Sosyolojide Toplumsal Kurumlar - Devlet Çeşitleri

Son güncelleme: 26.03.2011 17:27
  • demokrasi nedir - monarşi nedir - devletlerin özellikleri - sosyolojide toplumsal kurumlardan eğitimTeokratik Devlet : Teokratik devlette yasama, yürütme, yargı yetkilerinin kaynağı tanrı, din ve kutsal kitaptır. Teokratik devlette tüm düzenlemeler dinsel normlara uygun olarak yapılır.

    Laik Devlet : Laik devlet yönetiminde dinsel kurum ve kurallar dayanak alınmaz. Devlet, tüm din ve mezheplerin ayin ve ibadetlerinin özgürce yerine getirebilmelerinin güvencesidir.

    Tek (Üniter) Devlet : Devletin egemenlik hakkını kullandığı tüm sınırlar içinde aynı yasalar geçerlidir.

    Toplu (Federal) Devlet : Devletin yasal egemenliğinin bölgelere göre değiştiği ancak tüm bölgeler için geçerli merkezi yasaların da olduğu devlettir. Devlet içinde yer alan devletçikler (federe devletler) kendi yasalarını kendileri yaparlar. Ancak tüm devletçikler ulusal savunma, dış ticaret, dış politika gibi konularda merkezi devlete bağlıdırlar.

    Kapitalist Devlet : Üretim araçlarının (fabrika, tarla, maden ocağı, iş atölyesi gibi) mülkiyet hakkının kişi ya da kişilerin elinde bulunduğu, dolayısı ile üretimde kişi ya da kişilerin oluşturduğu kurumların öncelikle etkili olduğu devlet biçimidir.

    Sosyalist Devlet : Üretim araçlarının mülkiyeti ve kullanma hakkı kamu adına devletindir. Devlet, üretimi kamu ihtiyaçlarını temel alarak planlar.

    Karma Ekonominin Egemen Olduğu Devlet : Hem devletin hem de kişilerin üretim araçları üzerinde mülkiyet hakkının bulunduğu devlettir. Karma devlette genelde ihtiyacın olduğu yerde devlet, karın olduğu yerde özel girişim (teşebbüs) üretimde egemendir.

    Demokratik Devlet : Yasama, yürütme, yargı güçlerini kullanan kurumların temsilcileri yetkilerini halktan alırlar ve seçimle belirlenirler. Ayrıca bu güçler birbirlerinden bağımsız organlar tarafından kullanılır.

    Otokratik Devlet : Yasama, yürütme, yargı güçlerini kişi ya da kişiler kullanır. Otokratik devlette yönetici ya da yöneticiler kararları yukardan alırlar ve halka dayatırlar. Halkın yönetime katılma yetkisi ve hakkı yoktur. Otokratik devletler egemenliği kullanma biçimine göre ikiye ayrılır :

    * Monarşi : Egemenliği kullanma hakkı bir imparator, monark, ya da padiaşhın elindedir.
    * Oligarşi : Egemenliği kullanma hakkı küçük bir azınlık zümrenin elindedir.


    Hükümet : Devlet adına işleri yürüten organ hükümettir. Yani hükümet, devletin kullandığı yasama, yürütme, yargı yetkilerinden yürütme yetkisini kullanan organdır.

    UYARI : Devlet soyut, hükümet somut bir kurumdur. Devlet daha çok insanların kafalarında biçimlenen ve kendini manevi olarak hissettiren bir kurumken, hükümet gerek yetkileri kullanan kişileriyle, gerekse yaptığı işlerle ve uyguladığı yaptırımlarla kendini bireyin ve toplumun yaşamında somut olarak hissettirir.

    Demokrasi : Halkın doğrudan ya da seçtiği temsilcileri aracılığı ile kendini yönettiği yönetim biçimine demokrasi denir.
    Demokrasinin ilk örnekleri ilkçağ Yunan ve Roma toplumlarında görülür. Ancak Yunan ve Roma demokrasileri bugünkü anladığımız anlamda demokrasiler değildir.

    UYARI : Toplumsal yaşamda karşımıza çıkan yeni durumların oluşmasını sağlayan alt yapılar vardır. Demokrasinin doğuşunu ve gelişimini hazırlayan alt yapı ise sanayi devrimidir. Demokratik yönetimlerin kurulmasını sanayi devriminin doğurduğu yeni oluşumlar zorlamıştır.

    alıntı
#26.03.2011 17:27 0 0 0