - 36.61992 =) 15.10448 YTL dir.
    Bu hesaplamalar ışığında fark vergi tutarları aşağıya çıkarılmıştır.
    Beyan Edilen Matrah
    36.61982
    Matrah Farkı
    15.10448
    Toplam Matrah
    51.72430
    Hesaplanan Gelir V.
    15.52351
    Önc. Tarhedilen Gelir V.
    10.23694
    Re'sen Tarh.Fark Gelir V.
    5.28657

    Tarhedilecek 5.28657 YTL lik fark gelir vergisi üzerinden 213 Sayılı V.U.K.nun 341. ve 344. maddeleri gereğince bir kat vergi ziyaı cezası kesilmesi gerekmektedir.


    alıntıdır......
#02.11.2009 09:57 0 0 0