HDR - High Dynamic Range
Son güncelleme: 17.10.2012 23:47
-
Hdr Nedir - Hdr Nasıl Uygulanır - High Dynamic Range ayarları - canon hdr - nikon hdr
HDR (High Dynamic Range), fotoğraf sanatında çekilmiş fotoğrafa uygulanan bir tekniktir.
HDR Ne işe yarar?
En az üç adet çekilmiş aynı kadraja ait farklı pozlanmış fotoğraflar yazılım sayesinde karanlık ve aydınlık yerleri belli bir mantık dahilinde yeniden değerlendirilerek dördüncü ve göze hitap eden bir fotoğraf oluşturulur. 0 poz değerinde karanlık çıkan yerler + pozlanmış kareden, aydınlık çıkan yerler - pozlanmış kareden alınır. Böylece ışık dengesizliklerinin olduğu ve detayların kaybolduğu fotoğraflardan tüm detayların barındıran HDR uygulanmış kare elde edilir.
HDR Uygulanması
Üç kareden HDR uygulanacaksa fotoğraf örneğin 0, +2, -2 pozlama değerleri ile üç kare çekilir. Makinenin düşük gürültü oluşturduğu ASA değerlerinde çekilmesi oluşacak fotoğrafın kalitesini etkileyecektir. İyi bir sonuç için doğru çekilmiş fotoğraflara, doğru şekilde bu teknik uygulanmalıdır. Çekilen fotoğraflar bilgisayarda HDR hazırlamakta kullanılan yazılımlara aktarılarak HDR görüntü oluşturulabilir.
HDR Yalancı HDR
Fotoğrafta hareketli alanların olduğu durumlarda, tripod gibi sabitleyici olmadığı gibi durumlarda HDR uygulanacak kompozisyon tek bir fotoğraftan oluşabilir. Tek bir fotoğrafa HDR uygulanmasına Yalancı HDR denir. Ancak fotoğraf RAW formatında çekildiyse tek kareden HDR yapmak mümkündür. Bu uygulamada karlanma problemi ortaya çıkabilir.
HDR uygulama alanı
HDR her fotoğrafa uygulanmaz. Özellikle bulutlu havalarda veya iç mekanda çekilen fotoğraflarda iyi sonuç verecektir.
İyi bir HDR için uzun pozlama ile çalışılıyorsa üç ayak, düşük asalı ve üç tane (0, +Poz, -Poz) çekilmiş fotoğraf ve bunlardan HDR'yi oluşturmak için yazılım gerekmektedir. Günümüzde gelişmiş bazı DSLR'lerde makine içinden fotoğraf çekilirken veya çekim sonrasında(Pentax K20D) yazılımla HDR yapılabilmektedir.
HDR tekniği kullanılarak çekilmiş olan Newcastle'dan bir manzara. Bulutlar HDR fotoğraflarda tercih edilen öğelerdir.
Kaynak:Vikipedia
===============
Hdr Nedir, Nasıl Uygulanır. High Dynamic Range
Bir fotoğrafda karanlık yüzel ile aydınlık yüzey arasındaki ışık farkı o fotoğrafın Dinamik Kademesini belirler. SLR veya DSLR makinaların algılayabileceği ışık şiddeti belirli sınırlar içersindedir ve bu değerdeki fotoğraflar LDR ( Low Dynamic Range ) olarak adlandırılır.
Son yıllarda yapılan araştırmalar ve geliştirmeler sonucunda fotoğrafın dinamik kademesi programsal yoldan artırılmıştır. Fotoğraf makinası ile kadrajımız içinde kalan ve farklı ışık değerleri olan bir karede hiçbirzaman dengeleme sağlayamayız. Işık veya gölge nekadar optimize edilsede LDR sınırları içinde kalacağı için istenen neticeyi vermeyecekdir. İşte bu noktada farklı ışık değerlerinin optimize edilmesi ve kadrajımız içinde kalan her noktanın (ister gölgede, ister ışıkta kalan yüzey ) patlama veya kararma yapmadan en iy şekilde algılanması için dinamik kadememizin yardımcı bir programla yükseltilerek işlenmesine HDR denir.
Her fotoğraf HDR olurmu ?
Her fotoğrafı HDR olarak düşünemeyiz. En önemli unsur HDR fotoğrafda mutlak hareketsizliktir. Yani HDR yapacağımız fotoğrafda hareket eden objeler olmamalıdır.
Bir martı, bir vapur veya hareket eden insan HDR fotoğraf içine dahil edilmemelidir. Eğer illa dahil edilecekse fotoğrafdaki boyutu oldukça küçük olmalıki hareket unsuru algılanamasın.
Rüzgarlı bir havada bir manzarayı HDR yapmak istersek, kadrajımızda rüzgarın etkisiyle sallanan bir ağaç dalları/yaprakları olmamalıdır. Buna karşılık gökyüzünde hareket eden bulutlar ile denizdeki dalgalar HDR ye ayrı bir güzellik katmaktadır. Buradaki hareketlenme farklı bir etki bırakmaktadır.
Tarihi yapıların özellikle iç mekan çekimlerinde HDR çok büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Bu tür mekanlarda aydınlatma ya zayıf yada yoktur. Normal şartlarda iç dokuyu yansıtamayız. HDR ile her ayrıntı tek tek görünebilir hale getirilebilir. Tarihi bir kalıntıyı fotoğraflamak için binlerce kilometre gittiniz ve o kalıntı üzerine düşen ışık ters, işte bu noktadada imdadımıza HDR yetişmekte. Ters ışığa rağmen HDR ile tüm detayları alabiliriz.
Hangi fotoğraf makinası ile HDR çekebilirim ?
Dijital tüm fotoğraf makinalarıyla HDR yapabilirsiniz. İster kompakt ister DSLR, yeterki RAW veya JPEG çekim yapsın.
HDR için neler gereklidir ?
1) DFM ( dijital fotoğraf makinası )
2) Tripod
3) Kablo deklanşör veya uzaktan kumanda
4) Çekilen kareleri işlemek için program
Tripod olmadan çekim yapılamazmı ?
Tüm profesyonel fotoğrafçılar ister gece ister gündüz çekim yapsın her şartta Tripod kullanırlar. Gün ışığında diyelim 4000 enstantane de Tripod'suz bit fotoğraf çektiniz.Eğer bu fotoğrafı internet ortamına boyutunu küçültüp atacaksanız sorun yok, ama büyütüp herhangi bir dergi veya afişte kullanacaksanız bu kadar yüksek bir enstantanede bile fotoğrafın nasıl titremiş olduğuns sahid olacaksınız. Aynı fotoğrafı tripod'lu ve tripod'suz çekin ve her ikisini %100 büyüterek netliğe bakın, ne demek istediğimi daha iyi anlayacaksınız.
Kaldıki HDR için peşpeşe 3 veya daha fazla kare çekilmesi gerektiği için, tripoduz bu kareleri eşlememiz çok çok zor hatta imkansızdır. Tripod'un olmasıda yeterli olmayıp kesinlikle deklanşör kablosu veya kablo kumanda ile çekimi gerçekleştirmeliyiz ki makina üzerindeki deklanşöre basma esnasındaki sarsıntıyı yansıtmayalım. DSLR kullanıcıları için bir tavsiyede pozlamayı Bracket ile yapmalarıdır.
HDR çekime Başlama :
HDR 3 veya daha fazla karenin özel bir programla birleştirilmesi sonucu oluşturulmaktadır.Tek karedende (RAW olmak şartıyla) HDR yapılabilir. Standard olan 3 kare ile HDR yapmakdır. 3 kare -2 , 0 , +2 pozlama değerine göre alınır. Işığın şiddetine ve karanlık yüzeylerin algılanabilmesine göre birer stop ' veya + pozlama ilaveleriyle çekim devam ettirilir. Aşağıda takip edilecek sıra belirtilmiştir.
1) Tripod kurulur ve makina üzerine sabitlenir
2) Kablo deklanşör veya kumanda hazır hale getirilir
3) Ortamın ışığına göre enstantane ve duruma göre diyafram ayarı yapılır. ( Diyafram her ayrıntıyı net almak istersek rakamsal olarak yüksek değere alınır, belirli bir noktayı net diğerlerini flu yapmak için ise rakamsal olarak düşük bir değer alınır.)
4) Otomatik netleme yapılır ve makina Manuel netlemeye alınır. ( Manuel netleme yapmayan makinalar ototomatik ayarı kullanmaya devam etsin.)
5) HDR nin baş derdi noise olduğu için ISO mümkün olan endüşük değere alınır.( ISO 100 gibi)
6) Bracket kontol olan makinalarda -2 , 0 , +2 pozlama yapacak şekilde 3'lü Bracket'e alınır ve 3 kare çekim peşpeşe gerçekleştirilir.
7) Bracketsiz çekimde enstantane el ile ayarlanır. İlk kare 0 (sıfır) pozlamada, diğer iki kare -2 ve +2 poz değerinde çekilir.
8) Eğer -2 stop aşağıda gerçekleştirdiğimiz pozlama karanlık noktaları hala aydınlatmadıysa birer stop daha düşürerek en karanlık noktanında rahat görülebilir olması sağlanır.Bu kural +2 stop pozlamada en aydınlık nokta içinde geçerli olup birer stop daha artırılarak çekim yapılır. HDR sadece 3 kareden müteşekkil olmayıp 5 veya daha fazla kare çekimlede gerçekleştirilebilir.
9) Çekimler en iyi sonucu alabilmek için RAW formatında olması tercih sebebidir. Eğer DFM'nizde RAW formatı yoksa JPEG çekimde uygulanabilir.
HDR İşleme :
3 veya daha fazla kare çekim gerçekleştirildikten sonra sıra geldi bu fotoğrafları dijital ortamda birleştirmeye. Bunun için piyasada en fazla tercih edilen ve kolay kullanımıyla göz dolduran Photmatix Pro'yu anlatmak istiyorum.
Photomatix Pro ile tek kareden 3, 5 veya 9 kare gibi çekimlere kadar HDR yapmak mümkün. Tek kare HDR sadece RAW formatını desteklemekte olup aşırı noise oluşturduğu için tercih edilmemektedir. İşlem sırasına göre işleme şöyle gerçekleşmekte ;
1) Photomatix Pro (internetten bu programı rahatlıkla indirebilrsiniz.) programını açın.
2) JPEG formatındaki fotoğraflar için FILE > Open seçeneklerinden, RAW formatı için ise HDR > Generate seçeneklerinden yükleme yapabilirsiniz.
3) Her iki açma metodunda karşımıza Browse ( gözat) seçeneği çıkacak ve buradan HDR yapmak istediğimiz fotoğrafları seçerek OK tuşuyla onaylarız .
4) Photomatix seçilen kareleri bir kaç dakika içersinde birleştirmeye başlayacak.Birleştirme bittiğinde HDR formatında bir kare karşımıza çıkacaktır.
Ham olan bu HDR kare sizi şaşırtmasın. Asıl şimdi başlıyor Tone Mapping ile ince işleme.
Üst menüden HDR > Tone Mapping seçildiğinde karşımıza Tone Mapping bölümü gelecektir Bu bölümdeki ayarlar çok dikkatli yapılmalı ki sonucunuz iyi çıksın. En ideal ayar metodu Detail Enhancer seçeneğidir.Bu seçenekdeki ayarlar ile ilgili düğmeleri sırasıyla açıklayalım ;
Strenght : HDR'nin gücünü ve ana kontrastını ayarlamak için kullanılır.
Color Stauration: RGB Renk doygunluğunu ayarlama
Light Smoothing : Işık sapmalarını yumuşatma. ( keskinliğede etki edecektir unutmayalım)
Luminosity : Ana ışık şiddetini ayarlama, gölge kısımları dengeleme
Micro-contrast : Detayları vurgulamak için kontrastı ayarlama
Micro Smoothing : HDR esnasında oluşan noise'ları düzenleme ve detayları dengeleme
White Clip : Beyaz kırpma , beyaz dengesini düzenleme
Black Clip : Siyah kırpma, siyah dengesini düzenleme
Ayarlar dengeli bir şekilde ve aşırıya kaçmadan yapılarak OK butonuna basılır ve FILE > Save as ile istenilen bir yere fotoğrafımız JPEG formatında kaydedilir.
Photomatix programında yapılan HDR lerde kahverengi veya mavi ton ağırlıklı bir sonuç elde edilmektedir.Zamanla HDR programları bu hataları düzeltecektir elbette ama biz bu küçük hataları Photoshop'da renk filtreleri veya Selective Color seçeneği ile düzeltebiliriz. Bu düzeltme en iyi sonucu elde etmek için gereklidir. Bir hatırlatma daha, renk doygunluğu Photmatixde maksimum verilmemeli, düşük seviyede tutulup sonradan PS'de Saturation ile oynamak daha iyi netice verecektir.
Tone Mapping de yapılan bariz hatalar ise Light Smoothing, Micro Contrast ve Strenghtin aşırı uçlarda kullanılması sonucu oluşan renk sapmaları ve hatlarda oluşan kontür izleridir. Bunlardan mümkün olduğunca kaçınmalı ve dengeli bir ayar kullanmalıyız.Örneğin bir bina ve gök yüzü düşünün. Gökyüzünde bulutlar kararmış ama binaya yakın kısımlarında beyaz bir şerit hakim. İşte size bariz bir hata. Gökyüzü tonlamada yapılan ayarlama ile yumuşak bir geçişe sahip olmalıdır. Ve Black Clip'e aşırı yüklenmeyip gereksiz kararmalardan kaçınılmalıdır.
Aşırı tonlamadan herzaman kaçınmalıyız. Bu tür etkiler fotoğrafın değerini öldürmektedir.Profesyonel kişilerin yerli veya yabancı sitelerde çok güzel örnek HDR fotoğraflarını bulabilir ve bunları inceleyerek kendinize bir yol çizebilirsiniz.
Kaynak:Ömer Kılıç
========================
Çekimden sonra fotoğraf makinesinin ekranına yansıyan görüntünün, ihtişamıyla büyüleyen gerçeklikten çok farklı olması az rastlanır bir durum değildir. Her fotoğrafçı, özellikle yüksek kontrasta sahip fotoğraflarda böyle bir sorunla karşılaşacağını bilir. Fotoğrafın yapısı gereği, sahnenin en parlak noktasına göre belirlenen poz değeri koyu gölgelerdeki, en karanlık noktasına göre belirlenen poz ise aydınlık bölgelerdeki detayların kaybolmasına sebep olur. Fotoğrafçılar yüzyıllardır, bu sorunla baş etmek için değişik yöntemler kullanmıştır. Bazen özel filtrelerden faydalanarak bazen de karanlık odada uygulanan metotlarla, daha dengeli fotoğraflar elde edilmiş olsa da çoğu zaman çekim daha doğru bir ışığın alındığı bir zamana ertelenmiştir.
Gustave Le Gray ilk defa 1850 yılında, fotoğraf makinesinin kaydedebildiği dinamik aralığın kısıtlı olmasından kaynaklanan kontrast sorununu gidermek için basit bir çözüm önermiştir. O dönemin şartlarında deniz ve gökyüzünü aynı kadrajda fotoğraflamak mümkün olmamasına rağmen, Le Gray gökyüzü için bir negatif, deniz için başka bir negatif kullanarak iki görüntüyü filmin pozitifinde bir araya getirmeyi başarmıştır.[1] Sonrasında da fotoğrafın dinamik aralığını arttırmaya yönelik pek çok çalışma gerçekleştirilmiştir. Ansel Adams, Zone Sistemi ile ışığı ve tonları çekimden önce inceleyerek kusursuz bir baskı için gerekli işlemleri belirlemek üzere bir sistematik geliştirmiştir.
Dijital fotoğrafın yaygınlaşması ve beraberinde sayısal görüntü işleme programlarının etkin kullanımı, karanlık oda tekniklerinin aydınlık odada çok daha kolay ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesine imkân sağlamıştır. Düzenleme programları ile yine benzer şekilde, farklı poz değerleriyle çekilen fotoğrafların doğru pozlanan bölümleri birleştirilmiş ve bölgesel olarak parlak ve karanlık bölgelerde düzenlemeler yapılmıştır. Dijital fotoğrafçıların sıklıkla başvurduğu ancak zaman isteyen bu işlemler, günümüzde yerini aynı sonuca hizmet eden ancak çok daha hızlı ve kolay uygulanabilir bir teknolojiye bırakmıştır: HDR
Bilgisayar grafiklerinde kullanılmak üzere geliştirilmiş bir teknik olan HDR (High Dynamic Range - Yüksek Dinamik Aralık) bugün anladığımız mânâdaki varoluşunu Paul Debevec'e borçludur. Debevec, yaklaşık 15 yıl önce, 3 boyutlu sahne animasyonlarının çevre ışığı temel alınarak görsellenmesini (rendering) sağlayan Yüksek Dinamik Aralıklı Görüntüleme (HDRI - High Dynamic Range Imaging) yöntemini geliştirmiştir. Bu teknoloji öncelikle bilgisayar oyunları, sinema, video post prodüksiyonu, tıp gibi alanlarda kullanıldıktan sonra fotoğraf için üretilen HDR yazılımlarının yaygınlaşmasıyla fotoğrafçılar için dikkat çekici bir araç haline gelmiştir.
HDR tekniği, fotoğraftaki sınırlamaları ortadan kaldırarak ve daha farklı, daha derin daha gerçek ya da daha gerçeküstü fotoğrafların yaratılmasına imkân sağlayarak yeni bir tarzın ortaya çıkmasını sağlamıştır.
Aşağıdaki fotoğraf, HDR yöntemi kullanılarak oluşturulmuştur. Sahne aynı diyafram fakat farklı enstantane değerleri kullanılarak 3 farklı pozda fotoğraflanmıştır. 1/400s hızla çekilen fotoğraf, standart bir D-SLR makineden elde edilebilen görüntüdür. 1/100s enstantane kullanılarak yapılan pozlamada parlak bölgeler, 1/1600s enstantane kullanılarak yapılan pozlamada ise karanlık bölgeler için detaylar kaydedilmiştir. Farklı pozlar HDR yazılımıyla bir araya getirilerek, pek çok detayın yer aldığı, dengeli bir fotoğraf elde edilmiştir.
Kaynak:hdrturkiye.com
HDR Fotoğraf Örnekleri
- HDR - High Dynamic Range Konusuna Benzer Konular
- Rangers zorda 15.09.2004
- Home on the Range Kahraman İnekler 02.10.2004
- Land Rover Range Rover Supercharged (2006) 29.03.2005
- Aces High 26.06.2008
- Dünden Bu Güne RANGE ROVER videosu 23.04.2005
- Plastik Gıda Ambalajı 17.10.2012 23:47