Planör Uçuşu - Yarışları - Çeşitleri Ve Eğitimi

Son güncelleme: 19.04.2009 15:59
  • Planör Uçuşu - Planör Yarışları - Planör Çeşitleri - Planör Eğitimi

    Planör Nasıl Uçar:

    Motoru olmayan bu hava aracının uçabilmesi için ilk önce planörün havaya çıkarılması gerekir. Bu, ilk yıllarda lastik amortisörlerle yüksek tepelerden tıpkı sapanla havaya fırlatılmak suretiyle olmuştur. Daha sonraları ise gelişen teknolojiyle birlikte uçak arkasında çekilerek veya vinçle çekilerek planör havaya çıkarılmıştır.

    Havalanan planör süzülme kabiliyetiyle havada uçuşunu sürdürür. Hava içerisinde ufkun altına doğru süzülen planörün kanatlarına çarpan hava akımları kaldırıcı güç meydana getirerek kütlenin havada kalmasını sağlar.

    Havalanan Bir Planör Nasıl ve Ne kadar Havada Kalabilir :

    Planör atmosferdeki dikey ve yatay hava akımları ile havanın kaldırma kuvvetinden en verimli şekilde yararlanan gövde yapıları sayesinde havada kalabilirler. Atmosferdeki bu akımlar, meteorolojinin geniş konuları içinde incelenebilir.

    Bunlar, atmosferdeki basınç farklılıkları, ısınma ve soğuma, yeryüzü şekilleri, karasal ve denizsel iklimlerdir.

    Planör, motorsuz olması nedeni ile atmosferdeki her türlü olaydan etkilenir. Bu olayların olumlu ve olumsuz etkileri bulunmaktadır. Planör Pilotları bu olayların tüm sonuçlarını değerlendirebilecek şekilde eğitilirler. Zira havada kalabilmeleri bu bilgilerini en iyi şekilde değerlendirmelerine bağlıdır.

    Belirli bir bölgede ısınan hava genişler ve yükselir. Yükselen bu sıcak havanın yerini, ondan daha soğuk bir hava doldurur. Bu durum basınç (=sıcaklık) farklılıklarının oluşmasına neden olur.

    Mühendisler, planörlerin gövdelerini minimum sürtünme-maksimum kaldırma olacak şekilde tasarlarlar. Bununla birlikte planör, herhangi bir kaldırıcı yada itici güce (yani motora) sahip olmadığı için yerçekiminin etkisindedir. Bu etki planörün düzenli bir şekilde yükseklik kaybetmesine neden olur.

    Ancak mühendisler planör tasarımlarında ağırlık, hız, dayanıklılık, esneklik vb. bir çok değişkeni en iyi şekilde bir arada tutabilecek çözümler sunmaktadırlar. Planörler, uzun süre havada kalabilmek için atmosferdeki hava akımlarından yararlanırlar. Bu hava akımları iki çeşittir;

    1- Yelken Uçuşu:

    noimage

    Basınç (=sıcaklık) farklılıkları nedeni ile meydana gelen rüzgarlar tepe, dağ gibi yer şekillerine çarparlar. Bu çarpma sonucunda yukarı doğru yükselirler. Planörler, yükselen bu rüzgarlar içerisinde belirli bir yol izleyerek rüzgar ile birlikte yükselirler. Bu uçuşa "Yelken Uçuşu" adı verilir. Planör pilotları, rüzgarın hangi yönden ve hangi şiddette gerçekleşeceğini bilmek zorundadırlar. Zira şiddetli bir rüzgar motoru olmayan planörü sürükleyebilir.

    2- Termik Uçuşu:

    noimage

    Yelken uçuşunda olduğu gibi basınç (=sıcaklık) farklılıkları nedeni ile meydana gelen dikey hava akımları yukarıya doğru yükselirler. Yükselen bu hava akımları sıcak havadır. (Sıcak havanın kinetik enerjisi, dolayısı ile hareket kabiliyeti daha fazladır ) Yükselen sıcak hava içinde dönüşler yapan planör bu sıcak hava ile birlikte yükselir. Bu yükselme, sıcak havanın yoğunlaştığı (yani bulut oluşumunun gerçekleştiği) yüksekliğe kadar devam eder. Buna planörcülükte "Termik Uçuşu" adı verilir.

    Planör Yarışmaları:
    Mesafe (en uzun mesafeye gidebilmek), zaman (en kısa sürede gidebilmek), irtifa (en yükseğe çıkabilmek) ve akrobasi (planörde yapılan çeşitli gösteriler) olarak düzenlenir.

    Planör Çeşitleri:

    Günümüzde çeşitli türlerde planörler vardır.

    1- Tek Kişilik Planörler: Çeşitli biçim ve büyüklükte olabilir. Spor ve yarış maksatları için yetişmiş planör pilotları tarafından kullanılır. Modern fiberglas yarış planörlerinin kanat açıklıkları, standart sınıf için 15 m, açık sınıf için 23 m'ye kadar olabilmektedir.

    2- İki Kişilik Planörler: Eğitim uçuşlarında, uçuş kumandalarının öğretilmesinde ve iniş, kalkış eğitimlerinde kullanılırlar. Uçuş eğitim için kullanılan planörlerin çoğu, ağaç yapılı eski tiplerdir.

    3- Personel ve Malzeme Taşıma Planörleri : İkinci Dünya Harbinde olduğu gibi, personel ve malzeme taşımak için kullanılırlar.

    Planör Başlangıç Kursları:

    Planör Başlangıç Kursları Planör Uçuş Okulu tarafından İnönü Eğitim Merkezi ve Akşehir Eğitim Merkezi'nde düzenlenir. Ayrıca talep olduğu takdirde uygun görülürse THK tarafından bölgesel kurslar da düzenlenebilir.

    Kursa katılmak isteyenler her yıl 1 Ocak'tan itibaren dilekçe ile Türk Hava Kurumu Genel Başkanlığı'na müracaat ederler. Müracaat edeceklerin katılacakları kurs döneminde 16 yaşından gün almış olmaları ve en az ortaokul mezunu olmaları gerekmektedir Müracaat sayısının fazla olması durumunda öncelik Okul Havacılık Kollarına ve Havacılık Kulüplerine tanınır.

    Müracaatları kabul edilen öğrenciler kendilerinden istenen evrakları tamamlayarak Türk Hava Kurumu'na gönderirler. Daha sonra kendilerine yapılan çağrıda belirtilen merkezde kursa katılırlar ve 5-6 haftalık eğitime tabi tutulurlar.

    Kurslarda başarı gösteren öğrenciler bir kez yalnız uçarak Planör "A" brövesi alırlar. Planör Tekamül kursuna katılacak öğrenciler kontenjan durumuna göre daha öne "A" brövesi almış başarılı, öğrencilerden seçilir.

    Bu kursu bitiren öğrenciler "B" ve "C" brövelerini takiben Planör Pilot Lisansının alırlar.

    Uçuş Eğitimi:

    Başlangıç uçuş eğitimi iki safhadan oluşmaktadır;

    1- Uçuş öncesi eğitim,
    2- Uçuşla beraber yapılan eğitim.

    Her kursiyer uçuş öncesinde, uçuşa hazırlık amacıyla 3 gün süresince ders görür. Bu dersler;

    a) THK'nın tanıtımı,
    b) Kursiyerlerin hareket tarzı,
    c) Havacılık tarihi,
    d) Normal usuller,
    e) Yer eğitimi,
    f) Sınav,

    Bu derslerden normal usuller planörün teknik bilgilerini ve uçuştan önce yapılması gereken kontrolleri kapsar. Bu dersler sonunda yapılacak sınavda her biri 2 puan değerinde 50 test sorusu sorulur. Kursiyer bu sınavdan en az 70 puan almalıdır. Bu sınavda başarı gösteren kursiyer uçuş eğitimine başlar.

    Yer eğitim ise planör başında uygulamalı olarak yapılır. Bu derste uçuşa hazırlık olarak paraşüt kuşanma, planöre oturma, dahili kontroller, halatın veya telin takılması, kanat tutma ve planörün taşınması pratik olarak öğretilir.

    Uçuşa başlayan kursiyerler uçuşla birlikte nazari derslere devam ederler.

    Bu dersler sırası ile şunlardır;
    1- Uçuş nazariyatı,
    2- Aerodinamik,
    3- Meteoroloji,
    4- Vinç ile çalışma,
    5- Emercensi usuller,
    6- Sınav
#19.04.2009 15:59 0 0 0