1. Ana Sayfa
  2. Hayvanlar
  3. İneğin Yaşam Döngüsü

İneğin Yaşam Döngüsü

Son güncelleme: 16.02.2010 13:56
Nerqish Nerqish foto
  • İneğin Yaşam Döngüsü hakkinda bilgiler - İneğin Yaşam Döngüsü nasildir - İneğin Yaşam Döngüsü bilgileri

    A lm. Kuh (f), Fr. Vache (f), İng. Cow. Familyası: Boynuzlugiller (Bovidae). Yaşadığı yerler: Evcil olarak dünyânın her tarafında yetiştirilir. Özellikleri: Mideleri dört gözlüdür. Geviş getirir. Et ve sütü için beslenir. Ömrü: 20-25 yıldır. Çeşitleri: Friz (Holstein), Jersey, Simental, Montafon, Plevne ırkı, Silifke ırkı en çok bilinen süt inekleridir.

    Ergin dişi sığırlara verilen ad. Boğanın dişisi olarak da bilinir. Karnının altında iki arka bacağı arasında iri memeleri vardır. Otla beslenir. Midesi dört gözlüdür. Geviş getirir. Boynuzları dâimî olduğundan kırılınca yenisi çıkmaz. Bütün sığırlar gibi üst kesici dişleri bulunmadığından otu alt çene dişleriyle keser. Günde 70 kg kadar ot yer. Sütünden, etinden, deri ve gübresinden faydalanılır. Yük ve çekim hayvanı olarak da kullanıldığı yerler vardır. Evcil olarak insanın bulunduğu her yerde beslenir. Geceleri ahırlarda barındırılır. Otlak hayvanı olduklarından gündüzleri mer'alara salınır. Canlı süt fabrikasıdır. Dokuz aylık gebelikten sonra genellikle bir yavru doğurur. Doğumda ikiz nâdir görülür. Yavrusuna buzağı denir. Süt için beslenen en önemli ırklar şunlardır:

    Friz: Anayurdu Hollanda olan siyah-beyaz benekli, uysal, iri hayvanlardır. Bol süt veren bir ırktır. Yılda 9000 litreden fazla süt verir. Sütün yağ oranı az olduğundan karton kutularda ambalajlanarak piyasaya sürülebilir. "Holstein" olarak Trakya bölgesinde beslenir.

    Jersey: Anayurdu İngiltere'nin Jersey Adasıdır. Sütünün yağ oranı bol olduğundan tereyağı üretiminde kullanılır.

    Guernsey: Anayurdu Fransa kıyısındaki Guernsey adasıdır. Farklı iklim şartlarına dayanıklı olduğundan Antarktika'da bile beslenebilir. Kaliteli yağlı süt verir.

    Simental: İsviçre'nin süt ırkı ineğidir. Yılda 3000-4000 litre süt verir. Dayanıklı bir soydur. Koşum hayvanı olarak da kullanılır.

    Ayrshire: Anayurdu Güneybatı İskoçya'dır. Çok iyi besinlerle beslenmese de iyi süt verir. Ekonomiktir.

    Montafon: Türkiye'de yaygın olarak yetiştirilen bir ırktır. Anayurdu Avustralya'dır. Yılda 3000-4000 litre süt verir.

    Boz ırkı (Plevne ırkı), yerli kara ırkı, doğu kırmızı ırkı, güney kırmızı ırkı (Silifke ırkı) yurdumuzun çeşitli bölgelerinde yetiştirilen diğer süt ırklarıdır. Etlerinden de istifade edilir.
    Page 1 Süt İneklerinde Üreme ve Döl
    Verimi
    Bir süt sığırı işletmesinde her
    inekten
    yılda
    bir
    yavru
    almak
    amaçlanmalıdır. Aksi halde karlılık
    düşecektir. Kızgınlık düve ve ineklerin
    çiftleşme isteği göstermeleridir. Bu
    durumdaki hayvanlara boğasak veya örsek
    denir. Sığırlarda kızgınlık 14-18 saat
    devam eder ve hayvan gebe kalmazsa 18-
    24 gün arasında değişmek üzere ortalama
    21 gün sonra tekrar kızgınlık gösterir.
    Kızgınlık Nasıl Anlaşılır
    Diğer hayvanların üzerine atlar. Başka
    hayvanların üzerine atlamasına izin
    verir.
    Ferç (üreme organının dış kısmı) şişmiş
    ve kızarmıştır, yumurta akına benzer
    bir akıntı gelir, buna çara denir.
    Diğer hayvanların fercini koklamaz,
    kendisinin koklanmasına izin verir.
    Yem yemez. Huzursuzdur. Merada
    kuyruğunu diker, sağa-sola koşar. İştah
    ve sütü azalır
    Gece diğer hayvanlar yatarken o ayakta
    durur. Böğürür, sık sık havayı koklar.
    Göz bebeklerinde büyüme olur.
    İlk Tohumlama Yaşı
    Ülkemizdeki kültür ırkı ve kültür
    ırkı melezi düvelerin ilk tohumlama yaşı
    aşağıdaki tabloda verilmiştir.
    Irk
    Yaş (ay) Canlı Ağırlık
    (kg)
    Esmer
    (Montafon)
    18-20
    350-370
    Esmer Melezi
    20-22
    325-350
    Holştayn
    16-18
    370-390
    Holştayn
    Melezi
    18-20
    350-370
    Jersey
    15-17
    250-270
    Jersey Melezi
    16-18
    225-250
    Suni Tohumlama
    Boğalardan alınan spermalar özel bir
    teknikle hazırlanarak veteriner hekim veya
    tohumlama teknisyenleri tarafından ineğe
    naklediliyor. İnekte gebe kalıyor buna suni
    tohumlama - yapay dölleme diyoruz.
    Çok sağlıklı, kolay, garantili bir yavru
    alma tekniğidir.
    Bir boğa tabii aşım ile yılda en fazla
    200 ineği dölleyebilir. Aynı boğanın
    spermasıyla suni tohumlama yapılırsa
    bir yılda 20.000 baş inek döllenir.
    Bundan da yaklaşık 16.000 baş yavru
    elde edilebilir.
    Suni tohumlama ile hayvandan hayvana
    hastalık bulaşması önlenir.
    İşletmede boğa bulundurmaya gerek
    yoktur.
    Yüksek verimli boğaların sperması ile
    yüksek verimli yavrular elde edilir.
    Tohumlama Ne Zaman Yapılmalıdır
    En iyi tohumlama zamanı, kızgınlık
    başladıktan 12 saat sonradır. Pratik olarak
    inek; sabah kızgınlık gösterdi ise öğleden
    sonra, akşam kızgınlık gösterdi ise ertesi
    sabah tohumlanmalıdır. İnekler mutlaka
    Çara akıntısının şeffaf olduğu zaman
    tohumlanmalıdır.
    İneğine suni tohumlama yaptıran kişi
    bu
    tohumlama
    tarihini
    bir
    yere
    kaydetmelidir veya tohumlama yapan
    teknisyenden
    Tohumlandı
    Belgesi
    almalıdır. Gebe kalan hayvanın ne zaman
    Page 2
    doğum yapacağı da bu belgeden belli olur
    ve doğum öncesi hazırlıklarımızı buna göre
    yaparız. İnek normal doğum yaptıktan
    sonra en az 60 gün geçmeden yani iki
    kızgınlığı
    savmadan
    tohumlama
    yapılmamalıdır. Eğer güç doğum olmuşsa
    en az 90 gün bekleyip sonra tohumlama
    yaptırılmalıdır.
    İki Doğum Arası Süre Ne Olmalıdır
    Doğum aralığı, ilk doğumunu yapan
    düvelerde 13 ay, ineklerde ise 12 ay
    olmalıdır. Bu aralık 13-14 aya uzadığı
    zaman verimde kayıplar başlamaktadır. Bir
    sürüde ortalama her buzağı için en fazla 2
    tohumlama olmalıdır. Döl verimi normal bir
    inek tohumlandıktan yaklaşık 280 gün
    sonra bir yavru verir
#16.02.2010 13:56 0 0 0