Elazığ’da Gakgoşlar terimi
Son güncelleme: 17.01.2008 20:58
-
akgoş veya Gakgoşlar terimi Elazığ'da eskiden yaygın olarak kullanılan Gakgo kelimesinden türetilmiştir.
Gakgoş'un Tanimi ı
Gakgo tabiri, Elazığ'da erkek ağabeye verilen bir isimdir. Bazen saygı duyulan ve saygıyla birlikte güvenilen ve samimiyet beslenen bir erkek arkadaş veya erkek bir büyüğe veya tanışa da bu terimle hitap edilmektedir.
Elazığ (Harput) ve yöresinde, Gakgo terimi eskiden yaygın olarak kullanılmaktaydı.
Halen daha da (eskisi kadar olmasa bile) bu terim kullanılmaktadır.
Eskiden yaygın olarak kullanılan bu hitap tarzı ,1970'lerden itibaren şehirleşme ve sanayileşmeyle birlikte başka bir nitelik kazandı. Örgütlü ve toplu çalışma ve faaliyet yapma alanları genişleyince (spor müsabakaları, konserler, halk oyunları yarışmaları vs.) Elazığlılar bu alanlardaki tezahüratlar sırasında kendilerini bu tabirin çoğulu gibi algılanabilen GAKGOŞLAR terimiyle ifade etmeye başladılar.Mesela Elazığspor'u desteklerken "Gakkoşlar şampiyon.." denilmesi gibi .
Dolayısıyla 1970'lerden sonra GAKGOŞLAR terimi, Elazığlı gençlerin bazı toplu gösteri alanlarındaki ismi ve simgesi haline geldi
Bu yıllarda ayrıca bazı Elazığlı şairler, Elazığlıların genel davranış ve kültürleriyle ilgili şiirler yazarken GAKGOŞLAR tabirini şiirlerine yansıtmaya başladılar.Bu şiirlerdeki manasıyla Gakgoşlar terimi tüm Elazığlıları niteler oldu.
O yıllardan sonra bu ifade bir genel tanım olarak ulusal medyaya ve literatüre de yansıdı.
Şimdilerde başta Elazığ dışındaki yazar ve çizerler olmak üzere, Elazığ içindeki ve dışındaki birçok yayın çevreleri Elazığlılar yerine bazen GAKKOŞLAR terimini kullanmaktadırlar.
GAKGOŞ'UN KÜLTÜREL MANASI:
Aslında eski Elazığ kültürel kitaplarında ve kayıtlarında bu tarzda bir terim yoktur. 1970'lerden evvelki kayıtlarda Elazığlılar daha çok HARPUTLU terimi ile özdeşleştirilmiş ve kültürel özellikleri, eski kale şehri olan Harput ile bütünleştirilmiştir. Gerçi şimdi de edebi ve bilimsel manada bu ifade tarzı yerine oturmaktadır.
Ancak günümüzün bir simgesel genel Elazığlı ismi olan GAKGOŞ terimi de kültürel bazı anlamlar içermektedir:
Mesela davranışlar bütünü olarak GAKGOŞ; mert,namuslu,sözünde duran,tarihine geleneklerine ve inanç değerlerine bağlı, yurdunu seven, hak ve hukuka özen gösteren, çağdaş değerleri benimseyen, müziği ve folklörü ile köklü bir kültüre sahip bir yörenin (ELAZIĞ'IN) insanını hatıra getirmektedir.
Ayrıca Elazığlı yakışıklı bir genç, başında sekiz köşe şalvarı, kreveze ceketi, üç düğmeli yeleği, şal veya acem kuşağı, gabardin şalvarı ve Elazığ yemenicilerinde yaptırdığı yumurta topuk sivri burun üç-beş bağlı yerel ayakkabısı ile sokakta geziyor olsa ona "görüyormusun tam bir gakgoş" denilmektedir. Bu da kıyafet anlamında GAKGOŞ kelimesine yeni yüklenmiş bir anlamdır.
Sonuç olarak ELAZIĞLILAR, kendi oluşturdukları bir sıfat olan ve yukarıdaki anlamları içeren GAKGOŞLAR terimi ile anılmaktan hoşnutturlar, ancak sorumsuz kişilerin bu sıfata (davranış ve eylemleriyle-bilerek veya bilmeyerek ) başka çağrışımlar yüklemeye çalışmalarını da uygun bulmamaktadırlar.
Elazigli olunmaz Elazgli dogulur - Elazığ’da Gakgoşlar terimi Konusuna Benzer Konular
- ELAZIĞ 09.02.2005
- Terimin yolu Roma'ya çıkar... 09.05.2005
- Elazığ Havaalanı 25.09.2008
- ELAZIĞ MANZARALARI 20.11.2007
- Amerikan Yardım Heyetlerinin Elazığ ve Çevresindeki Faaliyetleri 26.06.2007
- Plastik Gıda Ambalajı 17.01.2008 20:58