1. Ana Sayfa
  2. Coğrafya
  3. Şanlıurfa EL SANATLARI TARAKÇILIK

Şanlıurfa EL SANATLARI TARAKÇILIK

Son güncelleme: 28.06.2008 10:20
eskitoprak eskitoprak foto
  • Şanlıurfa EL SANATLARI TARAKÇILIK

    Şanlıurfa'nın geleneksel el sanatlarından olan tarakçılık, günümüzden 50-60 yıl öncesine kadar Eski Arasa Hamamı ile Hoca Abdülvahit Camii arasında kalan çarşıdaki 20 kadar dükkânda icra edilirdi. Fabrika türü plastik tarakların imal edilmesiyle önemini yitiren bu sanatın son ustası Şıh Müslüm Özbal'dır. Tarakçı Bakır, Tarakçı Mehmet ve Tarakçı ımam, bu sanatın 30-40 yıl öncesinin tanınmış ustalarından idi.

    Bugün bu sanatı terketmiş olan Şıh Müslüm Özbal Usta, tarak kullanma alışkanlığının saçta kepeklenmeyi, dökülmeyi ve bitlenmeyi önlediğini söylemektedir.Şanlıurfa'da tarak; deve'nin bacak kemiğinden, annep, armut ve iyi cins ceviz ağacından yapılmaktadır.

    Beyaz renkteki deve kemiği fildişi görünümü verdiğinden, diğerlerine nazaran sert ve dayanıklı olduğundan daha çok tercih edilmektedir. Bu kemik ayrıca tarakçılar tarafından göze sürme çekmede kullanılan "Sürme Mili", eskiden berberlerin sünnet esnasında kullandıkları "Sünnet Mili" ve tabanca kabzasına kakma yapımında kullanılmaktadır. Deve kemiği ayrıca tespihçiler tarafından tespih yapımında da kullanılmaktadır.

    Annep, armut ve ceviz ağaçlarının kesildikten sonra kurumaları için, üzerlerinden 1 yaz mevsimi geçmesi gerekmektedir. Şanlıurfa'da yetiştirilen ceviz ağaçlarının kerestesinin tarak yapımına elverişli olmadığı söylenmektedir. Bu iş için daha çok, siyah kalitede olan Elazığ ve Diyarbakır'ın ceviz ağaçları tercih edilmektedir.

    Deve kemiği ve ağaç bulunmadığı durumlarda nadir olarak Camız boynuzundan da tarak yapılmaktadır. Ancak, sıcak suya karşı dayanaksız olan ve çabuk eğilen camız boynuzu, fazla tercih edilmektedir.

    ŞANLIURFA'DA YAPILAN TARAK TÜRLERİ

    1. Kadın Tarağı: 9x7.5 cm. boyutunda olup dişleri uzun kenara açılır. tarağın genişliğine göre iki, üç veya dört parça kemikten yapılır.

    a. İki tarafı sık dişli,

    b. Bir tarafı seyrek, bir tarafı sık dişli,

    c. Tek tarafı sık dişli,

    d. Tek tarafı seyrek dişli olmak üzere dört ayrı çeşidi vardır.

    2. Sakal Tarağı: 6x6.5 cm. boyutunda olup tek parça kemikten yapılmıştır. Tek tarafı sık dişlidir ve dişler uzun kenara açılmıştır. Sakal taramada kullanılır.

    3. Erkek Tarağı: 10x4.5 cm. boyutunda olup iki parça kemikten yapılmıştır. Tek taraflı ve ince dişlidir.

    DEVE KEMİĞİNDEN TARAK YAPILMASI

    Kesilen devenin bacak kemikleri, tarakçılar tarafından satın alınır. Bu iş için, iri ve kaliteli kemik veren yaşlı develer tercih edilir. Zayıf ve genç devenin kemiği küçük ve kalitesiz olduğundan tercih edilmemektedir.

    Keserle önce kemiğin kaba tarafları düzlenir ve eti kazınır. Sonra parçalar halinde kesilerek ilik kısmı temizlenir. Düzgün kesilmiş parça kemikler, yaz aylarında 1 hafta, kış aylarında ise 15-20 gün süreyle suda dinlendirilir. Bu safhada kemik içersindeki ilik tortusu ve kan rengi kendini suya bırakır. Kemikler sudan çıkarılarak ağaç mengeneye takılır ve ince dişli
    "Yege" (eğe) ile parçalar halinde işlenir.

    Daha sonra bu parçalar yan taraflarından ince el matkabıyla delinir ve bu deliklere ince çiviler yerleştirilmek suretiyle birbirine tutturulur. Çeşidine göre bir, iki, üç veya dört parça kemikten bir tarak boyu elde edilir.

    Parçaların yan yana bağlanmasında ayrıca yapıştırıcı bir madde kullanılmamaktadır. Tutturulan kemikler tekrar mengeneye konulur ve özel olarak yapılmış ince dişli el testeresiyle tarağın dişleri açılır.

    Eğenin sivri kenarıyla tarak üzerine çizgiler açılarak süsleme yapılır.

    Keser, eğe, oynar tahta saplı ince el matkabı, testere ve tahta mengene tarakçılıkta kullanılan aletlerdir.

    şanlı urfa,balıklıgöl,harran,balıklı göl,urfa haber,şanlıurfa,sanliurfa,
    devlet hastanesi,harran üniversitesi,urfa wikipedia,hilvan,
    şanlıurfa haber,şanlıurfa siverek,şanlıurfa harran,şanlıurfa akçakale,şanlıurfa birecik,
    diyarbakır şanlıurfa,şanlıurfa barosu,şanlıurfa ili,şanlıurfa tarihi,
    izmir şanlıurfa,adana şanlıurfa,şanlıurfa rehberi,şanlıurfa turizm,
    şanlıurfa gazetesi,sanlıurfa balıklı göl,şanlıurfa resimleri,
    weather şanlıurfa,gaziantep şanlıurfa,şanlıurfa valiligi,
    şanlıurfa haritası,şanlıurfa hilvan,şanlıurfa belediyesi,ankara şanlıurfa,
    şanlıurfa belediye,şanlıurfa valiliği,sanlıurfa balıklı göl,
    tc şanlıurfa,şanlıurfa milli eğitim müdürlüğü,istanbul şanlıurfa,şanlıurfa otel,
    şanlıurfa balıklıgöl,şanlıurfa harranüniversitesi,şanlıurfasuruç,şanlıurfahalfeti,şanlıurfadevlet hastanesi
    şanlıurfa hava durumu,şanlıurfa telefon rehberi,şanlıurfa telefon,şanlıurfa final,şanlıurfa video,
    şanlıurfa net,şanlıurfa guneydogu,tvşanlıurfa web,
    şanlıurfa chat,şanlıurfa fan sitesi,şanlıurfa judo,şanlıurfa gtv1,şanlıurfa dedaş,şanlıurfa miletvekilleri,
    şanlıurfa sırrın,şanlıurfa şrt,şanlıurfa,şanlıurfa merkez,şanlıurfa spor,
    şanlıurfa el ruha,şanlıurfa telekom,şanlıurfa uçak seferleri,şanlıurfa efsaneleri,şanliurfa milli ğitim müdürlüğü,
    şanliurfa eczaciodasi,şanliurfa haber,şanlıurfa endüstri meslek lisesi,
    sanliurfa com,şanlıurfa eczacı,sanliurfa belediyesi,şanliurfa com,şanlıurfa otoyolu,
    sanliurfa haber,sanlıurfa net,şanlıurfa haber com,şanlıurfa harita,şanlıurfa kurtuluşu,
    şanlıurfa eczacı odası,şanlıurfa kapakli pasaji,şanliurfa balikligöl,şanlıurfa fem,
    sanlıurfa eczacı odası,şanlıurfa yenişehir,şanlıurfa kuyumcular,sanlıurfa resimleri,şanlıurfa endüstri meslek,
    şanlıurfa güvercinleri,şanliurfa barosu,şanlıurfa öğretmen evi,
    şanlıurfa gezilecek yerler,şanlıurfanın kurtuluşu,şanlıurfa kalesi,şanlıurfa radyo,
    şanlıurfa gündemi,şanlıurfa güneydoğu,şanlıurfa belediyespor,şanlıurfa hacı adaylar,
    şanlıurfa edessa,şanlıurfa edessa tıp merkezi,şanlıurfa cesur,şanlıurfa gap havalimani,
    şanlıurfa balıklıgöl, devlet hastanesi,şanlıurfa balıklı göl resimleri,şanlıurfa harran otel,
    şanlıurfa çamlıdere,şanlıurfa ilceleri,şanlıurfa merkez,şanlıurfa yollari,şanlıurfa otoban,
    şanliurfa siverek,şanlıurfa emek sineması,şanliurfa balikli göl,
    şanlıurfa cesur turizm,şanlıurfa karaali,şanlıurfa ceylanpınar,sanlıurfa bozova,
    sanliurfa ceylanpinar,şanliurfa bozova,şanliurfa akçakale,
    şanlıurfa karaköprü,şanliurfa viranşehir,şanlıurfa türküler,şanlıurfa aşiretleri,
    şanliurfa hilvan,şanlıurfa asbap geceleri,şanlıurfa suruc,şanlıurfa gov tr,şanlıurfa 20 zırhlı tugay,
    şanlıurfa sıra gecesi,şanlıurfa tanitimi,şanlıurfa bilinmeyenler,
    şanliurfa birecik,şanlıurfa sıra geceleri,şanlıurfa atatürk baraj,
    şanliurfa suruç,şanliurfa tarihi,şanliurfa hakkindaki her sey,şanliurfalilar,şanliurfanin gecmisi,
    urfa hakkindaki her sey,urfalilar,urfanin gecmisi,şanlıurfa sanatcilar,şanlıurfa unluler,şanlıurfa zenginler
#28.06.2008 10:20 0 0 0