Fatin Rüstü Zorlu

Son güncelleme: 01.11.2008 16:32
  • 1912 yilinda Istanbulda dünyaya gelen Zorlu, Galatasaray Lisesi, Paris Siyasi Ilimler Mektebi ve Cenevre Hukuk Fakültesinde okudu.1932 de Siyaset Dairesi II. Subesinde Aday Meslek Memuru olarak göreve basladi, 1933 de asaleti tasdik olundu ve 1934 de askerlik hizmeti nedeniyle ayrildi.1935 de Siyaset Dairesi Genel Müdürlügünde, 1936 da Hukuk Müsavirliginde Müsavir Muavini, 1937 de Ticaret ve Iktisat Dairesinde II. Sube Sefi, 1938 de Siyaset Dairesinde I. Sube Sefi, ve ayni sene Bern Büyükelçiliginde (Birlesmis Milletler Islerine bakmak üzere) Baskatip, 1939 da Paris Büyükelçiliginde Baskatip, 1941 de Siyaset Planlama Dairesinde Müdür, 1942 de Kuybisef (Moskova) Büyükelçiliginde Baskatip, Ortaelçilik Müstesari, 1943 de Beyrut Baskonsoloslugunda Baskonsolos, 1946 da Ticaret ve Iktisat Dairesinde Umum Müdür, 1949 da Ticaret ve Iktisat Dairesinde Daire Reisi, 1950 de Umumi Katiplik Iktisadi Isler Muavini, 1951 de Devlet Bakanliginda Milletlerarasi Iktisadi Isbirligi Teskilatinda Genel Sekreter, 1952 de Kuzey Atlantik Pakti Paris Türkiye Daimi Temsilciliginde Büyükelçi Daimi Temsilci olarak atanmistir.1954 yilinda yapilan seçimlerde DPden Çanakkale Milletvekili seçilmis, 1957-1960 yillari arasinda da Disisleri Bakani olarak görev yapti.27 Mayis askeri darbesi ile birlikte tutuklandi. Yassiadada kurulan yuksek adalet divaninda yargilandi ve idam cezasina çarptirildi. Cezasi 16 Eylül 1961yilinda infaz edildi.
#07.08.2007 13:14 0 0 0
  • noimage

    Fatin Rüştü Zorlu, (d. 20 Nisan 1910, İstanbul, Türkiye - ö. 16 Eylül 1961, İmralı Adası, Türkiye), Türk Devlet adamı.


    Aslen Artvin ili Yusufeli ilçesine bağlı Esenyaka (eski adı Zor) köyündendir. Annesi ve Babası Zor köylü Tuvalogiller sülalesindendir. Soyadının kaynağı köyünün adıdır. İstanbul'da doğdu. Demokrat Parti (DP) iktidarı (1950-1960) döneminde Başbakan Yardımcılığı, Devlet Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı yaptı, 27 Mayıs Darbesi'ni gerçekleştiren Milli Birlik Komitesi'nin (MBK), cuntayla işbirliği yapan yargıçlara kurdurduğu "Yüksek Adalet Divanı" tarafından idama mahkum edildi.

    Galatasaray Lisesi'ni, Paris Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi'ni ve Cenevre Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. 1933 yılında Atatürk'ün de hazır bulunduğu nikahla dönemin Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ın kızı Emel Hanım'la evlendi ve 1936 yılında kızı Sevin doğdu. 1936 Montrö konferansına katıldı. Paris ve Kuybişef maslahatgüzarlığı, merkez şifre müdürlüğü yaptı. 1932'den başlayarak Dışişleri Bakanlığı'na bağlı çeşitli görevlerde bulunduktan sonra 1951'de Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri oldu. 1952'de Büyükelçiliğe yükselerek Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı'nda (NATO) Türkiye daimi temsilciliğine getirildi. 1959 yılında Adnan Menderes'le beraber, Bilderberg toplantısına katıldı.

    Siyasal yaşama atıldığı 1954'te, ardından 1957'de Demokrat Parti'den Çanakkale Milletvekili seçildi. Adnan Menderes Hükümetlerinde Başbakan Yardımcılığı, (Mayıs 1954 - Kasım 1955), Devlet Bakanlığı (Temmuz 1957 - Kasım 1957) ve Dışişleri Bakanlığında (Kasım 1957 - Mayıs 1960) bulundu. 1957 yılında Kıbrıs Türkleri'ni EOKA terörüne karşı korumak için Türk Mukavemet Teşkilatı'nın kurulmasını sağladı.[1],[2] Dışişlerinde güttüğü politika NATO'ya bağlılığa dayanmakla birlikte, Türkiye'nin ekonomik büyümesi için Amerika'dan azami miktarda mali kaynak sağlamaya yönelikti. 1974'de Bülent Ecevit'in başbakanlığı döneminde TSK tarafından gerçekleştirilen Kıbrıs Barış Harekatı'nın hukuki dayanağı, Fatin Rüştü Zorlu'nun 11.02.1959'da İsviçre'de Yunanistan ve İngiltere ile birlikte imzaladığı Zürih Antlaşması'ndaki Garantörlük hükmüdür.

    İdamı

    1960 yılında 27 Mayıs Darbesi'nden sonra diğer hükümet üyeleri ve DP yöneticileriyle birlikte tutuklanarak, yeni oluşturulan cunta mahkemesi olan "Yüksek Adalet Divanı" tarafından Yassıada'da yargılandı. Bu cunta mahkemesi 14. sanıkla birlikte Fatin Rüştü Zorlu'yu da idam cezasına çarptırdı. Cezası, Adnan Menderes ve Hasan Polatkan'ınki ile birlikte, askeri müdahaleyi gerçekleştiren MBK tarafından onaylandı. 16 Eylül 1961'de idam edilerek hayatına son verildi. İdamından hemen önce ailesine yazdığı mektup şöyledir:

    Anneciğim, Emelciğim, Sevinciğim ve Ağabeyciğim, Şimdi Cenab-ı Hakk'ın huzuruna çıkıyorum. Sakinim. Huzur içindeyim. Benim için üzülmeyin. Sizlerinde sakin ve huzur içinde yaşamanız beni daima müsterih edecektir. Bir ve beraber olun. Allah'ın takdiratı böyle imiş. Hizmet ettim ve şerefimi daima muhafaza ettim. Anne, siz sevdiklerimi muhafaza edin ve Allah'ın inayetiyle onların huzurunu temin edin. Hepinizi Allah'a emanet eder, tekrar üzülmemenizi ve hayatta berdevam olarak beni huzur içinde bırakmanızı rica ederim. Allah memleketi korusun.

    Cenazesi, ölümlerinden 29 yıl sonra, 17 Eylül 1990'da İmralı Adasındaki mezarından alınarak İstanbul'da yaptırılan Anıtmezar'a nakledildi.
#01.11.2008 16:32 0 0 0