Buzullar sanılandan daha hızlı eriyor

Son güncelleme: 09.03.2006 17:33

kurtjara

Bilim adamları, Grönland'daki buzulların, daha önce sanılandan çok daha hızlı erdiğini açıkladı.
Araştırmacılara göre, küresel ısınmanın önü alınmazsa Grönland'daki buzulların erimesi yaklaşık bin yıl sürecek. Ancak son bulgular bu sürenin tahmin edilenden daha kısa olacağını gösteriyor.
NASA ve Kansas Üniversitesi'nin raporuna göre, bu durum deniz seviyelerinin yükselmesinde de katalizör etkisi gösterecek. Grönland buzullarının tamamı erirse deniz seviyesi yaklaşık 7 metre yükselecek.

Yükselme hızı üçe katlandı

Analizlere göre Grönland'dan Atlas Okyanusu'na akan buzul miktarı son beş yıl içinde iki katına çıktı. Bu da Grönland'ın deniz seviyelerinin yükselme hızına etkisini, 1996'da yapılan tahminlerin üç katına çıkardı.
NASA bilim adamı Eric Rignot, "daha önce deniz seviyesi yükselme hızının 10 kata kadar çıktığını biliyoruz. Ama bir 10 kat daha artarsa bununla başedebileceğimizi hiç sanmıyorum" diyor.

Tahminlerden kısa sürecek

Erimenin sanılandan daha hızlı olacağını belirten Rignot şunları ekliyor: "Tahminimiz buzulların erimesinin bin yıl süreceği yönündeydi. Şimdi ise ne kadar zamanda gerçekleşeceğini kestirmek zor...
"Çünkü buzul tabakalarının oluşması ve erimesi çok uzun sürer. Ve bu tabakaların hava değişimlerine verdiği tepki, toprak ya da su kadar hızlı olmaz."

Erime 10 kata çıktı

1996'da Grönland'dan eriyen buz tabakası hacmi 100 kilometreküp olarak ölçülmüştü. 2005'te eriyen kütle ise 220 kilometreküp hacminde. Örnek: 10 milyon nüfuslu Los Angeles'ta yılda sadece bir kilometreküp su kullanılıyor.
1996'da Grönland'ın güneyindeki erimenin arkasındaki sebep olarak yüzey ısısının yükselmesi gösteriliyordu, fakat 2000'de yapılan çalışmalardan beri sorumlu olarak küresel ısınma ve özellikle Kuzey Yarıküre'deki ısınma gösteriliyor.
Son 20 yılda Grönland'da hava sıcaklığı 3 santigrat derece arttı. Artan sıcaklıklar ise buzulların erimesine yol açıyor. Örneğin Helheim Buzulu, her gün bir futbol sahasının yarısı büyüklüğünde buz kaybediyor.

Araştırmalar sürüyor

Grönland buzulları yaklaşık 1.7 milyon kilometrekarelik bir alanı kaplıyor. Tamamı eridiğinde deniz seviyelerinde 7 metrelik yükselmeye sebep olacak tabakanın kalınlığı ise 3 kilometre.
Rignot ve Kansas Üniversitesi'nden meslekdaşı Pannir Kanagaratnam, uydu görüntülerinden faydalanarak sürdürdükleri araştırmayı önümüzdeki yıllarda da raporlamaya devam edecek.