Karbonhidrat Sindirimi genis bilgi - Karbonhidrat Sindirimi AOF aciklama
Vücut hücreleri enerji gereksinimini büyük oranda ve öncelikle karbonhidratlardan sağlar. Ancak yeterli karbonhidrat alınmadığı zaman yağlar ve proteinler enerji
kaynağı olarak kullanılırlar. Karbonhidratlar karaciğerda glikojen halinde depo
edilir ve gerek duyuldukça glukoz halinde kana verilir, kan dolaşımıyla vücut hücrelerine
taşınır. Karbonhidratların yeterli alınmaması durumunda ise karaciğer yağ
depoları enerji kaynağı olarak kullanılırlar.
Enerji üretimi sırasında glukoz, amino asit ve yağ asitleri yıkımının bir ara ürünü
olarak Asetil KoA (Asetil koenzim A) meydana gelmekte bu da "Oksalo asetik asit"
le birleşerek "sitrik asit" döngüsüne girmekte ve en sonunda CO2 veH2O ya kadar
yıkılarak yüksek enerjili ATP molekülleri üretilmektedir. Bu döngünün çalışması
için hücrede "oksalo asetik asit" bulunmasa gerekmekte, bunun kaynağını ise
karbonhidratlar oluşturmaktadır.
Bu durumda sürekli yağlarla beslenme enerji gereksinimini sağlar mı?
3. Yeterli ve Dengeli Beslenme
Buraya kadar öğrendiklerimizden anlaşılacağı üzere değişik besin gruplarının her
birisinin hücre ve dokularda ayrı bir işlevi bulunmaktadır. Beslenmek sadece yeterli
kaloriyi almak değildir. Karbonhidratlar, yağlar ve proteinlerden oluşan üç ana besin
grubunun her birinin enerji oluşturmaları yanında farklı işlevleri de bulunmaktadır.
Bunlardan birinin eksiği diğerinin fazlalığı ile telafi edilemez. Buna göre günlük
aldığımız besinler:
• Günlük kalori gereksinmemizi sağlamalıdır.
• Hücresel yapıları oluşturan makromoleküllerin öncül moleküllerini içermelidir.
• Metabolik olayların devamını sağlayacak olan su, vitamin ve mineral maddeler
içermelidir.
Karbonhidrat, yağ, protein, su, mineral maddeler ve vitaminlerden oluşan besinlerin
herbirinden yukarıda sözü edilen işlevleri gerçekleştirecek şekilde alınması
"yeterli ve dengeli beslenme" olarak tanımlanabilir.
4. Sindirim
Besin maddelerini oluşturan karbonhidratlar, yağlar ve proteinler insan ve
diğer canlıların hücrelerinde yapı malzemesi ve enerji kaynağı olarak kullanılırlar.
Yukarıda da değindiğimiz gibi bu organik besin maddeleri küçük molekül birimi
olan halkaların birleşmesiyle meydana gelmiş zincir halinde büyük moleküllerdir.
Karbonhidratlar glukoz halkalarından, yağlar yağ asidi ve gliserolden, proteinler
ise amino asit halkalarından oluşmuşlardır. Bu büyük moleküller hücre zarlarından
geçemezler.
Şu halde bu moleküllerin hücreye alınabilmesi için önce kendilerini meydana getiren
halkalara (birim moleküllere) parçalanmaları gerekir.
İşte besin maddelerinin kendilerini meydana getiren birim moleküllere kadar
parçalanıp kana geçebilecek hale gelmesi olayına sindirim diyoruz.