Muhabbet kuşu hastalıkları - Tedavileri - Hastalık türleri
Soğuk algınlığı
Belirtileri: Soğuk algınlığı muhabbet kuşlarında çeşitli derecelenmeler içinde görülür. Hafif geçen soğuk algınlıklarında* kuş tüylerini kabartır. Eskisi kadar hareketli oyuncu değildir. Çoğunlukla tüylerini kabartmış bir durumda* kafesin bir köşesine çekilip uyuklar. Daha aşırı durumlarda yeme karşı tümüyle ilgisizlik* soluk almada güçlük ve hatta kendini kaybetme durumları görülebilir.
Nedenleri: Muhabbet kuşları* yüksek ve düşük ısıya karşı dayanıklı varlıklardır. Isı değişimlerine de ani olmamak koşuluyla tahammül gösterebilirler. Bununla birlikte* kafeslerin açık pencere ve kapılar arasında bırakılması* içinde bulunduğu sıcak odadan soğuk bir yere aktarılması* salmaların köşe köşe rüzgarlarına hava akımlarına açık yerlere kurulması* bütün bir geceyi ıslak tüylerle geçirmeleri gibi nedenlerle soğukalgınlığına tutulabilirler.
Önlenmesi: İlk önlem olarak kuş sıcak bir yere* tercihen özel donanımlı hasta kafesine alınmalıdır. İçme sularına damlatılacak bir iki damla eriyikle hafif durumlar için etkili tedavi sağlanmış olur. Muhabbet kuşlarının fazla su içmedikleri göz önune alınarak* onları susatmak amacıyla* ağızlarına bir damla bal damlatmakta yarar vardır. Kuş hastalığın belirtileri üzerinden atmaya başladığında* sevdiği yiyeceklerle güçlendirilmelidir.
Nezle
Belirtileri: Muhabbet kuşunun aksırması* burnunda ve gözlerinde akıntının başlaması* nezleninsolunum güçlüğü en bariz belirtisidir. Bu durum giderek kuşun burun deliklerinin tıkanmasına* çekmesine neden olur. Eğer önlem kısa zamanda alınmazsa hastalık kafeste veya salmada bulunan kuşlarada kolayca yayılarak daha büyük boyutları ulaşır.
Nedenleri: Üşütmeyle büyük bir bağlantısı olmakla birlikte mikrobik bir hastalıktır. Soğuk algınlığını nedenleyen etkenler nezle yol açabileceği gibi* nezle bir kuşun kafes içinde bulunmasıyla* onun göz* burun veya ağız akıntısındanda diğer kuşlara geçmesi olasıdır.
Muhabbet kuşları yıllardır inanılmaz değişik renkleri ile evlerimizi süsleyen, cıvıl cıvıl ötüşleri ile ve bir çok papağana taş çıkartacak kadar çok kelimeyi düzgün konuşabilmeleri ile ailemizin neşe kaynağı olmuşlardır. Bu kuşların anavatanı Avustralya ovalarıdır ve bulundukları doğal ortamlarında evcil olarak üretilenler kadar değişik renk ve çeşitlerde bulunmazlar. Genel olarak doğadaki bir çok hayvanda olduğu gibi kamufle olabilecekleri yeşil, gri ve siyah renklerde olan sayıları binleri bulabilen sürüler halinde yaşarlar. Arada farklı renklerde mutasyona bağlı bireyler çıksa da ne yazık ki doğanın acımasızlığı nedeniyle bu farklılık av olmalarına neden olur ve renkler basit yeşil ve tonlarında nadir olarak da mavi vb renklerle sınırlı kalır. Kafeslerimizde sıkça beslediğimiz albino dediğimiz kırmızı gözlü renk pigmenti taşımayan varyeteler ve Lutino dediğimiz yine kırmızı gözlü albino benzeri ama tüm vücut limon sarısı olan bireyler doğada hayatta kalamazlar. Kamuflaj için uygun olmayan bu renkler bir çok yaban hayvanında olduğu gibi doğada negatif özellik oluşturup avcılar tarafından ilk olarak dikkat çekmelerine ve avlanmalarına neden olur.
Muhabbet kuşları doğadaki yaşamlarında bir çok tohum, meyve ve filizlenmiş yemleri tüketirler. Özellikle yavrulama zamanlarında böcek ve kurtçukları da tükettikleri olur. Yine doğadaki yaşamlarında sürüler halinde yüzlerce çiftin dip dibe ağaçlara oydukları oyuklarda yumurtlar ve yavrularına bakarlar.
Evinize yeni bir muhabbet kuşu yavrusu aldığınızda önce ona ortama alışması için biraz zaman tanıyın.
Yaklaşık bir hafta sonra kafesini evin içinde sizin en çok vakit geçirdiğiniz bölümlerde bulundurun. Örneğin televizyon seyrederken o da yakınınızda bir sehpada vb dursun. Böylece sizin seslerinize ve hareketlerinize alışmaya başlayacaktır.
Artık sizden korkmadığını fark ettiğinizde çok yavaş hareketlerle elinizi kafesin içine sokarak orda kalmasına alıştırabilirsiniz. Elinize çok az yem koyarak, hareketsiz durup sabırla beklerseniz, yavaş yavaş elinizden yem yemeye başladığını göreceksiniz.
Tüm eğitimlerde en önemli nokta asla acele etmemek ve sabırlı olmaktır.
Muhabbet kuşunuz size iyice alışana kadar asla kafesten dışarıya salmayınız. Kaçan bir kuşu kovalamak ve yakalamak için yapacağınız her hareket sizden aşırı korkmasına ve tekrar size güvenmesine engel olacaktır.
Kuşların evdeki yaşamında kafesin yeri çok önemlidir.
Öncelikle kafesi koyacağınız yer aydınlık ama güneş ışığını direk almayacak bir yer olmalıdır.
Kafes arasında rüzgar cereyanı olan pencere veya kapılar arasında olmamalıdır.
Çok hafif bir cereyanda bile çok hassas olan kuşlar çabucak hastalanabilirler.
Kuş kafesinizi yetişkin bir insan yüzünün görebileceğinden daha yükseğe asmayınız.Bu konumda hem kuşunuzun durumunu sürekli takip edebilirsiniz hem de yüksekte birikebilecek kirli havayı solumak zorunda kalmaz.
Çok alçağa da asarsanız soğuk havaya maruz kalır ve kendini güvende hissetmez.
Bu arada kuşunuzun kafesini her zaman ev halkının en fazla vakit geçirdiği bir yere koyarsanız kuşunuz daha sosyal olur ve kolay evcilleşir.
Muhabbet kuşunun yuvasının boyutları önemlidir.
Muhabbet kuşları doğada ağaçlara oydukları kovuklara yumurtlarlar.
Evlerimizde yavrulatmak için ise tahtadan yapılmış uygun ölçülerde girişi delinmiş ve arkasından kontrol kapağı olan kutular kullanılır. Bu yuvalar 20-25 cm yüksekliğinde 15'e 15 taban ölçüsünde hazır olarak petshoplarda satılır. Çok küçük yuvalarda yavru almak daha zordur. Anne yuvada kuluçkaya rahat yatamaz. Büyüyen yavrularla birlikte yuvaya sıkışabilirler. Anne ve baba muhabbet kuşu yavrularını beslemekte zorlanırlar ve yuva çok çabuk dışkılarla pislenerek yavrular hastalanabilir.
Muhabbet kuşlarının yuvalarında taban kısmında bir çay tabağı büyüklüğünde derin olmayan bir oyuk olması da yumurtaların kutunun içinde yuvarlanıp kırılmasını engeller. Ahşap kutularda bit dediğimiz parazitlerin özellikle yaz aylarında çok kolay üreyebileceğini unutmayarak, parazitlere karşı uygun ilaçlar için veteriner hekiminize danışmalısınız.
Muhabbet kuşunu evde serbest bırakmak
Muhabbet kuşlarını genelde yavru olarak alır ve bir kafesle evimize getiririz. Yeni alınan muhabbet kuşunun kanat ve kuyruk tüyleri henüz uçabilecek kadar uzamamıştır. O yüzden Tüyleri iyice gelişip uzayana kadar kuşumuzu kafesinde tutmalıyız.
Bu arada çok sakin hareketlerle elinize çıkmaya veya yine elinizden yem yemeyi öğretebilirsiniz. En az 4-5 ay geçince artık tüylerini tamamladığına emin olduğumuz ve elimize gelmeye alışmış kuşumuzu artık günün özellikle ortalarına denk gelen saatlerde yaşadığı odaya salabiliriz.
Ama dikkat etmeniz gereken birkaç husus vardır; İlk salışlarınızda sadece kafesin kapısını açık bırakmalısınız, böylece kendisi çıkıp geriye dönebilir.Siz odada değilken yalnız ve serbest bırakmamaya çalışın. En önemlisi de iyice elinize alışmamış bir kuşu odaya salarak sonrada yakalamak için uğraşıp evcilleşecek kuşunuzun iyice korkmasına ve evcilleşmemesine neden olmayın.
Muhabbet kuşlarını evcilleştirmek için kanat tüylerini kesmeyiniz.
Muhabbet kuşları doğru davranıldığı ve sabırlı olunduğunda çok kolay evcilleşen kuşlardır. Ama bazı kuş sahipleri evcilleşmesi konusunda sabırsız davranarak ve kolaya kaçarak bu kuşların kanat tüylerini keserler. Uçamayan kuşlar mecburen el üzerinde kalacağı için kısa sürede elde kalmaya alışabilir. Ama bu şekilde kanat tüyleri makasla kesilmiş kuşların elden yere düşmesi durumunda hemen her zaman bacak kırıkları oluşur. Kuşlarında kırıkları en az insanlar kadar acı vericidir. Sevdiğimiz kuşumuzun evcilleşmesi için onun doğasına aykırı davranışlarda bulunup, ona haksızlık edip, incinmesine yaralanmasına neden olmayalım.
Muhabbet kuşunu neden konuşturabiliyoruz
Doğadaki tüm kuş türlerinin erkekleri yetişkin olduktan sonra kendilerine bir eş bulabilmek için şakıma dediğimiz kur yapma amaçlı ötüşlerine başlarlar. Doğada ağaçlık vb yaşam alanlarında çevrelerindeki dişi kuşların kendilerini eş olarak seçmesi için diğer erkek kuşlarla ötüş yarışmasına girerler. En sert, güçlü ve melodili öten erkekler dişi kuşlar tarafından seçilir. Nedeni ise bir erkek kuş ne kadar sağlıklıysa ve güçlüyse o kadar güzel ve sert ötebilir ve bu erkek kuşlar iyi bir döl vereceği için dişiler tarafından içgüdüsel olarak seçilir.
Evimize aldığımız ve evcilleşmesi ve konuşması için tek başına baktığımız erkek muhabbet kuşu ise rekabet edeceği diğer erkek kuşlar ortamda olmadığı için bizim sesimizle yarışmaya başlar ve böylece ilk önce bir kelime derken, yavaş yavaş onlarca kelimeyi öğrenebilir. Muhabbet kuşunun konuşması tamamen bundan kaynaklanır.
Papağanlar ise biraz daha farklıdır. Doğada diğer kuş vb sesleri taklit etme merakları yüzünden konuşmayı öğrenebilirler.
Konuşan evcil muhabbet kuşuma eş alırsam artık konuşmaz mı ?
Muhabbet kuşlarının uğraşıldığı zaman eğitildiğini ve onlarca kelimeyi konuşabilecek kadar zeki olduklarını artık hepimiz biliyoruz. Özellikle bu eğitimin yapılabilmesi için birinci koşul kuşunuzun erkek olması ve ne yazık ki tek başına kalmasıdır. Yanında bir eşi olduğu zaman eğitmek çok daha güç hatta çoğu zaman imkansızdır.
Çünkü adı üstünde muhabbet kuşu çok sosyal ve çenebaz bir kuştur. Yanında dişisi veya başka muhabbet kuşları yoksa sizinle iletişim kurar, insan seslerini ve davranışlarını taklit etmeye başlar.
Bu şekilde konuşan ve evcil bir muhabbet kuşumuz varsa ve 3-4 yaşını geçtiyse artık yanına bir eş alsanız da eğitimi bozulmaz.
Lütfen eğitimli olması hoşunuza gidiyor diye onu eşsiz ve mutsuz durumda yaşatmaya devam etmeyin. Güvendiğiniz kuş satan bir petshoptan dişi bir kuş alıp bundan sonraki hayatını daha mutlu geçirmesini sağlayın ve korkmayın sizden ve konuşmaktan asla vazgeçmeyecektir. Hatta belki numaralarını eşine bile öğretebilir.
Kuşlar için en riskli günler bahar aylarındadır
Baharın gelişi ile birlikte hem havaların bir sıcak bir soğuk olması nedeni ile mevsimin değiştiği bu günler kuşlar için çok risklidir. Kuşlar bahar aylarında üşütebilirler veya direnç kırıklığına bağlı herhangi bir hastalığa kolayca yakalanırlar. Bu günlerde kuşlarımızı pencere vb cereyandan korumaya daha fazla özen göstermelisiniz. Kuşunuz kabarır, konuşmayı veya ötmeyi keserse hemen veteriner hekime götürmelisiniz.
Ayrıca havaların aniden değişmesi ile birlikte muhabbet kuşları, papağanlar ve kanaryalar vb tüm kafes kuşlarında solunu sistemi hastalığı riski artar. Bu dönemlerde kuşlarınızın bulunduğu odaları havalandırırken cereyanda kalmamalarına dikkat etmeliyiz. Kafeslerinin üzeri ince bir örtü ile örtülebilir veya her seferinde havalandırılan odadan başka bir odaya koyabiliriz. Bu arada bu dönemlerde tüy değişimine de girebilecek olan kuşlarınızın en küçük bir keyifsizliğinde yine hemen veteriner hekiminize başvurunuz.
Kuşlarımıza taze ve güvenilir su vermeliyiz.
Muhabbet kuşu, hint bülbülü, papağan, kanarya hangi tür kuşunuz varsa hepsine de çeşme suyu değil hazır damacana sulardan vermelisiniz. Bulunduğunuz şehirdeki şebeke suları ile ilgili şüpheleriniz varsa veya en azından fazla klorlandığını düşünüyorsanız kuşunuza güvenilir damacana içme sularından veriniz. Ayrıca suluklarındaki suları bitmese bile 2-3 günde bir oda sıcaklığındaki taze suyla yenileyiniz. Eğer suyuna vitamin vb ilaç koyuyorsanız her gün suyunu yenilemelisiniz ve fazla ilaç koymamalısınız.
Muhabbet kuşu beslenmesindeki yanlışlar
Bu kuşlar evimize aldığımız ve kimi zaman kafesinde kimi zamanda ev içinde serbest bizimle beraber yaşayan canlı renklere sahip ve konuşma bile öğrenebilen minik papağan diyebileceğimiz canlılardır. Bu kuşların beslenmesinde doğada yaşayan hemcinslerinin beslenmesi iyi değerlendirilmelidir. Muhabbet kuşları doğada tohumlar,filizlerle beslenirler.
Ev yaşamında çok sevdiğiniz bir sürü kelimeyi konuşabilen muhabbet kuşunuzu insan gibi görüp, ekmek,kurabiye, çay hatta kola, pilav,peynir,cips vb ile besleyebilirsiniz. Bu tür doğada asla bulamayacağı ve yiyemeyeceği besinlerle beslenen kuşlarda bu besinlerin içindeki fazla yağ, tuz ve diğer katkı maddeleri nedeni ile ciddi sağlık sorunları ortaya çıkar. Böbreklerinde hastalık oluşabilir ya da bazen lipom diyebileceğimiz yağ tümörleri ve diğer tümörler oluşabilir. Aşırı şişmanlayıp yaşam kalitesi düşebilir ve erkenden sevgili dostumuzdan ayrılmak zorunda kalabiliriz.
Tüm bu saydığım nedenlerle lütfen muhabbet kuşunuza güvenilir yerlerden aldığınız tohum karışımlarından oluşan yemlerin yanında hindiba gibi vitamini yüksek otlardan, yemleri oluşturan tohumların çimlenmiş hallerini ve elma, havuç gibi ishal yapmayan meyve sebzelerden çok küçük miktarlarda vererek beslemelisiniz.
Unutmayın onu evimize almış bile olsak o doğadaki yaşamına uygun beslenirse ancak sağlıklı ve uzun ömürlü olabilir.
Muhabbet kuşunun sağlıklı ve psikolojisinin iyi olması için temel ihtiyaçları
* Yüksek kaliteli tohumlardan oluşan yemler (Doğada yediklerine yakın bir karışım)
* Temiz ve taze su (Çeşme suyu kullanmıyoruz)
* Mürekkep balığı kemiği veya gaga taşı (Kalsiyum ve fosfor ihtiyacı için)
* Mineral tablet
* En az bir oyuncak ( sallanabilir geniş halka, merdiven, ayna vb. )
* Günlük ilgi ve konuşma
* Her gün düzenli güneş ışığı (Kışın evin içinde pencere önünde, yazın balkonda açık havada ama fazla güneşte bırakmamak şartıyla)
Meyve ve sebze muhabbetkuşlarının beslenmesinde vazgeçilmez besin kaynaklarıdır.
Muhabbet kuşlarına bizimde tükettiğimiz bir çok meyve sebzeyi taze olarak ama çok az miktarlarda düzenli verebiliriz. Özellikle elma, armut, havuç, taze fasülye, bezelye, kabak, muz, kivi, hindiba, pazı, ıspanak, brokoli her bir kuşa leblebi parçası kadar düşecek şekilde kesilip gün içinde toplam 2-3 parça verilebilir.
Muhabbet kuşları ve diğer tüm bu ev hayvanları kafeslerdeki doğadan uzak yaşamlarında bir çok gerekli vitaminleri ve besinleri böylece almış olurlar.
Muhabbet kuşlarına ve diğer ev hayvanlarına sebze ve meyveleri verirken dikkat edilmesi gereken dolaptan çıktığı gibi soğuk veya çürük, bozuk kısımlarını vererek hasta olmalarına neden olmamaktır.
Muhabbet kuşlarında sürekli yumurtlama
Muhabbet kuşları çift olarak beslenmesi gereken kuşlardır. Ama evcilleşmeleri ve konuşabilmeleri için tek beslenmeleri işe yaradığı için çoğu zaman tek bir erkek veya dişi kuş beslenir ve eğitilir. Bu tek kuş evin bir ferdi gibi sosyalleşir.
Dişi muhabbet kuşları erişkinliğe geldiklerinde yanlarında erkek olmasa da hormonların etkisi ile yumurta oluşturup yumurtlamaya başlayabilirler. Bu yumurtalar çiftleşme olmadığı için dölsüzdür ve tahmin edebileceğiniz gibi yavru çıkma ihtimali yoktur. Ama bu yumurtlama olayı bazı dişilerde sürekli olmaya başlayabilir. Normalde erkeği ile beraber yaşayan muhabbet kuşlarında 4-6 yumurta yumurtlayıp, yuvasında kuluçkaya yatarak çıkan yavrularına bakacağı bir süreci yaşamaları gerekir. Bunu yaşayamayan dişi kuşlar sürekli yumurtlama sonucu yorgun düşerler, hatta bazen yumurtaları kanalda kalabilir ve yumurtlama güçlüğü oluşur. Bu şekilde karnında şişlik gördüğünüz dişi kuşlarınız özellikle de yakın geçmişinde yumurtlama olduysa vakit geçirmeden onun uzmanı veteriner hekime götürmelisiniz. Veteriner hekiminiz uygun teknikle tıpkı bir doğum gibi içeride kalan yumurtayı çıkaracaktır.
Muhabbet kuşlarında gaga ve ayaklarda pullanma
Tüm kafes kuşlarında görülebilen ama özellikle muhabbet kuşlarında daha sık rastlanan bir rahatsızlık olan ayaklarda, gaga çevresinde ve bazen de gözler çevresinde görülebilen beyaz-sarı kabuklanmalar bir tür uyuz hastalığı olan ''Cnemidecoptic'' lezyonlardır. Bu uyuz hastalığı insanlara ve diğer evcil hayvanlara bulaşmayacağı için sahibinin korkmasına gerek yoktur. Kuşlar arasında da aşırı bulaşıcı değildir. Ama bir kuşta hastalık başladığı zaman zamanında önlem alınmazsa gagada deformasyonlar oluşur ve aşırı uzama, şekil bozuklukları sonucu kuş yem yiyemez hale gelir. Ayaklarda ise parmaklarda aşırı kabuklanmalar sonucu bazen parmakların kaybına kadar giden doku problemleri oluşur. Bu hastalığın özellikle erken dönemde başlanırsa tedavisi çok zor değildir. Normalde muhabbet kuşlarının ayakları, gagası ve gaga üstündeki burun bölgesi parlak renkli ve kabuksuz olur. Kuşunuzdaki bu tüysüz bölgelerde göreceğiniz en ufak bir şüpheli durumda lütfen veteriner hekime başvurunuz.
Muhabbet kuşlarında gaga uzaması
Muhabbetkuşlarında doğadaki yaşamlarında tüm gün boyunca dallar, sert kabuklu yemler veya meyveleri kemirirler veya buna benzer çeşitli malzemelerle kemirerek oynarlar.
Kafes yaşamında beslediğimiz muhabbetkuşlarında doğadaki bu malzemelerle karşılaşamayacakları için zaman içinde gagaları aşınmayarak, şekilsiz uzamalar görülebilir.
Bu tip deformasyonlar bazen kuşun yem yemesini bile engelleyecek düzeye ulaşabilir. Bunun oluşmasını engellemek için kuşumuzun kafesine zararsız doğal ahşap ve ip gibi maddelerden yapılmış çeşitli oyuncaklar asmalısınız. Bu oyuncaklar ayrıca muhabbet kuşlarında psikolojik nedenlerle görülen tüy yolma hastalığının iyileşmesine yardımcı olabilir.
Muhabbet kuşlarında tüy yolma
Öncelikle tek kuş olarak beslenen muhabbetkuşlarında vücut tüylerinin yolunduğu gözlemlenebilir. Genelde kuş sahipleri muhabbetkuşlarında oluşan bu sorunun tüylerin kendiliğinden dökülmesi ile olduğunu düşünürler. Oysa ki muhabbetkuşları strese bağlı olarak tüylerini kendileri yolarlar. Hatta kendilerini yaralayabilirler.
Kuşunuzun kendini yolduğunu anlamanın en basit yolu başındaki tüylerin kalması sadece vücudundaki tüylerde problem olmasıdır. Kuşunuzun stresine bağlı başlayan tüy yolma alışkanlığı insanlarda olan tırnak yeme alışkanlığına benzer ve stres yaratan durumlar iyileştirilmediği sürece bir aşama kaydedilemez. Stres yaratan durumları iyileştirmemize rağmen hala devam eden tüy yolma sorunu için veteriner hekiminize başvurmalısınız.
Evinizdeki bir çok saksı bitkisi muhabbet kuşunuz için zehirli olabilir
Evlerdeki yaşamda muhabbetkuşları salındıklarında doğadaki hemcinsleri gibi bir çok şeyi kemirme, ısırma eğilimindedir. Aynı içgüdüsel davranışlar ile evde bulunan bir çok eşyayı kemirdiği gibi arada saksı bitkilerinin yapraklarını da kemirip yiyebilirler. Bu tür bir problemin olmasını engellemek için, muhabbetkuşumuzda gördüğümüz en ufak bir bitki kemirme eğiliminde ilk önlem olarak mümkünse o saksıyı başka bir odaya almalıyız. Eğer kuşunuz bitkilere olan ilgisini azaltmadıysa hatta yemeye kalkıyorsa o zaman ya çiçeklerden vazgeçmelisiniz yada kuşunuzu çiçeklerin olduğu ortamda serbest bırakmamalısınız.
Muhabbet kuşunuz kusarsa
Muhabbet kuşlarında kusma genelde hastalık olarak değil erkek kuşların dişilerini beslemek için yaptıkları içgüdüsel bir davranıştır. Doğada ve kafeslerimizde muhabbet kuşlarına üremeleri için yuva astığımızda dişi kuşun yuvaya girmeye başlaması, yumurtlaması ve özellikle yavruların beslenmesi sırasında çoğu zaman erkek kuşun dişi kuş ve yavrularını ağzından yemleri kusarak beslediğini görürüz.
Evlerimizde evcilleştirmek amaçlı aldığımız erkek muhabbet kuşlarının ergenleşmesi ile birlikte doğal içgüdüleri ile eş isteği sonucu tek başına yaşadığı kafesindeki bazı oyuncakları veya tüneği üzerine sanki bir dişi kuşu besler gibi kusarak küçük yem tepecikleri oluşturduğunu gözlemleyebiliriz. Bu davranış her erkek kuşta görülmez ama eğer başladıysa gecikmeden genç bir dişi kuş (yaşlı dişi kuşlar erkeklerini yaralayıp öldürebilir) alıp kusmanın alışkanlık haline gelmesini engellemeliyiz. Sürekli kusarak yem çıkaran muhabbet kuşlarında elektrolit ve bazı maddelerin kaybı, susuz kalma sonucu ciddi sağlık problemleri oluşabilir. Zaten bu kuşların doğası gereği çift halinde yaşaması güzeldir.
Çok nadirde olsa kuşunuz bu nedenlerin dışında zehirlenme veya bir hastalık nedeni ile de kusuyor olabilir. En iyisi kusan bir kuşunuz varsa gecikmeden veteriner hekiminize danışmanızdır..
Muhabbet kuşunuzun kafesinin altını sürekli kontrol etmelisiniz.
Muhabbet kuşlarında ishal en fazla görülen hastalıktır. Nedeni ise hemen her zaman kuş sahibinin kuşu insan gibi görüp kendi yiyeceklerinden kuşuna vermesidir.
Unutmayın muhabbet kuşu doğada tohumlar vb ile beslenir ve bunların hiçbirisi ona evde verdiğiniz cips,ekmek,çay,kek vb yiyeceklerin içindeki yağ,tuz,maya ve karbonhidratı içermez.
Muhabbet kuşunuzun ishal olduğunu erken fark etmek için sağlığı iyi gibi görünse bile haftada 1-2 kere altındaki kağıdı değiştirirken dışkısının kıvamının kontrolü yapılmalıdır.
Özellikle ishal olan kuşunuza yeşillik verirseniz ishali iyice şiddetlenir. Kuşunuza kendi yemlerini vermelisiniz. Bunun dışında da eğer ishali yoksa marul, salatalık, lahana gibi gaz ve ishal yapan yeşillikler dışındaki sebze ve meyvelerden çok küçük parçalar verebilirsiniz.
İshal olduğunu fark ettiğiniz kuşunuzu hiç bir ilaç denemeden çok acil veteriner hekime götürmelisiniz.
Muhabbet kuşlarında ve diğer evcil hayvanlarda mutluluğunu ve keyfini göstermenin yolları
Her canlı keyifli olduğunu farklı şekilde gösterir. Biz insanlar, neşeyle konuşur, güler ve hatta kahkaha atarız.
Köpekler koşturur, heyecanla farklı bir şekilde havlar, kuyruklarını sallar ve hevesle güler gibi ağzı açık dil dışarıda yüzünüze bakarak sizi oyuna çağırırlar.
Kediler ise keyiflendiklerinde genizlerinden gelen hırıldamaya benzer bir sesle mırıldanırlar. Daha önce hiç kedi beslememiş birisi için bu ses şaşırtıcı hatta ürkütücü olabilir. Ama kediler mutluluklarını böyle gösterirler. Size sürünürler ve keyif derecelerine bağlı olarak değişen şiddette sesle mırıldarlar.
Kuşlarda neşeli ve keyifli olduklarında bol bol şakırlar. Evcil konuşan bir muhabbet kuşunuz veya papağanınız varsa o zamanda çenesinin düştüğünütüm bildiği kelimeleri arka arkaya sıraladıklarını, dikkatinizi çekmeye çalıştıklarını görürsünüz.
Onlarda bizim gibi etkilenirler.
Yaşamımızda kullandığımız bir çok eşyanın zararlı kimyasal maddeler içermemesi nasıl ki bizim için çok önemliyse hayvan dostlarımız için de çok önemlidir. Gıdalarımız içindeki katkı maddeleri ve işlenişinde yapılan hatalar veya umursamazlıklar ilerde kanser vb hastalıklara neden olabilir. Bu tip zararlı etkilerden hayvanlarımızda bizimle benzer metabolizmaya ve vücut yapısına sahip olduğu için bizimle aynı şekilde etkilenirler.
O yüzden petshoplardan hayvanlarımız için alacağımız besin veya diğer malzemelerde dikkatli olmanız gerekmektedir. Lütfen emin olmadığınız size kalitesiz gelen ürünlerle hayvanlarınız karşılaştırmayınız.
Muhabbetkuşu ve kedi, birbirleriyle dost olması çok zor değil
Doğada tüm hayvanlar arasında bir av-avcı ilişkisi vardır. Bir kedi için kuş veya fare av ve yiyecektir. Yada bir kurt için kendinden küçük avlayabileceği her canlı yiyecek anlamına gelir.
İnsanların evcilleştirdiği köpek ve kedi içinde atalarından kalan bu benzer içgüdüler devam eder. Hiçbir zaman kedinizle serbest uçan muhabbet kuşunuzu bir odada yalnız bırakamazsınız. Daha önceden huyunu bilmediğiniz bir köpekle yavru veya yetişkin bir kediyi de bir arada kontrolsüz bırakmak risklidir.
Bütün bu yerleşmiş içgüdü ve davranış tiplerine rağmen hayvanlar çoğu zaman bizi şaşırtan dostluklar kurarlar. Televizyonlarda, gazetelerde zaman zaman kedi yavrularını evlat edinmiş dişi köpekleri, öksüz köpek yavrularına bakan anaç dişi kedilerin o inanılmaz görüntülerini duygulanarak izleriz. Hatta ördekle köpeğin,kaplanla domuz yavrularının, tavukla kedinin,sansarla köpeğin gibi bizi iyice şaşırtan örneklere de rastlanır.
Hayvanların bu tür dostluk ve evlat edinmelerinin hemen çoğunun kaynağında annelik hormonunun etkisi çok fazladır. Hormonun etkisi ile veya annelik hormonun etkisi olmasa da insanların doğru davrandığı,saldırganlık içgüdülerini kışkırtmadığı,bebeklikten itibaren birbirlerine alışarak kardeş gibi büyüyen hayvanlarda aynı türden gibi birbirleriyle çok iyi geçinirler. Aynı kaptan yemek yerler, birbirlerini yalarlar, birlikte sarılarak uyurlar, hatta birbirlerine zarar vermeden alt alta üst üste oynarlar. Ve bu dostluğu hayvanlarımıza yaşatabilmek sanıldığının aksine çok zor değildir.
Soğuk algınlığı muhabbet kuşlarında çeşitli derecelenmeler içinde görülür. Hafif geçen soğuk algınlıklarında, kuş tüylerini kabartır. Eskisi kadar hareketli oyuncu değildir. Çoğunlukla tüylerini kabartmış bir durumda, kafesin bir köşesine çekilip uyuklar. Daha aşırı durumlarda yeme karşı tümüyle ilgisizlik, soluk almada güçlük ve hatta kendini kaybetme durumları görülebilir.
Nedenleri : Muhabbet kuşları, yüksek ve düşük ısıya karşı dayanıklı varlıklardır. Isı değişimlerine de ani olmamak koşuluyla tahammül gösterebilirler.
Bununla birlikte, kafeslerin açık pencere ve kapılar arasında bırakılması, içinde bulunduğu sıcak odadan soğuk bir yere aktarılması, salmaların köşe köşe rüzgarlarına hava akımlarına açık yerlere kurulması, bütün bir geceyi ıslak tüylerle geçirmeleri gibi nedenlerle soğukalgınlığına tutulabilirler.
Önlenmesi : İlk önlem olarak kuş sıcak bir yere, tercihen özel donanımlı hasta kafesine alınmalıdır. İçme sularına damlatılacak bir iki damla eriyikle hafif durumlar için etkili tedavi sağlanmış olur. Muhabbet kuşlarının fazla su içmedikleri göz önune alınarak, onları susatmak amacıyla, ağızlarına bir damla bal damlatmakta yarar vardır. Kuş hastalığın belirtileri üzerinden atmaya başladığında, sevdiği yiyeceklerle güçlendirilmelidir.
Muhabbet Kuşlarında Nezle Belirtileri
Muhabbet kuşunun aksırması, burnunda ve gözlerinde akıntının başlaması, nezlenin en bariz belirtisidir. Bu durum giderek kuşun burun deliklerinin tıkanmasına, solunum güçlüğü çekmesine neden olur. Eğer önlem kısa zamanda alınmazsa hastalık kafeste veya salmada bulunan
kuşlarada kolayca yayılarak daha büyük boyutları ulaşır.
Nedenleri : Üşütmeyle büyük bir bağlantısı olmakla birlikte mikrobik bir hastalıktır. Soğuk algınlığını nedenleyen etkenler nezle yol açabileceği gibi, nezle bir kuşun kafes içinde bulunmasıyla, onun göz, burun veya ağız akıntısındanda diğer kuşlara geçmesi olasıdır.
Önlenmesi : İlk önlem olarak kuş diğerlerinden ayrılarak daha sıcak bir yere, tercihen bir hasta kafesine alınmalıdır. Gözlerdeki çapaklar ve burundaki akıntı asitborikli suyla silinmelidir. Kuş eğer soluk almakta zorluk çekiyorsa bir tüy parçası tuzlu suya batırılarak burun deliklerine sokulmalı ve
tıkanıklık giderilmelidir. Hastalık geçinceye kadar soğuk algınlığında vitamince zengin besinlerle kuş güçlendirilmelidir. Hastalık tümüyle geçtikten sonra, hasta kuşun bulunduğu kafes ve tüm kafes gereçleri sodalı sıcak sularla yıkanarak kurutulmalıdır.
Muhabbet kuşlarının vücut ısıları 40-42 Derece, kalp atımı dakikada ortalama 375'dir.genelde erkek (gagasının etli kısmı mavi) mavi renkli kanatlarının üzerinde siyah çiller olan yanaklarının her iki kısmında menekşe moru olan kuşlar hastalıklara karşı dirençli ve dominant kabul edilir..yeşil, muz sarısı ve dişi olanlar daha hassas kabul edilir..muhabbet kuşlarında kafes düzeni ve kullanılan ilaçlar çok önemlidir..yem olarak darı (sorgum) tüketirler..yeminizi alırken mutlaka kapalı paket olması ve kaliteli olmasına özen göstermelisiniz..yemi kabına çok koymayın ,çünkü kuşlar bir sabah bir akşam yem yerler..aşırı doldurulan yemliklerdeki yemler küflenmekte ve buda kuşunuzun karaciğerini kronik olarak tahriş etmekte ve sebepsiz kusmalara neden olmaktadır..küflenmenin ana nedeni kuşun suluğa ayağını basıp suyu yemin içine dökmesidir..bu durum aynı zamanda kuşunuzun ayaklarında mantar ve uyuz çıkmasınada neden olur..dolayısıyla suluk mümkünse hamsterlerin kullandığı dokunmatik bilyalı suluklardan olması tercih edilmelidir..eğer açık suluk kullanıyorsanız suyu günlük ,bilyalı otomatik suluğu ise 3 günde bir suyunu değiştirebilirsiniz..kuş kumu ,diğer önemli bir elementtir..çünkü kuşların ağzında dişleri olmadığı için yedikleri yemleri midelerinin taşlık kısmında öğütürler bunuda taşlar sayesinde yaparlar,yani taşlar midede diş görevi görür..bu yüzden yemlerine 1 tatlı kaşığı kum veya ayrı bir yemliğe kum veya da tabana kum sermek gerekir..kumun içerisindeki tıbbi kömür katkısı hazmetmeyi kolaylaştırır..yemin içine koyulan kum genelde dibe çöker bu yüzden ayrı bir yemliğe koymakta fayda vardır..gagasını törpülemesi için mutlaka tüneğin yanına kireç taşı asılmalıdır..törpülenmeyen gaga zamanla uzamakta ve mantar olmaktadır..bu durum aynı zamanda yem yemeyide zorlaştırır..tünekler mümkünse ağaçlardan yapılmış doğal dallardan olursa daha iyi olur..2 den fazla tünek gereksiz kalabalık yapar..kuşunuz kafesinde tek kalıyorsa konuşmasını istiyorsanız öncelikle ayna koymayın ,çünkü aynada kendisiyle konuşur..erkek kuşlar dişi aradıkları için konuşmaları daha kolaydır, fakat bu iş biraz sabır ve bir kelimeyi defalarca her gün tekrarlamaktan geçer..ayna yerine kafesin üst orta kısmına salıncak asılması daha iyi olur..kafes dışına lastikli tül takmanız temizlik açısından daha kolaylık sağlar..soğuk havalarda kafes içinde mutlaka yarım gün 25-40 wattlık sarı ışık yakmanız ÇOK ÖNEMLİDİR..bu durum vücut ısılarını muhafaza etmelerine ve hastalık durumundan kurtulmalarına yardımcı olur...mutlaka sularına günlük olarak KORUYUCU ANTİBİOTİK VE VİTAMİN KATILMALIDIR..(VİTAFORM : GÜNLÜK SUYUNA 1 BUĞDAY TANESİ KADAR),, DİĞER TARAFTAN az tüy döksün ve daha sağlıklı olsun derseniz mineral solüsyonu kullanmanızı öneririz..paraziter mücadele için, artık eskisi gibi sprey kullanılmıyor en iyi yöntem ensesine ayda bir uyuz damlası dökmektir..bu damla uyuz,bit,barsak kıl kurtları ,kepeklenmeye karşı oldukça etkili ve spreye göre kullanımı daha kolay...koruyucu olarak ara ara veteriner mantar pomadı kullanabilirsiniz..KLİNİĞİMİZ OLARAK EN ÇOK YAKALANDIKLARI VİRAL HASTALIK OLAN NEWCASTLENİN ,AŞISININ YILDA BİR KEZ YAPILMASINI ÖNERİYORUZ..NEWCASTLE AŞISI AĞIZDAN DAMLATMA ŞEKLİNDE UYGULANIYOR VE GAYET PRATİK...tırnakları uzadıkça ucundan yan keski veya giyotinle kesilmelidir..siz yapamıyorsanız mutlaka veteriner hekiminize yaptırınız.. kuşların cereyana kapılıp üşütmesi ve direncinin düşmesi çok sık karşılaşılan bir durumdur..ayrıca kafes boyanmasına bağlı kurşun zehirlenmesi,ekmek yemeye bağlı barsak çıkması(prolapsus),barsak tümörü,dişi kuşlarda yumurta kalması(yumurta retensiyonu),ayak ve kanat kırığı,ayak yanığı ,çarpma,güneşte kalma,sigara dumanı -parfüm-teflon tava dumanı zehirlenmesi gibi durumlarla da karşılaşılmaktadır..