1. Ana Sayfa
  2. Coğrafya
  3. SİVEREK Maniler ve deyimler

SİVEREK Maniler ve deyimler

Son güncelleme: 18.10.2008 12:09
eskitoprak eskitoprak foto

  • MANİLER,ATASÖZLERİ, DEYİMLER, BEDDUALAR, DUALAR
    Evlerde ve Sohbet Meclislerinde Neler Yapılırdı
    Siverek tarih boyunca medeniyetlerin yatağı olan Mezopotamya da yer aldığı için bu coğrafyanın zengin folkloruna sahiptir. Pek çok iç ve dış göçlere sahne olan bölgede değişik kültürlerin izlerine hemen her alanda rastlamak mümkündür.

    Siverek, Cumhuriyetten önce ve sonrasında, kent kültürüne aşina , eğitim düzeyi yüksek bir nüfusa sahipti. Bu kitle içinde musiki, el sanatları, halk hikayelerinin sazsız söyleyicileri (Dengbejler ), şairler, maniciler, çalgıcılar, masal anlatıcıları ve daha niceleri vardı.
    Bunlardan çalgıcılar, evlenme, sünnet ve özel günlerde davul zurna başta olmak üzere cümbüş, bağlama dabruka, zil defi, rubap, tambura gibi çeşitli müzik aletlerini çalarak sanatlarını icra ederlerdi. Halk arasında "tambura" denilen 9 perdeli ve üç telli halk müziği sazını çalanlar ise, genelde belli dönemlerde mahallelerin geniş alanlarında tambura meydanlarını şenlendirirlerdi. Saz eşliğinde ya da sazsız sadece sözlü olarak atışırlardı. Bu meydanlarda çeşitli maniler ve türküler çalıp söyleyerek toplananlara müzik ziyafeti çekerlerdi.

    Ayrıca değişik giysiler giyen erkeklerin oynadığı ve adına" KÖÇEKÇE" denilen halk oyuncuları vardı. Diğer bir grup ise, halk hikayelerini söyleyenlerdir. Bunlar özel günlerde veya kış gecelerinde sohbet meclislerinde saatlerce şiirlendirdikleri halk hikayelerini sesleriyle ve kendilerine özgü makamlarda söylerlerdi.

    1970'li yıllara kadar Siverek'te halk arasında çok güzel ve yerleşik bir adet vardı. Yakın akrabalar komşular, dostlar ve gençler büyük odalarda toplanırlardı. Benzerlerine günümüzde rastlanmakta ise de, eski oda canlılığı kalmamıştır. Şimdi televizyon artık bütün evlerin, meclislerin sohbet yetkisini elinde bulundurmaktadır. Bu odaların baş köşesinde alimler, yaşlılar ve aile büyükleri otururdu. Çeşitli yiyecekler, kuru yemişler, çiğ köfteler ve çaylar yiyilip içilirdi. Daha sonraki saatlerde, hüneri olanlar, hünerlerini gösterirlerdi. Çevrede ne gibi hal ve haberler var ise orada anlatılırdı. Daha sonra varsa alimlerden sorular sorulur cevaplar alınırdı. İleri gelenlerden sorunlara çözümler istenirdi. Herkes hünerini gösterdikten sonra, halk aşıkları "mesele"ler söylerlerdi. Önemli olayları kendi tarzlarıyla türkü halinde söyleyen "Dengbej "lere sıra gelirdi.
    Bu sohbet toplantıları her hafta bir evde yapılırdı. Genellikle maddi durumu iyi olan evlerde daha sıkça yapılırdı. Siverek'teki maniciler ise, özel bir yeteneğe sahip olan ve toplumun sünnet, nişan, sohbet, düğün ve özel toplantılarında, içinde bulundukları ortama uygun olarak irticalen(doğaçlama) söyledikleri veya daha önceden ezberledikleri halk manilerini söyleyip insanları hem eğlendirir hem de düşündürürlerdi. "Mesele" ve "hikaye" anlatanlar ise genellikle uzun kış gecelerinin daha güzel ve daha neşeli geçmesini sağlarlardı.

    SİVEREK'TE SÖYLENEN ANONİM MANİLER
    Mani benım ezberım
    Kan ağlıyor gözlerım
    Ben o yarın yolını
    Ölene dek beklerım Siverektır ocaktır
    Gülü kucak kucaktır
    Sivereğın kızları
    Tapılacak ocaktır

    Siverek evrıleydı
    Çark gıbı çevrıleydı
    İçınde gezenım yok
    Dibınden devrıleydı
    Sivereğın uşağı
    Gevşek bağlar kuşağı
    Şaka maka dinlemez
    Çeker yağlı bıçağı
    Çıbığım ark içınde
    Dolanır çark içınde
    O boyın abdalıyam
    Gezer Siverek içınde
    Çıbığım yok uzadım
    Yar yolını gözledım
    Siverek'te eşın yok
    Senı kıme benzedım

    Siverek'te at gezer
    Üstünde yiğıt gezer
    Sivereğın kızları
    Birı birınden güzel Çıbığımın uzını
    Gazel almış gözünü
    Ölmeyeydım göreydım
    Bi da yarın yüzını

    Siveregi ögerler
    Damda sokı döğerler
    Sivereğın kızları
    Öldürmezler severler Siverek iki yoldır
    Birı sağ birı soldır
    Soluna canım kurban
    Yarın geldığı yoldur

    Siverek'tır sarayım
    Senı kımden sorayım
    Mektuban teşekkürler
    Mah cemalın göreyım
    Ataş koydum kürege
    Mühür urdım direğe
    Acep o gün olır mı
    Yar gele Sivereğe

    Masa üstünde pekmez
    Bu pekmez behen yetmez
    Sivereğın kızları
    Taksisız gelın gıtmez
    Aman güzel gemıcı
    Nerden aldın pırıncı
    Sivereg'ın içınde
    Benım yarım birıncı

    Mınarada ezan var
    Has bahçada gezen var
    Sivereğın içınde
    Üreğımı ezen var Çarşıdan aldım narı
    Makinanın kolları
    Sivereğın içınde
    Beğendım nazlı yarı



    Sivereğın kızları
    Yamandır anaları
    Başlıksız kız vermezler
    Alıpta kaçırmalı


    Siverek yollarında
    Gül açar bağlarında
    Allah canımı alsın
    O yarın kollarında

    Çadır kurdum düzlere
    Diken oldum gözlere
    İşte bağ ben gıdiyem
    Siverek kalsın sızlere
    Tepsiye serdım küncü
    Gerdana serdım incı
    Öyle bir yar sevdımkı
    Siverek'te birıncı

    Siverekte yağ dolu
    Etrafı karla dolu
    Doktor behen ne yapsın
    Yüregım efkar dolu
    Hürriyet caddesınde
    Kitabı var elınde
    Benım sevdığım güzel
    Siverek lisesınde

    Siverek kalasıyam
    Buranın alasıyam
    Nerde bir güzel görsem
    Ben onun hestesıyem
    Kala kalaya bakar
    Kaladan kanlar akar
    Delıkanlı durırken
    Ihtiyara kım bakar

    Kaladan indım bu gün Elımde altın gügüm
    Ana benı tez ever
    İstemem dügün mügün
    Kaladan iner kaprağ
    Ağzında yeşıl yaprağ
    Gel sarılağ çıft yatağ
    Sonumuz kara toprağ
    Oğlan adın aloştır
    Fesın püskülü hoştır
    Her gün gel burdan savış
    Koy desınler berduştır
    Oğlan adın Alidır
    Boyın rehan dalıdır
    Her gün gel savış burdan
    Koy desınler yarıdır

    Oğlan adın Ayıbtır
    Sırma aba giyıptır
    Akraba arasında
    Başlık almak ayıptır
    Oğlan adın Mustafa
    Canın gül koynun sefa
    Evvel böyle değıldın
    Şımdı oldın bé vefa

    Çarşıdan aldım mışmış
    Göynüm aboya düşmüş
    Abo benım aşkımdan
    Bir aydır uyumamış
    Bu gün hava serındır
    Fatma abla gelındır
    Ağlama Fatma abla
    Emin abé senındır

    Kız adın Fatma güzel
    Kaşların çatma güzel
    Açta koynuna girım
    Yalavuz yatma güzel Deniz kumsız olır mı
    İbrığ susız olır mı
    Kınamayın analar
    Gençler yarsız olır mı
    Karşıda karaçiler
    Otırmış fal açiler
    Dediler yarın gelmış
    Gönlümü hoş ediler
    Güvercin havadadır
    El urma yuvadadır
    Allah mırazım versın
    Ellerım duadadır

    Güvercin perçindedır
    Hırhalı kızındadır
    Sağ olsın kellok mehle
    Güzelım içındedır Kormişkanda bir kuş var
    Kanadında gümüş var
    Aloş gıttı gelmedı
    Elbet bunda bir iş var

    Demlıkte çay oldı yar
    Anan duysa yandın yar
    Kapıdan giremedım
    Genıştı oldu dar
    İncırım incır tutar
    Saatım zıncir tutar
    Gel de sarılağ yatağ
    Yüregım sancı tutar

    Mor menekşe morlanır
    Yar kahvede dolanır
    Hasa peşkir belınde
    Çaylar ile dolanır
    Karşıda kara koyın
    Tutın kafese koyın
    Ben bu dertten ölürsem
    Adımı garip koyın

    Kapıda durma oğlan
    Bıyığın burma oğlan
    Benı sehen vermiler
    Boş hayal kurma oğlan
    Teyşt dibınde deleme
    Kaşlar benzi keleme
    Ben senı gizlı sevdım
    Sen duyırdın aleme

    Kavanoz dolı reçel
    Bu günler gelır geçer
    Yüzüm arsızdır güler
    İçımden neler geçer
    İsot serdim havlıya
    Ahım yara kalmıya
    Yar üstıne yar sevmış
    Muraz menzil almıya

    Leymun yere mıhladım
    Gıttım geldım koğladım
    Yarın bir çıft lafını
    Can evımde sağladım
    Ben bir hebbe biberem
    Ortanızda dilberem
    Yarım yüzını eğme
    Mısafırem gıderem

    Kalk gıdağ böylesıne
    Ğeripler mehlesıne
    Orda bir ğerip ölmış
    Hadı gıdağ yasına
    Terzının makinası
    Çık çık eder iğnesi
    Ben sevdım eller aldı
    Hayrını görmiyesı

    Ben bir küçük fenerem
    Yana yana dönerem
    Geç buldum tez kaybettım
    Hala ona yanarım Yar başan néce dönım
    El yatsın gece dönım
    Gavur dinınden dönmi
    Ben sehen nasıl dönım
    Mezerım derin edın
    Su serpın serın edın
    Dünyada olamadım
    Ahirette gelın edın
    Ataş koydım mankala
    Kuşlar kondı çankala
    Sen orada ben burda
    Bende nasıl can kala

    Ne yaman estın felek
    Umıdım kestım felek
    Eller sarmış yarını
    Behen ne kastın felek
    Eğıl çınarım eğıl
    Bu çınar benım degıl
    Yar üstüne yar sevmış
    Serçe parmağım değıl

    Örümcek özlerınen
    Kım gördü gözlerınen
    Ben yarımdan vazgeçmem
    El alemın sözünen
    Bohça barın üstınde
    Ayva narın üstınde
    Dünyadakı şarkılar
    Hepsı yarın üstıne

    Küp dibınde unım var
    Allah'tan umıdım var
    Seni behen verseler
    Koç babaya mumım var
    Odamın camı kırık
    Geziyem boynu kırık
    Hiç kimseler görmesın
    Benım gıbı ayrılık

    Kızım naçar ağlama
    Gündüz geçer ağlama
    Bu kapıyı kapatan
    Bir gün açar ağlama
    Sarı kavun dilımı
    Tutamadım dilımı
    Hasret benı yandıri
    Allah bıli halımı

    Mavı taksi boyandı
    Kapımıza dayandı
    Dün gece kaçacaktım
    Zalım abım uyandı
    Hacı pınarın düzü
    Zaptiye sardı bızı
    İki komşu bir hoca
    Kıysın nikahımızı

    Eyvana serdım keçe
    Nice bu ömrüm geçe
    Acep o gün olır mı
    Elın elıme geçe
    Bu gece uymamışam
    Baş yere koymamışam
    Geçtı kızlar kervanı
    Vallahi duymamışam

    Mendilım benek,benek
    Ortası çarğu felek
    Emmı oğlu dururken
    El oğlu neye gerek
    Mendilım benek,benek Ortasında kelebek
    Yazın beraber idık
    Kışın ayırdı felek

    Mendilım turalıdır
    Sevgilım buralıdır
    Geçme kapım öğünden
    Yüreğım yaralıdır
    Mendilım arlı morlu
    Bir yar sevdım çok zorlu
    Utandım yar demeye
    Çağırdım orta boylu

    Merdivanım kırk ayak
    Kırkına bastım dayak
    Paşadan emır gelmış
    Kızlara koca yasak
    Merdivanım kırk ayak
    Kırkına bastım ayak
    Oğlan dedı gel kaçak
    Kız dedı babam uyak

    Karanfil onar açtı
    Saksılara dolaştı
    Sen benımsın ben senın
    Falcı bıze fal açtı
    Karanfil deste gıder
    Kokusu yare gıder
    Senı gören yigıtler
    Evıne heste gıder
    Karanfilın buharı
    Dalları baş yukarı
    Gıttım yarı sormağa
    Demedı gel yukarı
    Karanfil oylum oylum
    Yarı koynıma koyın
    Ben bu dertten ölürsem
    Adımı dertlı koyın
    Karanfil koydım tasa
    El vurdum basa basa
    Benım yarım çok güzel
    Birezım boydan kısa
    Kaşların dağlar benı
    Aşkın ataşlar benı
    Bu sene ğerip oldım
    Her gören taşlar benı

    Kaşların karalıptır
    Gül benzın sararıptır
    İkı mıskal aklım var
    Onu da yar alıptır
    Kaşların karaymışsan
    Çok canlar yakarmışsan
    Anan muhabetınden
    Heç nasip almamışsan
    Kaşlarının karası
    Yüregımın yarası
    Niye böyle uzadı
    Mektubının arası
    Uzun uzun kamışlar
    Kamışı boyamışlar
    Yazık güle değıl mı
    Çalıya dolamışlar

    Kaşın niye yay değıl
    Tenın nıye kar değıl
    Senın gıbı dilberın
    Niye aklı tam değıl Kavak uzanır gıder
    Dalı uzanır gıder
    Öpüş vermeyen kızlar
    Mabal kazanır gıder

    Ben bir uzın kamışam
    Kapına yaslanmışam
    İster al ,ister alma
    Alnına yazılmışam Su akar bendı bılır
    Kız gıder fendı bılır
    Ben yarın kölesıyem
    Satarsa gendı bılır

    Kazanlarda aş pişer
    Kaynanaya iş düşer
    Oğlan evıne maşallah
    Kız evıne daş düşer
    Su akar olğın olğın
    Üç güzel behen vurğın
    İkısı şöyle dursın
    Birısı boyıma uyğın

    Bızım evın diregı
    Kaynanamın yüregı
    Ne karşımda durisen
    Abdesthane küregı
    Köprünün altı kazık
    Ölmüş kaynanam yazık
    Kaynanama acımam
    Bir top bezıme yazık

    Kapı önü buz gıbı
    Kaynanam domuz gıbı
    Çatla patla kaynana
    Gezecağam kız gıbı
    Kazanda kelle bışer
    Kaynana gene şişer
    Onca şişme kaynana
    Sehen bir gemıg düşer

    Gül koydum bardağına
    Denizın ortasına
    Kaynana kurban olsın
    Gelının dırnağına Pacaya koydum fincan
    Fincana koydım mercan Kaynanamın adını
    Koydım kuyrıklı sıçan

    Bahçalarda bal kabak
    Açılır tabak, tabak
    Sen şeker ol ben kaymak
    Gel yiyağ barmak, barmak
    Boğça barsızdır güler
    Ayva arsızdır güler
    İçerim kan ağli
    Yüzün arsızdır güler

    Bahçalarda kestane
    Dökülür tane, tane
    Şımdıkı kızlar ucızdır
    Gel alah beş on tane Bahçaya girdı kuzu
    Kolıma girdı sızı
    Anasını ararken
    Koynıma girdı kızı

    Dama çıkmış el eder
    Küpeler gel gel eder
    İtın köpeğın oğlı
    Her yerde henek eder
    Dam dama dolaşıktır
    Sahan dolı kaşıktır
    Komşu kızın tenbele
    Bızım oğlan aşıktır

    Kalmışam ben kalmışam
    Kız ben sehen kalmışam
    Senı alırım diye
    Evde békar kalmışam
    Oy nolaydı nolaydı
    O kız benım olaydı
    Vallah ben çok seviyem
    Kollarım dolanaydı

    Kız enikten bağ behen
    Bağta bir göz at behen
    Derdınden ben erıdım
    Birez insaf ét behen
    Dama urdım kazmayı
    Al başından yazmayı
    Ben dün aklıma koydım
    Sana mektup yazmayı

    Esmer çayından geçtım
    Kapıya bağtım geçtım
    Nazlı gülün elınden
    Bi tas savığ su içtım
    Bağda üzım olaydım
    Sepetlere dolaydım
    O yar hemama gıtmış
    Péştemalı olaydım

    Hak hak hak kapı
    Hak kapı sağlam yapı
    O yar kapıya çıkmış
    Ayağında kapkapı
    Giymış kabardin şalı
    Şalvarı Heleb malı
    Kırk dügmelı yelegın
    Altında Acem şalı
    O yar behen yar behen
    Bu canım kurban sehen
    Evvel béle degıldın
    Ecep ne oldı sehen
    Oğlan oğlan yar oğlan
    Yar oğlan canan oğlan
    Düşmanlar benı isti
    Behen sehib çık oğlan
    Penceresı perdelı
    Kulakları küpelı
    Gönlüme ataş düştü
    Senı gördım görelı
    Develer katar katar
    Sevdığım tahtta yatar
    Öyle bir sevdığım var
    O uyanır ay batar
    Kız gidiyor çeşmeye
    Eda işve etmeye
    Sevdığın görır görmez
    Başlar cilve etmeye Elmaları soydular
    Ortasını oydılar
    Benım sevdığım kıza
    Yüz binlerı saydılar

    Elınde su bardağı
    Al al olmış yanağı
    Her yérı güzel ama
    İlla kiraz dudağı Dabançam dolu saçma
    Ben geliyem sen kaçma
    Ben senı çok seviyem
    Kaçma sevdığım kaçma

    Esmer çayı ağıyor
    Yarım damdan bağıyor
    Öyle bir yar sevmışem
    Bakışı can yağıyor
    Kız damdan ne bağısen
    Yüregımı yağısen
    Gönlüm yandı erıdı
    Derde derman olmisen

    ATASÖZLERİ, DEYİMLER, BEDDUALAR, DUALAR


    Deyimler


    -Açma ağzını açmiyım ağzımı.

    -Ad Ali'nın nam Veli'nın

    -Adam ğırferi olmış.

    -Adamın birisının sakalı yaniy diğeri "Dur söndırme gelım cığaramı

    yandırım." diy.

    -Adamın kafasına vurmuşlar "ah arğam, ah arğam" demış.

    -Ağanın malı gıdiy, ğızmıkarın (hizmetkarın) canı gıdi.

    -Ağır ol batman gelesen.

    -Arğımiyan başa çaput sarisan.

    -Akılu Fe'm sahibi olasan

    -Al asilı ser hasırı.


    -Ar çike namus çike ha kuné ha kuné.

    -Ar nice, haya nice, arsıza haya nice.

    -Arlı arından korği, arsız di benden korği.

    -Asil at gendıne kırbaç urdırmaz.

    -Avrat,erkegı hem aziz,hem de rezil eder.

    -Ayağı yanmış it gıbı dolaşi.

    -Başkasının eşegıne binmağnan yol bitmez

    -Başkasının atına binmağla erkek olunmaz

    -Bedenle gömleğı birıbirıne düşüri.

    -Ben ona söyliyem o palıga söyli.

    -Benı kuru çulın üstünde bırağtı.

    -Bergirdır önünde gıdisen ağız ati.Arğasından gıdisen tizık (tekme) ati .

    -Benım késemden gıttı.

    -Beyhude yazmağtan ne mana.

    -Bıl benı bılım senı

    -Bılsın kı ayran yoğırdın kardaşıdır.

    -Binın yarısı beş yüzdür o da ne sende var ne bende.

    -Bir üzüm hebbesınden kerge kaynadisan.

    -Biz bize hayran biz bize kurban

    -Başkasının tazısıyla ava gidilmez

    -Behen yoğ içıne p..

    -Belaş mezel görse içine girer

    -Bıp démağa dudağ lazım.

    -Bu hediye borç ekmektır.

    -Cahilın uçmağına da sıçmağına da bağmam.

    -Canımın etını yérem kasabın mınnetını. çekmem.

    -Cehennem vaviğıne(çakalına) benzisen.

    -Çağala mağala herkes evıne dağala.

    -Çalma élın kapısını parmakla, çalarlar kapını tokmakla.

    -Çırasını almış péşımde dolaşi.

    -Çoğ acıma acınacağ hale gelırsen.

    -De bu saz benden eksiktır.

    -Delaldır eşşegı kaybolmış.,(dellalın eşegi kaybolmuş.)

    -Delılerden denk oldım, akıllılara hasret kaldım.

    -Delı sevılır densız sevılmez.

    -Devenın péşıngı eşşek olırsa halı budır.

    -Devran ağaç gölgesi gıbıdır. Bazen bu tarafta bazen o taraftadır.

    -Dilencıye kıtlık olmaz.

    -Dilsızlerı dillı étmeyın

    -Eşegın aklına karpuz kabuğu getırme

    -Deve Deve Dank

    -Disen belkı ekmegın önünde bağlamışsan.

    -Disen belkı evde bulamaç savımış.

    -Diyisen diyisen yapmisan.

    -Disen belkı gendısınden borç isteni.

    -Dostımı tanıyana keder malımı batırdım.

    -Dostlığ kantarla hesap miskalla.

    -Düşmana göster, geri çek.

    -Dolan dolan mala ğalan.

    -Düştü öldü (Ketu mır) (o iş bitti).

    -Ekmegınde duz yoğtır

    -Ekmek yoğtır yémağa atla gıder sıçmağa

    -El alemin bağında kavğa ediler, benım bağımda barışiler

    -Erkek adam bi kile duz yiyer

    -Eşşek degıl sıppa. (Ker ne kurri)

    -Et ola it ola

    -Evını yığtı.

    -Ekmegın üzerıne döki döki olmi.

    -Ekmek hıdırın su bedırın, yiyın içın kudırın.

    -Ella(h) kımıne diş véri nohıt vérmi, kımınede nohıt veri diş vérmi.

    -Ellah héç bi işı mümkunsız yapmamış.

    -Ella(h), karı dağına göre yağdıri.

    -Emmı oğlu emmı kızını at üstınden indırır.

    -Erkek evın direğıdır, kadın evın yüreğıdır.

    -Eşşeğe édemi palıga (Palan) gıdi.

    -Eşşekten düşmüş hop hoptan olmi.

    -Evını şén éttı batırdı.

    -Fakir eşegını kaybedi görınce çoğ kéfédi.

    -Gavur parasınan bi kuruş etmi.

    -Gece hırhızı gıbı gelisen.

    -Gel olsın gılgıl olsın.

    -Gelın kağtı evı yığtı

    -Güle damdan gel.

    -Gelın damadın gönlünce olacağ.

    -Gelının dilı yoğ, kaynananın imanı yoğ.

    -Gıt bakkalda kör ol, gel evde gözın aç.

    -Güllesı ğır oli (işlerı tıkırında).

    -Gündüz yati gece ati.

    -Ğağa (halka) gıder masiye(balığa),gendıne gıder kusiye (Kaplumbağa).

    -Hain hoflı (korkak) olır.

    -Hakkım karğada olsın elbet bir gün yére konar.

    -Hanım senı aşağıda da gördım yuğarda da gördım.

    -Hacı emmı acele iş sevmez.

    -Has ekmek ğırpo memleket. Yiyın için kudurun.

    -Hebo suya hebo sabuna

    -Heleb yolında nal sori.

    -Hem Ella(h) kar vere, hemde el ayak donmıya.

    -Hem ufak sür, hem derın sür, hem de öküzlerı incıtme

    -Her kes bir işın levendıdır.

    -Her şeyın çerçisıdır.

    -Heşaş Heşaş gel benı dög

    -Herkes külü gendı ocağına çeki.

    -İkı abbas, yoğtır bir palas.

    -İki kersek bir daşa bedeldir.

    -İki yağası bi araya gelmi

    -İki yüz yiyenın olsun, iki diyenın olmasın.

    -İnde bela zinde bela

    -İş erkek adamın başına gelır.

    -İtın demesiyle gökten külünçe yağmaz.

    -İtın kuyruğu kalıp tutar mı.?

    -İyısı bızı bulmi, kötüsü bızden vazgeçmi.

    -İyi ot yüksek ve asi kayalıklarda olır.

    -Kaburğası kalındır

    -Kalo ölme bahar geli Piré ölme pıncar geli.

    -Kapıdan kovisan pacadan geli, pacadan kovisan locından (Bacadan) geli.

    -Karaçı kızı hatun olmaz,olsa da karnı doymaz.

    -Kaz kaz ile,baz baz ile kor(kör) horoz kor tavığ ile.

    -Kelleden maksat beyindır

    -Keyf dédığın nedır kı, keyf dedığın serçe bokıdır.

    -Kor gözden yaş ağar mı

    -Küçügü kağar büyüge bağar.

    -Kımın tavığına kış demişem

    -Kıttonun fermanı çıkmış,okuyan kım, dinliyen kım.

    -Kızım sehen diyem,gelınım sen anna.

    -Kor tavığın kor müşterısı olır.

    -Kor topal keçeloz, mal bızımdır kabulız.

    -Koy desınler cılk Numan yaralıdır..

    -Köpek kırpılmakla tazı olmaz.

    -Körın istedığı bi göz Ella(h) veri ikı göz.

    -Körler sağırlar biribirini ağırlar.

    -Kurban oldığım Ella(h) dişsıze leblebı, kulağsıza küpe vérmış .

    -Kurda disen gıt kuzuyu getır

    -Kül odır kı ocağdan çığa

    -Kül senın başan

    -Layık olmayandan, Ella(h) önce aklı ali sonra malı.

    -Maksat desınler haçonun hançerı vardır.

    -Méşede kar yağmış ha küné ha küné

    -Mırdar sıçan olmış kaşığımıza girmış.

    -Ne édersen gendıne édersın.


    -Nede olsa gelıp bızımle duracak

    -O ekmegı yi, ekmek onı yi.

    -Oldı kat kat olmadı ac yat

    -Oldınan öldıye çare yok.

    -Öksız hırsızlığa gıdi ayın onbéşı doği.

    -Öküz öli, derısı kali, yigıt öli namı kali.

    -Ölüm sıtması tutmış.

    -Sağırları kulaklı étmeyın

    -Sen doğrı ol egrı belasını bulır.

    -Sen o keder havar başarsan.

    -Sen oldın hac ben oldım mühtac.

    -Senın ekmegın dizın üstündedır.

    -Senın yükünün olmadığı eşegı sürme.

    -Su ne keder gölde kalsa o keder koğı düşer.

    -Şeker kökıne çeker.

    -Şirin akıl başa altın taçtır

    -Tas ha çınladı ha kırıldı.

    -Talizok gıbı gelesen

    -Tavuk pislığınde darı görmüş.

    -Tazı ava gıtmağ istemise sıçması geli.

    -Topal köpek gıbı zıplisan.

    -Uydı nefse girdı hapse

    -Uyuz keçi gözden su içer.

    -Uyuz it gıbı yerınde durmisan.

    -Uzın abalılar benı almi, kut abalıları da ben almiyam.

    -Veliden pelid, pelidden veli çığar.

    -Vér elıne tezegı, al elınden ekmegı

    -Yağ küpınden bal küpıne,bal küpınden yağ küpıne.

    -Yaralı parmağa işemi

    -Yaşayacak çocığ bokından bellı oli.

    -Yedı çortın bir olmış.

    -Yédığı kaba sıçandan korğ.

    -Yedım kaz etınden doymadım lezzetınden.

    -Yélle alo yélle bir hırpo daha geldı.

    -Yénı tavığlar çığmış kırmızı yumırtalar édi.

    -Aha yere tüküriyem kurumadan gelesen.

    -Yılan delıgını bıli.

    -Yüz vérdığ aliye ali sıçtı halıya

    -Yüzüm kara kül yoktur, sofrada ekmek yoktur.

    -Zırrope gıbı adamsan.

    -Şıtıl gıbıdır.



    Beddualar


    -Anan öğıne uzanasan

    -Başın yesın.

    -Boynın altında kala.

    -Cigerın ağzından gele.

    -Dölbendım onların başına olsın.

    -Ekmek atlı, sen yaya olasan.

    -Ekmek davşan ola sen tazı olasan.

    -Ella(h) belan vére.

    -Ewın yığıla.

    -Ewın yığılmiya.


    -Gorında dik otıra.

    -Gözın çığa.

    -İki ayağın bi papuca gire.

    -İki gözın avıcına dökıle.

    -İki yağası bi araya gelmiye.

    -Kafıl kedaya gelesen.

    -Kapılara yazılmiyasan.

    -Kapılarda kalasan. (Bekar kızlara)

    -Kızıl kurt düşe sehen.

    -Korrol.

    -Mıraz görmiyesen.

    -O boyda kalasan.

    -Paranı ekşı nara véresen

    -Sen kürçümi olasan.

    -Sen senden Ğér görmiyesen.

    -Sen senı kaşımaya tırnak bulmiyasan

    -Soyına kır düşe.

    -Tettırhani olasan.

    -Tofan sehen dege.

    -Tofana gelesen.

    -Tok yédığın bayram günü ola.

    -Töremiyesen.

    -Yérler ucızken yére giresen.

    -Yerre gir.

    -Yerre giresen.

    -Ella(h) insanları senden koriya



    Dualar


    -Anan baban rehmet.

    -Ayağlarına sağlık.

    -Ella(h) birın bin ede

    -Ella(h) evladın bağışliya.

    -Ella(h) gene sabır vére.

    -Ella(h) insanı sıtar éde

    -Ella(h) mırazın vere.

    -Ella(h) senı sıtar éde.

    -Ella(h) yazı yaz, kışı kış étsın.

    -Ella(h) ziyade éde.

    -Ewın şén ola.

    -Ewın yığılmiya.

    -Gorına nur yağa.

    -Ölmışen rehmet.

    -Tırnağın daşa degmiye.

    -Tuttığın altın ola.
#18.10.2008 12:09 0 0 0