Sosyolojik Olarak Ailenin Tanımı

Son güncelleme: 20.02.2011 19:54
  • aile nedir - aile kavramı - aile ve insan ilişkileri - aile ve akraba ilişkileri - aile türleriAile toplumun en küçük ve en temel birimidir. Aileyi toplumsal bir sistemtoplumsal bir birim toplumsal bir birlikgrupinsan topluluğu olarak tanımlayan sosyologlar olduğu gibitoplumsal bir kurum olarak tanımlayanlar da vardır.

    İletişimtüm canlılar ve insanlar arasında yüzyıllardan beri süre gelen temel bir olgudur. İletişim hem bireyselhem kurumsal düzeyde toplumsal yaşamın temel ve vazgeçilmez bir özelliğidir. Bireyin gelişiminde ve eğitiminde önemli bir işlevi olan aileiletişim bakımdan da çok önemlidir. Çocukların iyi bir gelişme gösterebilmeleri anne-baba ile çocuklar arasında etkili bir iletişimin kurulmasına bağlıdır.

    Ancak aile ülkeden ülkeye kültürden kültüre farklılıklar gösterdiği gibiaynı ülke içinde de kentten kırsal kesime ekonomik duruma ve yörelere göre de farklılıklar gösterir. Bu nedenle ailenin kesin ve evrensel tanımını yapmak sosyolojik coğrafik ve ekonomik farklılıklar göz önüne alındığında pek olası görülmemektedir.

    Bütün toplumlarda hemen her bireybir aile grubunun içinde doğar ve orada yetişir. Her toplumda değişik örgütleniş biçimleri gösterse de bir aile sistemi vardır. Ailenin bilinene en basit tanımıbir birine kan bağı ile bağlı bireylerin oluşturdukları bir grup olarak yapıla bilir.

    Birsen Gökçe' nin tanımı ise şöyledir; "Aileanne-baba-çocuklar ve tarafların kan akrabalarından meydana gelmiş ekonomik ve toplumsal bir birliktir."
    Ozankaya' nın tanımı "Aile içinde insan türünün belli bir biçimde üretildiği topluma hazırlanma sürecinin belli bir ölçüde ilk ve etkili biçimde gerçekleştiğicinsel ilişkilerinin belli biçimde düzenlendiğieşler ve anne-babalarla çocuklar ve diğer yakınlar arasında belli bir ölçüde içtensıcakgüven verici ilişkilerin kurulduğuyine içinde bulunulan toplumsal düzene göre ekonomik etkinliklerin az ya da çok bir ölçüde yer aldığı bir toplumsal kurumdur." Şeklindedir.

    Görüldüğü gibi ailenin tek ve evrensel tanımını yapmak güçtür.
    Yalnız kesin olarak bilen bir şey vardır kiaile toplumda ki en eski ve en temel kurumlardan biridir. Ailenin temel bir toplumsal kurum olarak görülmesinin iki temel nedeni vardır. Birinci nedeninsan türünü üretmesi ve devam ettirmesiikinci neden ise ailenin başka kurumların da kaynağı olmasıdır.

    Çağımızda başka kurumlar tarafında üstlenilen bazı hizmetler önce aile içinde gelişmektedir. Bu hizmetler; ekonomik etkinlikeğitimeğlencedinlemetoplumsal denetim vb.' dir. Ailenin toplumsal kurum halinde oluşması kendi kendine yeterli bir örgüt olmak dan çıkıpyavaş yavaş genişleyen toplum içinde özel görevleri olan bir birim haline gelmesi ile oluşmuştur.

    Aile ile ilgili başka bir kavramda akrabalık ilişkileridir. "Akrabalık bireylerin sosyal ilişkilerinin gerçekleştiği evlilikkan bağı veya soy-sop ilişkilerine dayalı bir sistemdir." Aile her iki yönlü birimdir ve bir yönü ile erkek ve akrabalarıdiğer yönü ile kız ve akrabaları içerir . akrabalığı ilk temelleri biyolojik bağlardan kaynaklanır. Evlilik sonucu kadın ve erkek arasında oluşan ilişki ise toplumsal içeriklidir. Bu nedenle akrabalığı doğmasında kan bağı ve toplumsal anlaşma bağı gibi etkenin belirleyici olduğu görülmektedir.

    Aile Türleri; baba egemenliğine dayalı "babaerkil"anne egemenliğine dayalı "anneerkil" ve anne -babanın eşit egemenliğine dayalı "eşitsel aile" aile olarak 3 tip aile görülmektedir. Günümüz toplumlarında aile kurumunun sınıflandırılabilmek için; "geleneksel aile" ve "çekirdek aile" tipleri ayrımı yapılmaktadır. Geleneksel aile tipi için; bu alanda geniş aileeski aileköy ailesi ve geleneksel aile terimleri de kullanılmaktadır. Çekirdek aile için ise şehir ailesiküçük ailedar ailemodern demokratik aile ve çağdaş aile terimleri kullanılmaktadır.

    Aileinsan yaşamında en önemli ve ilk toplumsallaşma kurumudur. Toplumsallaşmabireysel ve toplumsal öğelerin karşılıklı etkinleşmesini içerir.Toplumsallaşma olgusu her şeyden önce bir toplum içinde oluşmaktadır. Birey o toplumun bir üyesi olarak toplumda ki rollerini üstlenmekte ve topluma eğemem olan kuralları benimsemektedir. Birincil toplumsallaşma etmeni olan ailetüm değişmelere karşın bu özelliğini korumaktadır. Çünkü birey toplum içinde aile ortamında doğar ve büyür.

    Bireyin ilk deneyimlerinin kazandığı ilk tutum ve davranışlarının belirlendiği ortam ailedir. Çocuğa yöneltilen davranış ve ona karşı takılan davranışilk yaşantıların örülmesinde büyük önem taşır. Bu dönemde çocuk toplumun bir bireyi olacağını öğrenirken aynı zamanda en küçük ayrıntısına kadar kopya edeceği bir modele de gereksinim doğar. Kişiliğin oluşumu için gerekli olan özdeşleştirme aile içinde ki üyeler ile gerçekleşir. Çocuk toplumda alacağı rollere de bu dönemde de hazırlanır.)

    Ailede kadının geleneksel olarak cinsiyet temeline dayalı iki rolü vardır. Bunlar anne ve eş rolleridir. Baba ise üretim ve koruma ile görevlidış çevrede ki sosyal ve fiziksel sorunları çözen kişidir. Bu nedenle aile içindeki ekonomik gücü temsil eden erkek belirleyicikadın ise düzenleyici bir roldedir.
    Günümüzde kadınlar ev kadınıiş kadınıanne ve eş olarak aile içindeki rollerini sürdürürkenerkekler ağırlıklı olarak iş erkeği rollerini sürdürmektedirler.


    alıntı
#20.02.2011 19:54 0 0 0