Çocuklarda Dikkat Eksikliği Nedenleri
Son güncelleme: 22.09.2007 14:31
-
arkadaşlar! Tıp kitaplarında konu üç başlıkta verildiği için bende konuyu üç başlıkta verdim.
Çocuklarda Dikkat Eksikliği Nedenleri
Dikkat bozukluğu özellikle okul hayatının başlamasıyla belirginleşir. Okul öncesi dönemde de her şeyden çabuk sıkılıp, bıkar, oyuncakları ile kısa bir süre oynadıktan sonra,sıkılıp onları parçalamaya başlayabilirler. Kendilerine verilen, yaşlarına uygun yap-boz (puzzle) oyuncakları, aslına uygun olarak düzenleyemezler. Uzun süre bir TV. filmi ya da çizgi filmi izleyemezler. Okulun başlamasıyla birlikte öğrenmeye yönelik ilginin azlığı da dikkati çeker.. Ödev yapmayı sevmez, ebeveynleri ve öğretmenin zoruyla ödev yaparlar. Ödevleri yapmak çok zor gelir. Masanın başına oturamaz, otursalar dahi çeşitli bahaneler uydurarak (tuvalete gitme, su içme gibi) sık sık masa başından kalkarlar. Büyüklerini ders çalışırken yanlarında isterler. Başladıklları bir işi bitirmekte zorlanır, bir işi sonuçlandırmadan hemen diğerine geçerler. Kendileriyle konuştuğunuzda sanki sizi dinlemiyormuş izlenimi verirler. Kendilerinden istenen birşeyi, kendilerine birkaç defa söylenildikten sonra yapabilirler.
Sınıfta dersi takip etmedikleri gözlenir. Çevresel uyarılarla hemen dikkatleri dağılır. Ders dışı işlerle fazlaca ilgilenir, elinde kalem çevirir, deftere, sıraya birşeyler yazıp, çizmeye kalkar ve başka bir gereçle uğraşıp, dersi takip edemezler. Derste sıkılmaları nedeniyle sınıfın dikkatini ve huzurunu bozacak davranışlar sergileyebilirler. (derste konuşma,sırayı sallama, arkadaşlarına laf atma, sınıfta ayağa kalkıp su,yiyecek dağıtma ve garip sesler çıkarma gibi).
Okuma ve yazma becerileri arkadaşlarından kötü, defter düzeni ve yazıları bozuk olabilir. Okurken sıkça hatalar yapabilir ve cümlenin sonunda başka sözcükler uydurabilirler. Sınıfta, sokakta sık eşya kaybederler. Öğrenilenleri de çabuk unutabilirler. Kendilerine uygun bir çalışma düzeni ve sistemi geliştiremezler. Okuma ve yazmayı pek sevmezler. Bu sadece ders kitapları için değil diğer hikaye kitapları içinde geçerlidir.
Sınavlarda dikkatsizce hatalar yaparlar. Sabırsızlıkları sebebiyle soruları çabuk okuma,yarım yanlış okumalarına yol açar. Böylece iyi bildikleri soruları bile yanlış yanıtlayabilirler. Test sınavlarında aklı karıştıran, çeldirici şıklara kolaylıkla yönelirler. Özellikle ilkokul yıllarında sınav kağıdını herkesten önce vermeye çalışırlar. Sonunda bildiklerinden daha düşük notlar alırlar.
Dikkat eksikliği okul öncesi dönemde pek fark edilmeyebilir. Ancak bu çocukların bir kısmı ders dışı işlerde de çabuk sıkılma belirtileri gösterirler. Zeka düzeyi iyi olan ve özel öğrenme güçlüğü olmayan çocuklar ilkokulun 3.ve 4.sınıflarına kadar derslerde sorun yaşamayabilirler. Çalışmadıkları ve dersi iyi izlemedikleri halde notları kötü olmayabilir. Konuların ağırlaşmasıyla birlikte ders başarısızlıkları yaşanmaya başlanır.
Ev içinde günlük yapmaları gereken işler konusunda sorumluluk almak istemezler. Genellikle dağınıktırlar ve kurallardan hoşlanmazlar.
AŞIRI HAREKETLİLİK (HİPERAKTİVİTE)
DEHB'da çocuğun hareketliği aşırıdır ve yaşıtlarıyla kıyaslandığında belirgin farklılık vardır. Genellikle bu çocuklar bir motor tarafından idare ediliyormuş gibi sürekli hareketlidirler. Bitmek tükenmek bilmeyen bir enerjileri vardır.'Düz duvara tırmanmak'deyimini hakeden davranışlar içindedirler , koltuk tepelerinde gezer, ev içinde koşuşturur ve uyarıları anlamazlar. Sakin bir şeklide oynamayı ve oturmayı beceremezler. Kısa süre otururlarsa bile elleri ve ayaklarını sürekli sallar, hareket ettirirler. Çok konuşur, iki kişi konuşurken sık sık lafa girerler. Masanın başında oturamaz, dolayısıyla derslerini uygun bir şekilde çalışamazlar.
İMPULSİVİTE (DÜRTÜSELLİK)
Sonunu düşünmeksizin harekete geçme anlamına gelen impulsivite, bu çocukların uyumlarını bozan en ciddi belirti grubudur. Sabırsızlıkları, sıralarını bekleyememeleri ve kuralları dinlememeleri tipik özellikleridir. Kendisi ve çevresindekiler için zararlı olabilecek ani hareketleri ve hiç birşeyde sınır tanımamaları davranış sorunlarının öncüleri gibidir. Yaşıtlarıyla birlikteyken olaylara aşırı tepki vermeleri , hareketleri ve konuşmalarıyla arkadaşlarını rahatsız etmeleri nedeniyle çevrelerinde istenmeyen adam ilan edilirler.
Hangi yaşlarda başlamakta, ne sıklıkta , ne şekilde görülmektedir?
Toplumda yaklaşık % 2,5 -8 oranında görülmektedir. Erkek çocuklarda 2-3 kat daha sık rastlanır. Erkek çocuklarda genellikle hiperaktivite ve impulsivite belirtileri ön planda iken, kız çocuklarında daha çok dikkat eksikliği belirgindir
Genellikle 4-5 yaşlarında belirtiler belirginleşir. Bazı durumlarda ise bebeklikten itibaren huysuzlukları, az uyumaları ve az yemeleri ile dikkat çekerler. Okul hayatı ile başlayan dikkat eksikliğine bağlı öğrenme zorlukları ve arkadaşlarıyla olan sorunları aileyi tedirgin etmeye başlar. Ergenlik döneminde ise okul başarısızlığı yanında, davranış sorunları ve aileyle olan sorunlar gözlenir. Ergenlikte aşırı hareketlilik azalırken, çabuk sıkılma ve dikkat kusuru belirginleşir.
DEHB ile birarada bulunabilen psikiyatrik rahatsızlıklar nelerdir?
DEHB çocukların yaklaşık yarısında karşı gelme bozukluğu ve davranım bozukluğu görülebilir. Yurtdışında yapılan çalışmalarda % 25 kadarında bir kaygı bozuklugu , 1/3 kadar hastada da depresyon varlığı saptanmıştır. Ayrıca, öğrenme güçlüğü % 20-25 oranında görülmektedir. Özel öğrenme güçlüğü ile birlikte görüldüğünde ders başarısızlığı çok daha belirgin hale gelir. Çocukta vaktinde ve uygun tedavi olanaklarinin sağlanamadığı hallerde okul başarısızlığı nedeniyle, özgüvende azalma, işsizlik, bunu takibederek te alkol- madde bağımlılıkları, depresyonlar, antisosyal kişilik bozuklukları, intihar girişimleri gözlenebilir.
Neden dolayı olusmaktadır?
Bu kişilerin beyin glikoz metabolizmasındaki bozukluklar saptanmış, beyin frontal loblarında glikoz kullanımında azalma gözlenmiştir. Beyinde metabolizmanın azaldığı, beyin frontal kortikal böllgede bozulmalar gözlenmiştir. Bu çocukların özgeçmişlerinde hamilelikte annenin ilaç almı ve hamilelikte geçirilen infeksiyonlar, zor doğum, düşük doğum ağırlığı, geçirilmiş sinir sistemi infeksiyonları dikkat çekmiştir. Rahatsızlığın kalıtımsal yönüne bakıldığında çocukların 1.dereceden akrabalarında DEHB oranı 4-5 kat daha yüksek bulunmuştur. Bu kişilerin babalarında alkolizm ve antisosyal kişilik bozukluğuna ; annelerinde ise somatizasyon bozukluğuna daha sık rastlanmaktadır. Çatışmalı, düzensiz aile yapısında yetişen ve ağır ihmal ve tacize maruz kalan çocuklarda da DEHB belirtileri gözlenebilmektedir. Ailede alkolik, antisosyal erkek akraba ya da somatizasyon bozukluğu olan kadın akrabanın varlığı, zeka geriliği ve fiziksel doğumsal anomaliler riski arttırmaktadır.
- Çocuklarda Dikkat Eksikliği Nedenleri Konusuna Benzer Konular
- Tavuk hazirlarken dikkat 14.03.2004
- Küçük Kızın Pozuna Dikkat 22.03.2009
- flash yaparken neye dikkat etmem gerek 11.07.2008
- Dikkat Dikkat!! 02.06.2004
- yeni bir virüs çesidi dikkat 09.06.2004
- Plastik Gıda Ambalajı 22.09.2007 14:31