1. Ana Sayfa
  2. Azərbaycan
  3. Panik Pozuxluq və Gündəlik Həyat

Panik Pozuxluq və Gündəlik Həyat

Son güncelleme: 05.01.2012 09:15
Nerissa-Su Nerissa-Su foto
  • çaxnaşma hücum nədir - çaxnaşma hücum səbəbləri - çaxnaşma hücum əlamətləri - çaxnaşma hücum haqqında sual və cavablar
    Ölüm qorxusu, ürək bulanma, titrəmə, dəli olma qorxusu, nəfəsi kəsilməsi, vurman idi, sinədə sıxışma kimi əlamətlər varsa diqqət edin ...

    Gözlənilməz zamanlarda və anidən başlayan, zaman-zaman təkrarlayan, bəzi fiziki əlamətlərlə birlikdə ola bilən sıx çətinlik və qorxu nöbetleridir.

    Panik hücumu birdən birə başlayır, gedərək şiddətlənər və şiddəti 10 dəqiqə içində ən sıx səviyyəyə çıxar, çox vaxt 10-30 dəqiqə, seyrək olaraq daha uzun müddət davam etdikdən sonra özbaşına keçər.

    Panik hücumunun əlamətləri nələrdir?

    · Sinə ağrısı və ya sinədə sıxışma hissi

    · Vurman idi

    · Tərləmə

    · Nəfəs darlığı ya da boğulur kimi hiss etmə

    · Soluğu kəsilməsi

    · Baş gicəllənməsi, çaşmışlıq hissi, düşəcək, ya da bayılacak kimi olma

    · Uyuşma ya da qarışqalanma

    · Üşüme, ÜRPERME ya da atəş basması

    · Bulandı ya da qarın ağrısı

    · Titrəmə və ya dağılma

    · Özünü ya ətrafındakıları dəyişmiş, qəribə və fərqli hiss etmə

    · Idarəsini itirmə ya da dəli olma qorxusu

    · Ölüm qorxusu

    Bir çaxnaşma hücumu zamanı bu əlamətlərin hamısı, ya da bir qismi tapıla bilər. Çox vaxt xəstələrin əlamətləri, bənzər şəkillərdə ifadə etdikləri müşahidə olunur:

    "Göğsümün üstündə böyük bir ağırlıq var kimi"

    "Kalbim yerindən fırlayacakmış kimi, sanki ağzımda atır"

    "Soyuq soyuq terliyorum ellerim ayaqlarım buz kimi olur"

    "Boğazım düyünlənir, boğazımda böyük bir yumruq var"

    "Nəfəs almağa doymuram, oksigen çatmır kimi"

    "Başımdan aşağıya qaynar sular axır, içimdən yuxarıya doğru bir istilik yayılır"

    "Ətraf dönür, boşluğa basır kimiyəm, yer ayağımın altından sürüşür kimi hiss edirəm."

    Panik pozuqluğu nədir?

    Aşağıda sadalanan halların olduğu bir psixiatrik xəstəlikdir.

    Recurring, gözlənilməz zamanlarda ortaya çıxan çaxnaşma hücumları,

    Hücumlar arasındakı zamanlarda başqa hücumların da olacağına bağlı davamlı bir qayğı eşitmə,

    Panik hücumlarının "infarkt keçirib ölmə", "beyin qanaması, iflic keçirmə" ya da "idarəsini itirib dəli olma" kimi istənməyən nəticələrə yol aça biləcəyi inancı ilə davamlı hüzn duyma,

    Hücumlar və ola biləcək pis nəticələrinə istiqamətli bəzi qaçınma davranışları (ictimai fəaliyyətlərə qatılmama, tək qalmamağa iş, yanında davamlı dərman, su daşıma, işə getməyimə ...)

    Necə bir xəstəlikdir?

    Cəmiyyətdə, digər psixiatrik xəstəliklərə görə daha tez-tez görülən, olduqca yaxşı tanınan və müalicə edilə bilən, müalicə edilmədiyində adamın, iş, ailə və ictimai həyatında əhəmiyyətli nisbətdə kısıtlılıklara səbəb ola bilən bir xəstəlikdir.

    Panik pozuqluğu necə inkişaf edər?

    İlk çaxnaşma hücumu, ümumiyyətlə heç bir səbəb yoxkən, bəzən də çətinlik ya da kədərləndirici bir vəziyyətin ardından anidən başlayan vurman idi, tərləmə, sinədə sıxışma, nəfəs darlığı ya da baş gicəllənməsi, balanssızlıq, fenalaşma ya da huşunu itirmə kimi əlamətlərlə başlayar. Kişi, infarkt keçirdiyini və ya iflic keçirməkdə olduğunu zənn edərək sıx bir ölüm qorxusu və ya iflic olma qorxusu ilə birlikdə çaxnaşmaya qapılar. Bəzən də başında bir qəribəlik, çaşmışlıq hissi, özünü və ətrafını qəribə ya da dəyişik hissetmeyle birlikdə idarəsini itirməyə ya da çıldırmaya başladığını düşünür.

    Ümumiyyətlə ilk çaxnaşma hücumu yaşayan adam, ətrafındakı insanları da çaxnaşmaya sürüyər və həmişə birlikdə ən yaxın həkim və ya təcili xidmətə gedilər. Artıq edilən bir çox müayinə və araşdırmalar sonrasında şikayətlərini açıqlayacaq fiziki bir xəstəlik ya da tahlillerden bir anormallıq müəyyən olunmaz. Olan tək şey, həyəcan və çaxnaşma halı içində olan insanın bədəninin normal bir reaksiyası olaraq yüksəlmiş olan tansiyonudur. Xəstənin nəsi olduğu soruşulduğunda həkimlər çox vaxt "heç bir şeyi yoxdur" ya da "stressdən olmuş" deyərlər.

    Ümumiyyətlə ilk hücumu ikinci, üçüncü və digərləri izlər. Hər yeni hücumda eyni çaxnaşma və qorxu yaşanır. Hücumlar kimində gündə bir neçə dəfə, kimində həftədə bir, kimində isə iki ayda bir kimi sıklıklarla təkrarlayar.

    Panik pozuqluğu gündəlik həyatı təsir edər mi?

    Hücumlar təkrarladıqca xəstə, hücumlar arasındakı dövrdə gərgin və narahat bir şəkildə hər an yeni bir çaxnaşma hücumunun gələcəyi narahatlığını eşitməyə başlayır.

    Panik hücumunu yaşayan adam, yeni bir hücum başlatabileceğini ya da bir hücum keçərdiyində asanca kömək alamayabileceğini düşündüyü vəziyyət və yerlərdən qaçınmağa başlayır. Məsələn, evdə kimsə olmadığı zamanlarda bir hücum gələcəyi, bu sırada infarkt və ya iflic keçirəcəyi qorxusu evdə tək qalmamağa, çöldə özünü etibarda hiss edəcəyi mühitlərdən uzaklaşmamaya, gedərək evdən yalnız çölə çıxmamağa başlayır.

    Panik pozuqluğunda müalicə yanaşması və müddəti necədir?

    Bir çox psixiatrik xəstəliyə görə çaxnaşma pozuqluğunda çox daha üz güldürücü nəticələr almaq mümkündür. İki növ müalicədən söz edilə bilər. Dərman müalicəsi və psikoterapi ... Ancaq, ümumiyyətlə bu müalicə üsulları bir-birlərinə alternativ olmaz, birlikdə tətbiq olunar.

    Dərman müalicəsində; qayğı aradan qaldırıcı xüsusiyyətləri də olan antidepresan dərmanlayar istifadə edilər. İndiki vaxtda, istənməyən (yan) təsirləri olduqca az olan, nizamlı istifadə aktiv həyatdan qoparmayan, gündəlik həyatı mənfi təsir etməyən dərmanlar vardır. Müalicənin təsirli ola bilməsi üçün uyğun doza və müddətdə, nizamlı istifadə əsas şərtdir.

    Psikoterapi, müraciət edən adamın tələblərinə, seçiminə görə müəyyən edilir. Birbaşa problemə mərkəzli, qısa davamlı PSiKOTERAPiLER ola biləcəyi kimi insanın bütün həyatının ələ alınacağı uzun davamlı PSiKOTERAPiLER də variant ola bilər.

    götürmə
#05.01.2012 09:15 0 0 0