Aba Güreşi Nedir
Son güncelleme: 10.01.2012 17:11
-
aba güreşinin tarihçesi - aba nedir - aba güreşi nasıl yapılır - aba güreşinin özellikleri - aba güreşi kurallarıAba güreşlerinin genellilkle yaygın olarak yapıldığı yerler Gaziantep ve Hatay illerimiz ile bağlı ilçeleridir.
Aba : Yakasız kaban uzunluğunda kolu pazı hizasında yarım kollu kalın kumaştan veya keçe kılından örülerek yapılır.Geleneklere göre aba köy halkının ortak malı olarak sayılır.
Güreşin icra edildiği köylerde en az her köyün 2-3 abası vardır.Güreş yapacak pehlivan abayı giydikten sonra beline kuşak bağlar.
Aba güreşlerinde yenişme süresi genellikle 7 dakikadır.Güreş yerde pek sürmez.Folklorik güreş türünden olan aba güreşlerinde çalgı olarak güreşlere davul zurna eşlik eder.Düzenlenme ve organize tarzına göre güreşlerde davul sayısı 6-7 olurken , zurna sayısı ise ikidir.Birisi güreşin havasını çalarken diğer zurna ise ritm saz görevi görür.
Geleneksel Spor Dalları Federasyonu'na (GSDF) bağlı olarak Gaziantep ve Hatay yörelerinde yapılan Aba Güreşleri bulunmaktadır. Günümüzde az da olsa hala yapılmakta olan bu güreşlerden özellikle Hatay yöresinde yapılanı; günümüz Orta ve Kuzey Asya ile Kafkasya da hala çok yaygın olarak yapılan ( Abbotov, 1991; Bektenov ve Musim, 1978) aba güreşleriyle her bakımdan aynilik ve orijinallik taşımaktadır.
Bu güreşlerin çok önemli bir yanı da, eski Türk geleneğinde olduğu gibi hala Orta ve özellikle Kuzey Asya Türk halklarının bayanlarının da yapmış olmalarıdır. Hatay usulü aba güreşlerinin diğer bir önemli yanı da, minder güreşiyle teknik ve fizyolojik açıdan benzer oluşudur. Bu bağlamda aba güreşi; hem alt yapı ve potansiyel açıdan hem de güreşini kalkındırmak bakımından önem arz ettiği görülebilmektedir.
ABA GÜREŞİ
Aba Güresinin Tarihçesi
Güres sporunun tarihine bakildiginda en eski güres türü olarak Aba Güresi gözlenmektedir. Bu güres türü Iskit, Saka, Uygur, Karahan, Mogol, Özbek, Kazak, Çagatay, bugünkü sinirlar içerisinde de Gaziantep, Antakya yörelerinde konaklamalarini yapan Kizik Türkleri'nce yapilmaktadir.
Aba güresi, dünyada giysilerle yapilan ilk güres türlerindendir. Orta Asya'da mücadele ve askeri egitim araci olarak yapilan güres sporu M.Ö. 4 yy'da Türk topluluklarinca Çinli'lere ögretilmistir. Hatta uzakdogu yakin bogusma sporlarindan olan Judo, Aba Güresi'nin biraz degistirilerek modernize edilmis seklidir.
Bugün Isveç'te yapilmakta olan pantolon güresinin de, Orta Asya'da yapilan göçler sirasinda Baltik bölgesine yerlesen Hun Türleri tarafindan yapildigi tahmin edilmektedir.
Aba Güresi
Aba; koyun yönünden örülmüs kalin, saglam, kolsuz, önü açik, boyu dizkapagina kadar olan mahalli bir giyecektir.
1- Yerli Aba
a) Kirmizi Aba
b) Boz Aba
2- Maras Abasi
3- Hamis Abasi
4- Çuha Abasi
5- Siyah Aba
6- Urfa Abasi
7- Torun Abasi
Aşırtmalı Aba Güreşi Kuralları
1- Süre
Hava sartlari ve zemine göre belirlenir ve güreslerden önce ilan edilir. Ayaktaki süre en az 10, en fazla 20 dakikadir. Yerdeki süre ise en az 30 sn. En fazla 1 dakikadir.
1-Domestic Aba
a) Red Aba
b) Grey Aba
2- Aba of Marash
3- Aba of Hamis
4- Broadloth Aba
5- Black Aba
6- Aba of Urfa
7- Aba for Children
2-Eslesme
Illerde yapilan güreslerde, ayni köyden olma, kardes olma vs. önemli degildir. Ancak bu ayrintilar köylerdeki güreslerde önemlidir.
3- Kilo
Sikletler kilo ve yasa göre belirlenir.
A-) Yildizlar ( 15-16 yas )
35-40 kg.- ayak
40-45 kg.- tozkoparan
45-50 kg.- deste
50-55 kg.- küçükorta
55-60 kg.- büyükorta
B) Gençler ( 17-18 yas)
45-50 kg.- ayak
50-55 kg.- tozkoparan
55-60 kg,- deste
60-65 kg.- küçükorta
65-70 kg.- orta
70-80 kg.- büyükorta
80-90 kg.- basalti
Agir siklet- bas
C) Büyükler ( 19 ve üstü )
50-55 kg.- ayak
55-60 kg.- tozkoparan
60-65 kg.- deste
65-70 kg.- küçükorta
70-75 kg.- orta
75-80 kg.- büyükorta
80-90 kg.- basalti
Agir siklet - bas
4- Hakem
Bir meydan hakemi, iki masa hakemi ve bir kusak hakemi vardir. Her güresçi için bir orta hakem vardir.
5- Puanlama
Puanlama yoktur. Sonucu hakemlerin insifiyati belirler.
6- Tezahürat
Güreste herhangi bir tezahürat yapilmaz.
7- Ihtar
Aba güresinde ihtar yoktur. Yanlis hareket diskalifiye sebebidir.
Aba Güreşinde Yasak Hareketler
El asiran güresçi rakibinin kusagina birakamaz.
Elle rakibin topuklarina tirpan vuramaz.
Asirilan güresçi kafayi koltuk altindan gögse dogru çikaramaz.
El asiran güresçi rakibin kusagini birakarak çift veya tek dalamaz.
Dizden asagi tutmak yasaktir.
Rakibini boyunduruga alan güresçi onun boynunu sikamaz.
Güresçi kollarini 90 dereceden fazla açtiginda, iki eliyle rakibine kirma gibi tehlikeli oyunlar yapamaz.
Yenen veya yenilen güresçi, kesinlikle seyirci tarafindan alkislanamaz.
El asirirken güresçiler devamli sag elleri ile asirmak zorundadir
Aşirtmali Aba Güreşinde Yenme- Yenilme
El asirtip, kusaktan tutan güresçi, elini biraktigi an yenik sayilir.
Tus olan, açik düsen ( yüzünkoyu düsmek ) güresçi yenik sayilir.
Kalçasi ve omuz yani tam yere degen güresçi yenik sayilir.
Geriye atma veya buna benzer bir oyunu yapan güresçinin sirti veya yan tarafi yere gelirse, bu da gözle izlenir biçimde olursa, oyunu yapan bu güresçi yenik sayilir.
Asirilan güresçi, el asiranin ayaklarini yerden kestiginde, yere düserse, el asiran güresçi yenik sayilir.
Aba Güreşinde Oyunlar
1- El Asirma : El asiran güresçi rakibinin, omuzunun üzerinden elini asirarak, arkadan rakibinin kusagini tutar.
2- Iç Çangal : Iç çangali genellikle el asiran pozisyonondaki güresçi yapar. El asiran güresçi rakibine kalçasini döner, sag ile rakibinin sol ayagini içten sarar ve atmaya çalisir.
3- Dis Çangal : El asiran güresçi, rakibine kalçasini döner. Sag ayagi ile rakibinin ayagini distan sarar.
alıntı
-
Özellikle Hatay yöresinde yaygın olan geleneksel bir güreş türü.
Güreşçiler özel olarak abadan yapılmış keçe yelek ile kısa don giyerler; bele kuşak sararlar. Judoya benzer yanları olan aba güreşinde ağırlık farkı gözetilmez ve yenişme ayakta olur. Her yıl nisan ayında Altınözü'nde yapılan geleneksel aba güreşi şenlikleri sürdürülüyorsa da, köy düğünlerinde düzenlenen ödüllü aba güreşi son yıllarda önemini yitirmiştir.
- Aba Güreşi Nedir Konusuna Benzer Konular
- M Peg 2 nedir 04.03.2004
- Giybet nedir??? 09.03.2004
- Iman Nedir 18.03.2004
- MANTIK NEDiR? 20.03.2004
- Kader Nedİr 18.06.2004
- Plastik Gıda Ambalajı 10.01.2012 17:11