Aöf Sosyoloji Dersleri - Ünlü SosyologlarSosyoloji biliminin gelişiminde katkıda bulunan bir çok yaklaşım bulunmaktadır.En etkili olanları Marx, Durkheim, Weber, İşlevselcilik marxizm, çatışma teorisi, sembolojik etkileşimcilik.
Saint Simon1760 -1825
- Sanayi toplum kavramını ilk ortaya atan kişi
- Pozitivisttir aynı zamanda feodal ve askeri toplumlardan sanayi toplumlarına doğru gelişme gösterdiğini belirtmesi üzerine evrimcidir de .
- Hem sosyolist hem muhafazakar bakış açısına sahiptir
- İlk sosyolist ilk sosyolog
- Toplumsal değişmedeki problemlerin muhatabının sosyal fizik olduğunu söyler.
Auguste Comte1798-1857
- Evrimci ve pozitivisttir
- Sosyoloji bilimini icat etmiş be pozitif sosyoloji geleneğinin öncüsü olmuştur.
- Sosyolojinin isim babasıdır.
- İnsan düşüncesi ve toplumsal evrim için söz konusu ettiği üç aşama vardır.. bunlar sırasıyla
*Teolojik aşama , Metafizik ve pozitif dir.
- Başvurduğu kavramlar, toplumsal statik (toplumsal düzen), toplumsal dinamik(toplumsal değişim) tarihsellik, pozitif aşamadır.
Herbert Spencer1820-1903
- Pozitivist
- Charles Darwinin evrim teorisindeki ilkeler çerçevesinde ele alan evrimci bir sistem yaklaşımında geliştirilmiştir.
- Toplumsal değişme Darwinci anlamda güçlü olanların ayakta kaldığı zayıf olanların yok olduğu tezine yani doğal seleksiyon yasalarına göre işlemektedir.
- Sosyal Darwinist
KLASİK SOSYOLOJİ(MARX,WEBER,DURKHEİM)
Karl Marx1818-1883
- Toplumları tarihsel süreç içerisinde komünal köleci feodel kapitalist ve sosyolist olarak ayırmış
üretim ilişkilerine dikkati çekmiş modern çağda doğu toplumlarının farklılıklarında Asya Tipi Üretim Tarzı (ATÜT) ile açıklamaya gitmiştir
- Tarihsel maddecidir.
- Modern toplumun farklılıklara ve sınıflara dayandığını düşününr-
- Diyalektiği yöntem olarak kullanır
- Toplumsal emek ve üretim ilişkileri önemli kavramları arasındadır.
- Toplum analizlerinde alt yapı ve üst yapı olmak üzere iki ayırıma gider
- Eleştirel
- İşlevselci
- Kapitalist üretim sistemi emeğin yabancılaşmasına neden olmaktadır
- Kapitalist sistem eşitsizlikleri üretim sürecinde yaratmaktadır.
- Kapitalizmde toplumsal eşitsizliği yaratan en büyük faktör dindir
- Bir üretim tarzında belirleyici olan faktör alt yapıdır
- Toplumsal değişmenin motor gücünün sınıf çatışması olduğunu ifade eder.
*Alt Yapı :Temel ekonomik ilişkilerin etrafında dönen ve toplumsal düzene şeklini veren üst yapıyı şekillendiren ilişkilerdir üretim güçleri ve üretim ilişkileri arasındaki çelişkiye karşılık gelmektedir.
*Üst Yapı: Üretim güçlerini elinde bulunduranların egemenliklerini meşrulaştırmak için kullandıkları araçlardır.
Emile Durkheim1858-1917
- İşlevselci(fonksiyonolist)
- Kullandığı temel kavramlar; Mekanik dayanışma, Organik dayanışma, anomi, iş bölümü
- Toplumsal düzen sembolik etkileşimin bir sonucudur
- Anti hümanist
- Geleneksel ve modern toplum karşılaştırmasını kullanır.
- Toplumsal değişmede en önemli faktörün iş bölümü olduğunu savunur.
- Yapısal işlevselcilik
- Toplum bireylerden üstündür
- Biyolojik organizma
- Toplumsal dayanışma
Max Weber1864-1920
- Karizmatik otorite
- Toplumsal eylemi anlamaya yöneliktir
- Sosyolojinin çalışma nesnesini toplumsal eylem olarak tanımlar.
- Pozitivizmi eleştirir.
- Toplumsal eylem
- Akılcı/Rasyonel
- 4 toplumsal eylem tipinden söz eder.
- Yorumlayıcı veya anlayıcı sosyoloji
- Otorite ve örgüt tiplerinden söz eder Geleneksel otorite , Karizmatik otorite yasal-ussal otorite
- En ünlü çalışmaları Protestan ahlakı ve Kapitalizmin ruhu dur.
- Tek faktör yerine çoğulcu(plüralist) bir yaklaşım benimser
- Toplumsal eylemi yorumlamak ve açıklamak ile ideal tipler oluşturma çabası olmuştur.
- Bir amaca yöneliktir
- Araçlar kullanır
- Hesaplı ve planlıdır
- Dinsel ahlaksal ve kültürel değerler.
- Toplumsal ilişkileri anlamak için bireyin gerçekleştirdiği eylemin anlamına bakmak gerekir
- Demir kafeslere benzettiği rasyonel örgütleme tipi Bürokrasidir.