Kangurunun Yaşam Döngüsü Nasıldır
Son güncelleme: 12.10.2010 13:25
-
Kangurular Hakkında - Kanguruların Yaşama Yerleri Nelerdir - Avusturyanın İlgi Çekiçi Hayvanı Kangurular - Kanguruların Beslenmeleri - Kanguruların Dogumları
VALABİLER, KÜÇÜK KANGURULAR
VALABİLERLE pademelonlar, tavşan büyüklüğünde kangurulardır. Bazı valabiler küçük kanguruların boyuna erişirler.
Valâbi'lerin de büyük akrabaları gibi zıplamaya ve ileriye atlamaya yarıyan aşırı derecede geniş ve uzun arka bacakları ve ayakları vardır. (Macropodidae) olan aile adları da zaten «büyük ayaklar» anlamına gelir. Kuyrukları da genellikle uzun, kalın ve kuvvetlidir. Hayvan da zaten kuyruğunu destek ve denge organı olarak kullanır.
Avustralya, Yeni Gine, Tasmanya ve komşu adalarda türlü valabi cinsleri yaşar. Bunlar gri veya kahverengi zarif ve sevimli hayvanlardır. Huyları iri tavşanlarınkine benzer. Son derece hızlı hareket ederler. Çoğu, ağaçsız ovalarda yaşar ve kendilerine toprağın içinde yuva yapmaya lüzum görmeyerek ağ hendeklerde yatmakla yetinirler. Kayaların veya çalıların arasında yaşayanları da vardır.
Valabi'ler de tavşan türleri gibi ot, yaprak ve türlü bitkilerle beslenirler. Arkadaş canlısı olan bazı türler tapluluk halinde yaşarlar. Diğer bazı türler ise çiftleşme zamanının dışında yalnızlıktan hoşlanırlar. Bazıları yalnız geceleri gizlendikleri yerlerden çıkarlar.
ŞERİTLİ VALABİ
Bu, türünün enteresan üyelerinden biridir. Gri renkteki sırtının alt ucu ile kuyruğunun başı arasında on bir veya on iki kısa çizgi vardır. «Çivi kuyruklu valabi» denilen bir cins de, adını, kuyruğunun ucundaki boynuzumsu çıkıntıdan almıştır.
KAYA VALABİSİ
Bu da dikkate değer bir türdür. Yüzü aşınıp cilalanmış kayaların üzerinde zıplarken kaymaması için, art ayaklarının yastığımsı bir tabam vardır. Bu Valabi de, daha iri kangurular gibi güneşlenmeyi sever, bazen de bir kayanın üzerinde dimdik oturur. Fakat uyuduğunu sananlar çok aldanırlar.Hayvan tehlikeli nin yaklaştığını hemen sezerek göz açıp kapayıncaya kadar ortadan kaybolur.
Adları "Bilmiyorum" Anlamına Gelen Kanguru'lar
Vücutlarının iriliği hesaba katılmadığı takdirde, kangurular gerek görünüş, gerekse huy bakımlarından valabi'lerden farksızdırlar. İsimlerini, 18. yüzyılda yaşamış olan İngiliz kâşifi Kaptan James Cook'a borçludurlar. Bu zat Avustralya'da karaya çıkınca, daha evvel hiç görmediği bu garip hayvanın ne olduğunu yanındaki yerlilere sormuştu. Bunlar da, «kanguru» diye cevap vermişlerdi. Kaptan Cook bu kelimenin ora lehçesinde, «Bilmiyorum,» mânasına geldiğini nereden bilsin?... Bu hayvanlara da o zamandan beri kanguru denilmiştir.
Batı medeniyeti aslında kanguruların varlığını Kaptan Cook'tan çok evvel' haber almıştı. 1629 yılında Molük Adaları'na mülteci götürürken, gemisi Avustralya sularında batan Kaptan François Pelsaert, bu hayvanlardan ilk olarak bahseden Avrupalıdır. Amerika'nın keseli hayvanları olan opossumlar ise kangurulardan önce de biliniyordu.
Kanguru'ların birçok çeşidi vardır. Genel olarak yerde yaşarlarsa da, bir tanesi ağaçların üzerine da-danmıştır. Dünyada en iyi tanınan çeşit, «büyük kanguru» diye isimlendirilenidir. Tavşan büyüklüğünde olan ve görünüş bakımından fareye benzeyen, «fare kanguru» onun kadar iyi bilinmez. Bazı fare kangurular bu türün birçok üyeleri gibi hoplayarak yol alırlarsa da, dört ayak üzerinde koşanları da vardır.
Yerliler bir zamanlar kanguru'yu en çok eti için avlarlardı. Fakat bugün bu hayvana eskisi kadar sık rastlanmamaktadır. Derisi, ayakkabı ve eldiven endüstrisinde çok aranılır.
Avustralyalı yerli, kanguru avında son derece sabırlı olmak zorundadır. Önce hayvanın ayak izlerini dikkatle takip eder. Avcının yaklaştığını hisseden tetikteki kanguru,art ayaklarının üzerinde dikilerek etrafı kolaçan eder.Avcı o zaman tamamiyle hareketsiz duracağından hayvan onu kararmış bir ağaç gövdesi sanacaktır.miyle hareketsiz duracağından, hayvan onu kararmış bir ağaç gövdesi sanacaktır. İçi rahat eden kanguru bunun üzerine birkaç kere hoplayıp mesafeyi açar ve sakin sakin otlamasına devam eder. Avcı aynı manevrayı birkaç kere tekrarlayarak, sonunda kanguru'ya mızrağını isabet ettirecek kadar yaklaşır.
BÜYÜK KANGURU (Macropus)
Bu hayvan, bütün kanguruların en büyüğüdür. Bu türün yetişkin erkeği 1.50 metre ile 2.10 metre boyunda ve 100 kilo ağırlığında olabilir. Dişisi daha ufaktır. Büyük kanguru Avustralya'da Yeni Güney Gal in iç ovalarında, Queensland'ın fazla sık olmayan ormanlarıyla çalılık arazisinde, Güneybatı Avustralya'da ve Tasmanya'da yaşar.
«Büyük kanguru» nun başlıca özelliği, hayvanın atlamasına yardımcı olan fevkalade uzun ve kuvvetli art bacaklarıdır. Uzun ve kudretli kuyruğu ona destek vazifesi gördükten başka, atlamalarına da hız verir.
Normal hızla atlayan kanguru, bir defada 1.5-3 metre mesafe almış
Mopoke adındaki yazara bakılırsa, atlama rekoru, köpekler tarafından kovalanan Oueensland'ın bir kangu-rusundadır. Köpekler tarafından kovalanan bu hayvan 3.5 metre boyunda bir odun yığınının üzerinden atlamıştı. Bu atlayışın uzunluğu ise 8 metre idi
Kanguru sürüleri
Kangurulara çok zaman sürüler halinde rastlanır Avustralya'nın medenileşmediği çağlarda bin başlık sürüler hiç de ender değildi. Fakat bugün yüz başlık sürülere bile zor rastlanır. Belli bir yuvası olmayan kangurular çok uzak mesafelere yolculuk ederler. Sığırlar gibi yere uzanıp uyumak âdetindedirler. Bitkilerle beslenirler. Ortalama hayat süreleri on beş yıldır.
Kanguru yavruları
Tek olarak dünyaya gelen yavru kanguru, altı ay süresince annesinin kesesinin içinde kalır. Geliştikçe, dış dünyaya duyduğu ilgi artar ve annesi bazen saatte 7-8 kilometre hızla zıplarken o, başını bu emin yuvasından çıkarıp etrafına bakınır.
Dişi, düşmanları tarafından kovalanırken daha fazla hızlanabilmek için yavrusunu sık çalıların içine fırlatır ve kovalayanlarını uzak mesafelere sürükler.Fakat yükten tuldugu için, bundan sonra düşmanlarından kurtulması kolay olur ve ilk fırsatta o çalılığa dönerek yavrusunu alır.
Kanguru kızdırılmadığı sürece yumuşak başlıdır
Kangurular nehirde her gün banyo yapmayı severler, vakit vakit güneşlenirler de. Parklarda piknik yapanların yanına sokularak yiyeceklerinden istedikleri de olur. Kendilerini müdafaa etmeye mecbur edilmedikleri müddetçe, çekingen ve zararsız hayvanlardır. Arkasını bir ağaca veya duvara vermiş büyük bir erkek kanguru, kalabalık bir köpek sürüsüne karşı koyabilir. Bu durumda kendisine fazlaca yaklaşan bir insanı da kudretli pençeli art ayaklarıyla paramparça edebilir.
İhtiyar erkekler cesurdur
Yaşlı erkek kangurular cesaretleriyle ün salmışlardır. Cari Lumholtz, «Yamyamlar Arasında, adındaki eserinde bunlardan biri hakkında enteresan bir hikâye anlatıyor:
Cesur bir çoban bir akşam köpeğiyle birlikte evine dönerken, birdenbire karşısında iri bir karaltı fark etti. Avustralya'ya yeni geldiği için o vakte kadar kanguru görmemişti, bâtıl inanışı bol bir insan olduğu için karşısına şeytanın çıktığını zannetti. Köpek, adamcağız daha ne olduğunu anlayamadan canavara saldırdı. Fakat bu yaratık kaçacağına çobanın önüne atladı ve onu kucakladığı gibi kaplayarak uzaklaştı. Köpek Allahtan peşlerini bırakmamıştu Kanguru epey bir yol aldıktan sonra, bu kovalamacadan bıkarak avını bırakmayı tercih etti.
Büyük Kanguruların Çeşitleri
Büyük kangurular üç ayrı gruptur. Bunların ilki olan «büyük gri kanguru» ya Queensland ile Güneybatı Avustralya'nın seyrek ağaçlı ormanlarında ve çalılık arazisinde rastlanılır. İkinci tür olan «Tasmanya orman kangurusu», bu adadaki yegâne büyük kanguru'dur. Kıtadaki gri kanguru'nun aksine kızılımsı kahverengidir. Kürkünün tüyleri de daha sert ve uzundur.
Üçüncü tip olan «kızıl kanguru», Avustralya'nın bütün ovalarıyla seyrek ağaçlı ormanlarında bulunur. Parlak renkli ve kuvvetli olan bu hayvan, büyük kanguruların en zarifidir. Erkeği parlak bir şarap kırmızısı rengindedir. Erkekten daha ince ve daha hafif olan dişi, son derece hızlıdır. Onun rengi, grimsi bir mavidir. Kızıl kanguru, kanguruların içinde en büyüğü ve sürü hayatına en düşkün olanıdır.
Bunların bir akrabası da «valaru» veya «kaya kangurusu» dur (Bilim adı: Osphranter). Valaru, Avustralya'nın kıyı ve iç sıradağlarının enli, lâkin bodur ve güçlü bir hayvanıdır.
AĞAÇ KANGURUSU
(Dendrolagus)
«Ağaç kangurusu», yer kangurularının neslindense de, nedense ağaçlara dadanmıştır. Atlayabilmek için uzun art bacaklarını muhafaza etmiş, fakat bunlar kısalmış ve genişlemis, ayak tabanları da tırmanmasına yardımcı olmak üzere pürüz pürüz olmuştur. Bu hayvan, yarısı kuyruk olmak üzere, 1 metre 20 santim uzunluğundadır. Ucunda gür bir fırça olan ince kuyruk, kanguru daldan dala sıçrarken dümen ve denge organı vazifesini görür.
Ağaç kangurusu gündüzlerini yüksek bir ağacın çatalında kıvrılarak geçirir. Bazen aynı ağaçlığın birçok hayvan tarafından işgal edildiği olur. Güneş battıktan sonra, kuyru önde olmak üzere aşağı inerler ve susuzluklarını gidermek için bir gölcüğü ziyaret ederler. Gıdaları başlıca beyaz sedir ile eğrelti otlarının yaprakları, bazı sarmaşıklar ile çeşitli meyvalardır.
Yerliler, etini pek sevdikleri ağaç kangurularını, terbiye edilmiş dingo adlı Avustralya köpeklerinin yardımıyla avlarlar. Yerlilerden biri genellikle hayvanı harekete geçirmek için ağaca tırmanır. Kanguru aşağı atlayınca, yerliler ya onu kuyruğundan yakalar, ya da bu işi köpeklere bırakırlar. Heyecanlanan ağaç kangurusu bazen 9 ilâ 15 metre yükseklikten atlamaktan çekinmez.
Bir orman hayvanı olan bu kanguru'nun yurdu bilhassa Avustralya' nın Kuzey Queensland bölgesindeki dağlarla, yüksek yaylalardır. Avustralya'nın ağaç kanguruları: «Lumholtz ağaç kangurusu» ve «esmer ağaç kangurusu» olmak üzere iki cinstir. Yeni Gine'de bu hayvanın dört türü vardır. Renkleri boz ve beyaz kuyruklu ile grimsi kahverengi veya altın kestane ve sarı kuyruklu arasında değişir.
- Kangurunun Yaşam Döngüsü Nasıldır Konusuna Benzer Konular
- Bir Kutu Yasam 12.03.2004
- saglıklı yaşam 30.06.2004
- YASAM _HAYAT 07.07.2004
- Yaşam 11.07.2004
- Küresel ısınmanın sorumlusu,""" Güneş YASAM""" 19.07.2004
- Plastik Gıda Ambalajı 12.10.2010 13:25