Bayburt Türbe ve Kümbetleri

Son güncelleme: 26.08.2007 08:52
  • Dede Korkut Türbesi (Merkez)
    noimageBayburt'un güneydoğusunda Merkeze 39 km. uzaklıktaki Masat Köyü'nün hemen çıkışında yer almaktadır.
    Halk arasında Alî Baba ismi ile tanınan bu türbenin mimarisi çok eski yıllarda yapıldığını göstermektedir. Aynı zamanda bu türbenin Dede Korkut'a ait olduğu da rivayet edilmektedir. Türbe üzerinde h.718 (1318) tarihi bulunmaktadır. Bu türbenin resmi Orhan Şaik Gökyay'ın 1986 basımı Dede Korkut Hikayeleri Kitabında yer almaktadır .
    Türbe kare bir kaide üzerinde, kare planlıdır. İnce uzun olarak yukarıya doğru yükselmektedir. Türbenin üzeri yüksek bir kubbe ile örtülmüştür. Yuvarlak kemerli giriş kapısı ve kapının üzerinde küçük bir mazgal pencere bulunmaktadır.

    Şehit Osman Türbeleri (Merkez)

    noimage
    Bayburt'un batısında Şehit Osman Tepesi'nde bulunan iki türbe Saltukoğullarına aittir. Bunlar, Saltukoğulları kumandanlarından Mengüç Gazi'nin kardeşi Osman ve kız kardeşine aittir .
    Türbeler kare kaide üzerine kesme taştan yuvarlak gövdeli olarak yapılmışlardır. Türbelerin üzerleri konik külah ile örtülüdür. Giriş kapısı dışında, gövdenin üst kısmında mazgal pencereler bulunmaktadır. Bunun dışında içerisinde ve dışında süsleme elemanlarına rastlanmamaktadır.
    Türbeler üzerinde bulunan kitabeler çok silik olduğundan metinleri okunamamıştır. Aynı zamanda şehrin batısındaki kayalık tepeye de adını veren bu türbeler, sarı taştan yapılmış olup taş işleme sanatının güzel örneklerindendir .


    Ahmedi Zencan Türbesi (Kümbet) (Merkez)

    noimageBayburt Cumhuriyet İlkokulu karşısında bulunan ve halk arasında "Kümbet" diye isimlendirilen bu türbenin, Ahilerden Ahmet-i Zencaniye ait olduğu bilinmektedir .
    Ahmet-i Zencani, İlhanlı hükümdarı Olcaytu Hüdâbende Han zamanında , Emir Mahmut tarafından yaptırılan Mahmudiye ve Celaleddin Hoca Yakut tarafından yaptırılan Yakutiye Medresesinde çalışmış, ilim ve kültür yönünden de ün yapmış birisidir. Yapının h.1200 tarihli onarım kitabesi vardır. Sekiz kenarlı bir poligon durumunda olan kümbet kesme taştan yapılmış olup, içinde kare şeklinde bir mezar odası olup, çatısı piramit şeklinde yapılmıştır . Türbenin 1315-1325 yılları arasında yapıldığı sanılmaktadır.


    Sünür (Çayıryolu) Kutlu Bey Türbesi (Demirözü)

    Akkoyunlu devletinin kurucularından Turali Bey oğlu Kutlu Bey'e ait olan bu türbe, yaptırdığı caminin 30 m. doğusunda bulunmaktadır. Türbede kendisinin ve ailesinin mezarları bulunmaktadır. Şah Tahmasp'ın bu bölgeye yaptığı akınlar sırasında tahrip olmuş ve bir bölümü yıkılmıştır. Bu nedenle de kitabeleri günümüze gelememiştir. Ancak Kutlu Bey'in 1389 yılında öldüğü bilindiğine göre, türbenin de aynı yılda yapıldığı sanılmaktadır . Türbede h.1070 (1659-1660) tarihli bir onarım kitabesi bulunmaktadır.


    Yanbaksı (Güneşli) Kümbeti

    Bayburt İl Merkezi ile Demirözü ilçesi arasında bulunan ve halk arasında "Yanbaksı Kümbeti" adı ile anılan bu türbenin yapıldığı tarihi belirten bir kitabesi günümüze gelememiştir. Yine halk arasındaki söylentiye göre türbe, Otlukbeli Savaşı'nda şehit olan Seyyid Kasım adında bir kişiye aittir. Kümbetin mimari üslubu Danişmentliler dönemine ait olduğu izlenimini vermektedir. Kümbet sekizgen bir kaide üzerine oturmuş ve kesme sarı taşlardan yapılmıştır.


    Bey Böyrek (Bamsı Beyrek) Türbesi (Merkez)

    noimageBayburt'un 2 km. doğusunda bulunan Erenli Köyü'nün batısında bir tepe üzerinde yer almaktadır.
    Bu türbenin Dede Korkut Hikayelerinde ismi geçen ve o dönemin en önemli kişilerden biri olan Bey Böyrek'e (Bamsı Beyrek) ait olduğu sanılmaktadır . Halk arasında ziyaret olarak da bilinen bu mezar ve sonradan ilave edilen dikdörtgen şeklinde bir taş binadan oluşmaktadır .


    Akşar Oslu Baba (Balahor) Türbesi

    noimageAkşar kasabasında bulunan Oslu Baba Türbesi Bayburt taş işçiliğinin en güzel örneklerinden biridir. Bir tepe üzerinde bulunan Oslu Baba Türbesi Bayburt'un Önemli uğrak yerlerinden biridir.
    Türbe, bir platform üzerinde, muntazam blok taşlardan yapılmış olup, kare planlıdır. Cephe duvarları üzerinde giriş kapısı üzerindeki iki kabara dışında herhangi bir süsleme elemanına rastlanmamaktadır. Türbenin giriş kapısı dikdörtgen bir çerçeve içerisine alınmış olup, yuvarlak kemerlidir. Kemerlerin iki yanında da süsleme elemanı olarak iki kabara görülmektedir. Duvarların en üst noktasında kurt dişlerini andıran bir firiz dört köşeyi çevirmektedir. Türbenin üzeri merkezi bir kubbe ile örtülmüştür. Türbenin dışında sanduka şeklinde bir mezar bulunmaktadır.
#26.08.2007 08:52 0 0 0