türkü - mani - ninni - ağıt- Türkü :
Hecenin 11′li kalıbı ile söylenmiş, ilk olarak kim tarafından söylendiği belli olmayan bestelenmiş halk şiirlerine türkü adı verilmektedir. Genel olarak anonim olmakla birlikte söyleyeni belli olan türkülerimiz de vardır. Halk edebiyatının günümüzde de canlılığını en fazla sürdüren ürünlerinden olan türküler halkın acılarını, sevinçlerini, dertlerini, kederlerini dile getirmiştir.
Türküler de bentler ve bu bentlerin altında tekrarlanan nakaratlar bulunmaktadır. Bu nakaratlara halk edebiyatında “kavuştak” ya da “bağlama” adı verilmektedir. Çok farklı konularda söylenmiş türküler vardır. Ninni ve ağıtlar ayrı bir nazım türü değil, türkülerin farklı bir formudur ve türküler kapsamında değerlendirilmektedir.
- Mani :
Tek dörtlükten oluşan maniler halk edebiyatının en küçük nazım biçimidir. Yedili hece ölçüsü ile yazılmıştır.Genellikle aaxa şeklinde kafiyelendirilmiştir.En çok aşk konularında yazılmasına rağmen her türlü konuda yazılmıştır. İlk dizesi 7 heceden az olan maniler de vardır. Bu manilerde cinas kullanıldığı için “cinaslı mani” ya da “kesik mani” adları verilmektedir. Manilerin sonuna aynı kafiyede iki dize daha eklenmesi ile oluşan manilere “Yedekli Mani” adı verilmektedir.
- Ninni :
Annelerin bebeklerini uyutmak için söyledikleri ezgili şiirlerdir. Dörtlük ve nakarat bölümlerinden oluşan ninniler kendine özgü bir ezgi ile söylenir. Türkülerin bir çeşidi olan ninnilerin bebeğin psikolojisi üzerinde olumlu etkileri vardır.
- Ağıt :
Bir kişinin ölümünün ardından, onun ölümü üzerine duyulan acı ile söylenen türkülerin farklı bir biçimine ağıt denilmektedir. Ölçü ve kafiye düzeni olarak türkülerle aynı özellikler gösterir. İslamiyet’ten önceki Türk edebiyatında sagu, divan edebiyatında ise mersiye olarak adlandırılmıştır.