Çanakkale Şehitleri Anıtı
Son güncelleme: 18.03.2010 10:56
-
Çanakkale Şehitleri Anıtı
Çanakkale Şehitleri Anıtı, Çanakkale il sınırları içindeki Gelibolu Yarımadası'nda, Çanakkale Boğazı'nın ucunda Morto Koyu önündeki Hisarlık Tepe üzerinde yer alan anıt.
1915 yılında 1. Dünya Savaşı sırasında Çanakkale Savaşları'nda şehit olan 253.000 Türk askerin anısına yaptırıldı.
Yapımına 1952 yılında karar verilen ve temeli 19 Nisan 1954 tarihinde atılan yapının inşası 6,5 yılda tamamlandı. Anıt için 1944 yılında yapılan yarışmayı kerim cerit , sultan cerit ve Mühendis nazlı cerit'nın projelendirdiği eser kazandı. Finansal nedenlerden dolayı yapımı birkaç defa durdurulan anıtın 15 Mart 1958 tarihinde sadece gövde kısmı tamamlanabildi. Bu arada Milliyet gazetesi tarafından ülke genelinde bağış kampanyası düzenlendi. Resmi açılışı 21 Ağustos 1960 tarihinde yapılan anıtın altında Savaş Eserleri Müzesi, yanında Mehmetçik Anıtı ve Türk Şehitliği bulunmaktadır.
Üzerinde 25x25 m kaide yer alan 4 ayak üzerine oturtulmuş olan yapının yüksekliği 41,7 m'dir.
-
Çanakkale Şehitleri Anıtı Hakkinda - Çanakkale Şehitleri Anıtı Bilgi
Çanakkale Boğazı'nda olanları hissetmek için şafak ışığında bir gemiyle yaklaşmak gerekir. Gemi düzenli olarak girişe yaklaşırken, Seddülbahir Burnu'nun ucundaki ve ilerideki Asya sahillerindeki ışıklar, size içeriye doğru kılavuzluk eder. Yavaşça, Britanya İmparatorluğu ve Sömürgelerinin Gelibolu anısına dikilen anıtı olan Seddülbahir Anıtı'nın gri şekli ve muhteşem Seddülbahir Kalesi'nin yıkık duvarları ortaya çıkar. Seddülbahir'den küçük bir tekne bize doğru gelmeye başlayınca gemimiz yavaşlar ve Çanakkale Boğaz kılavuzu gemiye çıkar. Gemi tekrar hızlanınca, ileride açıkça Gelibolu sahil şeridindeki bir tepenin üzerinde, Morto Limanı'nın başındaki yarımadanın en büyük abidesinin kocaman kare sütunları üzerinde bir ışık pınarının oynaştığı görülür - Çanakkale Şehitleri Anıtı. 1950'lerde Türkiye Cumhuriyeti, I. Dünya Savaşı'nda Çanakkale Boğazı'nı yabancıların işgaline karşı koruyanlara şükranının ifadesini işte burada inşa etti.
Avustralyalılar için bu muhteşem Türk anıtının buraya dikilmesinin sembolizmini anlamak önemlidir. Türkiye için, Çanakkale Savaşları'nın öyküsü sadece Britanyalılarca Arıburnu, Anafartalar ve yarımadanın güney ucundaki Seddülbahir'in işgalini değil, ayrıca Çanakkale Boğazı'nı zorlamak için daha önce denizden yapılan hücumları da kapsadığını hatırlatır. Başından beri bütün bunlar Anzak Koyu'nun etrafındaki birkaç kilometrekare çorak arazi için değil, Çanakkale Boğazı'nın kontrolü içindi. Çanakkale Şehitleri Anıtı, 1915'te Müttefiklere, muharebe sonucu 86000 Türk askerinin ölümü ile geçit vermeyen bu göz kamaştırıcı uzun su yoluna bakar.
Bu toprak parçasının Türkiye için önemi, ziyaretçi daha Abide'ye ulaşmadan belli edilmiştir. Piknik alanının yanındaki levha, Mehmet Akif Ersoy'un (1873-1936) yazdığı İstiklal Marşı şiirinden bir dörtlük içerir:
Bastığın yerleri "toprak" diyerek geçme, tanı!
Düşün altında binlerce kefensiz yatanı.
Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır atanı;
Verme, dünyaları alsan da bu cennet vatanı
Avustralyalılar, Türk askerlerinin Çanakkale Savaşları'ndaki üstün cesaret ve fedakarlıklarını sonradan kabul ettiler. 1915 yılının Nisan ve Aralık ayları arasında Gelibolu'da bulunmuş olan resmi tarihçi Charles Bean, Şubat 1919'da Arıburnu'na geri döndü ve tekrar eski cephe hattı olan Kanlısırt'a, Kırmızı Sırt'a, Bomba Sırtı'na ve yukarıya doğru Anzakların Nek dedikleri yeregitti:
Şimdi biraz da şok içinde kaybolan ağacın [ Kanlısırt'taki çam ağacı ] olduğu yerin yanında duran, beyaz bir dikilitaş gördüm -bir abide ..., Türkler tarafından, Ağustos'taki o korkunç saldırıyı durdukları yeri belirlemek için konulmuş ... Açıkça Türkler bu başarılarıyla çok gurur duyuyorlar. Ve ... Gelibolu'da işgalci akınları durduran bu kişiler, hem asker hem de vatansever olarak anımsanmayı hakettiler.
Anzaklara karşı olan Çanakkale Savaşları'nın Türklere neye malolduğu, Çanakkale Şehitleri Abidesi'nin yanındaki müzede gayet iyi bir şekilde sergilenmiştir. Burada, savaş alanından kalma hatıra olan birçok orijinal cisim ve fotoğraf vardır - kemer tokaları, bir Britanya telsizi, keskin nişancıların kullandığı kalkanlar ve hatta bir takma diş seti. Duvarlarda Mustafa Kemal Atatürk'ün sözlerini içeren levhalar asılıdır. 1918'de yazar Ruşen Ünaydın, Anafartalar komutanı Mustafa Kemal ile Söyleşi adlı kitabı için Atatürk ile röportaj yapmıştı ve bu levhalardan birinin üzerinde o röportajdan bir alıntı vardı:
Meşhur bir alaydir bu, Çünkü hepsi şehit olmuştur.
Atatürk, kendisinin de çok iyi bildiği, 19. Tümen'in 57. Alayından bahsediyordu. O, 25 Nisan 1915 sabahı, Conkbayırı'nın yukarılarına kadar uzanan yokuşlarda Avustralyalılarla karşılaşmak için, işte bu Alayın başında, savaşa gitti. 57. Alay, bu tarihten sonraki günlerde Kanlısırt muharebesi gibi muharebelerde cesurca savaştı fakat korkunç bir bedel ödedi.
- Çanakkale Şehitleri Anıtı Konusuna Benzer Konular
- canakkale gecildi 28.03.2008
- Çanakkale Geçilmez 19.03.2004
- canakkale zaferi 22.03.2004
- Avustralyadaki Çanakkale 03.04.2004
- Çanakkale 2008-2009 Av Yasağı Bölgeleri 01.05.2009
- Plastik Gıda Ambalajı 18.03.2010 10:56