1. Ana Sayfa
  2. Eğitim
  3. TÜRK EDEBİYATINDA DÖNEMLER

TÜRK EDEBİYATINDA DÖNEMLER

Son güncelleme: 20.12.2007 17:52
elma kurdu elma kurdu foto
  • TÜRK EDEBİYATINDA DÖNEMLER

    İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI

    Türklerin İslamiyet'e girmeden önce meydana getirdikleri edebiyattır. Sözlü ve yazılı olmak üzere ikiye ayrılır.



    SÖZLÜ EDEBİYAT

    Her toplumda olduğu gibi Türklerde de kendine özgü sözlü edebiyat ürünleri vardır. Bu ürünler eski Türk topluluklarının sığır,şölen ve yuğ adını verdikleri törenlerden doğan ürünlerdir.

    Sığır: Av törenlerine denir.

    Şölen: Kurban törenlerine denir.

    Yuğ: Yas,ölüm törenlerine denir.



    Bu törenler şaman,kam,baksı ve ozan adını alan kişiler tarafından yönetilir.Bunlar sazlarıyla bu törenlerde bazı destan parçalarını veya koşuk,sagu adı verilen şiirleri söylerlerdi.




    İslamiyet Öncesi Türk Şiirinin Özellikleri:

    *Hece ölçüsüyle söylenmiştir.(7'li,8'li,12'li)

    *Yarım kafiye kullanılmıştır.

    *Nazım birimi dörtlüktür.

    *Dildeki kelime sayısı sınırlı kalmıştır.,yabancı dillerin etkisi yoktur

    *Tabiatla iç içe oldukları için sanatçılar benzetmelerde tabiattan yararlanmışlardır.

    *Şiirlerde işlenen konular:kahramanlık,yiğitlik,ölüm,savaş ve aşktır.





    SÖZLÜ ÜRÜNLER



    KOŞUK

    *Dörtlüklerle söylenilir.

    *Hece vezni kullanılmıştır.Yiğitlik,aşk,tabiat gibi konular işlenir.

    *Halk edebiyatındaki karşılığı ''koşma'',Divan edebiyatındaki karşılığı ''gazel''dir.

    *Kafiye düzeni aaab,cccb,dddb şeklindedir.



    SAGU

    *Devlet büyüklerinin ölümü üzerine duyulan acıyı dile getirmek için söylenen şiirlerdir.

    *Kafiye düzeni koşuktaki gibidir.

    *Halk edebiyatındaki karşılığı "ağıt", Divan edebiyatındaki karşılığı "mersiye"dir.



    SAV

    Kısa ve özlü sözlerdir.Atasözünün yerine kullanılmıştır.



    DESTAN

    Milletlerin zihinlerinde derin etki bırakan savaş,göç,afet,kıtlık gibi olayların etkisiyle söylenmiş,uzun manzum hikayelerdir.

    *Olayların toplumda derin izler bırakmış olması.

    *Olay ve kişilerin olağanüstü nitelikler göstermesi.

    *Tanrıların olaylara karışması.

    *Milli dil ve nazım şekilleriyle söylenmesi



    TÜRK DESTANLARI



    SAKA TÜRKLERİNİN DESTANLARI

    *Alp Er Tunga Destanı: Türk-İran savaşlarıyla Alp Er Tunga'nın yiğitliklerinin anlatıldığı destanlardır.

    *Şu Destanı:İskender ile Türkler arasındaki savaşların ve Hükümdar Şu'nun destanıdır.



    HUN TÜRKLERİNİN DESTANI

    *Oğuz Kağan Destanı: Hun Hükümdarı Mete'nin yiğitliklerini,ülkesini genişletip oğulları arasında nasıl bölüştürdüğünü anlatan destandır.
#20.12.2007 17:52 0 0 0