Türkiyedeki ceza evleri - türkiyedeki hapishaneler - Tutuklu ve Mahkum cezaevi
Türkiye'de de tıpkı diğer ülkelerde olduğu gibi iki çeşit cezaevi bulunmaktadır ; Tutuklu ve Mahkum cezaevi.Bu cezaevleri genel olarak üç tipte bulunur ; Açık , yarı-açık ve kapalı cezaevleri.Kapalı cezaevleri ile yüksek güvenlik hapishaneleri arasında fark bulunur.Çoğu ceza evinde kadınlar ve çocuklar için ayrı bloklar bulunurken bazı cezaevleri de yalnız kadınlar ve çocuklar içindir.
Tarihi
Osmanlı Devleti'nde cezaevlerine zindan denirdi. Zindan olarak karanlık, havasız ve nemli kale kuleleri kullanılırdı. Burada hükümlülerin gereksinimlerini genellikle iyiliksever kişiler karşılardı. İlk kez cezaevi olarak 1831′de İstanbul'da Sultanahmet'te Hapishane-i Umumi (Genel Cezaevi) kuruldu. 1858′de yürürlüğe giren yeni bir yasayla suçlar ve cezalar sınıflandırıldı. Bu yasada özgürlüğü bağlayıcı ceza olarak iki ağır ceza vardı: Bunlar kürek cezası ve kalebentlikti. Kürek cezasına çarptırılan suçlular eskiden gemilerde kürek çekerek cezalarını tamamlarlardı. Daha sonra "kürek cezası" deyimi yalnızca "ağır ceza" anlamında kullanıldı. Kalebentlik ise, hapsedilen kişinin bir kalenin içinde çektiği cezaydı. Hafif cezalarda ise, hüküm giyilen süre normal cezaevlerinde geçiriliyordu.
1926′da çıkan Türk Ceza Kanunu'yla suçlar ikiye ayrıldı: Cürümlüler ve kabahatliler. Ağır suçlulara cürümlüler, hafif suçlulara kabahatliler dendi. 1929′da cezaevleri Adalet Bakanlığı'na bağlandı. Günümüzde cezaevleri niteliklerine göre ikiye ayrılır: Kapalı ve açık cezaevleri. Kapalı cezaevleri de yapı tipine ve barındıracağı hükümlü sayısına göre A tipi, B tipi, F tipi gibi birkaç türe ayrılır. Ülkemizde son dönemde hücre sistemine dayanan F tipi cezaevlerine bir yönelme olmuştur. F tipi cezaevlerinin koşullarını protesto etmek amacıyla yapılan açlık grevlerinde 100'den çok kişi yaşamını yitirmiştir. İlk L tipi hapishane, aralık 2005′te, Sakarya'nın Ferizli ilçesinde açıldı.
Genel bilgiler
Türkiye'de çeşitli şekillerde adlandırılmış pek çok cezaevi bulunmaktadır.Bu cezaevleri aşağıdaki tabloda ayrıntılarıyla listelenmiştir;
Sinop E tipi cezaevi
Tip Sayı Kapasite (single) Kapasite (complete) Bilgiler
A 21 24-30 792 1950-1970 yılları arasında inşa edilmiş mahalli tiplerdir.4 koğuş, banyo, mutfak, kütüphane ve konferans salonu bulunur.
A1 16 24-40 508 A tipine ilaveten: 2 adet hücre ve mutfak olarak ta kullanılan koğuşlar.
A2 17 40 744 5 koğuş ve 2 disiplin(inzibat) odası
A3 31 60 2,295 6 koğuş.
B 16 64 1,068 7 koğuş ve 2 disiplin(inzibat) odası ; her koğuş kendi havalandırmasına çıkabilir
C 7 164-300 1,696 8 koğuş ve 4 disiplin(inzibat) odası
D 2 750 1,732 11 blok, bir adet blok idare tarafından kullanılır ; 230 oda (hücre). E Blok topluca kullanılır (Çamaşırhane,Kütüphane vb.).H ve L bloğunun alt katları disiplin odası. G blokunun birinci ve ikinci katlarında 10 adet müşade odası. Bu blokta ayrıca revir de bulunur.
E[1] 45 600-1,000 29,753 2 katlı koğuş sistemine uygun inşa edilmiştir. Daha sonra 2, 4, 6, 8 ve 10 kişilik odalar haline getirilmiştir. Her odanın kendi havlandırması bulunur. Alt katlar yemekhane; üst katlar yatak hanedir.
F 13 368 4,966 See F tipi Cezaevleri
H 5 500 3,255 2 katlı koğuş sistemine uygun inşa edilmiştir.200 adet tek 100 adet 3 kişilik odalar bulunur.
K1 83 60 3553 Mahalli bölgelerde bulunur. 4 koğuş ve disiplin(inzibat) odası bulunur. Her koğuşun havalandırması vardır.
K2 24 60-150 1,446 K1 gibi 6 koğuş ve 2 disiplin(inzibat) odası bulunur.
L 16 15,084 Kapalı cezaevleri, büyük şehirlerin eski cezaevleri bu şekilde adlandırılır..
M 24 9,107 2 katlı koğuş sistemine uygun inşa edilmiştir. 4, 6, 8, 10 kişilik koğuşlar bulunur. Her koğuşun havalandırması bulunur.6 disiplin odası vardır.
T 4 616 6,277 T tipi cezaevi Bakırköyde Metris No. 1, Bakırköy Metris No. 2, Ümraniyede ve Erzurum/Oltuda bulunur. 8 tutuklu için 72 oda , 3 kişilik 8 adet 16 adet koğuş 3 kişilik yaşama ve uyuma alanı 8 kişilik uyuma ve yaşam alanı.8 kişilik egzersiz odası.Spor salonu. 45. kişilik açık , 36 kişilik kapalı görüş alanı. 32 kişilik Avukatların mahkumlar ile görüştüğü oda.
F(o) 1 350 350 kadınlar için açık cezaevi
F(c) Paşakapısı Kadınlar için kapalı cezaevi.Paşakapısı ve Bakırköy'de bulunur.
Bakırköy 506 2008 yılında yapımına başlanmıştır; 12 kişi için 38 ünite; Üç kişilik ve 44 adet koğuş için 2 ünite
Sincan 352 Ankaraya yakın bir ilçededir. 12 kişilik 24 ünite , Üç kişilik ve 28 adet koğuş için 12 ünite
K(c) 3 366 Kapalı çocuk cezaevi
K(e) 3 100-250 360 Çocuklar için eğitim merkezi; 12-18 yaş arası çocuklar burada tutulur.Bazı zamanlar eğitim 21 yaşına gelinceye dek sürebilir.
(c) 23 6,277
(o) 28 6,405
(o) 38 2,617