Can Dündardan Okunmaya değer bi yazı

Son güncelleme: 04.11.2022 18:32
  • Geçenlerde GfK Panel sirketi tarafindan yapilan bir anket, gençlerin kendi aralarinda özel bir dil yarattiklarini ortaya koydu. Arastirma için 11 kentte görüsülen 15 - 24 yas arasi 1000 genç, en çok su kelimelerikullaniyorlardi: "Kanka... sazan... kafayi yemek... kopmak... keklemek... kil olmak...abidik gubidik... aganigi naganigi..."Korkarim çogunuz anlamadiniz. Iste kösemiz, bu dil bariyerinin yaratabilecegi nesiller arasi kopukluk tehdidine karsi müteessir bir tedbir olarak, bu kelimelerin manalarini yayimliyor:

    Kanka: "Kan kardes"in kasiltilmisi; yakin arkadas, dost anlaminda.
    Sazan: Kolayca aldatilan, saf kimse.
    Kafayi yemek: Dengesiz davranislarda bulunmak.
    Kopmak: Kendinden geçmek. ("Kafadan koptum" da denir).
    Keklemek: Kandirmak, aldatmak.
    Kil olmak: Hoslanmamak, gicik olmak.
    Abidik gubidik: Asna fisne.
    Aganigi naganigi: Kus dilinde, sevisme.

    * * *
    Daha önceki kusaklar arasinda da dilde kopukluk yasanmisti, ama herhalde durum hiç sözlük gerektirecek kadar vahimlesmemisti.Korkarim internet yayginlastikça uçurum hepten derinlesecek. Bir "chat" sitesine girip
    sohbetekatilmayi deneyin de basiniza geleni görün:

    Bakalim, "Slm" diye yazilan seyin "selam" oldugunu, "nbr" yazip "n'aber" diye soruldugunu, "ii" harfleriyle "iyiyim" dendigini, "u?"nun "Ya sen?" manasina geldigini anlayabilecek misiniz? "Asl?" görürseniz, bilin ki,"age,
    sex, location" soruluyordur, yani "yas, cinsiyet ve sehir"...Ve veda faslinda "bye" veya "muck"...

    * * *
    Bu tabloya bakip hep birlikte "Türkçe elden gidiyor" diye feryat etmemiz mümkün; ama sorunun bunu asan bir boyutu var. Ben yukaridaki çogu kelimenin karsiligini Hulki Aktunç'un "Argo Sözlügü"nden(YKY, 1998) aldim. Aktunç, sözlükte, "argo"yu söyle tanimliyor:"Kendi sosyalçevreleriyle sinirli yasayan ve toplumun geri kalan kesimlerinden ayrilmak ve/ya korunmak isteyen, yasama ortam ve biçimleri birbirine yakin kisilerce
    yaratilip benimsenmis sözcük ve deyimler bütünü".

    Anlasilan o ki, günümüzün gençleri argo - pop - sokak - internet  reklam bulamacindan yarattiklari bu özel dil araciligiyla toplumun geri kalanindan ayrilmaya ve korunmaya çalisiyorlar. Bu tuhaf dili, birbirlerini
    tanimalarini saglayan bir "parola", kaçip saklanabilecekleri bir "siginak", baskalari denetlemeden dertlesebilecekleri bir "sifre" olarak kullaniyorlar.

    Koca bir isyandan arta kalan yegane "yeralti örgütü" bu...

    * * *
    Ayiplamayla, yasaklamayla bu örgütle basa çikamazsiniz.Yas ortalamasi 24 olan bir ülke 70'liklerce yönetiliyorsa bunun "dile düsme"sini engelleyemezsiniz.Siz onlari anlamamakta direndiniz, sinavlarda süründürdünüz, evmeyi,sevismeyi yasakladiniz, is, firsat esitligi, konusma sansi, seçme, seçilme hakki vermediniz, ülke yönetiminden kovdunuz; iste simdi onlar da sizi dilden kovuyorlar.Derinlesen uçurumu doldurmanin yolu, dillerini degil, hallerini "düzeltmek"ten geçiyor. O zamana kadar, bu dili ögrenerek, uçurumun üstünden karsi kiyiya bir köprü dösemeyi deneyebilirsiniz. Bu köseyi okumak iyi bir baslangiçti.

    "Haydi kankalar devam!.. Film kopmadan, düzeltelim façayi... Bye...muck..."


    C.DÜNDAR
#19.02.2005 05:10 1 0 0
  • ne diyelim doğru ve haklı bir açııklama... Ayrıca bu konu Güncel sorunlar' da ne güzel gider di mi...!
#25.02.2005 09:29 0 0 0
  • Paylaşım için Teşekkürler Ellerine Emeğine Sağlık
#04.11.2022 18:32 0 0 0