Başlıca Eğitim Felsefesi Kuramları - Aöf Sosyoloji Dersleri

Son güncelleme: 04.06.2011 14:07
  • Başlıca Eğitim Felsefeleri - Çağımıza Egemen Olan Eğitim FelsefeleriEğitim felsefeleri, değişik dönemlerde genel felsefeye bağlı olarak değişik görünümler sergiledi. Bunların içerdikleri bir ölçüde aynı kalmakla birlikte, adlarında değişik düşünürlerin anlatımlarına göre farklılıklar görüldü. Eğitimle ilgili olarak geliştirilen felsefi ve kurumsal nitelikli görüşler genelde dört ayrı akım (dört ayrı ekol) içinde ele alınmaktadır. Bunlar, daha önce kısaca incelediğimiz belli başlı felsefe akımlarının eğitime olan etkileri sonucunda ortaya konulmuştur. şimdi, çağımıza egemen olan bu dört eğitim felsefesini (dört Eğitim Felsefesi kuramını) en önemli özellikleriyle, kısaca görelim.

    Daimicilik PerennialismBu eğitim felsefesi, gücünü genellikle kökleşik gerçekçilikten (klasik realizmden) aldığı için çoğu yerde " kökleşik görüş" olarak nitelendirilir. Ülkücülük (idealizm) akımını benimseyenlerden de büyük ölçüde destek bulmuştur.

    Daimicilik görüşünün temel ilkeleri şöyle özetlenebilir:
    - İnsan doğası, ahlaki ilke ve değerler genelde aynı kalır ve değişmez. O nedenle değişmeyen evrensel bir eğitime yer verilmelidir.
    - İnsanın sahip olduğu en önemli özellik düşünme yeteneğidir. Bu nedenle, insana bu yeteneği geliştirebileceği, aynı zamanda düşünce sorunlarıyla uğraşan entelektüel kişiliğe ulaşabileceği bir eğitim verilmesi gerekir.
    - Eğitim, evrensel ve değişmez gerçeğe uyum için yapılmalıdır. Çünkü insanlar salt (mutlak) gerçeği öğrenip ona uyum sağladıklarında toplumda iyileşmeler olur.
    - Okul, gerçek yaşamın bir kopyası olamaz. Okulun amacı, insan zihnini geliştirerek onu yaşama hazırlamaktır. O nedenle, kültürü etkili biçimde yeni kuşaklara aktarmamız gerekir.
    - Yeni kuşaklara her zaman ve her yerde gerekli olan bilgi ve değerler kazandırılmalıdır. Bunlar ise insan bilimleri, matematik, felsefe, mantık ve doğa bilimlerinde bulunmaktadır.
    - Kökleşik yapıtlar (klasik eserler) eğitimine önem verilmelidir. İnsan doğasının evrenselliği ve en güzel örnekleri bu yapıtlarda gizlidir. Öğrenciler bunları okuyup çözümlemelidir.

    Esasicilik - EssentialismEsasicilik, temelde bir eğitim hareketi olarak ortaya çıkan, hiçbir felsefi akıma bağımlı olmayıp birçok felsefi görüşle uyum içinde bulunan bir anlayışı simgeler. Çeşitli yönlerden daimicilikle örtüştüğü görülür.
    Belli başlı özellikleri şunlardır:
    - Öğrenme zorlu ve uygulama gerektiren, güç bir iştir. Öğrenci bir düzence (disiplin) içinde sıkı bir çalışmaya yönelebilmeli, öğrendiklerinin uygulamasını yapabilmelidir.
    - Eğitimde girişim gücü (insiyitif) öğrenciden çok öğretmende olmalıdır. Öğretmenin tam bir aydın olarak yeterlilikle ve önder olabilecek nitelikte yetiştirilmesi gerekir.
    - Okulun görevi, ahlaki ve düşünce sorunlarını irdeleyen konu alanlarından yararlanarak kültürün özünü korumak ve sürekliliğini sağlamaktır; çünkü eğitimin amacı yalnızca çağdaş yaşama uyum değildir. Esasicilik, önceden benimsenmiş inançların korunması ve sürdürülmesidir.
    - Okulda, zihinsel yetenekleri geliştirmenin geleneksel yöntemlerini sürekli kullanmak gerekir. Bunun için, yaşamın bütününü kavratacak bir eğitimin gerçekleştirilebilmesinde, soyut düşünme, alıştırma ve ezberleme yöntemlerine sık sık başvurulmalıdır.

    İlerlemecilik - Progressivismİlerlemecilik, yararcılık dediğimiz düşünce sisteminin (pragmatik felsefenin ) eğitime uygulamasıyla oluşmuştur. Bu görüş, geleneksel eğitimin aşırı biçimselciliğine; sıkı amaçsız alıştırmaların yer aldığı, öğretmen odaklı öğretim etkinliklerine ve öğrencilerin edilgin bulunduğu bir eğitim anlayışına karşı çıkmıştır. Bunlara karşılık, öğrenci odaklı öğrenmeye sorun çözmeye ve yaşantılar yoluyla öğrenmeye önem veren; sürekli değişme ve gelişmeyi temel alan ve gelişime dayalı bir toplum yapısını savunan; eğitimcilerce geliştirilmiş çağdaş bir düşünce akımı olarak görülür.

    Bu akımın temel özellikleri şöyle sıralanabilir:
    - Eğitim- öğretim öğrencilerin yaşantı ve etkinliklerine dayandırılmalı, öğrenci odaklı olmalıdır.
    - İçinde yaşadığımız dünya sürekli değişip gelişmektedir. Buna uyum sağlayabilmek için çocuğa sorun çözme becerisi kazandırılmalıdır.
    - Okul, yaşama hazırlık yeri olmaktan çok, gerçek yaşamın kendisi olmalıdır. Eğitimin bir görevi de, öğrencinin içinde yaşadığı topluma etkin biçimde katılmasını sağlamaktır.
    - Öğretmenin görevi öğrencilerini yönetmek yerine, onlara kılavuzluk etmektir. Öğretmen yalnızca anlatan, açıklayan ve sürekli konuşan bir kimse değil; yol gösteren, yardım eden, olanak tanıyan bir görevi üstlenmelidir.
    - Okul, öğrencileri yarışmaya yönlendirmekten çok, işbirliğine özendirecek yaklaşımları benimsemelidir. Eğitimde, işbirliği yaparak öğrenme, yarışmaya göre daha değerlidir.
    - Eğitim ortamı demokratik olmalıdır. Çünkü demokrasi düşüncelerin ve insan kişiliklerinin birbirini özgürce etkilemesine olanak verir. Gelişme için de bu gerekli bir koşuldur.

    Yeniden Yapılanmacılık - ReconstructionismSon gelişen eğitim akımlarından biri olan yeniden yapılanmacılık, alanyazında "yeniden kurmacılık" ya da "yeniden inşacılık" olarak da yer alır. Temeli yararcı (pragmatik) felsefeye dayandığından ilerlemecilik (Progressivism) akımının devamı olarak görülür. Bu nedenle, ilerlemeciliğin benimsediği ilkeleri genelde tümüyle destekler. Bu akıma göre, çağın kültürel bunalımlarına göğüs gerebilmek için toplumu yeniden düzenlemek ve güçlü, birleşmiş tutarlı değerlere dayalı yeni bir dünya uygarlığı kurmak gerekir.

    Başlıca özellikleri şunlardır:
    - Eğitimin başlıca amacı, bir toplumsal düzeltim (reform) programı uygulamaya koyarak toplumu geliştirmek olmalıdır.
    - Okul ve sınıf ortamı demokratik olmalı, her türlü görüş, düşünce ve savlar eğitim ortamına getirilip tartışılabilmelidir.
    - Uygulamalara yer veren bir eğitim sonucu, kalıcı bir öğrenmenin gerçekleştirilmesine özen gösterilmelidir.
    - Eğitim ortamında cezaya kesinlikle yer verilmemeli; öğrenme, ödüllendirme ile denetlenmelidir.
    - Geleceğe yönelik doğal ve toplumsal sorunlar birlikte tartışılmalı, çözüm önerileri üretilmeye çalışılmalıdır.
    - Öğrencilerin etkin biçimde katılacağı bir eğitim ortamında, yeni öğrenme- öğretme stratejileri, yeni yöntem ve teknikler geliştirilerek uygulanmalıdır.


    alıntı
#04.06.2011 14:07 0 0 0