1. Ana Sayfa
  2. Tarih
  3. CENGİZ HAN [1155-1227]

CENGİZ HAN [1155-1227]

Son güncelleme: 27.10.2022 16:55
KONAMI KONAMI foto
  • * CENGİZ HAN [1155-1227] *

    Tek başına başlayıp, dünyanın en büyük imparatorluğunu kuran Moğol Hükümdarı Onan Irmağı kenarında Dülünboldak kasabasında dünyaya geldi. Güçlü bir rivayet olarak söylenir ki, doğduğu zaman, sağ avucunda kan vardı. Babası, bu haberi duyunca, Oğlum cihangir olacak... Büyük bir devlet kuracak... Budunları birleştirecek...Bu uğurda çok kan akıtılacak... Kabileme müjdeler olsun!... demişti.
    12 yaşında iken, babasını kaybetti. Bazı kaynaklar, annesinin gayreti ile kabilenin dağılmasını önlendiğini yazıyorlarsa da, daha inanılır kaynaklar, Cengiz Hanın, annesi ile başbaşa kaldığını ve bütün kabilenin dağıldığını kaydederler.
    TÜM MOĞOLLARI ETRAFINA TOPLAMAYI BAŞARDI
    Asıl adı Timuçindir. Fırsatları kullanarak ve onları iyi değerlendirerek bazı kimseleri başına topladı. Kabilesinin yeniden başına geçti. Komşu kabilelerle bazan güç kullanarak, bazan dostluk göstererek birleşe birleşe büyüdü. Moğol milletini tek sancak etrafında toplamak yolundaki çalışmaların çok uzun sürmesi, Timuçinin her şeye tek başına başladığına işarettir. Ancak 38 yıl, sürekli çalışmalar sonundadır ki, Timuçin, bütün Moğolları kendi etrafında toplayabilmiş ve 50 yaşını bulmuştu.
    Çinliler, ünlü Çin şeddini, bu göçebe akınlarını durdurmak için yapmışlardır. Moğollar üzerinde bir türlü hâkimiyet kuramadıkları için, Çinliler, bazan Moğolları birbirine, bazan, Moğollarla Türkleri birbirine düşman ediyorlar ve bu oynak politika sayesinde rahata kavuşabiliyorlardı. 12. yüzyılın ikinci yarısında, Çinliler Moğol prenslerini yok ettikleri BuyirNor Tatarlarının büyük tehlikesi ile karşı karşıya kaldılar. İmparatorlukları devrilebilir, Asyanın güney doğusu altüst olabilirdi. Timuçinle, Hıristiyan Karayitleri dost olmaya muvaffak oldular ve Timoçin Karayitlerle birlikte Çin Imparatorluğu'nu koruyarak bu tehlikeyi savuşturdu. Fakat bu dönemde Çinlilerden çok şey öğrenmiştir.
    Timuçini en çok uğraştıran, kan kardeşi Camuka olmuştur. Camuka, bir çok kabileyi kendi etrafına toplayarak Gürhan adı ile hükümdar olmuştu. Fakat Timuçin, onun da hakkından gelmesini bilmiş, bir savaşta öldürerek bütün Moğolların başbuğu olmuştur.
    TARİHİN ALTIN SAYFALARINA CENGİZ İSMİ İLE GEÇTİ
    Moğol prensleri toplanarak Timuçine bağlı kalacaklarına sadakat yemini ettiler ve kendisine CENGiZ adını verdiler. Ne anlama geldiği kesin olarak belli değildir. Moğol dilinde, güçlü manasına geldiği söylenir. Ancak, manası ne olursa olsun, Timuçin artık Cengiz olmuş ve tarihin altın sayfalarına bu isimle geçmiştir. Moğol birliğini sağlayınca, Çin üstüne yürüdü. Pekin önlerinde Çinliler barış istediler. Kabul etti. Fakat Çinliler, durmadan düşmanlarını güçlendirmeye çalışıyorlardı, ikinci defa Çin üstüne yürüdü, Pekini aldı ve bir Çin prensesi ile evlendi. Fakat savaş uzun sürdü. 1216.
    UYGUR DEVLETİ MOĞOLLARIN ELİNE GEÇTİ
    Moğolistan ve Çinin hemen batısında Kara-Hitay Gurhanlıların ülkesi vardı. Uygur sınırından, Aral Gölüne kadar uzanan bu geniş alanda uygar bir devlet olarak yaşayan KaraHitaylılar, önce Moğollardan kaçan kabilelerin, daha sonra da Moğolların istilâsına uğradı 1209. Aynı yıl Uygur Hükümdarı İdikutun ordusu yenilerek bu devlet Moğollar'ın eline geçti. YediSu kuzeyinde bulunan Karluk Hükümdarı Aslan Han da bütün direnmesine rağmen aynı akıbete uğramaktan, kendisini ve memleketini kurtaramadı 1211. Bunu, İli vadisindeki Alamalık Hükümdarının yenilgisi izledi 1216.
    Cengiz Han, Batıya kaçan düşmanlarını takibe, oğlu Cuciyi memur etti.Cuci, Merkitlerin üzerine yürüdü ve Merkit ordusunu kırıp geçirdi.Bu sırada Cuci, Harzemşahların kalabalık ordusu ile karşılaştı. Çatıştılar, fakat yenişemediler. Cuci, bir savaş oyunu ile çekildi.
    Cengiz Han, birkaç yıl sonra, Harzemşaha kendi yönetimindeki ordusu ile yüklendi. Bu ordunun 600.000 kişilik bir ordu olduğu söylenir. Dört oğlu ile birlikte kendisi de ordunun başında gidiyordu. Harzemşah ordusu yenildi ve bütün ülkesi Moğol atlılarının ayakları altında kaldı. Cengiz Han, yoluna devam etti. İiran'ı ele geçirdi..
    En büyük oğlu Cuci, sefere devam ederek Kafkasları geçti, Rusya içlerine daldı. Oralarda serpil! Türk boylarını bir bayrak altında topladı. Hazer Denizi çevresindeki Türk asıllı ve Yahudi dinine girmiş Hazer devletini de ele geçirdi. Böylece, bütün Asya, Çin Denizinden Ballık Denizine kadar uzanan uçsuz bucaksız topraklar imparatorluğunun sınırlan içine girmiş oluyordu.
    SAĞLIĞINDA İMPARATORLUĞU OĞULLARINA PAY ETTİ
    Cengiz Han sağlığında imparatorluğu oğulları arasında taksim etmiştir. Bununla
    beraber, imparatorluk, onun ölümünden sonra da devam etmiş ve kardeşler, kendi bölgelerinde başlarına buyruk hareket etmelerine rağmen, imparatorluğu güçten düşürmemeye dikkat etmişlerdir.
    Cengiz Han orduda ve ülkesinde disiplin kurmuş ve disipline her şeyin üstünde titizlik göstermiştir. Buyruğa karşı gelenler, hemen yok ediliyorlardı. Toplumda ne yaptığını Cengiz Han şöyle anlatmıştır:
    Benden önce, oğul babaya, küçük kardeş ağabeysine, gelin kaynanasına, memurlar amirlerine itaat etmiyorlar, amirler de, emirleri altında bulunanlara karşı görevlerini yapmıyorlardı. Ben her yerde düzeni kurdum, herkese vazifesini bellettim, mevkiini tayin ettim, işte yaptığım budur.
    Tarihin bu en büyük cihangiri. 1227 yılında hayata gözlerini yumdu.
#07.04.2007 23:10 1 0 0
hakan2230 hakan2230 foto
  • Cengiz Han aslında Moğol hükümdarı olmasına rağmen Moğol ile Türk halkının çok iç içe yaşamasından dolayı Cengiz Han Avrupa'da Türk olarak kabul edilir.Ve bilindiği üzere Cengiz Han çok acımasızdı.Avrupalıların bugün Türklere ''barbar'' demelerinde rolü çok büyüktür.
#09.04.2007 22:39 0 0 0
GS2004 GS2004 foto
  • Paylaşım için Teşekkürler Ellerine Sağlık
#27.10.2022 16:55 0 0 0