immunitet sistemi - immunitet sisteminin düşmənləri nələrdir - immunitet sistemini qorumaq üçün düşmənləri nələrdir
Bədənimizin içində immunitet sistemi adı verilən çaşdırıcı və bir o qədər də maraqlı müdafiə etmə mexanizmi vardır. İmmunitet sistemi insanoğlunu "mikrob" deyə təyin olunan, infeksiyaya yol aça bilən virus, bakteriya, göbələk və parazit kimi mikrororganizmaların zərər verici təsirlərinə qarşı qoruyur. İmmunitet sisteminizi daha yaxşı qorumaq üçün əvvəlcə düşmənlərinizi tanımanız lazımdır.
Stress-İş stressi
İş tanımındaki naməlumluq, vaxt çatışmazlığı, kəslər arası qarşıdurma, karier naməlumluğu, həddindən artıq məsuliyyət, sıx iş yükü, iş təhlükəsizliyi, fiziki məkan isə "iş stresi" ni tətikləyən faktorların bəziləri. Bu səbəbdən son illərin çətin, rəqabətçi və həddindən artıq işə söykənən iş vaxtlardan qaynaqlanan stresin, insan sağlamlığını təhdid edər vəziyyətə gəldiyini söyləmək heç də səhv olmaz. Uzun davamlı xroniki stress immunitet sistemini zəiflədib, sağlamlığını təhlükə edən səbəb olar:
* Bədənin infeksiyalara qarşı müqavimətini azaldır
* İnsanların üst tənəffüs yolu infeksiyalarına tutulma ehtimalını 3-5 misli artırar.
* Xərçəng, xora insidansında artıma səbəb ola bilər.
* Kürək və çiyin ağrılarını artıra bilər.
* Ürək böhranı riskini artırar.
* Yorğunluğa, əldən düşmüşlüyə gətirib çıxarar.
* Maddələr mübadiləsini pozaraq yaşlanmağı sürətləndirər. .
Oksigen
Hər kəsin həyatda qalmaq üçün ehtiyacı olduğu oksigenin sağlamlığımıza zərərli ola biləcəyini heç düşünmüş müydünüz? Bəli, əslində oksigenin iki üzü vardır. Pis olan üzü və yaxşı olan üzü. Oksigen istifadə edən hər canlı, "sərbəst radikallar" olaraq bilinən şeyləri çıxarar. Sərbəst radikallar, hüceyrələr oksigen istehlak edərkən meydana gələrlər. yəni sərbəst radikallar dəyişən oksigen molekullarının. Sərbəst radikallar həyat üçün vacibdir. Elektron taransferi enerji istehsalı və bir çox digər metabolik funksiyaya əsas yaradır. Bu sərbəst radikallar nəzarətsiz bırakılırlarsa, immunitet sistemimizə zərər vermə və xroniki xəstəliklər inkişaf riski ortaya çıxa bilər. Elm adamları 1954-cü ildə bəri sərbəst radikalların yaşlanma və degenerativ xəstəliklərə səbəb olduğunu bilirlər. Sərbəst radikallar, yaşadığımız hər dəqiqə ibarətdir və böyük ölçüdə bədənin öz anti-oksidan ordusunun nəzarəti altında tutulmaqdadır.
UV Radiasiyası
İmmunitet sistemi, UB şüaları kimi ekoloji faktorlardan qaynaqlanan dəyişmələrdən zərər görər. Elm adamları, günəş yanıklarının insanlarda günəşə məruz qaldıqdan sonra 24 saat və daha çox müddət ərzində qandakı ağ qan hüceyrələrinin xəstəliklə savaşım funksiyasında bir azalma görüldüyünü ifadə etmişlər. UV radiasiyasına davamlı məruz qalma bədənin immunitet sistemini təsir edən zərərlərə səbəb ola bilər. Yüngül günəş yanıqları insanlarda ki, bütün dəri tiplərinin immunitet funksiyalarını təzyiq altına ala bilər. Yüksək gərginlik xətlərinin yaydığı radiasiya da insan sağlamlığını mənfi istiqamətdə etkiliyebilmektedir. Bu təsir, insanın immunitet sistemi pozub, xəstəliklərin başlamasına yol aça bilməkdədir. Yüksək gərginlik altında məskun insanlar, başda xərçəng olmaq üzrə bir çox xəstəliyin qapısını açan radiasiyadan qorunmaq üçün buralardan uzaklaştırılmalı, daha etibarlı başqa bölgələrə taşınmalıdır.
Pis Bəslənmə
Bəslənmə bədənin müqavimətinə və mikroblara təsir edə bilməkdədir. Çox yorğunluq, zədələr, yanıqlar və s. bədəndə zülal dağıtmasına və beləcə müqavimətin azalmasına səbəb olar. Zülal və enerji baxımından qeyri-kafi və pis qidalanma vəziyyətlərində immunitet sistemində vəzifəli strukturların bədənimizi müdafiə gücü zəifləyər. Qeyri düzgün qidalanma xüsusilə uşaqlıqda xəstəliklərə tutulma və ölümdə böyük rol oynayır. Eksik bəslənmə infeksiyalara və bunların komplikasyonlarına zəmin hazırlamaqdadır. Yaranan infeksiya da bəslənməyi pozar və immuniteti azalda bilər.
Spirt
Spirt kef verici bir maddə olaraq gündəlik həyatımızda iştirak etməkdədir. Spirtin, xüsusilə xroniki spirt vərdişinin, orqanizmin immun müdafiəsi üzərində mənfi təsir edər etdiyi sübut edilmişdir.
Yuxusuzluq
Yuxu əsnasında bədənimiz və beynimiz istirahət edərkən immunitet sistemi dinlənməzsən. Əksinə işğalçı orqanizmlərə qarşı hazırlıq görür. Əgər yaxşı dinlenilmezse immunitet sistemi pozula bilər. Yuxarıda saydığımız faktorların xaricində bəzi dərman müalicələri, yorğunluq, həddindən artıq idman etmə, mövsümi və hormonal değişikliklerde immun sistemimizi zəiflədən faktorlardandır.