İdare, mahkeme kararlarını en geç 30 gün içinde uygulamak zorundadır.
İdari yargılama usulü kanunu: Kişinin bu işlemden istediği bir amacı sağlayamazsa yargıya başvurur. Bu kanunun gösterdiği usule göre dava görülür.
İdari usul kanunu: İdarenin bir takım işlemler tesis ederken izleyeceği usulü düzenler ve kişiye başvuru yollarını gösterir.
İlke olarak idari uyuşmazlıklar idari yargıda çözümlenir. Bu konuda anayasal bir engel yoktur. İdare ister kamu görevlisi olsun ister olmasın herkes hakkında işlem tesis edebilir. Yabancı veya TC vatandaşı olması da fark etmez.
Dava açma süresi Danıştay da 60 gündür.
Vergi de 30 gündür. Dava açma süresi hak düşürücü bir süredir. 60 eşit değildir iki aya. Dava açma süresi adli tatile denk gelirse(1 Ağustos 5 Eylül) dava açma süresi 7 gün daha uzar.(yani son dava açma süresi 12 Eylüldür.) İYUK m.8
Dilekçelerde başkanlık ithamının bulunması gerekir. Örneğin "İdare Mahkemesi Başkanlığına"
-davacının ismi adresi vekili
-idari işlemin tebliğ tarihi
-hukuki nedenler
-imza
-ekler söz konusuysa imzanın yanına ekler yazılır( vekaletname vs). dilekçe mahkemeye verilir iki nüsha halinde mahkeme gerekli harcı ve posta ücretini alır bunu karşı tarafa gönderir.
Mahkemeàİdareye cevabınıàMahkemeyeàDavacıya davacı cevabınıàMahkemeyeàİdareye idarede son olarak cevabınıàMahkemeye gönderir.Cevap süresi 30 gündür.
Bütün illerde idare mahkemesi yoktur örneğin Aksaray da idare mahkemesi yoktur Aksaray da ki dava açmak isteyen bir kişi Konya ya gelmek zorunda değildir. Vermek istediği dava dilekçesini bulunduğu yerin Asliye Hukuk Mahkemesine verebilir."Konya İdare Mahkemesine gönderilmek üzere Aksaray Asliye Hukuk Mahkemesine" diye yazılır örneğin. Yurtdışında dava açmak isteyen kişi dilekçeyi konsolosluğa verebilir.
İcrailik: İdarenin bir takım işlemleri İcrailik niteliğine sahip değildir. Bunlara karşı dava açılması şart değildir. Her idari işlem kişiler hukukunu etkilemez.
İhtiyati müracaat: Bazı durumlarda kanunun öngördüğü başvurudur. (idareye başvurulur ifadesiyle). Zorunlu müracaat söz konusuysa ve süre geçtikten sonra dava açılmışsa dava reddedilir. İdareye başvuru süresinde başvurulursa mahkemeye başvurma süresi kesilir.
İdare 60 gün içinde cevap vermezse idarenin bu başvuruyu zımmen reddettiği anlaşılır. Zımmen ret süresi sonundan itibaren 30+2 lik bir dava açma süresi vardır.
Mesela kişi idareye başvurmaksızın 5. gün de dava açtı. Yürütmenin durdurulması(YD istemli davalar denir.) bu davalar öncelikle görülür İYUK m.27 Bu istem davaların çabuk görülmesini sağlar.
Kişi 15 gün içinde işe başlayacak YD istemli bir dava açtı kişi Konya dan Erzurum a tayin edildi. Kişi Erzurum da işe başladı 3 ay geçtikten sonra mahkemenin yürütmeyi durdurma kararı çıktı bu karara idare itiraz edebilir. Eğer mahkeme YD istemini reddetseydi bu sefer kişi itiraz edecekti bu itiraz süresi 7 gün içinde olur. 7 gün içinde de itiraz makamı cevabını verir. Bu itiraz kanun yolu anlamı anlamında bir itiraz değil özel itirazdır.
Mahkeme dava dilekçesini ilk olarak şekil bakımından inceler. Dilekçenin kanundaki hususlara uygun olup olmadığını bakacaktır. Şekil bakımından sakatlık yoksa esas incelemeye geçilecektir. Bu da; konu,maksat,yetki,şekil,sebep tir.
Mahkemeler hukuka uygunluk denetimi yapabilirler yerindelik denetimi yapamazlar. İdari işlemler kanunilik karinesinden istifade ederler. Mahkeme işlemi kabul eder veya reddeder. İşlem reddedilirse yine müracaat vardır. Kanun yollarına müra