Güneyköy Köyü - Acıpayam - Denizli

Son güncelleme: 15.07.2010 17:38
  • Acıpayam Güney Köyü - Güneyköy Köyü Hakkında - Güneyköy Köyü Resimleri - Güneyköy Köyü Tanıtım


    KONUMU
    Güney Köyü Denizli İlinin Acıpayam İlçesine bağlı bir köydür.Dalaman çayının yukarı çığırında bulunan "Gireniz" olarak bilinen bölge içinde bulunmaktadır.Güney köyü,Eskiköy Mahallesi(Merkez), merkeze 2km.uzaklıktaki Manastır Mahallesi,4 km.uzaklıktaki Kavacık Mahallesi olmak üzere 3 yerleşim yerinin birleşiminden oluşmaktadır.Denizli iline 90km. Acıpayam ilçesine 30 km. uzaklıktadır. Kuzeyinde Çökelez dağlarının doğu uzantıları(Bozdağ,Alakaya),doğusunda Ören Köyü,Batısında Olukbaşı (Abaz) Köyü,güneyinde Akşar Köyü,güneydoğusunda Kelekçi Kasabası bulunmaktadır. Güneyinde bulunan Dalaman Çayı Akdeniz ve Ege bölgelerini ayıran sınır olduğu için köy Ege Bölgesine dahil olmaktadır
    . YÖNETİM

    MUHTAR
    Hayati DAĞ
    Azalar :
    1.Bekir ÇELEN
    2.Asım YATKIN
    3.Zihni DAĞ
    4.Arif GÜNGÖR
    Köy muhtarı Hayati DAĞ 11/01/1973 yılında Güney köyünde dünyaya gelmiştir.Lise mezunu olup,evli 2 çocuk sahibidir.Geçimini çiftçilikle sürdürmektedir. İlk olarak 2009 seçimlerinde Güney Köyü Muhtarı olarak seçilmiş, ve görevine devam etmektedir .

    RESMİ DAİRELER

    Resmi Daire Adı: GÜNEY İLKÖĞRETİM OKULU
    Yönetici Adı : İbrahim AKMUT
    Telefon : 0 258 566 1037
    E-Mail Adresi : [email]457238@meb.k12.tr[/email]
    Yazışma Adresi : Güney İ.Ö.O Güney Köyü 20874 Acıpayam/Denizli


    Resmi Daire Adı: SS Tarımsal Kalkınma Kooperatifi
    Yönetici Adı : Hayati DAĞ
    Telefon : -
    E-Mail Adresi : -
    Yazışma Adresi : SS Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Güney Köyü 20874 Acıpayam/Denizli

    TARİHÇESİ

    Köyün kuruluş tarihi hakkında kesin bir bilgi olmamakla beraber 188'lü yıllarda kurulduğu söylenmektedir.İlk olarak Dedeler sülalesinin yerleşim yeri olarak kurduğu söylenen köye Kadılar,Kirliler,Musalar,Garipler,Gırışlar ve Gök Hasanlar sülaleride yerleşmiş ve yöre "Çömlekçukuru" olarak anılmaya başlanmıştır. Sonraki dönemlerde yöreye gelen Hacı Yusuflar Manastır Mahallesinde,Acurlar Kavacık Mahallesinde yerleşmişlerdir.Bu mahallelere daha sonra diğer sülalelerden de yerleşenler olmuştur.Köyün asıl kuruluş yeri bugünkü Eskiköy Mahallesidir. Kadılar sülalesinin Dalaman'dan geldiğ söylenir.Osmanlı İmparatorluğu döneminde yörede tek okuma yazma bilen Kadı Mehmet'e "Kadılık" verilmiş,daha sonra bu lakabla anılmıştır.Köyde hala evinin (yıkık vaziyette) bulunduğu yere "Kadının Kapısı" denilmektedir.Kadı Mehmet ölünce merkez camisinin yanındaki mezarlığa kitapları ile birlikte gömülmüştür. 1934 yılında soyadı kanunu çıkınca her sülale bir soyadı almış;

    Kadılar-YILMAZ,Kirliler-ÇEVİK, Garipler-YATKIN,Dedeler-DAĞ,Musalar-ÇELEN,Hacı Yusuflar-EMİK,Gök Hasanlar-GÖZEN,Gırışlar-GÜNGÖR olmuştur.Bunlardan başka köyde UÇKUN,BENLİOĞLU soyadları bulunmakta olup köye sonradan yerleşmişlerdir. Cumhuriyetin ilk yıllarında Ören-Güney ve Olukbaşı köyleri tek muhtarlıkla yönetilmiş,sonraki yıllarda kendi başlarına muhtarlık olmuşlardır.Köyün ilk muhtarı Bekir EMİK'tir.

    SOSYAL YAPISI

    Köyün nüfusu yukarıda sayılan sülalelerden oluşmaktadır.Zaman içinde birbirleriyle kız alışverişleri gibi doğal olaylarla hemen hemen herkes birbiriyle akraba durumundadır. Köy nüfusu işsizlik nedeniyle oldukça çok göç vermiş bunun sonucu köyde genç nüfus oldukça azalmıştır.Şu anki nüfus kadarda dışarıda olduğu söylenmektedir.Göçler sebebiyle köyde ağırlıklı olarak 40 yaş üstü ihtiyarlar ve 0-14 yaş arası çocuklar (okul çağı) bulunmaktadır.

    EĞİTİM DURUMU

    Okul Eğitim Öğretime ilk başladığı yıllarda okul binası olmadığı için Eğitim Öğretim köy kahvehanesinde ve bazı evlerde sürdürülmüştür.1940 yılında Halk Evi olarak açılan binada devam etmiş,bu bina 1993 yılı Ekim ayına kadar hizmet vermiştir.1974 yılında 2 derslikli ek bina (142 m2) hizmete girmiş,1993 yılında şu
    öğretim;2 Katlı,8 derslik,1 müdür odası,1 müdür yardımcısı odası,1 öğretmen odası ve WC'lerden oluşan ana bina ve 1 kat ,2 derslikten oluşan ek binada sürdürülmektedir.İki okul binası da aynı bahçede olup yan yanadır.Okul Binamız eğitim öğretime elverişli olup her iki binada kaloriferlidir. Okul bahçemiz;binaların oturduğu yerler dahil 3120 m2+840 m2 alandan oluşmakta,ihtiyaçlarımız için yeterli olup oyun alanımız elverişlidir. İhate duvarı yapım çalışmaları sürmekte ve gerekli yerler ağaçlandırılmaktadır.

    Okulun Resmi Olarak Açılış Tarihi :1953

    Mezun Olan Öğrenci Sayısı :

    İlkokul Mezunu:1079
    İlköğretim Mezunu: 198 (2005/2006 Öğretim yılı sonu verileri)
    TOPLAM: 1277
    .

    COĞRAFYASI YÜZEY ŞEKİLERİ:
    Güney köyü kuzeyi Çökelez (Alakaya,Kırburun,Bozdağ) dağlarıyla çevrilidir.Köy bu tepelerin güneyindeki eteklere kurulmuş dağlardan güneye doğru inildikçe yükselti azalmakta,yerini köyün güneyinde bulunan Dalaman çayı kenarındaki düzlüklere bırakmaktadır. Köy merkezi ve arazi engebeli bir fiziki yapıya sahiptir.Kısmende olsa akarsular tarafından parçalanmış dalgalı bir yapıya sahiptir.

    JEOLOJİK DURUMU:Köy merkezinin kurulduğu alanda jeolojik bir araştırma yapılmamıştır. Yakın zamanda oluşan depremlerde köyde herhangi bir hasar yaşanmamış olması zeminin sağlam olduğunu göstermektedir denilebilir.

    HİDROJEOLOJİK DURUMU
    Köyün içme suyu "Söğüt Suyu"denilen kaynaktan sağlanmaktadır.75 Metreküp hacmindeki depodan tüm köye (Kavacık Mahallesi hariç) su verilmektedir.Söğüt suyunun bir kısmı içme suyu kalan kısmı bağ bahçe sulamasında kullanılmaktadır.Köyün ovasının ortasından geçen Dalaman Çayı da sulama işlerinde kullanılmaktadır. Çevrede yer altı sularına 5 ile 80 m arasında rastlanmakta,artezyen ve kuyu açma yolları ile tarım alanında kullanılmaktadır. Suların sertlik derecesi 29-30 Fransız sertlik derecesindedir.

    İKLİM ÖZELİĞİ
    Bölgede genellikle Karasal iklim ile Akdeniz iklim özelliklerinin karışımı bir iklim yaşanmaktadır. Yaz mevsimleri genellikle sıcak ve kurak geçer.Mayıs ayı ortalarından itibaren Eylül ayı sonlarına kadar hiç yağışın olmadığı yıllar yaşanmıştır.Kışlar yağışlı ve ılık geçmekle beraber yağışların esas yoğun olduğu dönem Şubat,Mart,Nisan aylarıdır. Köyü kuzeyden çevreleyen dağlar poyraz rüzgarının etkisini azaltmakta,ılık bir kış geçirilmesini sağlamaktadır.Bazı yıllarda bahar aylarında don olayı görülmekte buda meyve ve sebze üretimine zarar vermektedir.

    BİTKİ ÖRTÜSÜ
    Bölgenin alçak bölgelerinde maki (çalı,meşe,kekik,kök çayı,geven.vb.) bitki örtüsü hakim olup çamlarda bol miktarda bulunmaktadır.Biraz yükseklere çıkıldıkça maki azalmakta çamlarla birlikte ardıç ve andız ağaçları çoğalmaktadır.Daha yüksek bölümler olan Bozdağ tepelerinde bitki örtüsü tamamen kaybolmaktadır. Köyün belli bölümlerinde kiraz,elma,erik,badem,ceviz,üzümvb.meyve ağaçları da yetiştirilmektedir.Son zamanlarda zeytin ağacı dikimi de yapılmaktadır.

    AKARSULARI
    Köyün güneyinde Dalaman istikametine doğru akan Dalaman Çayı bulunmaktadır.Çaydan sulama suyu olarak yararlanılmaktadır.

    ULAŞIM
    Köyümüz Denizli'ye 90,Acıpayam'a 30 km.uzaklıkta olup,ulaşım asfalt yol üzerinden sağlanmaktadır.Denizli'den köye ulaşmak için Kelekçi Koop. ve Taşkın Turizm minibüsleri ile Kelekçi'ya kadar gelip buradan yaya,motorsiklet,özel araç tutularak ulaşılabilmektedir. Acıpayam'dan köylülerin ve Olukbaşı köylülerine ait günlük birer kere düzenli gidiş geliş yapan minibüslerle ulaşılabilmektedir. Ayrıca Kelekçiye ulaşılıp batı yönünde gidildiğinde bu yol üzerinde çalışan minibüslerle Dalaman istikametine gidiş geliş yapılmaktadır.


    GEÇİM KAYNAKLARI
    Halkın genel geçim kaynağı tarım,hayvancılık,orman işçiliği ve mevsimlik işçiliktir.Az sayıda vatandaş seracılık,ticaretle ve inşaat ustalığı ile geçimini sağlamaktadır.

    EKONOMİ
    Köyün genel arazisi verimsizdir.Verimli arazi sayılan çay kenarındaki arazide miras paylaşımları dolayısıyla küçük parçalar halindedir.Yöre ekonomisini daha çok tarım,hayvancılık ve orman oluşturmaktadır.Bunların yanında küçük çaplı ticaret,seracılık,meyvecilik,vb. faaliyetlerde bulunmaktadır. Arazinin azlığı ve verimin düşüklüğü ve değişik nedenler tarımdan sağlanan kazancı düşürmektedir.Büyükbaş ve küçükbaş hayvancılığı yaygın olarak yapılmakta olup,büyükbaş hayvancılığının geliştirilmesi için çalışmalar yapılabilir.(Düzenli ahırlar oluşturulması,hayvan sayısının artırılması ve ıslahıvb.)Küçükbaş hayvan olarak genellikle keçi yetiştirilmektedir.Ancak son çıkan kanunlar gereği ormanlık alanlarda keçi yetiştirilemeyecek olması bu işle uğraşanların sürüleri satmalarına sebep olmaktadır.Ormanlardan yıllardan beri geçim kaynağı olarak yararlanılmış, son yıllarda önemini kaybetmeye başlamıştır.Orman idaresinin belirlediği alanlarda kesim yapılarak gelir sağlanmaktadır. Köyde herhangi bir sanayi kuruluşu yoktur.Köyde 1değirmen,3 kereste biçme atölyesi, 5 bakkal, 4 kahvehane bulunmaktadır.

    TİCARET
    Köyde gerçek anlamda bir ticaret yapılmamaktadır.Ticaret daha çok üretilen tarımsal ve hayvansal ürünlerinin belli kesimlere satılması şeklindedir.Ticaretle uğraşan birkaç kişi pazarda sebze,meyve,giyecek satma işiyle uğraşmaktadır.

    KOOPERATİF,ŞİRKET VE İŞYERLERİ
    Köyde sadece Tarımsal Kalkınma Kooperatifi bulunmaktadır.Orman işleri ve hayvancılıkla ilgilenmektedir.Herhangi bir şirket veya üretim yapan işyeri bulunmamaktadır.

    YETİŞTİRİLEN ÜRÜNLER
    Köyde tütün,afyon,pancar,kekik,az miktarda kiraz,sera ürünleri ticari amaçlı üretilmektedir. Kendi ihtiyaçlarını karşılamak üzere buğday,arpa,sebze,değişik meyve,mısır,fiğ,yonca yulaf,üzüm gibi ürünler yetiştirilmektedir.Çevrede ürün veren bazı zeytin ağaçları örnek alınarak,son zamanlarda zeytin bahçeleri oluşturulmaktadır. Ayrıca süt ve süt ürünleri,canlı hayvan (eti için),az miktarda bal üretilmektedir.Bir aile tarafından katran üretimi yapılmaktadır.

    GELENEK,GÖRENEK,ÖRF VE ADETLERİ KILIK VE KIYAFET
    Kılık kıyafet inkılabından önce şalvar,çarşır,fes,üçetek,entari gibi giyecekler giyilirdi.Bunlardan kadın giysileri halen özel günlerde (düğün) giyilmektedir. Günümüzde bu giysiler yerine çağımıza uygun rahat giyecekler giyilmektedir.Kadınlar yazma,çember,dastar,dülbent gibi baş örtüleri kullanmaktadır.

    ASKER UĞURLAMA
    Askerlik çağına gelen erkekler belirlendikten sonra askerler kendi aralarında değişik eğlenceler düzenlerler.Bu eğlenceleri halk tarafından tepki görmez.Son günlere yaklaştığında asker adayları yakın akrabalarını ziyarete,yakın akrabalarda asker evlerini ziyaret ederler. Çevre yerleşim yerlerinde yapıldığı gibi asker uğurlama eğlencesi düzenlenir.Müzikli bir şenlik yapılır.Bu şenlikte askerler için harçlık toplanır. Asker adayları köyden ayrılacakları günün sabahı merkez camii civarında toplanır.Toplu yapılan dualarla asker adayları uğurlanır.

    DÜĞÜN
    Oğlan evinin kız istemesiyle düğün çalışmaları başlar.İki ailenin arasında anlaşması ile düğün günü belirlenir.Düğün hazırlıkları yapılır.Kız evi beyaz eşya ve çeyizlerini hazırlar.Oğlan evi takılarını hazırlar.Köydeki ve köy dışındaki tanıdıklarına "okuntu"denilen davetiyeleri dağıtarak düğün günü duyurulmuş,davet edilmiş olur. Düğün genellikle Cuma günü başlayıp,Pazar günü gelin alma töreniyle son bulur ve 3 gün sürer. Düğünün ilk günü olan Cuma akşamı "Kapma Gecesi" olarak adlandırılır.Kaputtan dikilmiş bir keseye ceviz,fıstık,kuru üzüm,yemiş vb.bazen espiri olsun diye taş koyulup bir ağaç dalına asılır.Ağacın dalına bir ip asılır.İple dal oynatılırken gençler bu keseyi kapmaya çalışır.Kapma sırasında gençler üzerine su atılarak durumları zorlaştırılır.Keseyi kapan gençler keseyi alıp kaçarlar.Keseyi kapan genç birkaç dakika sonra eğlencenin yapıldığı yere gelir,kese yere konarak onun etrafında oynanır.İçindekiler kapmaya katılan gençler tarafından yenir. Cumartesi sabahı erkenden kız evi ve oğlan evinde düğün yemekleri yapılır.Okuntu ile davet edilen davetliler düğün evlerine ziyarete başlarlar.Davetliler hediyelerini bırakır,düğün yemeğinden yerler.Akşamı kız evinde kına gecesi düzenlenir.Yöresel oyunlarla ve değişik müzikler eşliğinde oynanır.Geline kına yakılır. Pazar günü davetliler gelmeye devam eder.Öğleden sonra oğlan evinde damat sardıç durar.Damat sardıcıyla beraber meydana gelir.Dualar yapılır.Damat ve sadrıca para asılır.Sardıç töreninden sonra davul zurna eşliğinde yürüyerek kız evine kız almaya gidilir.Kısa bir eğlenceden sonra gelin ata bindirilerek kız evinden alınır.Köy mahalleleri dolaşılarak oğlan evine dönülür.İnanışlara göre gelin attan inince önüne su dolu kova koyarlar.Suyu teperek döktürürler.Kapıdan girerek kapının üst ve alt tarfına yağ sürdürürler.Sonrada kapıyı üç defa açtırıp kapattırırlar,Gelinin eline biri kız biri erkek iki çocuk verirler.Gelin alma töreni tamamlanmış olur.Akşama kadar küçük eğlencelerle düğün devam eder ve Pazar akşamı düğün sona erer.



    MANEVİ YÖNÜ

    Güney Köyü halkı dini duygularına bağlıdır.Köyde üç tane cami bulunmaktadır.Zaman zaman evlerde mevlütler okutulur.Hatim indirilir.Mevlütlerde yemek verilir.Halk ve okul öğrencileri davet edilir. Ölenlerin arkasından 52.gece düzenlenir.Aşure ayında aşureler pişirilip dağıtılır.Havalar kurak gittiği dönemlerde yağmur duasına gidilir.

    NUFUSU
    Köyün nufusu 2000 yılında yapılan nufus sayımına göre 1225 tir.Ancak geçim sıkıntısı nedeniyle genç nüfusun değişik yerlere göç etmesi sonucu genç nüfus gittikçe azalmaktadır.Son yapılan araştırmalara göre köyde 987 kişinin köyde ikamet ettiği belirlenmiştir.

    ALTYAPI
    Köyümüzde altyapı olarak projesi yapılmış ve uygulanmış olarak sadece içme suyu şebekesi bulunmaktadır. Kanalizasyon projesi hazırlanmış olup,kaynak bulunması halinde yapılması planlanmaktadır.

    ÖNEMLİ SORUNLAR
    • İçme suyu şebekesinin yenilenmesi.(2006 Yılında bir bölümü tamamlandı) • Kanalizasyonun yapılması.
    • Sağlık evinin tamiratının yapılıp,personel görevlendirilmesi.
    • Köyden şehre göçü önlemek amaçlı çalışmalar yapılması.
    • Okulumuz pencere doğramalarının yenilenmesi, ihata duvarının tamamlanması.


    KAYNAK:
    http://www.kelekciguney.net

    noimage


    Köyünüzle ilgili resim ve bilgileri bizle paylaşabilirsiniz..
#06.04.2010 13:22 0 0 0
  • Sayın forum yöneticileri,

    Bu yazının kaynağını www.kelekciguney.net olarak değiştirmenizi talep ederim.Ben www.kelekciguney.net sitesinin sahibi Halil Baki Çelen.Lütfen gerekli irtibat için msn adresimi ekleyebilirsiniz;
#15.07.2010 10:18 0 0 0
  • Gerekli düzenleme yapılmıştır
#15.07.2010 17:38 0 0 0