18 Aralik 1966 tarihinde Ankara Tıp Fakültesi bünyesinde ögretime açılan Diyarbakır Tıp Fakültesi ile 21.11.1973 tarihinde Diyarbakir'da kurulan Fen Bilimleri Fakültesi, bu günkü Dicle Üniversitesinin oluşmasında temel teşkil etmistir. Önceleri Diyarbakır Üniversitesi olarak faaliyet gösteren Üniversitemiz bünyesinde 1976 yılında Dış Hekimliği Fakültesi, 1981 yılında da Şanlıurfa Ziraat Fakültesi kurularak hizmete girmistir.
2547 sayili Yüksekögretim Kanunu'nun yürürlüğe girmesinden sonra 20.7.1982 tarihinde çikartilan 41 sayili Kanun Hükmünde Kararnamenin 32. maddesi uyarinca Diyarbakır Üniversitesinin adı Dicle Üniversitesi olarak değistirilmiştir. Aynı Kanun Hükmünde Kararnameyle Hukuk Fakültesi ile Mühendislik-Mimarlik Fakültesi kurulmuş ve Milli Egitim Bakanlığından devralınan Yüksekokullar Dicle Üniversitesine bağlanmıştır.
Dicle Üniversitesi bünyesinde daha sonra 1988-1989 ögretim yılında Mardin Meslek Yüksekokulu, 1990-1991 ögretim yilinda Saglik Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, 1992-1993 ögretim yılında da Atatürk Saglik Hizmetleri Meslek Yüksekokulu hizmete girmistir. Hizmete giren bu birimlere ilave olarak Şırnak, Bismil, Batman ve Çermik'te birer Meslek Yüksekokulunun daha kurulmasi uygun görülmüstür.11.7.1992 tarih ve 21281 sayili Resmi Gazetede yayinlanan 3837 sayili kanunla yapılan değişiklikle Şanlıurfa Ziraat Fakültesi ve Şanlıurfa Meslek Yüksekokulu Harran Üniversitesine bağlanmis ve Üniversitemiz bünyesinde Veteriner Fakültesi, İlahiyat Fakültesi ve Ziraat Fakültesi adı altında üç yeni Fakültenin kurulmasi kararlaştırılmıştır.
Sözkonusu Fakültelerle birlikte Bismil Meslek Yüksekokulu, Çermik Meslek Yüksekokulu ve Batman Sağlik Hizmetleri Meslek Yüksekokulu 1993-1994 ögretim yilinda, Şırnak Meslek Yüksekokulu ise 1995-1996 ögretim yilinda hizmete girmistir. Mevcut Fakülte ve Yüksekokullarimiza ilave olarak Ergani Ve Çüngüs'te birer meslek yüksekokulu, Diyarbakir Siirt ve Mardin'de birer Saglik Yüksekokulunun ögretime açilmasi için baslatilan çalismalar sonuçlanmis olup,1997-98 ögretim yilinda hizmete girmislerdir.
Ayrica Üniversitemize bağlı olarak Batman'da Teknik Egitim Fakültesi, Diyarbakir'da Beden Egitimi ve Spor Yüksekokulu ile Sivil Havacilik Yüksekokulu kurulmus olup, Beden Egitimi ve Spor Yüksekokulu 1998-1999 ögretim yılında hizmete girmiştir. Üniversitemiz bünyesinde bugün 11 Fakülte, 11 Meslek Yüksekokulu, 5 Yüksekokul, 3 Enstitü , 9 Uygulama ve Araştırma Merkezi, Devlet Konservatuvarı ile 1 Eğitim ve Araştırma Hastanesi yer almaktadir.
Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP)' nin bir bölümü olan Dicle, Batman Göksu, Kralkızı, ve Silvan barajlarının sulama sahasına giren Diyarbakır'ın halen mevcut ve geleceğe dönük tarım potansiyeli düşünülerek 11.07.1992 tarih ve 3837 sayılı yasa ile kurulmuştur. Kuruluşu ile birlikte "Tarla Bitkileri Bölümü" açılmış, 1993 yılında bu bölüme öğrenci alınarak eğitim - öğretime başlanmıştır. Kurucu Dekanımız Prof. Dr. Durmuş Ali ATALAY'dır.
Ayrıca 1995 yılında Bahçe Bitkileri, Bitki Koruma ve Zootekni bölümleri açılmıştır. Ancak Fakültenin altyapısı ve öğretim elemanları yetersiz olduğundan 1995 yılında kurulan bu üç bölümde eğitim ve öğretim yapılmamaktadır. Ziraat Fakültesinde 3 Profesör, 4 Doçent, 17 Yardımcı Doçent, 16 Araştırma Görevlisi, 2 Öğretim Görevlisi, 1 Uzman, ve değişik birimlerde çalışan 19 adet idari ve teknik personel görev yapmaktadır.
Ziraat Fakültesi kurulduktan hemen sonra, Diyarbakır ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin mevcut tarımsal problemlerinin çözümüne ve ileriye dönük araştırma faaliyetlerine başlanmıştır. Bu amaçla birçok projeler hazırlanarak değişik kuruluşlara sunulmuştur. Bu projelerden 7 tanesi DPT, 10 tanesi TÜBİTAK, 2 tanesi GAP İdaresi ve 3 tanesi Dicle Üniversitesi Araştırma Fonu tarafından kabul edilerek maddi yönden desteklenmiştir. Ziraat Fakültesi'nde ayrıca 15 doktora 21 Yüksek Lisans ve 15 adet araştırma olmak üzere toplam 73 adet proje yürütülmektedir. Bugüne kadar Ziraat Fakültesinde değişik konularda 111 çalışma sonuçlandırılarak yayınlanmıştır.
Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü 4. mezunları vermiş olup, bugüne kadar Fakülte' de toplam 118 Ziraat Mühendisi mezun olmuş, 27 kişi yüksek Lisans yapmış ve halen Tarla Bitkileri, Bahçe Bitkileri ve Bitki Koruma Anabilim Dallarında 21 kişi yüksek lisans devam etmektedirler. 2000-2001 Eğitim-öğretim döneminde Fakültenin Bitkisel Üretim Programı ve Tarlama Bitkileri bölümünde toplam 137 lisans öğrencisi bulunmaktadır.
Ziraat Fakültesi, 2003 yılında kendi binasında hizmet vermeye başlamıştır. Fakültemiz inşaatının bir kısmı tamamlanmış olup, hizmete başlamıştır. Fakültemiz ek bina inşaatına devam edilmektedir.
FAKÜLTE YÖNETİMİ
Dekan: Prof.Dr. Doğan ŞAKAR
Dekan Yardımcısı: Yrd. Doç. Dr. Aydın ALP
Fakülte Sekreteri: Osman ŞEKER
FAKÜLTE YÖNETİM KURULU
Prof.Dr. Doğan ŞAKAR (Başkan)
Prof.Dr.Abuzer SAĞIR
Prof.Dr.Ali YILMAZ
Prof.Dr.Yüksel COŞKUN
Doç.Dr.Abdullah SESİZ
Doç.Dr.Mehmet BAŞBAĞ
Yrd.Doç.Dr.Aydın ALP
Osman ŞEKER (Raportör Fakülte Sekreteri)
FAKÜLTE KURULU
Prof.Dr.Doğan ŞAKAR (Başkan)
Prof.Dr.Abuzer SAĞIR
Prof.Dr.Ali YILMAZ
Prof.Dr.Yüksel COŞKUN
Doç.Dr.İlhan DORAN
Doç.Dr.Abdullah SESSİZ
Doç.Dr.Mehmet BAŞBAĞ
Yrd.Doç.Dr.Aydın ALP
Yrd.Doç.Dr.Mustafa EYLEN
Yrd.Doç.Dr.Vedat PİRİNÇ
Yrd.Doç.Dr.Nihat TEKEL
Osman ŞEKER (Raportör Fakülte Sekreteri)
FAKÜLTEMİZİN SAHİP OLDUĞU İMKANLAR
Ziraat Fakültesi, Dicle Üniversitesi kampusu içerisinde 45 dekarlık bir Araştırma Alanına, 15 dekarlık bağ alanına , 20 dekarlık meyve bahçesine (10 da vişne, 10 da elma- armut), 20 dekarlık damla sulama tesisine, 1 traktör, 1 el traktörü, 1 çim biçme makinesi ve 1 harman makinesine sahiptir.
Ziraat Fakültesi yeni kurulduğundan fiziki binaları yeterli değildir. Bu nedenle istenilen laboratuarlar kurulamamış, bütün bölümlerin ortaklaşa kullandığı bir laboratuar bulunmaktadır. Bu laboratuarda, 1 azot-protein tayin cihazı, 1 gaz kromotografi cihazı, 2 inkubator, 1 steril fırın, 2 otoklav (12 ve 75 litrelik), 2 mikroskop, 10 öğrenci mikroskopu, 1 manyetik karıştırıcı, 1 termehigrometre, 1 magnetik karıştırıcı, 1 pH metre, 1 refrektometre, 1 penetrometre, 1 mikropipet, 1 nem ölçme cihazı, 2 buzdolabı, yeteri miktarda cam malzeme, kimyasal maddeler ve besi yerleri bulunmaktadır.
Fakültede eğitim-öğretim, iletişim ve enformasyon için gerekli olan alet ve cihazlar bulunmaktadır. Bu amaç için 3 tepegöz, 2 slayt gösterme makinesi, 1 faks, 2 fotokopi makinesi, 1 ofset baskı makinesi, 1 epidiyoskop, 3 fotoğraf makinesi, 1 video gösterme cihazı, 1 televizyon, 1 kamera, 21 bilgisayar ve 12 printer satın alınmıştır. Ayrıca ihtiyaç halinde Üniversitemizin diğer birimlerinin ve Diyarbakır'da bulunan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na bağlı Araştırma Kuruluşlarının olanaklarından yararlanılmaktadır.
Türkiye genelinde Ziraat Fakültelerinde eğitim-öğretim yeniden yapılandırılarak, Bitkisel Üretim Programı, Hayvansal Üretim Programı, Tarım Teknolojisi programı, Gıda Mühendisliği ve Peyzaj Mimarlığı konularında öğrenci alınmaktadır. Fakültemizde iki yıldır Tarla Bitkileri Bölümüne öğrenci alınmamakta, sadece Bitkisel Üretim Programına öğrenciler alınmaktadır.