Basilli Dizanteri

Son güncelleme: 07.11.2009 19:51
  • Basilli Dizanteri - Basilli Dizanteri Nedir - Basilli Dizanteri Hastalığı - Basilli Dizanteri Tedavisi

    Basilli dizanteriden korunmanın temelini kişisel temizlik ile mikrop bulaşabilecek her türlü eşyanın mikroplardan arındırılması oluşturur.

    Basilli dizanteri akut ve bulaşıcı bir bağırsak enfeksiyonudur. Kanlı, irinli ve sümüksü ishale, ateşe, karın ağrısına, makatta ağrılı kas kasılmalarına ve sık sık dışkılama isteğine yol açar.

    Basilli Dizanteri Nedenleri, Basilli Dizanteri Etkeni

    Basilli dizanterinin etkeni Shigella cinsi mikroorganizmalardır. Çomak biçimli bu bakterilerden Shigella dyseteriae dışında Shigella flexneri ve Shigella sonnei türleri de dizanteri etkeni
    olabilir. Basiller vücuda ağız yoluyla girer, incebağırsağın son bölümü ve ka lınbağırsak mukozası hücrelerine yerle şir. Burada üreyerek mukoza yıkımına neden olan basiller bölgede yoğun bir alyuvar birikimini başlatır. Ayrıca kesin sınırları olan yüzeysel ülserler (yara) yaparlar.

    Dizanteri Bulaşma Yolları

    Shigella cinsi mikroorganizmalar yalnız hasta ya da taşıyıcı insanlarda yaşar. Genellikle iyileşme dönemindeki hasta lar taşıyıcıdır ve iyileştikten sonraki bir kaç hafta boyunca hastalık yapıcı mik roorganizmaları bulaştırmayı sürdürür ler. Olguların yüzde 5-10 kadarı kronik taşıyıcılardan kaynaklanır. Aynca sağ lıklı kişiler de Shigella taşıyıcısı olabi lirler. Bütün olgularda hastalık dışkı-ağız yoluyla bulaşır. Hastalık özellikle kirli ellerle doğrudan ve kirli sularla yı kanmış yiyeceklerin yenmesiyle de do laylı olarak bulaşabilir. Bu arada hasta ların ya da taşıyıcıların dışkılarına ko nan sinekler de hastalığın yayılmasında önemli rol oynar.

    Basilli Dizanteri Belirtileri

    Basilli dizanterinin kendine özgü bir hastalık tablosu vardır, ama bu değişik biçimlerde ortaya çıkmasını engelle mez. İyi gidişli, görece hafif olgular muayene sırasında kolayca gözden ka çabilir. Buna karşılık akut gidişli, şid detli olgular zamanında tedavi edilmezse kısa sürede ölümle sonuçlanabi lir.
    Hastalığın ağırlığı özellikle hastalık etkeninin türüyle ilişkilidir. Etken Shi gella dysentreiae türü bakterileri ise hastalığın en akut biçimi ortaya çıkar. Hastalığın kuluçka süresi 1-3 gündür. Kuluçka dönemini ishal, karın ağrısı, iş tahsızlık ve genel durum bozukluğu gö rülen, ama ateşin yükselmediği kısa bir ara dönem izler; bu dönemde hastalığın doğru tanışma ulaşmak çok güçtür. Hastalık titreme nöbetiyle yükselen 39-40°C'nin üzerinde bir ateş, bulantı, kus ma, şiddetli karın ağrısı, sık ve sulu dış-kılama ile başlar. Dışkılama sayısının 24 saatte 50'yi aştığı olgular görülmüş tür. Dışkı mukus-irin karışımı, kanlı


    balgama benzer. İyi gidişli, hafif olgu larda hasta 3-4 günde iyileşir. Ağır ol gularda iyileşme süresi daha uzundur. Hastalığın kesin tanısı hasta ve taşıyıcı ların dışkısında hastalık etkeni bakteri lerin araştırılmasıyla konur. Ağır olgu larda ve hastalıktan sonraki 2-3 hafta içinde yapılan özgün antikor testleri de olumlu sonuç verir.

    Basilli Dizanteri Tedavisi

    Basilli dizanteri tedavisinin temel ama cı hastanın yitirdiği suyu yerine koy maktır. Sürekli ishal vücudun su-tuz dengesini ciddi biçimde bozar. Su-tuz dengesini yeniden sağlamak için hasta ya damar yoluyla yeterli miktarda ve plazmadaki yoğunluklarına uygun oran da tuzlu su eriyikleri verilir. Sıvının ağız yoluyla verilmesi gerekiyorsa ve başka bir olanak yoksa Dünya Sağlık Örgütü'nün önerisi bir litre su içine 20 gr şeker, 3,5 gr tuz (sodyum klorür), 2,5 gr sodyum bikarbonat ve 1,5 gr po tasyum klorür katılarak hazırlanacak bi leşiğin verilmesidir. Hastaya 6 saat içinde yitirdiğinin 2 katı kadar sıvı ve rilmeli, bunun da üçte ikisi Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği bileşik, üçte bi ri normal su olmalıdır. Ayrıca bağırsak hareketlerini ketleyen hiçbir ishal kesici ilaç kesinlikle kullanılmamalıdır. Bu ilaçlar ters etki gösterir.

    Basilli dizanterinin tedavisinde anti biyotik kullanımı hâlâ önerilmektedir. Ama antibiyotik tedavisinin bağırsakta dizanteri etkeninin bulunma süresini, uzattığı ve bu nedenle hafif olgularda, hastaya yalnızca sıvı verilmesi gerekti ği de öne sürülmektedir.
    Hastalığın akut döneminde hastaya pirinç lapası, bol sıvı ve meyve suyu verilir. Daha sonra et suyu, şehriye, haşlanmış balık, kıyma, elma gibi be sinler de eklenebilir.

    Basilli dizanteri bildirimi zorunlu bir hastalıktır. Ama hafif olguların bü yük çoğunluğu kolaylıkla gözden kaça bilir. Hastanın ağırlığına göre tedavi hastanede ya da evde yapılabilir. Her iki durumda da hastalık etkenleri tü müyle yok oluncaya değin hasta sürekli izlenmelidir. Hastanın idrar ve dışkısı nın değdiği her şey ve tedavi gördüğü çevrede her türlü eşyanın tam olarak mikroplardan arındırılması gerekir. Hastaya bakan kimseler de sağlık kural larına, özellikle ellerinin temizliğine dikkat etmelidirler.

    Basilli dizanteride kas ağrıları görülür mü?

    Şiddetli ishal önemli miktarda potasyum kaybına yol açtığından özellikle kaslarda ağrı ve belirgin bir yorgunluk görülür. Potasyum kaybı bazı en der durumlarda felç benzeri bir gelişmeye yol açarsa da bu potasyum ve rilmesiyle kaslar hızla iyileşir.
    Basilli dizanterideki karın ağrısı akut apandisiti andırabilir mi?
    Ağrı, karnın sağ yanında duyulduğundan akut apandisit kuşkusu uyandıra bilir. Ağrının ishalle birlikte ortaya çıkması ise akut apandisitte genellikle kabızlık görüldüğünden tanıyı kolaylaştırır.

    Basilli dizanteride bilinç bulanıklığı görülür mü?

    İshal nedeniyle büyük oranda sıvı ve başta potasyum olmak üzere elektro lit kaybı, özellikle çocuk hastalarda havale nöbetlerine, şiddetli baş ağrısı na ve sinir sistemi rahatsızlıklarına yol açabilir. Bazı durumlarda bağır saklardan kan dolaşımına geçen zehirli maddeler, menenjiti düşündüren belirtilere neden olabilir.

    Basilli dizanteri tanışma ulaşmada kan tahlilleri yardımcı olur mu?

    Tanı amacıyla yapılan kan tahlilleri her zaman yararlı olmaz. Bazen en feksiyona bağlı olarak değişiklik gösterir; bazen de bütünüyle yararsızdır. En yararlı inceleme, hastalığın akut döneminde yapılan dışkı tahlilidir.
#07.11.2009 19:51 0 0 0