Şüdüt
Son güncelleme: 13.10.2009 22:31
-
Kilis'imizde hamam kültürü çok eski senelere dayanır. Osmanlılardan önceki Memlulklular
idaresine kadar iner. Osmanlılar devrinde yapılan Hoca Hamamı, Eski Hamam, Hasanbey Hamamı (Çukur hamam), Paşa hamamı, Toğlu Hamamı uzun yıllar Kilis halkına hizmet etmiştir.
Kilis'te şehir suyu (Narlıca suyu) şebeke halinde çekilmeden önce hamamlar yoğun şekilde geceleri erkeklere, gündüzleri de kadınlara hizmet verirdi. Kilis'e hamam kültürü kendine has özellikleri ile başlı başına birkaç makale konusu olacak kadar geniştir.
Hamam kültürü zenginliği içerisinde geçen kelime ve deyimleri şöyle
kısaca anımsarsak, boyutları meydana çıkar. Külhan, Külhancı, Zibil, Zibilci, Külhancı eşeği, Külhancı şilifi, Kömelik, Güveyi hamamı, Gelin hamamı, Nefseler sekisi, Natır, Kayme, Dellek (Tellak) Bir baş yunma, İki baş yunma, Hamam leğeni, Hamam tası, Kil, Meşefe, erkek müşterilere sorulan oturucun mu, çıkıcın mı soruları. Babasını da getiredin kele bacım, tekerlemeleri. Kayme ve Natırların düğün davetçisi (Okuducu) görevi görmeleri, onlara verilen hediyeler. Hamamların kız beğenme yeri olarak
kullanılması. Daha hatırlayamadığım birçok konu var. Ama hatırladığım bir şey var; şüdüt çalınması.
Nefse (Nefsa), loğusa yeni doğum yapmış bayanlara, toksinleri giderici, sütünü artırıcı, hamileliğin verdiği stresin ve bazı olumsuz etkilerin giderilmesi için daha ziyade ilk doğumunu yapan hanımların hamamda vücuduna sürülen krem kıvamında macun. Hele gelin hanımın ilk çocuğu oğlan oldu ise bu şüdüt töreni daha geniş ve zengin yapılırdı.Hamamda yemekler yenir ve güzel eğlenceler düzenlenirdi.
Şüdüt: Bal, tarçın, karanfil, zencefil, karabiber, havlıcan,yeni baharın karışımı ile yapılırdı. Loğusa hamamda, nefseler sekisine oturtulur ve vücuduna bu macun sürülürdü. Biz küçük çocuklar gider parmakla şüdüt yalardık. Katkı maddelerini kısaca bir incelersek ne kadar faydalı bir karışım olduğu meydana çıkar.
Bal: Balın faydaları 3000 senedir bilinmekte olup, birçok rahatsızlığın tedavisinde kullanılmıştır. Bal mikrop öldürücü özelliğe sahiptir. Böbrek hastalıklarına iyi gelir. Balda hiçbir mikrop barınmaz. Bu nedenle bal deri yara, yanık ve ülserlerin tedavisinde kullanılır. Bal asitidesi ve içinde barındırdığı maddeler nedeni ile enfeksiyon hastalıklarını önleyici ve aynı zamanda anti kanserojen özelliğe sahiptir. Kısaca balda bol miktarda vücuda faydalı, protein, vitamin, mineral madde taşımaktadır.
Bal-Tarçın karışımı: Bal ve tarçın karışımı çok sayıda hastalığa iyi gelmektedir. Eski Yunan ve Ayurveda tıbbında da kullanılmıştır. Çeşitli karışım şekillerinde kullanılmalarında.
Deri enfeksiyonu, egzama, sivilcelerin giderilmesi, mantar, kırışıklıkların giderilmesinde kullanılmaktadır.
Eklem ağrılarının giderilmesi.
Bağışıklık sistemini güçlendirir.
Saç dökülmesi, yaşlılık, yorgunluk, zayıflık.
Kalp hastalıkları,mide hastalıkları, gaz giderici, kısırlık, kolesterol, hazımsızlık.
Kanser önleyici.
Gribal enfeksiyonları önleyici.
İdrar kesesi ve yolları enfeksiyonlarını önleyici.
Karanfil: Deri mantarlarının üzerinde öldürücü etkisi vardır.
Toksinleri giderir. İdrar söktürücüdür. Zihin yorgunluğunu giderir.
Solunun sistemini ve sinusları açar. Romantizmal ve nevraljik ağrıları keser. Afrodizyak etkisi vardır. (Cinsel isteği arttırıcı)
Zencefil: Toksin atıcı,toksin atılan yolları açıcı,damarları açıcı. Terletici, sıcaklık verici. Solunum ve sindirim sistemini düzenleyici. İştah açıcı, antiseptik, gaz giderici. Kalp güçlendirici. Baş ağrılarını giderici, rahat uyku verici.
Karabiber: Sindirim sistemini düzenler. İdrar ve gaz söktürücü özelliği vardır. Sinirleri kuvvetlendirir, kansızlığa iyi gelir. İştah açıcıdır, enerji verir, cinsel gücü arttırır.
Havlıcan: İdrar söktürücü, toksin atıcı. Romatizmal ağrıları giderici. Baş ağrılarını giderir. Vücudu ısıtır hatta kızıştırır,toksinlerin atılmasını sağlar. Mide ve sindirim sistemini güçlendirir ve düzenler.
Yenibahar: Baharat ve tat verici. Vücut direncini arttırıcı. Hazım kolaylaştırıcı. Damar sertliğini giderici. Unutkanlığı giderici.
Kilis kültürünün engin zenginliğini bir şüdüt macununda anlamak mümkün. Bu kadar birbirini tamamlayıcı ve nispeten zayıf düşen bir bünyeyi güçlendirici ve her yerde ve zamanda bulunabilen gıda ve baharatların kullanılması ve kullanılış biçimi ile bunu bir adet ve kutlama törenine çevirmek tesadüf olabilir mi?
- Şüdüt Konusuna Benzer Konular Böyle bir şey olamaz.! Hiç alakalı konu bulamadık.
- Plastik Gıda Ambalajı 13.10.2009 22:31